T. C. Kopenhag büYÜkelçİLİĞİ Tİcaret müŞAVİRLİĞİ
BÖLÜM II 1TÜRKİYE İLE EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLERİN GELİŞİMİ
Yüklə 0,5 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.1.2Sermaye Hareketleri
- 1.1.3Yatırımlar ve Mali İşbirliği Alanındaki Gelişmeler
- 1.2Ticari İlişkilerin Genel Durumu
- 1.2.2İkili Anlaşma ve protokoller, KEK Toplantıları
- 1.2.3Diğer Temas ve Görüşmeler
- 1.3Dış Ticaret İstatistikleri (Ülkenin istatistiklerine göre, Dolar bazlı)
- 1.3.2Başlıca Maddelere Göre Türkiye’ye İhracat
- 1.3.3Başlıca Maddelere Göre Türkiye’den İthalat
- 1.4Ticari İlişkilerde Bilinmesi Gerekli Genel Konular
- 1.4.2.1Genel Olarak Ticari Tanımlama Uygulamaları
- 1.4.3Serbest Bölgeler ve Mevzuatı
- 1.4.4Pazarlama ve hizmetler
- 1.4.4.2Dağıtım ve Satış kanalları
- 1.4.4.3Başlıca Yayın Kuruluşları (Medya)
- 1.5Yıl İçinde Açılan Fuarlar
- 1.6Belli başlı Ekonomik ve Ticari kuruluşlar
BÖLÜM II1TÜRKİYE İLE EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLERİN GELİŞİMİ1.1Ekonomik İlişkilerin Genel durumu1.1.1Ekonomik İlişkilerin GelişimiAvrupa Birliği üyesi olan Danimarka ile olan ekonomik ilişkilerimiz Avrupa Birliği ile olan ekonomik ilişkilerimizin gelişimine paralellik arz etmektedir. 1.1.2Sermaye HareketleriDanimarka ile Türkiye arasındaki sermaye hareketleri büyük bir yoğunluk arz etmemekle birlikte ülkemiz piyasalarının ilgi çekici nitelikte olduğu bilinmektedir. Ancak, son donemde Danimarka’daki faizlerin artmasının, resmi rakamlara ulaşılamamış olmakla beraber Danimarka’dan Türkiye’ye yönelik sermaye girişini etkilemiş olabileceği düşünülmektedir. Bununla beraber, ülkemiz sermaye piyasaları, büyük Danimarka bankaları tarafından dikkatle izlenmeye devam etmektedir. 2008 yılı içerisinde gerek medyada ve gerekse çeşitli finans kuruluşlarınca Türkiye ekonomisinin dikkatle takip edildiği ve Türkiye’nin stratejik konumunun Uzakdoğu , Ortadoğu ve Afrika ile ticaret açısından uygun olmasının değerlendirildiği gözlemlenmiştir. Özellikle 2009 yılı içerisinde birtakım firma ve finans kuruluşlarının ihracatta ki daralmayı azaltabilmek açısından Türk firmaları ile ilgili değerlendirmeler yaptıkları gözlemlenmektedir. 1.1.3Yatırımlar ve Mali İşbirliği Alanındaki GelişmelerDanimarka, Türkiye’ye yabancı sermaye yatırımı yapan ülkeler bağlamında 293 milyon $ ile 13 üncü sırada yer almaktadır. Türkiye'de Danimarkalı firmaların ortaklığı ile kurulmuş toplam 339 firma bulunmakta olup, söz konusu firmalar inşaat, imalat, ticaret, otel-pansiyon ve gıda gibi alanlarda faaliyet göstermektedirler. 2006 yılı itibariyle, sermayesi 500.000 $'dan büyük 9 adet Danimarka firması mevcuttur. Danimarka’da faaliyet gösteren Türk firmalarının sayısı ise son derece cüzi olup, bu firmalar genellikle turizm, gıda, tekstil, lokantacılık sektörlerinde faaliyet göstermektedirler. Ancak, söz konusu firmalarımızın hemen hemen tamamının küçük ve orta ölçekli olduklarının belirtilmesinde yarar bulunmaktadır. Ancak son dönemlerde Türk girişimcilerin giderek arttığı görülmektedir. Diğer taraftan, Danimarka firmalarının ülkemizin enerji ve çevre projelerine artan ilgisi ve bu konularda Danimarka’nın ileri düzeyde gelişmişliği söz konusu alanlarda yeni işbirliği olanakları yaratmaya aday görünmektedir. 