263
və üz çevirdi”; 17. “Amma insanların ən təqvalılarını həmin oddan uzaq
saxlayacağıq”; 18. “O kəs ki, paklanmaq üçün malından bağışlayır”; 19. “Bir halda
ki onun boynunda əvəzi veriləsi bir nemət və minnət yoxdur;” 20. “O yalnız uca
mərtəbəli Rəbbinin razılığını soraqlayır”; 21. “O tezliklə razı qalacaq.”
Nöqtələr
◘Allah-taala istisnasız olaraq insanları doğru yola yönəldir. Amma insanlar arasında
bu hidayəti qəbul etməyənlər var.
1
◘“Tələzza” dedikdə odun tüstüsüz şöləsi nəzərdə tutulur. Belə bir odun yandırıcılığı
daha çoxdur.
◘Yalnız qəddar insanlar cəhənnəmdə əbədi qalır. Olsun ki,
odun xüsusi növü olan
“narən tələzza” qəddar insanlara aiddir. Başqa günahkarların digər odla cəzalandırılması
mümkündür.
◘”Vələsəvfə yərza” ayəsi iki cür mənalandırıla bilər:
insan məqsədə çatmaqla
Allahdan razı qalır; Allah insandan razı qalır. Quranda hər iki razılıq yanaşı
şəkildə də
qeyd olunur.
2
Bildirişlər
1. Allahın özünə vacib saydığı sünnələrdən biri də insanların ağıl,
fitrət və
peyğəmbərlər vasitəsi ilə doğru yola hidayətdir.
2. Hidayətin qəbulu insanların özü üçün faydalıdır. Allah insanın
doğri yolda
olmasına möhtac deyil.
3. Xəbərdarlıq və hədələmə hidayət vasitəsidir. İlahi xəbərdarlıqlara diqqətli olaq.
Bu xəbərdarlıqlar dünya və axirətdə hökm sahibi olan Allah tərəfindəndir.
4. Axirət odu əzəmətli və insan üçün qeyri-müəyyən bir həqiqətdir.
5. Bədbəxtliyin də təqva kimi mərhələləri var. Bütün hidayət
nişanələrinə kor olan
insan ən bədbəxt insandır.
6. Mərhumlara yardımla müşayiət olunan təqva cəhənnəm odu qarşısında sipərdir.
7. Məhrumlara yardım təqva əhlinin daimi qaydasıdır.
8. Şəxsi maldan bağışlamaq dəyərlidir.
9. Səmimi maddi yardımlar təqva göstəricisidir.
10. Yoxsullara yardım paklanma və özünütərbiyə üçün bir yoldur.
11. Başqalarının yaxşılıqlarına cavab üçün göstərilən
köməkliklər təkamül səbəbi
deyil. Kimsəyə borclu olmayan və kimsədən nə isə ummayan insanın infaqı dəyərlidir.
12. Təqvalı insan yalnız Allahın razılığını soraqlayır.
13. Allaha yaxınlıq məqsədi zəruri şərtdir.
14. İnsan Allah bəyənən yollarda infaq etməlidir.
15. Allah “Əla”dır. Yalnız Onun razılığını soraqlayın ki, əla mükafata çatasınız.
16. Xalis, səmimi insan razılıq məqamına yüksəlir və daim Allahdan razıdır.
1
“Fussilət” 17
2
“Bəyyinə”, 8; “Fəcr”, 28