Subwencja ogólna składa się z 3 części

Parlament Europejski jest organem wspólnym dla trzech wspólnot. W jego skład wchodzą parlamentarzyści wybierani obecnie w powszechnych i bezpośrednich wyborach. Mandat członkowski trwa pięć lat i nie stanowi przeszkody w jednoczesnym sprawowaniu mandatu w parlamencie krajowym. Kryterium podziału miejsc w Parlamencie Europejskim pomiędzy poszczególne państwa członkowskie stanowi liczba ludności. Obecnie w skład Parlamentu wchodzi 626 posłów. Członkowie Parlamentu Europejskiego nie zasiadają w grupach narodowych, lecz według przynależności do frakcji politycznej. Parlament Europejski jest uważany za jedyny w systemie instytucjonalnym wspólnot (Unii) organ, który od czasu bezpośrednich wyborów w 1979 r. ma pełną demokratyczną legitymację do pełnienia swych zadań. W odróżnieniu od parlamentów narodowych Parlament Europejski nie został wyposażony w kompetencje ustawodawcze. Jest on jedynie instytucją wspomagającą w tym zakresie Radę Unii - główny organ prawodawczy - oraz Komisję, mającą prawo inicjatywy legislacyjnej.

Trybunał Sprawiedliwości został utworzony na mocy postanowień traktatu paryskiego z 1951 r. Obecnie, podobnie jak Parlament jest organem wspólnym. W jego skład wchodzi - imiennie wyznaczanych przez Radę na podstawie jednomyślnej decyzji rządów państw członkowskich - piętnastu sędziów oraz dziewięciu rzeczników generalnych. Każde państwo członkowskie ma jednego sędziego w składzie Trybunału. Jeśli zaś chodzi o rzeczników generalnych, to cztery największe państwa Unii (RFN, Francja, Włochy i Wielka Brytania) mają stałe miejsca, a na pozostałe wybiera się rzeczników na zasadach rotacji. Kadencja trwa sześć lat. Podstawową funkcja Trybunału jest zapewnienie poszanowania prawa przy interpretowaniu i wykonywaniu traktatów. Do jego zadań należy przede wszystkim orzekanie o legalności (zgodności z traktatami) uchwał podjętych wspólnie przez Parlament Europejski i Radę Unii, uchwał Rady Unii Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Centralnego itp. Przedmiotem orzeczenia Trybunału są tylko uchwały prawnie wiążące, a więc rozporządzenia, dyrektywy i decyzje. Trybunał może orzekać także w przypadku naruszenia prawa poprzez zaniechanie działania ze strony organów Unii.

Prawo stanowione przez instytucje wspólnot (mające charakter prawodawstwa pochodnego) obejmuje akty prawne o różnych skutkach dla krajów członkowskich.

Rozporządzenia - pozwalają instytucjom na najdalej posuniętą ingerencję w krajowe systemy prawne. Mają one bezpośrednią moc obowiązującą, nie wymagają więc transformacji w krajowy system prawny. Tak jak ustawodawstwo krajowe, przyznają one prawa oraz nakładają obowiązki na obywateli Unii, a także są wiążące dla państw członkowskich. Rozporządzenie jest publikowane w Dzienniku Urzędowym. Wchodzi w życie jednocześnie we wszystkich państwach Unii, w dniu określonym przez samo rozporządzenie lub w dwadzieścia dni po opublikowaniu.

Dyrektywy - wyznaczają cele, jakie mają być osiągnięte poprzez dostosowanie krajowych systemów prawnych do przepisów dyrektywy w ściśle określonym i nieprzekraczalnym terminie. Jest to instrument prawny stanowiący łagodniejszą formę ingerencji w ustawodawstwo krajowe poprzez uwzględnienie specyfiki wewnętrznych procesów legislacyjnych. Dyrektywa jest podstawowym aktem prawnym wykorzystywanym w celu harmonizacji prawa.

