Sezuanin iYİ İnsani



Yüklə 335,59 Kb.
səhifə4/8
tarix21.11.2017
ölçüsü335,59 Kb.
#32424
1   2   3   4   5   6   7   8

Önemli
Cesaret Ana'nın yorulmak bilmez bir şekilde çalışmaya hevesliliği önemlidir. Çalışmadığı anlar nadiren görülür. Başarısızlığını bu denli yıkıcı yapan şey enerjisi ve ustalığıdır.

Küçük Bir Sahne
3. sahnenin başındaki, ordu mallarının karaborsaya sokulduğu küçük sahne, büyük din savaşı sırasında ordu kamplarındaki genel ve gerçek çürümeyi sergiler. Dürüst oğul bu pazarlığa, dinlediği gayet olağan bir şeymişçesine kulak kabartır; annesi dalavereli işi ondan gizlemez fakat oğlunu, zeki olmadığı için dürüst olması konusunda uyarır. Onun bu öğüdü dikkate alması hayatına malolacaktır.

Yvette Pottier
Kattrin'in önünde Yvette örneği vardır. Kendisinin çok sıkı çalışması gerekmektedir; fahişe içki içip avarelik etmektedir. Kattrin için de savaşın göbeğinde mümkün olan tek aşk biçimi fahişeliktir. Yvette, diğer aşk biçimlerinin vahim dertler açtıklarını anlatan bir şarkı söyler. Fahişe, zaman zaman kendisini yüksek fiyata satarak güçlenir. Sadece ganimet satan Cesaret Ana, arabasını ondan korumak için umutsuzca mücadele etmek zorundadır. Elbette, Cesaret Ana Yvette'e ve onun özel ticaret biçimine hiç bir ahlâki suçlamada bulunmaz.

Albay
Yvette'in Cesaret Ana'nın arabasını kendisi için satın alsın diye peşinden sürüklediği albayı oynamak güçtür, çünkü albay, safi olumsuz bir niceliktir. Tek işlevi, fahişenin hayatta yükselmek için ödemesi gereken bedelin ne olduğunu göstermektir; sonuç olarak itici olmalıdır. [Georg - Peter] Pilz, yaşlı albayı, bir an bile gücünün yetmeyeceği ateşli bir tutku mimiklerini kullanarak incelikli bir biçimde sergiledi. Yaşlı adamın zamparalığı bir son söze (6) karşılıkmışçasına patladı, etrafındakileri unutmuş görünüyordu. Bir an sonra zamparalığı unuttu ve dalgın dalgın boşluğa bakmaya başladı. Oyuncu, bastonuyla çarpıcı bir etki üretti. Ateşli anlarında onu yere öyle çok bastırıyordu ki baston eğiliyordu; bir an sonra da çatırtıyla kırılıyordu -bu durum onun iğrenç saldırgan iktidarsızlığını anıştırıyor ve dayanılmaz bir komik etki yaratıyordu. Böylesi bir performansı tadında tutmak için hatırı sayılır bir zarafet gereklidir.

Bir Ayrıntı
Çamaşırları asmayı bitiren Kattrin, generalin çadırından gelen ziyaretçilere ağzı açık bakakalır. Aşçı, Cesaret Ana'nın peşinden arabanın arkasına doğru giderken ona özel bir ilgi gösterir. Muhtemelen; Kattrin Yvette'in silahlarını çalma fikrini veren de bu olaydır.

İki Taraf
Arabanın bir tarafında savaş, samimi bir alaycılıkla tartışılırken, Kattrin fahişelik işinin bazı aletlerini kendine maletmekte ve Yvette'in az önce gördüğü kırıtık yürüyüşünü çalışmaktadır. Burada, [Angelica] Hurwicz'in yüz ifadesi gergin ve hayli ciddiydi.

