Sh. Sh. Shodmonov
Yüklə 4,78 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4.3. Pulning Keynscha va neoklassik nazariyasi sintezi
- Pigu samarasini
| 7-chizma. Pul omillari
harakatining ko‘rinishi. 6-chizma. Keyns modelida bo‘Igan talabning elastikligi. 56 Ipu JS egri chizig'ining chapga siljishiga, demak, yakuniy mahsulotning P'llehiga olib keladi. Aksincha, agar IS egri chizig‘i L M egri chizig‘ini ptrtikal qismda kesib o‘tadigan bo‘lsa, model klassik ko‘rinishga ega bo'ladi: tovar sektorida talabning o ‘sishi foiz m e’yorining o ‘sishiga Olib keladi, biroq ishlab chiqarish darajasiga ta’sir etmaydi. Pul omillari bevosita nominal daromad miqdoriga, uning narx komponentiga ta ’sir Ctadi, bu esa miqdoriy nazariyaga xos. i, 4.3. Pulning Keynscha va neoklassik nazariyasi sintezi Keyns nazariyasining rivojlanishi uni shunday talqin qilishga olib fceldiki, bunda u neoklassik pul nazariyasi (mikroiqtisodiyot) va neoklassik miqdoriy nazariyaga juda o‘xshab ketdi. Bu model keyns-neoklassik sintez deb atala boshlandi. Awalo bu sintez iste’mol funksiyasi nazariya- siga Pigu samarasini (yoki boylik samarasini) kiritish bilan tavsiflanadi. Pigu samarasini unga muvofiq umumiy rejadagi iste’mol xarajatlari xususiy sektor real sof boyligining funksiyasi hisoblanadigan nazariyasi sifatida izohlash mumkin. Bu tovarlar bozorida real kassa qoldiqlari samarasining boshqacha varianti bo‘lib, bu yerda puldan tashqari boylikning boshqa shakllari ham moliyaviy aktivlar (masalan, obligatsiya) va tabiiy aktivlar (asbob-uskunalar, turar-joylar) shaklida tahlil qilinadi. Mikrodarajada Pigu samarasi nazariyasi hozirgi kun va kelajak o'rtasida iste’mol xarajatlarini taqsimlashda foydalilikni maksimal- lashtirishga yo‘naltirilgan individ strategiyasidan kelib chiqadi, bundan xulosa chiqarish mumkinki, iste’mol to ‘plangan boylik summasining funksiyasi hisoblanadi. Boshqa barcha shartlar bir xil bo‘lganda real boylikning o ‘sishi real iste’molning o ‘sishiga olib keladi. Piguning ta’kidlashicha, aktivlarga ega bo‘lishning o‘zi xuddi insonning jamiyatda egallagan o ‘rni kabi o ‘zidan-o‘zi foydalilik keltirmaydi. Foiz stavkasi hattoki nolga teng bo‘lganda ham jamg‘armalar musbat qiymatga ega bo‘ladi, degan fikrni bildiruvchi Keyns gipotezasining negizi aynan shu yerda, chunki IS egri chizig‘i gorizontal o‘qni kesib o ‘tadi. Piguning fikriga ko‘ra, boylikdan olinadigan qoniqish pasayuvchi eng yuqori foydalilik qoidasiga bo ‘ysunadi: individ boyligining real qiymati qanchalik yuqori bo‘lsa, bu boylikning o ‘sishidan olinadigan foyda, jamg‘armalarning foydalilik darajasi shunchalik past bo‘ladi. Demak, boshqa shartlar bir xil bo‘lganda, real boylikning o ‘sishi individni ko‘proq iste’mol qilish va kamroq jamg'arishga majbur qiladi. Shunday ekan, iste’mol boylikka nisbatan yomonroq ne’mat emas. 57 Makrodarajada keyns-neoklassik sintez modellari Pigu samarasini ajratib turuvchi jihat sifatida qamrab oladi. Biz oldinroq Keynsning rejadagi real iste’mol xarajatlari faqat bitta real daromadning fimksiyasi hisoblanadi degan qoidasini ко‘rib chiqqan edik: Yüklə 4,78 Mb. Dostları ilə paylaş:
|