T c ulaştırma Bakanlığı traceca ulusal Sekreterliği Avrupa Birliği Tacis traceca programı
Yüklə 1,65 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Rusya Ukrayna Toplam
- 3.2. Tahmini Hinterlant potansiyeli, 2005 Toplam tahmini potansiyel
- Beyaz Rusya Bulgaristan Gürcistan
- Ukrayna Toplam
- Toplam 3.261 264.264 105.347 17.901
- Direkt kara ulaştırması için düzeltilmiş Pazar potansiyeli
- Kara Ulaştırma Ücretleri Feri Ücretleri
|
İthalatın %21ni oluşturan kömür en yüksek paya sahiptir, kömürü %14lük oranla ham petrol, %12lik oranı ile yakıt olmayan türevler izlemektedir. Bu ithalat genel olarak Rusya’dan gelmektedir. Aşağıdaki tablo 2005 yılı için Samsun Türkiye hinterlandı potansiyel uluslar arası Pazarlara yapılan ihracat akışını göstermektedir: Beyaz Rusya, Bulgaristan, Gürcistan, Moldova, Romanya, Rusya ve Ukrayna. %18lik oranı ile temel ihracat maddesi taze ve donmuş meyve ve sebzedir. Bunu diğer üretim maddeleri %13 ve de deri tekstili ve giyimi %12lik pay ile izlemektedir. Tablo 3.2. Samsun hinterlandında uluslar arası pazarlara ihracat akışı
3.2. Tahmini Hinterlant potansiyeli, 2005 Toplam tahmini potansiyel Mevcut durumda RoRo potansiyelini tahmin edebilmek için RoRo için uygun olmayan (kömür, atık, demir vs.) ithal ve ihraç maddelerini dikkate almamız gerekmektedir. Bu durumda Samsun ve Rusya arasındaki ihracattan 273.000 çıkartmamız gerekmektedir. Kaldı ki Samsun limanında Ro Ro taşımacılığı 268.000 ton olarak kayıtlara geçmiştir. Bu rakam uygun olmayan yükün çıkarılması ve de hinterlant ve Pazar tahmini ile paralellik arz etmektedir. Eğer RoRo taşımacılığı için uygun olmayan maddeler diğer ülkeler tarafından da çıkartılır ise Bulgaristan için 94.000, Romanya için 73.000 ve Ukrayna için 196.000 ton sonucuna varılmaktadır. (bkn tablo 3.3.) RoRo taşımacılığı için potansiyel ithalatı tahmin edebilmek için de RoRo taşımacılığı için uygun olmayan ithalat mallarını (kömür, atık, demir vs.) çıkartmamız gerekmektedir. Bu durumda Samsun-Rusya arasında ithalat 62.000 ton çıkartılması gerekmektedir. Samsun limanında RoRo taşımacılığında 382.000 ton kayıtlara geçmiştir. Bu rakam Samsun limanı ithalatı için Türkiye hinterlandını harita 2.2.de gösterildiğinden daha geniş olduğunu işaret etmektedir. Bu durum kullanıcılar tarafından da onaylanmıştır. Kullanıcılar Hatay çevresinden Rusya’ya ihraç edilen sebze ve meyvelerden dolayı güneydoğu bölgesinin özellikle Hatay ili çıvarının potansiyel hinterlanda sahip olduğunu ifade etmişlerdir. Bundan dolayı ihracat için harita 3.3.’de gösterilen hinterlandı kullanarak tekrar bir değerlendirme yapılmıştır.
Hinterlant güney ve doğuya doğru genişletildiği zaman RoRo trafiği 2005 yılının işaret ettiğinden 2.9 kat daha fazla olacak ve 133.000 tona çıkacaktır. Görülen o ki Samsun hinterlandı ihracat akışı için daha geniştir. Aşağıdaki tablolarda verilen rakamlar 2.9 faktörü dikkate alarak düzetilmiştir. Samsun ve Rusya dışındaki diğer potansiyelleri hesaplamak için de (örneğin Bulgaristan, Romanya, Moldova, Beyaz Rusya, Ukrayna ve Gürcistan) RoRo taşımacılığı için uygun olmayan maddeler dikkate alınmamıştır. Sonuç harita 3.3.de gösterilen Samsun’un daha geniş hinterlandı dikkate alınarak 2.9 ile çarpılmıştır. Tablo 3.3. Samsun limanı ve 2005 yılı için ele alınan diğer ülkeler arasındaki taşımanın potansiyel sonuçlarını analiz etmektedir. Tablo 3.3. Toplam RoRo Pazar potansiyeli, Samsun limanı, 2005, ton cinsinde
Analizden çıkartılabileceği gibi Samsun limanı ve Ukrayna, Romanya, Bulgaristan ve Gürcistan ülkeleri arasında RoRo taşımacılığı Pazar potansiyeli mevcuttur. 2005 yılındaki trafik akışından 2.5 kez daha fazladır. Direkt kara ulaştırması için düzeltilmiş Pazar potansiyeli Samsun için RoRo potansiyeli analiz sonuçları diğer olası ulaştırma modlarının kullanımı dikkate alınarak tekrar yapılmalıdır. RoRo taşımacılığı bahsedilen varış noktaları için kara ulaştırması ile rekabet etmek zorundadır ve bu rekabetin sonucu RoRo taşımacılığı ve kara taşımacılığı fiyatlarına bağlıdır. Sonucu belirleyen diğer etkenler ise karşılıklı permi ve de ödenen vergilerdir. 9 Paydaşlar ile yapılan görüşmeler sonucunda Romanya ve Bulgaristan için RoRo taşımacılığının iyi bir seçenek olmadığı ifade edilmiştir. Aşağıdaki tabloda direkt kara taşımacılığı ve RoRo taşımacılığı fiyatlarının basit bir analizini sunulmaktadır. Tabloda kara taşımacılığı 1 km için 1 Euro10 ve de RoRo taşımacılığı 800 Euro (Novorosisk mevcut tarifesi)11 olarak kabul edilmiştir. Tablo 3.4. RoRo ve kara taşımacılığı fiyatları karşılaştırılması
Her ne kadar yapılan analizde ekstra ücretler (transit permi ücretleri, petrol ithalatı sınırlamaları vs.) dikkate alınmasa da, görülen o ki Orta Anadolu’dan yapılacak olan taşımacılığın Samsun limanı üzerinden RoRo ile yapılması ekonomik olarak uygun gözükmemektedir. Bu da göstermektedir ki RoRo ulaştırması ancak kara ulaştırması permileri (Bulgaristan permileri gibi ) gibi sorunlar çözüldüğü zaman uygun hale gelebilir. Açıkçası Romanya ile olan durum da gittikçe Bulgaristan gibi olmaktadır. Analize göre Orta ve doğu Anadolu’dan Samsun üstünden yapılacak olan RoRo taşımacılığı Ukrayna için elverişlidir. Öte yandan Gürcistan ve Beyaz Rusya için de oldukça küçük bir Pazar bulunmaktadır. Eğer Ukrayna ile yapılacak olan RoRo ulaştırmasının %50sinin Zonguldak’tan, Gürcistan ile %50sinin diğer modları veya limanları üzerinden ve Beyaz Rusya ile %50sinin diğer limanlar veya kara taşımacılığı ile yapılacağını kabul edersek toplam Pazar potansiyeli 878.955 ton artış gösterecektir.
Yüklə 1,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|