"Güçlü Bir İnanç"
Kattrin'in pantomiminin ilk bölümü "Yüzünden neden hoşlanmış olduğumu anlıyorum" (Aşçı ekler, "Ve bu bir din savaşı") repliğinden sonra gelir. Bu noktada Cesaret Ana, aşçı ve rahip arabanın diğer yanına Kattrin'i göremeyecekleri bir biçimde yerleşirler ve "Güçlü bir inanç"ı söylemeye başlarlar. Şarkıyı duygulu bir şekilde, böyle bir şarkının İsveç kampında söylenmesi yasakmışçasına çevreyi endişeli bakışlarla süzerek söylerler.

Baskın
Cesaret Ana'nın böylesi sürprizlere alışık olduğunu ve onlarla nasıl başedeceğini iyi bildiğini göstermek gerekir. Topu kurtarmayı düşünmeden önce, çamaşırlarını kurtarır. Rahibe kılığını değiştirmesinde yardım eder, kızının yüzünü isle sıvar, oğluna kasayı fırlatıp atmasını söyler, İsveç bayrağını indirir. Bütün bunları rutin bir işmiş gibi yapar ama kesinlikle soğukkanlı bir tavırda değildir.
[...]

Yemek
Yemeği Cesaret Ana hazırlamıştır. Daha sabahleyin rahip olan, yeni işe aldıkları adamla genişleyen küçük aile hâlâ telaşlı görünmektedir; konuşurken mahkûmlar gibi etraflarına bakınırlar ama ana şakalarına devam etmektedir; Katoliklerin de en az Protestanlar kadar dona ihti-yacı olduğunu söyler. Henüz dürüstlüğün Katolikler arasında, Luthercilerde olduğu kadar ölümcül bir tehlike olduğunu öğrenememişlerdir.

Rahip
Rahip sığınacak bir yer bulmuştur. Yemeğini yiyebileceği kendine ait bir tabağı vardır; acemice kendini işe yarar bir hale getirmeye çalışır; su kovalarını taşır, bıçakları ovar, vs. Öte yandan hâlâ bir yabancıdır, bu nedenle ya da soğukkanlı mizacı nedeniyle dürüst oğulun trajedisine abartılı bir ilgi göstermez. Cesaret Ana haddinden uzun süren pazarlığıyla meşgulken, onu sadece kendisinin destek kaynağı olarak görür.

İsviçre Peyniri
Bir oyuncu için oynadığı karaktere duyduğu acımayı bastırmak ve onun yaklaşan ölümünü bildiğini açığa vurmamak zordur. Kardeşiyle konuşmasında İsviçre Peyniri kötü birşey olacağına dair hiçbir önsezide bulunmaz; yakalandığında onu dokunaklı hale sokan da budur.

Ağabey ve Kızkardeşi
Dilsiz Kattrin ile İsviçre Peyniri arasındaki kısa konuşma sakin ve şefkat doludur. Yıkımdan az önce son kez, neyin yıkılacağı bize gösterilmektedir.

Sahne, iki çocuğun bir arkadaşlık antlaşması yaptığı eski bir Japon oyununu yeniden işler. Bu antlaşmayı yapma biçimleri şöyledir: Biri diğerine uçan bir kuşu gösterir, diğeri de öbürüne bir bulutu.



Bir Ayrıntı
Kattrin annesine İsviçre Peyniri'nin tutuklanışını anlatırken çok fazla yabani hareketler yapar. Öyle ki, Cesaret Ana onu anlamaz ve "Ellerini kullan, bir köpek gibi ulumandan hoşlanmıyorum. Rahip efendi ne mi diyecek? Kızacak ya." der. Hurwicz Kattrin'e kendini toparlattı ve başını önüne eğdirdi. Kattrin bu argümanı anlar, güçlü bir argümandır bu.

Bir Ayrıntı
Çavuş onu İsviçre Peyniri'nin önünde sorguya çekerken Cesaret Ana, bir sepetin içini karıştırıyordu -formalitelerle uğraşacak zamanı olmayan meşgul bir iş kadını. Fakat "omzunu çıkarmayacaksınız" cümlesinden sonra oğlunu götüren askerlerin peşinden koştu.