1.2Ticari İlişkilerin Genel Durumu1.2.1Ticari İlişkilerin Gelişimi1996 yılında Türkiye-AB Gümrük Birliği`nin kurulması ile birlikte Türkiye-Danimarka ticaretinde sanayi ürünlerine uygulanan gümrük vergileri kaldırılmış, tarım ürünlerinde de belli bazı ürünler çerçevesinde karşılıklı pazara giriş kolaylıkları sağlanmıştır. Danimarka ile ekonomik ve ticari ilişkilerimizde genel hatları itibariyle, önemli sorunlar bulunmamaktadır. Ülke ekonomisi son derece liberal temellere dayandığından, ülkemiz ekonomisinin itici gücü olan dış ticaret açısından oldukça avantajlı bir konumdadır. İki ülke arasındaki ticaret hacmi, yıllar itibariyle az da olsa artma eğilimi göstermiş, 2007 yılında ise % 16 oranında büyüyerek 1,5 milyar dolar seviyesini aşmıştır. Bir önceki yıla kıyasla, Danimarka verilerine göre ihracatımız, % 8 oranında artarak 1 miyar doları geçmiş, ithalatımız ise % 17 oranında artmış ve 511 milyon dolar değerine yükselmiştir. 2007 yılı itibariyle % 1`lik payıyla ihracatımızda 25 inci sırada bulunmaktadır. Ayrıca, ticaret dengesi açısından fazla verdiğimiz ülkeler arasında dokuzuncu sırada yer almaktadır. 2007 yılında ihracatımız 1 milyar $, ithalatımız 591 milyon $ olarak gerçekleşirken, 2008 yılında ihracatımız 977 milyon $, ithalatımız ise 783 milyon $ olarak gerçekleşmistir. Danimarka`ya yönelik ihracatımızda ilk 20 ürün incelendiğinde bu ürünlerin 14 ünün hazır giyim eşyası (tişörtler, pantolonlar, bluzlar, gömlekler, elbiseler vb.) olduğu dikkati çekmektedir. Söz konusu ürünler, Danimarka’ya yönelik ihracatımızın ortalama olarak % 60’ına tekabül etmektedir. İhracatımızda diğer önemli ürünler ise tüm dünyaya yönelik ihracatımıza paralel olarak, otomotiv ve yan sanayi ürünleri, elektrikli makine ve cihazlar, sebze ve meyvelerden oluşmaktadır. Önümüzdeki donemde özellikle organik gıda ve organik tekstil/hazır giyim alanlarında ülkemizin ihracatını çeşitlendirerek arttırabileceği değerlendirilmektedir. Danimarka’dan gerçekleştirdiğimiz ithalatta ise kazanlar, makineler, elektrikli makine ve cihazlar, eczacılık ürünleri, ayar cihazları, tıbbi aletler, demir ve çelikten eşya dikkati çekmektedir. İthalatımızdaki ilk üç ürünün (kazanlar ve makineler; eczacılık ürünleri, elektrikli makineler) toplam ithalat içindeki payı % 64 olup, bu durum ihracatımızda tekstil ve konfeksiyon ürünlerinde yaşanan yoğunlaşmanın bir benzerinin ithalatımızda yaşandığını, Türkiye`nin ithalat yapısı göz önünde bulundurulduğunda halihazırda ticarete konu olan ürünler dışında çok farklı alanlarda işbirliği olanaklarının yaratılabileceğini ortaya koymaktadır. Bahse konu imkanların değerlendirilmesi tamamen işadamlarımızın alacakları kararlara bağlıdır. Söz konusu kararların Danimarka’ya yönelmesi ise pazarın çok iyi bir şekilde işadamlarına anlatılması, düzenlenen fuarlara katılım ve muhtelif tanıtım faaliyetlerinin eşgüdümü ile mümkün olabilecektir. 1.2.2İkili Anlaşma ve protokoller, KEK ToplantılarıAnlaşma ve Protokoller
Karma Ekonomik Komisyonu Toplantısı: İlki 3-4 Nisan 1990 tarihinde İzmir’de, ikincisi 6-8 Kasım 1995 tarihinde Kopenhag’ta gerçekleştirilen söz konusu toplantıların üçüncüsünün 1999 yılının ilk üç ayı içinde yapılması hususunda taraflar arasında mutabakata varılmış, ancak, bugüne kadar söz konusu toplantı gerçekleştirilmemiştir. Danimarka makamlarının Karma Ekonomik Komisyonu toplantılarını fazla yararlı bulmadıkları gözlenmektedir.2009 yılı itibari ile de Türkiye söz konusu toplantıları yapma yönünde eğilim göstermektedir. Kara Ulaştırması: Ülkemiz ile Danimarka arasındaki kara ulaştırmasına ilişkin hususlar 14 Temmuz 1977 tarihinde imzalanan “Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması” ve bu anlaşma çerçevesinde imzalanan protokoller kapsamında yürütülmekte olup, iki ülke arasındaki son Kara Ulaştırması Karma Komisyon Toplantısı 22-23 Şubat 2007 tarihlerinde Kopenhag`da gerçekleştirilmiştir. Bu toplantı sonunda imzalanan Protokol’e göre, 2008 ve 2009 yılları için Türk taşımacılarına ikili ve transit taşımalar için 3500 adet, 3. ülke taşımaları için 300 adet izin belgesi kotası verilmesi kararlaştırılmıştır.
