VİLAYƏTİ-FƏQİH 113
hökümətin işlərinə qarışsa ancaq fasiq bir şəxs kimidir, amma bir fəqih ya
qazi (Əbuhureyrə və Şüreyhi-qazi kimi) zalim hökümətin idarələrinə
qoşulması, onu böyüdüb İslamı ləkələndirərlər. Bir fəqihin qoşulması bir
millətin qoşulması kimidir və buna əsasən İmamlar (ə) zülmkar
hökümətin idarə işlərində qoşulmaqdan daxil olmaqdan çəkindirir və
buyurur ki, əgər sizlər qoşunlmasaydınız iş bu yerə çəkməzdi.
1
İslam fəqihlərinin boynunda olan məsuliyyət başqalarının boynunda
yoxdur. İslam fəqihləri fəqih məqamında olduğuna görə çox mübah işləri
tərk etməlidirlər. İslam fəqihləri başqalarına təqiyyə yeri olunan yerdə
təqiyyə etməməlidirlər. Təqiyyə məzhəbi qorumaq üçündür. Əgər təqiyyə
etməsəydilər məzhəb qalmazdı. Amma İslamın üsulu və heysiyyəti
təhlükədə olduqda təqiyyə və sükut etmək olmaz. Əgər bir fəqihi
minbərdə Allahın hökmünün ziddinə danışmağa vadar etsələr, görəsən
« Ϭom a
a P ﮵ ﺘ»
2
– hədisinə istinad edərək bu işi görə bilərmi? Bura
təqiyyə yeri deyildir. Əgər bir fəqih zalım hökumətin idarəsinə daxil
olmaqla zülmün genişlənməsinə səbəb olacaqsa və İslam ləkələnəcəksə,
onu öldürsələr belə qoşulmamalıdır. Heç bir üzürü qəbul deyildir. Amma
onun qoşulması əql əsasında olsa eybi yoxdur. Məsələn, Əli ibn Yəqtin
3
və Xacə Nəsir Tusinin hökumətə qoşulmalarının nə kimi faydaları olması
məlumdur. Əlbəttə, İslam fəqihləri işıq kimi işıldayırlar və heç bir ləkələri
yoxdur. O zaman hökumətlə olan axundlar bizim məzhəbimizdən deyildir.
1
İmam Səccadın (ə) Məhəmməd ibn Müslimə yazdığı məktubda belə gəlib:
mo ﺘ
Ⓝ �팀 m Θﺘ a
Ζ
oﻈﺘ
Ζট팀ﺘ
⪷ ﺘ oⓃ Ⓝ Ζ⪷ m oⓃ 팀
ﺘ
ﺘ ﮵
7a ﺘ ট
⪷oﻈⓃ
mﺘ
o 䁆ট � 7
o
﮵
oaﺘ o m ﮵ ...Ζ﮵
﮵
o Πﺘ � ট m
o a
o⪷ 7ﺘ
ﺘ m � Ⓝ a
﮵ o晦o
Ο ﺘo﮵ ﺘ
˶ ﺘ o⪷
Ⓝoa m
. ﮵ﺘ
Bilirsənki, gizlətdiyin ən kiçik haqq və çiyninə aldığın ən yüngül yük odur ki,
zalımın vəhşətini zail etmisən və azğınlığın yolunu onun üçün asanlaşdırmısan və
bununla səni tələb etdikdə icabət edirsən. Məgər elə deyildir ki, onlar bu çağırışlarla səni
dəyirman daşının dəstəsi kimi öz zülmləri üçün dəstək etmək və zülmkarlarını sənin
vücudunun ətrafına dalğalandırmaq? İstəyirlər səni öz zülmləri və amalları üçün bir
körpü, azğınlıqlar üçün bir nərdivan, əyrilikləri üçün carçı etmək istəyirlər və səni
alimləri ləkələmək üçün və cahillərin qəlblərini özlərinə cəlb etmək üçün bir vəsilə
etmək istəyirlər. «Töhəfül-üqul» səhifə 214: «İmam Səccadın kəlamları».
2
«Təqiyyə etmək mənim və atalarımın yoludur». «Müstədrəkul-vəsail» cild 12, səh.
258.
3
Əli ibn Yəqtin (124-182 h.q) atası Bəni-Ümeyyə dövründə Ali-Abbas hökümət
qurmaq istədiyinə görə, Bəni-Abbas hökumət başına gələndən sonra onların yaxın adamı
olub, Harun ər-Rəşid onu vəzir etdi. O, eyni halda İmam Kazım (ə) ilə əlaqə olub və
onun göstərişinə əməl edirdi. İmam (ə) onun haqqında belə buyurub: «Ey Əli:
zülümkarın yanında Allah yardımçıları da var ki, onların vasitəsilə dostlarını himayə
edər və sən də onlardansan».