Yvette'in Üç Yolculuğu
Yvette, Cesaret Ana'nın oğlu ve arabası uğruna üç defa gider gelir. Öfkesi Cesaret Ana'nın alay kasasından alacağı parayı ona vererek kendisini aldatmaya kalkışmasına duyduğu saf öfkeden, Cesaret Ana'nın oğluna ihanet etmesine duyduğu öfkeye dönüşür.

İsviçre Peyniri Üzerine Pazarlık ve Kattrin
Eğer dilsiz Kattrin'in iyi kalpliliği, annesinin rüşvet miktarını azaltmaya çabalamasına karşı çıktığı noktada vurgulanırsa, Kattrin tipinin sergilenişi gerçekçiliğini yitirir. Pazarlığın çok fazla uzadığını gördüğü anda bıçakları ovalamayı bırakır. İnfazdan sonra Yvette onu öne getirir ve o, yüzü başka tarafa dönük olarak annesinin yanına gider; belki bunda bir sitem vardır -fakat hepsinden önemlisi, annesinin yüzüne bakamamaktadır.

İnkâr
Cesaret Ana ayakta duran kızının elini tutmuş oturmaktadır. Askerler ölü oğlanla gelip, ona bakmasını istediklerinde, ayağa kalkar, gidip oğluna bakar, kafasını sallayıp yerine döner ve oturur. Bütün bunları yaparken dik kafalı bir ifade takınır; alt dudağı ileri doğru büküktür. Burada Weigel'in oynadığı karakteri fırlatıp atmaktaki cesareti en yüksek noktaya ulaşır.

(Çavuşu oynayan oyuncu böylesi güç bir durumda etrafındaki adamlarına şaşkınlıkla bakarak, izleyicinin hayretini yönlendirebilir.)



Gözlem
Cesaret'in kurşun seslerini işittikten sonraki son derece acı bakışı, çığlık atmadan ağzı açık ve başı geriye doğru eğik duruşu büyük olasılıkla Singapur bombardımanı sırasında ölen oğlunun üstüne çömelmiş Hintli bir kadını gösteren bir gazete fotoğrafından alınmıştı. Weigel bu fotoğrafı yıllar önce görmüş olmalıydı; buna rağmen kendisine sorulduğunda bu fotoğrafı anımsamadığını söyledi. Oyuncuların gözlemlerini depolaması bu biçimde olur. -Aslında Weigel bu tavrı yalnızca sonraki gösterilerde takındı.
[...]

Sahne 4

Büyük Yenilginin Türküsü
Cesaret Ana yüzbaşının çadırının dışında oturmaktadır; arabasına yapılmış olan bir tahribatı şikayete gelmiştir; bir yazıcı boş yere ona, işleri oluruna bırakması önerisinde bulunur. Genç bir asker de şikayette bulunmak üzere belirir; Cesaret Ana onu caydırır. "Büyük Yenilgi"nin acı türküsü. Cesaret Ana genç askere verdiği dersten kendisi ders alır ve şikayetini sunmadan ayrılır.

Genel Düzenleme
Cesaret Ana yüzbaşının çadırının dışında oturmaktadır; arabasına yapılmış olan bir tahribatı şikayete gelmiştir; bir yazıcı boş yere ona, işleri oluruna bırakması önerisinde bulunur. Yazıcı, Cesaret Ana'nın oturduğu sıraya gelir ve onunla kibar bir biçimde konuşur. Cesaret Ana inatçılığı sürdürür.

Genç bir asker de şikayette bulunmak üzere belirir; Cesaret Ana kızgınlığının geçici olduğunu öne sürerek onu caydırır. İki asker girer. Genç olan yüzbaşının çadırına dalmak istemekte, yaşlısı ise var gücüyle onu arkasından tutmaya uğraşmaktadır. Cesaret Ana müdahale eder ve genç askerle kısa süren kızgınlık saldırılarının tehlikeleri üzerine bir konuşmaya dalar.

"Büyük Yenilgi"nin acı türküsü. Öfkesi uçup giden genç asker söverek çıkar.