Anılan ziyaret sırasında, ziyareti takiben bir dizi “follow-up” faaliyetlerinin hayata geçirilmesi ve potansiyel arz eden sektörlerde karşılıklı heyet ziyaretleri gerçekleştirilmesi yönünde mutabakata varılmıştır. Nitekim, 10-13 Ekim 2005 tarihleri arasında, firmalarımız açısından ciddi bir potansiyel arz eden ve ihracatçılarımızın ilgisinin geçtiğimiz yıllarda sürekli artış gösterdiği Danimarka tekstil ve hazır giyim pazarında ülkemizin payını daha da artırmak, firmalarımızın bu piyasada daha iyi tanınmalarını sağlamak 29 marka firmamızın katılımıyla Kopenhag’da gerçekleştirilen “Türk Hazır Giyim Marka Programı –Turkish Fashion Break Copenhagen 2005” organizasyonuna, Danimarkalı tekstil şirketleri ve zincirleri, ithalatçı, alıcı, toptancı ve dağıtım firmaları tarafından büyük ilgi gösterilmiştir. 2007 yilinda, yine tekstil ve hazır giyim ürünlerine ilişkin ihracatımızı arttırmak, pazardaki yerimizi sağlamlaştırmak ve Türk markalarının İskandinav piyasasında tanınırlığını sağlamak amacıyla 9-12 Ağustos 2007 tarihlerinde 29 uncusu gerçekleştirilen Kopenhag Uluslararası Moda Fuarı’na ülkemizden, dört firma (Darkmen Tekstil, Moda Unay Tekstil, Tebi Tekstil, Moda Aktif Tekstil/Cazador) ile milli düzeyde katılım sağlanmıştır. Son olarak da, Danimarka’ya yönelik ihracatımızda hazır giyim ürünleri büyük yer tutmaktadır. Çin’den sonra Danimarka pazarında en önemli tedarikçi konumunda olan ülkemiz tekstil ve konfeksiyon sektörü, son yıllarda ülkemiz ürünlerini marka olarak pazarlama stratejisi kapsamında Danimarka’ya yönelik olarak sektorel ticaret heyetleri düzenlenmesini planlamaktadır. Bu tür faaliyetlerin Danimarka pazarında önemli bir tedarikçi konumunda olan ülkemizin ihracat payının korunması ve geliştirilmesi alanında büyük rol oynayacağı düşünülmektedir. Nitekim organizasyon çalışmalarına 2009 yılı ilk çeyreğinde başlanan çorap ve iç çamaşırı sektörü ile ilgili heyet programı 15 Eylül 2009 tarihinde Kopenhag `da gerçekleştirilmiştir.Dış Ticaret Müsteşarlığı`nın katkılarıyla ITKIB tarafından gerçekleştirilen heyet programına 34´u çorap 10ù iç çamaşır sektöründen olmak üzere Türkiye`den 44 firma iştirak etmiştir.Danimarka kaynaklı firmalar ile Türk firmalarının buluşmalarının sağlandığı bu program aynı zamanda Türk malı imajının pozitif yönde yükselmesine katkıyı amaçlamıştır. Programda tanıtım amaçlı resepsiyona yer verilmiştir. Söz konusu heyet programının orta ve uzun vadede sonuç getirmesi beklenmektedir. Ayrıca 27-28 Ekim tarihlerinde Radisson SAS otelde Dış Ticaret Müsteşarlığının katkı ve desteği ile Ege İhracatçı Birlikleri ve Ege Giyim Sanayicileri Derneği tarafından OFI Organik Fashion İzmir adı altında organik tekstil konusunda bir heyet programı düzenlenmiştir 1.3Dış Ticaret İstatistikleri (Ülkenin istatistiklerine göre, Dolar bazlı)1.3.1Türkiye İle Dış Ticaret DurumuTablo 9 Türkiye-Danimarka Dış Ticareti
1 USD =5.4 DKK (2007) 1 USD=5.19 DKK (2009) 1 USD=5.50 DKK (2008) Kaynak:www.dst.dk (Danmark Statistics) 1.3.2Başlıca Maddelere Göre Türkiye’ye İhracatTablo 10 Danimarka’nın Türkiye’ye İhracatında İlk 20 Ürün