Decyzje - tak jak rozporządzenia obowiązują automatycznie na terytorium państw członkowskich, jednakże zakres ich mocy wiążącej jest ograniczony wyłącznie do adresatów w nich wskazanych. Adresatami tymi mogą być państwa członkowskie, a także osoby fizyczne lub prawne. Warunkiem egzekwowania decyzji jest jej notyfikacja (przyjęcie do wiadomości) przez adresata.

Zalecenia - opinie nie mają charakteru wiążącego, mogą jednak odgrywać istotną rolę moralno-polityczną i stanowią ważne narzędzia do realizacji funkcji Wspólnot. Opinie wyrażają jedynie zalecenia, zaś zalecenia Komisji i Rady zawierają wyraźną zachętę do przyjęcia wskazanej reguły postępowania. Zalecenia mają duże znaczenie w procesie ujednolicania prawa wspólnotowego. Nie są one uchwalane za pomocą procedury ustawodawczej, lecz bezpośrednio przez poszczególne instytucje Unii.

Wracając do problematyki konsumenckiej, należy wskazać, iż już Traktat rzymski z 25 marca 1957 r., na mocy którego, jak wspomniano wyżej, doszło do utworzenia Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, zaznaczył to zagadnienie. W jego części ogólnej wymienia się, iż jednym z celów EWG jest przyczynianie się do zwiększenia ochrony konsumentów.

Traktat z Maastricht poświęca miejsce ochronie konsumentów. Zgodnie z nim:

1.Działania Wspólnoty obejmują przyczynianie się do zwiększenia ochrony konsumenta (art. 3 pkt.S).

2.W przedkładanych propozycjach działań Wspólnoty w dziedzinach ... ochrony konsumentów Komisja przyjmuje za podstawę wysoki poziom ich ochrony (art. 100 a, ust.3).

3.Wspólnota przyczynia się do osiągnięcia wysokiego poziomu ochrony konsumenta poprzez:

·środki stosowane na podstawie art.100 a w ramach ustanawiania rynku wewnętrznego (chodzi tu o środki mające na celu zbliżanie przepisów ustaw, rozporządzeń i aktów administracyjnych państw członkowskich, a więc np. dyrektywy);

·Działania szczególne, wspierające i uzupełniające politykę realizowaną przez państwa członkowskie dla ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i interesów ekonomicznych konsumentów oraz dla zapewnienia im odpowiedniej informacji (art.129 a, ust. 1, pkt. a, b). Działania szczególne podejmuje Rada w porozumieniu z Komitetem Ekonomiczno - Społecznym. Nie przeszkadza to żadnemu państwu członkowskiemu w utrzymywaniu lub stosowaniu ostrzejszych środków ochronnych (art. 129 a, ust.2 i 3).

Troska o ochronę interesów konsumentów przejawiała się we wprowadzanych kolejno wieloletnich programach (pierwszy uruchomiono w 1975 r., kolejne w 1981 i 1985). Istotne znaczenie dla polityki konsumenckiej i ochrony konsumentów miał szczególnie program rozpoczęty w 1975 r. i wprowadzająca go Rezolucja Rady z 14 kwietnia 1975 r. w sprawie wstępnego programu EWG dotyczącego polityki ochrony i informowania konsumentów. Zawarła ona katalog praw konsumenta, określający przyjęty wówczas zakres ochrony. Obejmował on:

Prawo do bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Wynikło ono z przekonania, że konsument ma prawo oczekiwać, iż na rynku znajdują się wyłącznie produkty i usługi nie zagrażające jego życiu i zdrowiu. W praktyce oznacza to określanie wymogów bezpieczeństwa i właściwe informowanie konsumentów o możliwym ryzyku, wynikającym z użytkowania produktów lub korzystania z usług, a także ochronę konsumentów przed wypadkami.