Cesaret Ana genç askere verdiği dersten kendisi ders alır ve şikayetini sunmadan ayrılır.



Cesaret Ana'nın Sahnenin Başındaki Ruh Hali
İlk provalarda Weigel bu sahneyi mahzun bir tavırla açıyordu. Bu doğru değildi.
Cesaret Ana öğreterek öğrenir. Yenilgiyi öğretir ve öğrenir.

Sahne başlangıçta hiddetli olmayı sonra da mahzunluğu gerektirir.



Cesaret Ana'nın Yoldan Çıkmışlığı
Cesaret Ana hiçbir sahnede, genç askere yüksektekilere teslimiyeti öğrettikten sonra öğrettiklerini uygulamaya koyduğu bu sahnedeki kadar yoldan çıkmış görünmez. Yine de Weigel'in yüzü bu sahnede bir bilgelik hatta soyluluk parıltısı taşır ve bu iyi bir şeydir. Çünkü Cesaret Ana'nın kişiliğinin yoldan çıkmışlığı ait olduğu sınıfın yoldan çıkmışlığı kadar fazla değildir ve en azından bu zayıflığı anladığını ve bunun kendisini kızdırdığını sergileyerek bu yoldan çıkımışlığın üstüne yükselmiştir.

Sahne Yabancılaştırılmaksızın Oynanırsa
Böylesi bir sahne eğer Cesaret Ana'yı oynayan oyuncu hipnotik aksiyon yoluyla izleyciyi kendisiyle özdeşleşmeye davet ederse, toplumsal açıdan bir felaket olur. Bu yalnızca izleyicinin boyun eğmeye ve teslimiyete olan mevcut eğilimini arttıracaktır -bunun yanısıra ona, kendini üstün görme hazzını verecektir. Bu durum onu, toplumsal bir sorunun çekiciliğini ve güzelliğini hissedebileceği bir konuma yerleştirmeyecektir.

Sahne 5

Cesaret Ana Dört Subay Gömleği Kaybeder ve Dilsiz Kattrin Bir Bebek Bulur.
Bir çatışma sonrası. Cesaret Ana köylülerin yaralarının sarılması için rahibin istediği subay gömleklerini vermeyi reddeder. Kattrin annesini tehdit eder. Kattrin, kendi hayatını tehlikeye atarak bir bebeği kurtarır. Cesaret Ana gömleklerin peşinden ağlanır ve biraz schnapps yürütmüş olan bir askerden çalıntı bir palto kapar, bu sırada Kattrin bebeği kollarında sallamaktadır.

Genel Düzenleme
Bir çatışma sonrası. Cesaret Ana iki askerle birlikte arabasının dışında durmaktadır; arabanın yan tarafı bir bar olarak kullanılmak üzere alçaltılmıştır. Arabanın merdivenlerinde oturan Kattrin huzursuzdur. Cesaret Ana iki bardak schnapps yuvarlar; sefalet görüntüsü karşısında kendini güçlendirmek için içkiye ihtiyaç duyar.

Cesaret Ana, köylülerin yaralarının sarılması için rahibin istediği subay gömleklerini vermeyi reddeder. Rahip bir köylünün enkaz haline gelmiş evinin içinden bağırarak sargı bezi ister. Kattrin'in gömlekleri arabadan alması annesi tarafından engellenir. Cesaret Ana inatla merdivenin başını tutar, kimseyi içeri almaz.

Kattrin annesini tehdit eder. Rahip bir askerin yardımıyla önce yaralı bir kadını, sonra da kolu sallanan yaşlı bir adamı evden dışarı çıkarmıştır. Tekrar sargı bezi ister ve herkes sessizliğe gömülmüş olan Cesaret Ana'ya bakar. Kattrin kızgınlıkla bir kalas kapar ve annesini tehdit eder. Rahip kalası elinden almak zorunda kalır. Cesaret Ana'yı kaldırıp bir sandığın üzerine oturtur ve subay gömleklerinden bir kaçını alır.