1 USD: 5,2 DKK Kaynak: Danimarka Istatistik Bankası www.statbank.dk/ 1.3.3Başlıca Maddelere Göre Türkiye’den İthalatTablo 11 Danimarka'nın Türkiye’den İthalatında İlk 21 Ürün
1 USD: 5,2 DKK Kaynak: Danimarka Istatistik Bankası www.statbank.dk/ 1.4Ticari İlişkilerde Bilinmesi Gerekli Genel Konular1.4.1Ticari Engeller (Sektörel)GSYİH’sı içinde dış ticaretin çok önemli bir yeri olan Danimarka ticarete engel oluşturacak her türlü tedbirin uygulanmasına karşı bir dış ticaret politikası izlemektedir. AB Ortak Ticaret Politikasını uygulayan Danimarka, Tek Pazar Direktiflerinin uygulanması alanında da büyük başarı kaydedilmiştir. 1.4.2İthalat MevzuatıGenel Olarak Gümrük Vergileri-Gümrük vergileri % 5 - %17 arasında değişiklik göstermektedir. KDV ve Diğer Vergileri-Tüm ürünler hatta hemen hemen tüm hizmetler için % 25 oranında KDV uygulanmaktadır. 1.4.2.1Genel Olarak Ticari Tanımlama UygulamalarıDanimarka’da satışa sunulan ürünler için geçerli etiketleme ve markalama kuralları üründen ürüne farklılık arz etmektedir. Genel kural olarak ürünlerin Danca ya da Norveççe ve İsveççe gibi Dancayla oldukça benzerlik gösteren dillerde etiketlenmesi gerekmektedir. Bazı ürünlerde menşei ülkenin belirtilmesi, etiketlerdeki ölçülerin metrik sistemde ifade edilmesi, etikette ürünün içeriğine ilişkin detaylı bilginin yer alması önem arz etmektedir. Önemli sayıda üründe de ürünün belirli standartları taşıdığını gösteren CE işareti aranmaktadır. 1.4.3Serbest Bölgeler ve MevzuatıDanimarka’da tek serbest liman Kopenhag Serbest Limanıdır. 2001 yılında Kopenhag ve Malmö Limanları CMP adlı bir firma altında ticari faaliyetlerini birleştirmişlerdir. Serbest Liman ithal edilen malların ihracat, transit ticaret veya dağıtım öncesinde vergi ödemeden depolanması için kullanılmaktadır. 1.4.4Pazarlama ve hizmetler1.4.4.1Perakende PiyasasıDanimarkalı tüketiciler genellikle perakende satışların yapıldığı mağazaları tercih etmekte olup, son zamanlarda katalog, televizyon ve internet yoluyla yapılan satışlarda da artış gözlenmektedir. Kapıdan kapıya satışların hoş karşılanmadığı hatta yasaklandığı ülkede telefon yoluyla yapılan pazarlamalarda da başarı kaydedilememiştir. Danimarka piyasasında yeni lezzetlere ilişkin bir talep bulunmakta, bu durum da piyasada mevcut olan ve tüm yıl boyunca raflarda bulunan egzotik olarak nitelendirilebilecek meyve ve sebze ile etnik gıdaya yönelik talebi arttırmaktadır. Diğer taraftan, tüketicinin sağlık ve çevre konusunda oldukça duyarlı olması organik gıdaya olan talepte artış yaratmaktadır. Ayrıca etik değerlere önem verilmesi, bilinçli tüketici sayısında artışa neden olmakta, bu da ticaretin belirli ilkeler çerçevesinde gerçekleştirilmesi ve “Fair Trade” etiketli ürünlerin tercih edilmesi sonucunu doğurmaktadır. Ayrıca gıda güvenliği alanında mevcut standartlar zaman zaman AB mevzuatından daha zorlayıcı hususlar içermektedir. Buna ilaveten tüm büyük gıda toptancı firmaları ürünlerin üretimindeki tüm aşamaları içeren kalite programlarını yürürlüğe koymuştur. 