Prawo do ochrony interesów ekonomicznych. Interes ekonomiczny konsumenta musi być chroniony przed nadużywaniem silniejszej pozycji przez profesjonalistę (producenta, pośrednika, sprzedawcę czy usługodawcę). Osiągnięciu tego celu służy między innymi określenie katalogu niedozwolonych warunków umów, a także zakaz stosowania czynów nieuczciwej konkurencji (w reklamie, marketingu). Szczególne typy umów konsumenckich (umowy zawierane poza siedzibą firmy, umowy zawierane na odległość, umowy o kredyt konsumencki, umowy podróży) wymagają sformułowania szczególnych zasad gwarantujących ochronę interesów strony słabszej. Na sytuację ekonomiczną konsumenta ma wpływ również jakość oferowanych na rynku towarów i usług - z jednoczesnym uwzględnieniem ochrony środowiska naturalnego - oraz relacja jakości do ceny.

Prawo do informacji i edukacji konsumenckiej. Na ograniczenie możliwości dokonywania przez konsumenta świadomego wyboru na rynku wpływa wiele przyczyn. Przeciwwagą dla takich ograniczeń jest rzetelna informacja o cechach i cenach oferowanych towarów i o efektywnych metodach ich użytkowania. Konsument powinien znać swoje prawa i obowiązki, w tym procedury dochodzenia roszczeń.

Prawo dostępu do efektywnego systemu dochodzenia roszczeń. Charakter sporów konsumenckich wymaga stworzenia łatwo dostępnego, szybkiego i taniego systemu dochodzenia roszczeń przez konsumentów. W przypadku zasadnej reklamacji konsument powinien uzyskać stosowną rekompensatę.

Prawo do reprezentacji. Konsumenci mają prawo reprezentowania swego stanowiska we wszystkich sprawach ich dotyczących i to zarówno indywidualnych, jak i zbiorowych. Dokonują tego przeważnie poprzez organizacje konsumenckie.

Te ogólne założenia ochrony konsumentów ulegają z czasem konkretyzacji, która uwidacznia się w kolejnych dokumentach. Przykładem tego jest Uchwała Rady Wspólnot Europejskich z 9 listopada 1989 r. w sprawie priorytetów przyjętych do realizacji w ciągu lat dziewięćdziesiątych w zakresie polityki ochrony konsumentów. Należą do nich:

1.integracja polityki ochrony i promocji interesów konsumentów poprzez wszechstronne zbadanie konsekwencji jednolitego rynku wewnętrznego dla konsumenta wraz ze wskazaniem konkretnych segmentów, które w najwyższym stopniu oddziałują na interesy konsumentów;

2.udoskonalanie reprezentacji konsumentów na szczeblu Wspólnoty przez badanie różnych możliwych dróg promowania, takich jak: uczestnictwo stowarzyszeń w różnych państwach członkowskich w systemie reprezentacji konsumenckiej, wymiana poglądów przedstawicieli sektorów gospodarczych z pracodawcami, zwiększenie zaangażowania konsumentów w standaryzację;

3.promowanie ogólnego bezpieczeństwa towarów i usług oraz lepszej informacji na temat dóbr i usług poprzez:

·badanie stopnia wdrażania środków promowania bezpieczeństwa usług;

·rozwój systemu informacji o wypadkach konsumenckich;

·umacnianie systemu wymiany informacji o niebezpiecznych produktach;

·zachęcanie do prowadzenia kampanii mających na celu bezpieczeństwo wyrobów ze szczególnym uwzględnieniem tych, które mogą być wykorzystane przez dzieci lub mogą oddziaływać na dzieci;

·harmonizowanie różnych systemów monitoringu w odniesieniu do artykułów spożywczych, jak również do innych produktów;

·właściwą informację na produktach;

1.wzmocnienie możliwości uzyskania prawnego zadośćuczynienia, a także dostępu do wymiaru sprawiedliwości poprzez m. in.: zachęcanie państw członkowskich do poszukiwania systemów prawnych i pozaprawnych, zapewniających, że spory o mniejszym ciężarze gatunkowym pomiędzy konsumentami a dostawcami dóbr i usług będą rozstrzygane szybko i skutecznie;

2.uregulowanie problemu nieuczciwych warunków w umowach z udziałem konsumentów.