Kattrin kendi yaşamını tehlikeye atarak bir bebeği kurtarır. Hâlâ rahiple tartışmakta olan Cesaret Ana, kızının içerdeki bebeği kurtarmak için çökme tehlikesi altındaki bir eve daldığını görür. Kattrin ile subay gömlekleri arasında seçim yapmakta bocalar; gömlekler bandaj halini alana ve Kattrin evden bebekle çıkana kadar bir o tarafa bir bu tarafa koşturur durur. Bebekten kurtulması için Kattrin'in peşinden koşar. (Hareketler: kucağındaki bebekle Kattrin önce saatin zıddı yönde yaralıların etrafında, sonra da saat yönünde arabaya doğru koşar.) Annesi sahnenin ortasında durur; çünkü, rahip gömleklerle birlikte arabadan çıkmaktadır. Kattrin sağdaki sandığın üstüne oturur.


Cesaret Ana gömleklerin peşinden ağlanır ve biraz schnapps yürütmüş olan bir askerden çalıntı bir palto kapar, bu sırada Kattrin bebeği kollarında sallamaktadır. Cesaret Ana parasını ödemeyen askerin üzerine dişi bir kaplan gibi atıldıktan sonra askerin kürk mantosunu arabaya tıkar.

Yeni Bir Cesaret Ana
Cesaret Ana'da bir değişim gerçekleşmiştir. Oğlunu arabaya kurban etmiştir ve şimdi arabayı bir kaplan gibi korumaktadır. Yürüttüğü sıkı pazarlık onu sertleştirmiştir.

Bir Ayrıntı
Sahnenin başında ("Zafer marşı çalmasını biliyorlar ama maaşlara gelince nanay"dan sonra) Weigel'in Cesaret Anası iki bardak schnappsı kafaya diker. Bu hafifletici sebebin dışında Weigel, Cesaret Ana'nın sahne boyunca süren pazarlıklarını, azarlamalarını ve öfkelenmelerini haklı çıkartacak hiçbir sebep kullanmadı.

Bir Ayrıntı
Cesaret Ana'dan schnapps almayan askerle, barda schnapps içen asker arasında bir tür yan oyun vardı. Sahip olanla olmayan arasındaki düşmanlığı sergiliyordu. İçki içen küçümseyerek sırıtır ve bardağını gösterişli bir hoşnutlukla kafaya dikerken, içemeyen düşmanca bir ifadeyle uzun uzun diğerine bakar, ordudan tiksintiyle etrafında dönüp (schnapps'ı ele geçirmek için fırsat kollamak üzere) yenik bir biçimde arka tarafa geçer. Daha sonra içki içen yaralı köylü kadınına, susamış olandan daha çok ilgi gösterecektir.

Çelişkiler Yok Olmamalıdır
Rahibin karakteri bir çelişki üzerine kuruludur. Kısmen alçak, kısmen de üstün zekalıdır. Oyuncu [Werner] Hinz, iyi yürekli Samaritan (7) rolünde kazandığı odunsu, beceriksiz, komik niteliği rahibe de verdi. Sanki onu şimdiki işverenine muhalefet etmeye iten şey rahiplik geçmişiymiş gibi, tavırları katı ve soğuktu. Fakat parıldayan başka bir şeyler vardı: Son tahlilde kendisinin de ezilenlerden biri olduğunu anlamasından kaynaklanan bir ruh haliyle davrandığı savaş alanında, eski saygın pozisyonu ona liderliği getirir. Yaralıya yardım ettiği sırada onun da acınacak durumda olduğu açıklık kazanır.

Sahne Pantomime Dayalıdır
Savaş alanı sahnesinin etkisi, Kattrin'in, annesinin insanlık dışılığına karşı artan öfkesini sergilediği incelikli pantomime dayanır. Angelika Hurwicz korku içindeki bir tavuk gibi yaralı köylülerle Cesaret Ana arasında ileri geri koşturdu. Annesiyle jestler yoluyla tartışmaya başladığı noktaya kadar dehşetin çocuksu insanlarda uyandırdığı şehvetli merakı bastırmak için hiçbir girişimde bulunmadı. Bebeği evden dışarı bir hırsız gibi taşıyarak çıkardı; sahnenin sonunda bebeği güldürmek istermiş gibi iki eliyle havaya kaldırır. Annesinin yağmadan aldığı pay kürk mantoysa onunki de bebektir.

