R. R. Denktaşa bağışlayıram

DAĞ-də İİ Uluslararası Kıbrıs Araşdırmaları Konqresində — soldan: Ə.Şamil, C.Nağıyev, H.Fedai

ısınmaz oldu gülüşler dudağımda

kahkahamdan eser kalmadı

her sevdaya yaklaşırken bedenim

aramızda korkunç gök gürültüsü

sabaha varmak telaşı yüreğimde

onlarda da...
gözlerimi sana taktım

geçit vermez yollarına

yağmur sonrası

küçük hesaplara

yenik düşen insanına

fidanlarına

umutla diktiğim Beşparmak’larımın
seni ve yarınımızı düşünürüm

uykusuz akşamlarda

alevler gelir üstüme

ben hep koşarım

koşarım bir yerlere

artar kalp atışlarım

dudağımdaki uçuk büyür
yine de

azaltmam merhabayı

güzelden yana

yöreğimden sevgini azaltmam

kucağında göz kırptım güneşe

ilk önce

ciğerlerim doldu kokunla

savaşlar yaptım senin uğruna
unutamam

kim ne derse desin

ne gelecekse gelsin varsın

aşk bu KIBRISIM.
25 oktyabr 1999.

Üçüncü Konqredə
2000-ci ilin noyabrın 13-18-də keçiriləcək III Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Konqresinə qatılmaq təklifini 1999-cu ilin sonlarında almışdım. Neçə illərdi Kıbrısdan yazdığıma, radioda veriliş hazırladığıma, dost-tanışla bu mövzuda çoxlu söhbətimiz olduğuna görə xanımımda o yerləri görmək, yaxından tanımaq istəyi yaranmışdı. Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfedera­siyasında mütəxəssis işləyən xanımım Əzizə Ağaəli qızı da “Azərbaycan və QKTC sindikaları arasında əlaqələr” mövzusunda məruzə hazırlamışdı. Tezisləri və məruzələri göstərilən müddətdə göndərmişdik. Aldığımız ilkin cavaba görə hər ikimizin məruzəsi bəyənilmişdi.

Öncələr konqreyə azı bir ay qalmış dəvətlər gələrdi. Bu il isə vaxt ötür, dəvət məktubundan bir səs-soraq çıxmırdı. Tanışların verdiyi bilgidə isə təşkilat komitəsinin maliyyə sıxıntısında olduğu deyilirdi. Konqrenin baş tutacağına ümidimi tamam üzmüşdüm. Noyabrın 8-də Bakı Dövlət Universitetinin professoru Vaqif Soltanlı zəng vurub Türkiyə Cümhuriyyətinin Azərbaycan­dakı Elçiliyinə — II katib Hasibə xanım Şahoğlunun yanına dəvət olunduğumuzu söylədi.

Hasibə xanımla 1998-ci ilin martında Türkiyə Cümhuriyyətinin Azərbaycandakı Böyükelçiliyinə gələndən sonra tanış olmuşdum. Gülərüz, xoşxasiyyət, diqqətcil və qayğıkeş insanın şer yazdığından da xəbərdar idim. Onun “Kıbrısı sevmək “ şeri ilk oxunuşda diqqətimi çəkmişdi:
Seviyorum ağacların altında oynayan kuşları...

ötüşlerini daldan dala konuşlarını,

seviyorum ben Adamı

seviyorum denizleri, balıkları,

birde ağlayan martıları, o mavi dalğaları,

dalğaların hırçınlaştığı anları....
Seviyorum sabahı, sabah uyandığımda

birde günesi seviyorum...

günes battığında

akşamları seviyorum..

akşamın güzelliği içime vurduğunda

dağların ihtişamıyla..

günes artık parlak gelmiyor bana,

akşamlar eskisi gibi olmuyor

yaşamak sıradan oldu,

nefes almak bile zor bu dünya üzerinde...

eskiden sen hayatımdın, yaşadığımdın yaşantımda
ama yoksun...olsun yine de canımsın cananımsın

benim gönlümde yüreğimdesin. Ve asla

vazgeçemem ki seni sevmekten!!!
Hasibə Şahoğlu 1953-cü ildə Kıbrısın Limasol qəsəbəsində doğulub. 1969-70-ci illərdə Amerikan Fielo Servizenin təqaüdi ilə ABŞ-da təhsil alıb. 1970-ci ildə Ankara Siyasal Bilgiler fakultesini bitirib. 1975-80-ci illərldə Benqazi, Khoms və Libyada çalışıb. Sonra yenə də Kıbrısa dönüb. 1992-ci ildə özünün dediyi kimi “Uluslararası ilişgiler masteri””. 1994-cü ildən xarici işlər nazirliyində işləməyə başlayıb. Bir oğlu, bir qızı var. Əri bankda çalışır.

Bakıya gələndə təhsil və mədəniyyətlə bağlı keçirilən toplantılarda fəal iştirak edir. Bir çox tədbirlərin isə onun təşəbbüsü ilə keçirildiyinin şahidi olmuşam. Diplomatik işdə çalışmaq onu heç də bədii yaradıcılıqdan ayırmır. Gah Xəzərin mavisini Ağ dənizə bənzədən, gah da Kıbrısdan bəhs edən həsrət dolu şerlərini oxumuşam. O vətəninə həsr etdiyi son şerlərin birində yazır:

Sen öyle bir yer bilirmisin arkadaş

gözünün alabildiğine mavi denizi,

altını çağrıştıran kumsalları,

ve heryerden daha parlak yıldızları.
Sen öyle bir yer bilirmisin arkadaş

kuraklığı sarılığı yeşilli hep yaşayan

rüzgarın tatlı tatlı estiği

yağmurun hep bereket yağdırdığı.
Sen öyle bir yer bilirmisin arkadaş

aşk tanrılarının, Afroditin ülkesi

sakin,sessiz ve huzurlu,

güneşin bahşettiği ten rengi

Sen öyle bir yer bilirmisin arkadaş

uğruna kanların döküldüğü
özgürlük ve egemenliğin

nice zorluklarla edinildiği.
Sen öyle bir yer bilirmisin arkadaş

beni mutluluklara boğan,

bizi kendine bağımlı kılan ve

Akdenizin incisi sayılan.
Sen öyle bir yer bilirmisin arkadaş

benim özlemle yandığım

suyuna toprağına taşına, aşına

hasret kaldığım...
Sen öyle bir yer bilirmisin arkadaş

yeryüzünde küzücük bir mekan

türkün türk kalabildiği vatan!

Kıbrısım benim, Yeşiladam...
Şərtləşdiyimiz vaxt görüş yerində olduq. Bir neçə konfransda bərabər iştirak etdiyim, türkoloq-araşdırıcı Güllü Yoloğlu, Bakı Dövlət Universitetinin müəllimləri professor Yaqub Mahmudov, filologiya elmləri namizədi Cəmilə Əmirova da oradaydı. Hasibə xanım Kıbrıs Araştırmaları Mərkəzindən dəvət gəldiyini bildirdi. Maliyyə çətinliyi ucbatından Konqreyə məruzə göndərənlərin hamısını dəvət etmək mümkün olmadığını söylədi. Hətta professor Kamil Vəli Nərimanoğlunun xanımı, filologiya elmləri namizədi Fatma xanım Vəliyevaya ailə üzvlərindən yalnız bir nəfərin yol xərcini ödəyəcəklərini bildirdilər. Vəziyyətin belə alındığını görən Fatma xanım Kıbrısa getməkdən imtina etdi. Prof. Kamil Vəli Nərimanoğlu isə Ankaradaydı, oradan Kıbrısa uçacaqdı. BDU-nun professoru Musa Qasımov Amerikaya gedəckdi. Ona görə də Kıbrısdakı Konqreyə qatıla bilməyəcəkdi. Beləliklə, biz beş nəfərə noyabrın 13-də Azərbaycan Hava Yollarının təyyarəsi ilə Bakıdan İstanbula uçmaq məsləhət görüldü. Kıbrıs Hava Yollarının təyyarəsinə həmin günə biletimiz hazır olduğu söyləndi. Tələsik səfər çantamı hazırladım. Noyabrın 13-də Vaqif Sutanlı və Cəmilə Əmirova ilə birlikdə İstanbula, oradan da Kıbrısa uçduq. İstər Bakı, istər İstanbulaeroportunda Yaqub Mahmudovu (o bizimlə birlikdə Bakı-İstanbulreysinə bilet də almışdı) və Güllü Yoloğlunu nə qədər gözləsək də gəlib çıxmadılar. Geri döndükdə, Güllü Yoloğlu başqa bir proqramla Ərbilə (İraq) getdiyindən, Yaqub Mahmudov isə millət vəkili seçildiyindən Konqreyə qatılmadıqlarını öyrəndik. Kamil müəllimlə isə Gazimağusada görüşdük.

Keçmiş sosialist düşərgəsi ölkələrindən gələnlərə və Avropa ölkələrindən gələnlərin də bəzilərinə Park hoteldə yer ayırmış­dılar. Maliyyə çətinliyi özünü aydın büruzə versə də konqrenin elmi və təşkilati məsələləri həmişəki kimi yüksək səviyyədə təşkil edilmişdi. Bu dəfə dinlənilməsi nəzərdə tutulan məru­zələr öncədən çap olunaraq iştirakçılara paylanmışdı; bu hər biri 600 səhifəyə yaxın dörd cildlik kitab idi.Öncədən məru­zə­lərlə tanış­lıq seçim imkanı yaradırdı. İstədiyin bölmənin iclasında iştirak edə və maraqlı olan mövzu ətrafında diskus­siyaya girə bilərdin.

Toplantıların keçirilmə vaxtına, fasilələrə də əvvəlki illərdəki kimi ciddi əməl edilirdi. III Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Konqresinə Azərbaycandan məruzə göndərənlərin hamısı qatıla bilməsə də, Azərbaycanlılar sayca Türkiyədən və Kıbrısdan sonra gəlirdilər. Doğu Akdeniz Üniversitesində çalışan həmyerlilərimiz Günəş Bəşirova və Elnarə Bəşirova də məruzə ilə konfransa qatılmışdılar. Doğu Akdeniz Üniversitesində bölüm başkanı işləyən bəstəçi Faiq Sücəddinovun söylədiyinə görə hazırda Quzey Kıbrısda 30-a yaxın Azərbaycanlı ailəsi var. Hamısı da ziyalı ailəsidir. Son illərdə güzəran dalınca oraya gediblər. Bizim üçün səfər nə qədər maraqlı və diqqətiçəkən olsa da həmyerlilərimin darıxdıqlarını açıq-aşkar hiss edirdim. Xüsusilə Faiq Sücəddinovun təkcə söhbətlərində deyil, yerişində, duruşunda da qəriblik aydınca hiss edilirdi.