1.4.4.2Dağıtım ve Satış kanallarıDanimarka’daki dağıtım kanalları ürüne göre farklılık arz etmektedir. Sermaye malları ve sanayi hammaddeleri satış acenteleri, yüksek teknoloji ürünler iştirakler, tüketim malları ithalatçı acenteler ve distribütörler, gıda dışı perakende ürünleri zincir mağazalar tarafından dağıtılmaktadır. Danimarka`ya ihracatımızın yoğun olduğu gıda alanındaki perakende sektörüne bakıldığında, Coop Denmark ve Dansk Supermarked olmak üzere iki büyük perakende zinciri dikkati çekmektedir., Danimarka, Norveç ve İsveç`te yerleşik perakende satış firmalarının sahibi olduğu Coop Norden % 30 seviyesindeki pazar payı ile İskandinavya`nın tüketim ürünleri alanındaki en büyük perakende satış firmasıdır. Coop Norden Kopenhag`da bulunan ofisi aracılığıyla tüm dünyadan gıda ürünleri ithal eden NAF International`ın bir üyesidir. DSG (Dansk Supermarked Group) ise perakende sektöründe Danimarka`nın iki numaralı en büyük firmasıdır. Faaliyetlerini, İsveç ile birlikte diğer Avrupa ülkelerine de yaygınlaştırmaktadır. Bu iki büyük firmaya ilave olarak Danimarka`da Dagrofa/Supergros`un sahibi olduğu United Nordic, İskandinavya pazarının %25`ini oluşturmaktadır. Son yıllarda yeni firmaların çeşitli ortaklıklar yoluyla pazara girmesi sonucunda özellikle düşük fiyatlı ürünlere yönelik perakende piyasasında rekabetin artması beklenmektedir. Gıda ürünlerinin bazı kesimlere dağıtımı, bağımsız ya da büyük perakende zincirleri ile entegre olmuş toptancılar tarafından gerçekleştirilmektedir. Genellikle bu toptancılar ayni zamanda ithalatçı konumundadırlar. Bir çok büyük perakende zinciri ithalatlarını kendileri gerçekleştirmektedir. Avrupa dışından yapılan ithalatın önemli bir bolumu Lembcke (www.lembcke.dk) isimli firma tarafından gerçekleştirilmektedir. Buna ilave olarak orta ölçekli bazı toptancılar daha çok yeni gelişmekte olan etnik ve organik gıda piyasasında faaliyetlerini yoğunlaştırmaktadırlar. 1.4.4.3Başlıca Yayın Kuruluşları (Medya),En önemli günlük gazeteleri, Berlingske Tidende, Jyllandsposten, Politiken’dir. Ekonomi gazeteleri ise Borsen, ErhvervsBladet, Berlingske Tidendes Nyhedsmagasin, Computerworld, Ingenioren’dir. 1.4.4.4Acente ve Distribütörlerin KullanımıGünümüz modern iletişim teknikleri aracı kişilere/kurumlara ihtiyacı ortadan kaldırmışsa da Danimarkalı firmalar halen yurt dışından doğrudan almak yerine yerel acente ve distribütörler aracılığıyla iş yapmayı tercih etmektedirler. Doğrudan alım sistemin gelişimine yönelik olarak yavaş bir gelişme göze çarpmaktadır. Bununla beraber, yabancı firmaların ülkede ofis açmalarına yönelik bir eğilimin varlığı da dikkati çekmektedir. 1.5Yıl İçinde Açılan FuarlarTablo 62 2009 Yılında Danimarka'da Gerçekleştirilen Fuarlar
2010 yılında gerçekleştirilecek fuarlar için aşağıdaki webadresinden ayrıntılı bilgileri edinebilmeniz mümkündür. http://bellacenter.dk/English/Calendar 1.6Belli başlı Ekonomik ve Ticari kuruluşlar1.6.1Tarım, Ticaret, Hizmetler, Ulaştırma, İnşaat ve Turizm Sektörlerinde Faaliyet Gösteren Belli Başlı Firmalar, Kuruluşlar ve Mesleki KuruluşlarıEK 2 1.6.2Ülkede Yerleşik Olarak Faaliyette Bulunan Türk sermayeli şirketler ve Firma Temsilcilikleri ile Türk Kültür vb Derneklerinin İsim, Adres, TelefonlarıEK 3 Yüklə 0,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||