Kattrin
Savaş alanı sahnesinde Kattrin yaralı köylülere bezlerinden vermeyi reddettiği için annesini ölümle tehdit eder. Başlangıçtan itibaren zeki bir Kattrin sergilemek gereklidir. (Onun özrü -dilsizliği- oyuncuları onu kafası ağır işleyen biri olarak sergileme yanlışlığına sürükler.) Başlangıçta canlı, neşeli ve yumuşaktır -Hurwicz, ona, ağabeyiyle konuştuğu 3.sahnede bile sakarlık dolu bir cazibe verdi. Doğru, dilinin acizliği bedenine de yansır; fakat onu yaralayan savaştır, özrü değil; teknik terimlerle söylersek, savaş yıkmak için hâlâ sağlam kalmış bir şeyler bulmak zorundadır.

Eğer onun çocuklara olan sevgisi, akıldan yoksun hayvani içgüdüye indirgenirse, hedef ıskalanır. Onun Halle şehrini kurtarması zekice bir davranıştır. Neyin ortaya çıkarılacağını ortaya çıkarmak, (yani bu durumda herkesten fazla yardıma ihtiyacı olan varlığın yardıma hazır olması) başka türlü nasıl mümkün olabilir?



Bir Ayrıntı
Sahnenin sonunda, Cesaret Ana kürk mantoyu dürüp arabaya atarken, Kattrin bebeği havaya kaldırır: Her iki kadın da yağmadan paylarını almışlardır.

Müzik ve Esler
Müzik beşinci sahnede (savaş alanı) esasa dair bir rol oynadı.
Zafer marşı: başlangıçtan "Biri yardım etsin"e, "Ah kolum"dan "Hiçbir şey vermiyorum"a
"...bütün bu rezalet içinde neşeli mi neşeli"den sahne sonuna kadar.
Esler şu repliklerden sonradır;
"Reis parasını ödemiş olmalı"
"Sargı bezi nerede?"
"Kanama durmuyor" [Rahibin söylediği bu satır son metinden çıkarıldı. Buradaki es "senin zaferin bana tam bir peniye maloluyor" dan sonra geldi.]

Sahne 6

Servet Kazanılmıştır, Ama Kattrin Çirkinleştirilir.
Zenginleşmiş olan Cesaret Ana mal sayımı yapmaktadır; ölen başkomutan Tilly için cenaze söylevi. Savaşın süresi üzerine konuşma; Rahip savaşın uzun zaman daha süreceğini kanıtlar. Kattrin erzak almaya yollanır. Cesaret Ana, bir evlenme teklifini reddeder ve yakacak odunda ısrar eder. Kattrin bazı askerler tarafından kalıcı bir biçimde çirkinleştirilmiştir; Yvette'in kırmızı ayakkabılarını istemez. Cesaret Ana savaşı lanetler.

Genel Düzenleme
Zenginleşmiş olan Cesaret Ana, mal sayımı yapmaktadır; ölen başkomutan Tilly için cenaze söylevi. Cesaret Ana erzak sayımına, cenazeden kaytaran birkaç askere brendi servisi yapmak için ara verir. Sıradan halk onların yüce amaçlarına gerekli desteği vermediği için generallere acıdığını söyleyerek, askerleri erdemli bir biçimde paylar. Aynı anda teneke bir kutu içindeki solucanları ayıklamaya çalışmaktadır. Alay Kâtibi, yıkıcı bir konuşma yaparken yakalamak umuduyla onu boş yere dinler.