Ochrona interesów konsumentów przejawia się również w kolejnych planach działań na rzecz konsumentów, z których pierwszy obejmował lata 1990- 1992, drugi 1993 - 1995. Wprowadziły one we wszystkich dziedzinach dotyczących konsumentów wiele inicjatyw, w rezultacie których przyjęto wówczas około czterdziestu dyrektyw z zakresu ochrony konsumenta. Zostały one włączone, wraz z różnymi rezolucjami i rekomendacjami, do prawodawstwa poszczególnych państw członkowskich. Dzięki temu stworzono podstawy prawne do ochrony interesów konsumentów i prowadzenia w Unii wspólnej, aktywnej polityki konsumenckiej oraz doprowadziło do ujednolicenia ustawodawstwa konsumenckiego. Dla dynamicznego rozwoju ochrony konsumentów ogromne znaczenie miały również zapisy o znaczeniu tego zagadnienia i nadające mu wysoką rangę zawarte w Traktacie z Maastricht..

Najnowszy program polityki konsumenckiej Unii Europejskiej na lata 1999 - 2003, przedstawiony przez Komisję 14 stycznia 1998 r. a wchodzący w życie z dniem 1 stycznia 1999 r. zawiera następujące priorytety:

·ochronę zdrowia,

·bezpieczeństwo i ochronę ekonomicznych interesów konsumentów,

·edukację i informację konsumencką,

·zwiększenie roli organizacji konsumenckich.

Polityka konsumencka i ochrona konsumentów realizowana jest zarówno przez organizacje rządowe, jak i organizacje pozarządowe. Rządową agendą, prowadzącą działalność na poziomie Unii Europejskiej, jest powołana w 1994 r. w ramach Komisji Dyrekcja Generalna XXIV ds. Polityki Konsumenckiej. Jej pozarządowym odpowiednikiem, reprezentującym przed instytucjami unijnymi interesy konsumentów i ich organizacje działające w Unii, jest Europejskie Biuro Związków Konsumenckich - BEUC.

We wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej funkcjonują rządowe organy odpowiedzialne za prowadzenie polityki konsumenckiej. Podstawą ich działania są przedstawione wyżej podstawowe prawa konsumentów i właściwe regulacje prawne Unii.

Instytucjonalna ochrona konsumentów w państwach członkowskich prowadzona jest w zróżnicowany sposób, gdy mówimy o usytuowaniu instytucji odpowiedzialnych za to zagadnienie. Są to ministerstwa, urzędy centralne, instytuty lub biura ombudsmena - w zależności od specyfiki organizacji administracji danego państwa.

Niezależnie od rozwiązań prawnych i instytucjonalnych wszystkie kraje Unii Europejskiej przywiązują ogromną wagę do wzmacniania pozycji organizacji konsumenckich. Zapewnia się im możliwość funkcjonowania w pełnej niezależności od biznesu poprzez system dotacji z budżetów centralnych i lokalnych. Tworzone są warunki zapewnienia im faktycznego uczestnictwa w procesach konsultacyjnych i decyzyjnych. W przyjętej przez Komitet Ministrów Rady Europy w 1981 r. rekomendacji nr R/18/2 w sprawie ochrony prawnej interesów konsumentów przez organizacje konsumenckie zawarte jest zalecenie, aby państwa członkowskie powierzały tym organizacjom zadania z zakresu informacji i edukacji konsumenckiej, konsultowały wprowadzane rozwiązania prawne dotyczące bezpośrednio konsumentów, włączały je do negocjacji pomiędzy władzami państwowymi a środowiskami biznesu, zapewniły możliwość wnoszenia powództw do postępowań sądowych, związanych z ochroną interesów konsumentów.

Ten stosunek do organizacji konsumenckich wynika ze świadomości, iż stanowią one ważny element systemu ochrony konsumentów.

 

Podsumowanie

Analizując rozwój polityki konsumenckiej i ochrony konsumentów w krajach członkowskich przedtem Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, obecnie zaś Unii Europejskiej, trzeba podkreślić, że od początku rozumiano politykę prokonsumencką jako tę, której kształtowanie zależy od władzy, a nie jest determinowane niczyimi aspiracjami czy roszczeniami. Ochrona konsumenta w ramach integracji europejskiej jest produktem odgórnym, efektem działań podejmowanych przez organy wspólnot europejskich.

Początkowo chodziło o stworzenie warunków do integracji gospodarczej, co zakładało skoncentrowanie się na zagwarantowaniu wolności gospodarczych dla aktywnych uczestników rynku. Efektem ich działań była oczywiście oferta rynkowa, której odbiorcą był konsument. Dlatego głównym i pierwotnym celem polityki integracyjnej było zapewnienie przepływu towarów, usług, siły roboczej, możliwości zakładania filii, zapewnienie konkurencyjności i braku dyskryminacji w działalności gospodarczej. Sprawy ochrony konsumentów traktowane były raczej w sferze deklaracji, ciężar działań praktycznych spoczywał głównie na organizacjach konsumenckich.

W pierwszym programie polityki ochrony i informacji konsumentów z 1975 r. opracowano katalog praw konsumenta. Obejmuje on prawo do: ochrony życia i bezpieczeństwa, ochrony interesów ekonomicznych, naprawienia doznanej szkody, informacji i edukacji, bycia wysłuchanym.

W latach osiemdziesiątych, w miarę umacniania się i stabilizowania integracji gospodarczej w Europie, ochrona interesów konsumentów zaczęła się konkretyzować w przepisach i programach. Nowy art. 129 a traktatu z Maastricht w rozdziale XI zatytułowany jest wprost: Ochrona konsumenta. Przewiduje nie tylko osiąganie wyższego poziomu ochrony dzięki działaniom na rzecz wspólnego rynku, lecz także samoistne akcje, kierujące politykę państw członkowskich na ochronę zdrowia, bezpieczeństwa, interesów gospodarczych, informację i edukację konsumenta.

O ile w początkach działania Wspólnoty Europejskiej ochrona pasywnego uczestnika rynku była tylko koniecznym skutkiem i wypadkową działań adresowanych do aktywnych uczestników rynku, o tyle od 1992 r. podnoszenie poziomu ochrony - w zakresie pięciu podstawowych praw konsumentów - stało się autonomicznym celem działań organów wspólnotowych. Konsument w Unii Europejskiej stał się celem działań integracyjnych, prowadzonych z myślą o polepszeniu jego kondycji, podczas gdy dawniej był traktowany raczej jako odbiorca towarów i usług, pojawiających się na zintegrowanym, konkurencyjnym i nie dyskryminującym żadnego z aktywnych uczestników rynku europejskiego.

Europejska ochrona konsumenta opiera się na przejrzystości informacji. Ponieważ współczesne warunki produkcji i rynku zaciemniają przejrzystość zarówno co do przedmiotu oferty (jakość, bezpieczeństwo oferowanych dóbr), jak i sposobu korzystania z niej (warunki umów, konsekwencje prawne zachowań konsumenta), ochrona konsumenta oznacza działania na rzecz stworzenia mu warunków swobodnego wyboru i decyzji. I to jest główne zadanie polityki konsumenckiej, realizowanej przez poszczególne państwa członkowskie oraz Unię jako całość. Mówiąc inaczej, polityka konsumencka Unii Europejskiej ma na celu pobudzanie korzystnych dla rynku i konsumentów zjawisk oraz zachowań, a także koordynowanie całokształtu spraw konsumenckich.

 

4. Polityka konsumencka w Polsce

Trzeba, rozpoczynając rozważania na temat sytuacji w naszym kraju, od razu jasno zaznaczyć, że jesteśmy dopiero na początku drogi do stworzenia pełnego i skutecznie funkcjonującego systemu ochrony konsumentów. To nasze opóźnienie w rozwoju istotnej dla gospodarki i indywidualnego obywatela dziedziny jest rezultatem narzucenia Polsce w wyniku II wojny światowej systemu komunistycznego. W czasie gdy rządy w Europie Zachodniej, Stanach Zjednoczonych, Japonii czy Kanadzie tworzyły i rozwijały politykę konsumencką, wspierając jednocześnie działalność rosnącej liczby organizacji konsumenckich, Polska - wraz z innymi państwami tzw. Bloku Wschodniego - żyła w oderwaniu od mechanizmu ekonomicznego, zasad demokracji i swobód obywatelskich. Takie zjawiska, jak: stała przewaga popytu nad podażą, monopolizacja rynku wewnętrznego, dekretowanie przez centralnego planistę struktury podaży dalekiej od oczekiwań i aspiracji społecznych, przewaga rozwoju środków inwestycyjnych, przeznaczonych głównie dla przemysłu ciężkiego i wydobywczego, kosztem działu zaspokajającego popyt konsumpcyjny, niska jakość produkcji i usług itd. - stały się przyczyną zepchnięcia konsumenta i jego potrzeb na margines życia gospodarczego.

W gospodarce, którą bardzo łagodnie określono jako ekonomię niedoborów, mówienie o potrzebie prowadzenia polityki konsumenckiej, o ochronie interesów konsumenta, rozwijaniu prawodawstwa konsumenckiego czy struktur instytucjonalnych służących wspomaganiu jego pozycji było nieefektywne. Sensowna, spójna i efektywna polityka prokonsumencka nie mieściła się w ramach gospodarki planowej. Prawdą jest, że im bardziej rozluźniano gorset centralizmu gospodarczego, tym większa rodziła się okazja, aby lukę wypełniały elementy gry rynkowej. Zawsze jednak były to jedynie elementy, a nie spójny system, i jakkolwiek skrzętnie wykorzystywano wszelkie możliwości płynące z "urynkowiania" planowania, oznaczało to w praktyce większe lub mniejsze zabiegi kosmetyczne nie zmieniające istoty stosunków ekonomicznych i skrajnie niekorzystnej sytuacji konsumenta, który de facto był uciążliwym petentem.

Sytuacja zmieniła się po 1989 r., kiedy możliwe stało się odbudowanie normalnej gospodarki. W pierwszym okresie priorytetem było uruchomienie mechanizmów propodażowych, zbudowanie sprawnie działającego rynku z dużą liczbą efektywnie konkurujących producentów. W drugim etapie przyszedł czas na wzmocnienie strony popytu. Konieczność wzmacniania pozycji konsumenta znalazła także silny bodziec zewnętrzny w postaci woli doprowadzenia do integracji Polski z Unią Europejską.

Nasze aspiracje europejskie muszą być poparte ogromnym wysiłkiem związanym z harmonizacją naszych rozwiązań z tymi, które obowiązują w Unii Europejskiej. W przypadku ochrony konsumentów oznacza to w praktyce znaczną pracę legislacyjną i organizatorską. Dorobek z zakresu polityki konsumenckiej jest znikomy, trzeba więc tworzyć nowe rozwiązania prawne, kreować i wdrażać politykę konsumencką, budować strukturę instytucjonalną, niezbędną do realizacji zadań z zakresu ochrony konsumentów. Nasi partnerzy jasno określili, czego oczekują. W Białej Księdze Komisji Europejskiej w sprawie przygotowania krajów stowarzyszonych do integracji z rynkiem wewnętrznym Unii podkreślono znaczenie dla prawidłowego wprowadzania uregulowań dotyczących ochrony konsumentów następujących warunków organizacyjno-instytucjonalnych:

·istnienie stosownej struktury instytucjonalnej, która zajmowałaby się sprawami konsumentów, a także przyznanie kompetencji horyzontalnych i ogólnych wyznaczonej instytucji, która byłaby odpowiedzialna za podejmowanie inicjatyw w dziedzinie spraw konsumentów oraz koordynację tych zadań;

·istnienie struktur konsultacyjnych, ogólnych lub branżowych (w dziedzinach takich jak lekarstwa, artykuły spożywcze, kosmetyki), które mają za zadanie reprezentowanie interesów konsumentów oraz zapewnienie ich uczestnictwa w procesie podejmowania decyzji;

·rozwój programów informacyjnych i edukacyjnych, mających na celu poszerzenie wiedzy konsumentów;

·istnienie mechanizmów odwoławczych, pozwalających na skuteczne egzekwowanie roszczeń konsumenckich.

Ponadto Biała księga określiła zakres działań dostosowawczych, wymieniając najważniejsze dyrektywy i rozporządzenia, jakie muszą być włączone do prawodawstwa krajów kandydujących do Unii. Z zakresu ochrony konsumentów obowiązek ten dotyczy dwunastu dyrektyw. Projekty aktów prawnych, implementujących powyższe dyrektywy do prawa polskiego, zostały już w większości opracowane i znajdują się w różnych fazach prac rządowych. Ich przyjęcie przez Sejm i wdrożenie do praktyki rynkowej - co jest przewidywane w latach 1999/2000 - stworzy podstawy formalno-prawne ochrony konsumentów zgodne ze standardami unijnymi.

Obecny stan ustawodawstwa polskiego w kontekście wspomnianych wyżej dwunastu dyrektyw, które muszą być obowiązkowo przyjęte przez polskie ustawodawstwo konsumenckie, przedstawia się następująco:

·Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 96/74 z 16.12.1996 r. w sprawie nazw wyrobów włókienniczych (ze zm. wprowadzonymi dyrektywą Nr 97/37). W pewien sposób wiążą się z tym zagadnieniem Polskie Normy, natomiast brak jest uregulowania ustawowego. Największe rozbieżności dotyczą niezgodności terminologii i zasad oznaczania wyrobów.

·Dyrektywa Rady Nr 98/6 z 18.02.1998 r. o ochronie konsumentów poprzez wskazywanie cen produktów oferowanych konsumentom. Widoczny jest brak szczegółowych wymogów określających zakres informacji niezbędnych na oznaczeniu cenowym (np. cena w przeliczeniu na określoną jednostkę miary lub wagi, np. 100 g, 100 ml).

·Dyrektywa Rady Nr 84/450 z 10.09.1984 r. dotycząca dostosowania ustawodawstwa, przepisów oraz regulacji administracyjnych państw członkowskich w dziedzinie reklamy wprowadzającej w błąd. Regulacje zawarte w polskiej Ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji nie są wystarczające. Mamy inne kryteria dotyczące oceny legalności reklamy porównawczej. Ponadto, brak jest możliwości przeniesienia ciężaru dowodu z powoda na pozwanego.

·Dyrektywa Rady Nr 85/577 z 20.12.1985 r. w sprawie ochrony konsumenta w zakresie umów negocjowanych z dala od siedziby firmy. Poza systemem samoregulacji, jakim jest Kodeks dobrowolny Polskiego Stowarzyszenia Sprzedaży Bezpośredniej nie ma żadnych uregulowań prawnych wiążących uczestników rynku.

·Dyrektywa Rady Nr 85/374 z 25.07.1985 r. w sprawie zbliżenia prawa, rozporządzeń oraz przepisów państw członkowskich związanych z odpowiedzialnością za wadliwe wyroby. W Polsce nie ma ustawowej odpowiedzialności producenta za szkody wyrządzone przez wadliwy produkt, określonej tak dalece jak to wynika z Dyrektywy (na zasadzie ryzyka). Zapisy Kodeksu cywilnego, ustalające ww. odpowiedzialność na zasadzie winy, są niewystarczające.

·Dyrektywa Rady Nr 87/102 z 22.12.1987 r. dotycząca dostosowania ustawodawstwa, przepisów oraz regulacji administracyjnych państw członkowskich w dziedzinie kredytów konsumenckich. Regulacje zawarte w przepisach Prawa bankowego i Kodeksu cywilnego są niewystarczające. Brakuje definicji kredytu konsumpcyjnego, nie ma również szczegółowych uregulowań dotyczących zasad udzielania takiego kredytu.