Savaşın süresi üzerine konuşma; Rahip savaşın uzun zaman daha süreceğini kanıtlar. Sahnenin sağ kısmı özel bölümdür. Solda bar ve kâtip ile rahibin oturdukları misafir masası vardır. Sahnenin solu ve sağı arasında bir paslaşma vardır; içki içen asker Kattrin'e şarkı söyler, Kattrin de ona gülümserken, Cesaret Ana elinde sayımını yaptığı bir yığın kemer tokası ile, rahip-barmene savaşın ne kadar süreceğini sormak üzere masaya gelir. Rahibin bütün sinik yorumları esnasında derin düşüncelere dalmış olarak ayakta durur: Acaba yeni stoklar yapmalı mıydı?


Kattrin erzak almaya yollanır. Rahip-barmen savaşın uzun bir süre daha süreceğini söylediğinde, Kattrin kızgınlıkla arabanın arkasına koşar. Cesaret Ana güler, onu geri getirip, büyük bir sepetle kampa erzak almaya yollar. "Senden bir şey çalmalarına izin verme, çeyizini düşün."

Cesaret Ana bir evlenme teklifini reddeder ve yakacak odunda ısrar eder. Cesaret Ana arabanın yanında bir taburede oturmuştur; bir pipo doldurur ve barmen'e biraz yakacak odun kırmasını söyler. Rahip yeteneklerinin harcandığından şikâyet ederek hantalca odun kırmaya girişir ve muhtemelen fiziksel çalışmadan kaytarabileceği düşüncesiyle Cesaret Ana'ya evlenme teklifinde bulunur. Cesaret Ana işinde başkasını istemediğini ima eder ve onu kibarca odun kırmaya geri yollar.

Kattrin birkaç asker tarafından kalıcı bir biçimde çirkinleştirilmiştir ve Yvette'in kırmızı ayakkabılarını istemez. Kattrin bir sepet dolusu erzakla sendeleyerek girer. Çadırın girişinde yere yığılır, Cesaret Ana onu taburesine sürüklemek zorunda kalır ve yarasını sarar. Kattrin, annesinin, onu rahatlatmak için verdiği kırmızı ayakkabıları istemez; artık hiçbir işe yaramazlar. Sessiz bir sitemle sürünerek arabanın içine girer.

Cesaret Ana savaşı lanetler. Cesaret Ana yavaş hareketlerle, korunması Kattrin'e pahalıya malolmuş yeni erzakları getirir ve sahnenin başında mal sayımı yaptığı yerde onları incelemek için dizleri üzerine çöker. Savaşın, rezil bir gelir kaynağı olduğunu fark eder ve ilk ve son defa savaşı lanetler.




Mal Sayımı
Cesaret Ana yine değişmiştir. Artan zenginliği onu daha yumuşak ve daha insancıl yapmıştır. Her iki niteliği de rahibi cezbeder ve ona evlenme teklifinde bulunur. Cesaret Ana'yı ilk kez iş yapmadan oturup dinlenirken görürüz.

Tilly İçin Cenaze Söylevi
Pek çok gösteri sonrasında herkesin arkaya bakıp cenaze marşının yükselip heybetlendiği yerde ki es sırasında, biraz sarhoş olan alay ka-tibinin iskemlesinden kalkıp, söylevinde başkomutanı küçümseyici bir şeyler vardır şüphesiyle Cesaret Ana'yı izlemesi durumunda Cesaret Ana'nın başkomutan için yaptığı söylevin daha etkileyici olduğu fark edildi. Alay katibi hayal kırıklığı ile yerine oturur, çünkü Cesaret Ana suçlanabileceği hiçbir şey söylememiştir.

(Cenaze marşındaki es uzun olmalıdır; aksi takdirde cenaze töreni sahnesi uygun etkiyi yaratamayacaktır.)



Bir Ayrıntı
Başkomutan Tilly için yaptığı cenaze söylevinde ("Bir general ya da imparator göçüp gidince çok üzülüyorum.") Weigel "daha iyi bir şey bilmez" dedikten sonra "...Tanrım, solucanlar bisküvilerime saldırı-yor." cümlesini ekledi. Bunu söylerken kahkahayı bastı. Burada Cesaret Ana, Katibin kendisini izlerken yaptığı örtük bir biçimde yıkıcı olan konuşması sırasında ifade edemediği neşeyi serbest bırakır.

Pantomim
Rahibin savaşın uzun ömürlülüğü ile ilgili görüşleri bağımsız bir mevcudiyet oluşturulmalıdır. Bu görüşler, Cesaret Ana'nın yeni erzak alma riskine girip girmemesi için merakla sorduğu sorunu cevabıdır. Rahibin konuştuğu esnada, Weigel, Cesaret Ana'nın endişesini ve hesap-kitabını mimikleriyle sergiledi.

Bir Ayrıntı
Sarhoş asker şarkısını Kattrin'e hitap ederek söyler. Kattrin ona gülümser. Çirkinleştirilmeden önce son kez onun bir aşk yaşamaya muktedir olduğu seyirciye hatırlatılır.

Dikkat Edilmesi Gereken Bir Nokta
Sert işler oyuncuyu bağırmaya yöneltir. Rahibi oynayan oyuncu odunları kırarken arasıra bağırdı. Sahne bundan zarar gördü.
[...]

Kattrin
Yeniden, sarhoş askerin şarkı söylediği zaman oturduğu yere, sandığın yanına büzülerek oturan yaralı kız, sadece bir iki defa yaranın tam olarak nerede olduğunu anlamak için elini kafasına götürür; aksi takdirde, yarasını sardırma konusundaki istekliliği dışında, yaranın onun için ne anlam ifade ettiğinin farkında olduğuna dair hiçbir ipucu vermemiş olacaktır. İsyanı, Yvette'in kırmızı ayakkabılarına gösterdiği ilgisizlikle ve arabanın içine doğru sürünüş biçimiyle verilir: Başına gelenlerden ötürü annesini suçlamaktadır.

Çelişki
Cesaret Ana, kızının çirkinleşmek pahasına koruduğu erzakları toplarken savaşı lanetler.
Sahne başındaki mal sayımına yeniden döner; şimdi yeni mallarının sayımını yapmaktadır.

Sahne 7

Cesaret Ana Ticari Kariyerinin Doruğunda.
Cesaret Ana savaş hakkındaki görüşlerini düzeltmiştir ve savaştan iyi pay alan birisi olarak şükranlarını ifade eden bir şarkı söyler.

Genel Düzenleme
Cesaret Ana savaş hakkındaki görüşlerini düzeltmiştir ve savaştan iyi pay alan birisi olarak şükranlarını ifade eden bir şarkı söyler. Kattrin ve Rahip-barmen tarafından çekilen araba arkadan öne doğru gelir ve taban ışıkları boyunca yol alır. Cesaret Ana onlarla tartışarak yanlarında yürür; şarkı söylerken seyircilere döner. Es.

Zenginlik Belirtileri
Aşağı yukarı kırk temsil sonra, mal sayımı yaptığı 6. sahnede, Cesaret Ana'nın elde ettiği görece zenginliğin işareti olarak parmağında yüzükler ve boynunda gümüş madalyonlu bir zincir bulunmasının iyi olacağını düşündük. Fakat birkaç gösteri sonra içimizden biri bunun, Cesaret Ana'nın fakirlerin yürekliliği hakkındaki konuşmasını zayıflattığını fark etti ve zenginleşme işaretlerini 7. sahneye koymaya karar verdik. Burada, savaşa yönelttiği suçlamaları geri aldığı yerde, yakın zamanda kazanılmış zenginlik işaretleri Cesaret Ana'nın ne durumda olduğunu gösterir: Rüşvetle ayartılmış .

Bu kısa sahnede Weigel, daha önce yalnız 5. sahnede (savaş alanı sahnesi) olduğu gibi Cesaret Ana'yı canlılığını tamamen kazanmış olarak gösterdi. Ancak Cesaret Ana 5. sahnede kasvetliydi; burada ise neşeli.



Yüklə 335,59 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin