1.6DOĞAL YAPI
Tekirdağ, genel olarak fazla engebeli bir yapıya sahip değildir. Tekirdağ'da en önemli yükseltiyi Kumbağ yöresinden başlayarak Marmara Denizi’ne paralele olarak uzanan Tekir Dağları oluşturur. Bu dağların en büyük yükseltisi, yüksekliği 945 m olan Ganos dağıdır. Bu dağ aynı zamanda Tekirdağ İlinin de en yüksek tepesidir. Kıyıya çok yakın yükselen bu kütlenin hemen önünde, Marmara Denizi'nin en derin yeri olan Batı Çukuru vardır. Çukurun derinliği 1000 m den fazladır. Şehrin doğu kesiminde yükselti daha düşük olup burada geniş düzlükler vardır.
ŞEKİL 5 TEKİRDAĞ İLİ TOPOGRAFYA HARİTASI
Tekirdağ yerleşmesi topraklarının büyük bir bölümü geniş düzlükler ve alçak tepelerden oluşur. Yine toprakların bir bölümü Trakya-Kocaeli penepleniyle (yarıova) kaplıdır. Bunlar bir aşınma yüzeyi özelliği taşır. IV. zaman başlangıcında çeşitli jeolojik hareketlerle gençleşmiş olan bu yarıovanın ortalama yüksekliği 150-200 metredir. Merkez İlçenin ovaları Yeniçiftlik-Karaevli arasında Şerefli, Karaevli-Köseilyas arasında Değirmenaltı, Barbaros-Kumbağ arasında Naip'tir. İç kesimlerde de akarsuların geniş vadilerini kaplayan verimli ovalar vardır.
ŞEKİL 6 TEKİRDAĞ İLİ MORFOLOJİ HARİTASI
Tekirdağ yerleşmesi, topografik açıdan incelendiğinde kıyı yerleşmesi olması nedeniyle yükseklik 0 metreden başlamaktadır ve 250 m’ ye kadar yükselmektedir. Yerleşmenin topografyası eşyükselti analizi çerçevesinde incelendiğinde alanın yaklaşık % 50’lik bölümünün 0-50 m yükseltiler arasında olduğu görülmektedir.
Bölgenin eğim durumuna bakıldığında genelde düzlük bir alana sahip olduğu görülmektedir. Arazinin % 30’a yakını %0-%5 eğim arasındadır ve % 40’a yakını ise %5-%10 eğime sahip alanlardır.
Tekirdağ yerleşmesinin yön analizi incelendiğinde ise yönelişin doğu ve güney ağırlıklı olduğu yöneliş analizi bakımından olumsuz yön kabul edilen kuzey yönüne çok fazla yöneliş olmadığı görülmektedir.
1.7İKLİM
Tekirdağ yerleşmesinin iklimi yarı nemli iklim tipidir. Marmara kıyılarında Akdeniz iklimi egemendir. Kıyı şeridinde yazlar sıcak, kışlar ılıktır. Bununla birlikte Akdeniz Bölgesi kıyılarından farklı olarak kışın kar yağar. Bölgede zaman zaman esen soğuk rüzgarlar ısının düşmesine neden olur. Yılın en sıcak ayları temmuz-ağustos, en soğuk ayları ise ocak-şubattır. Yıllık ortalama sıcaklık 13,8 derecedir.
Bölgede yıllık yağış miktarı 590,5 mm.’ dir. Yağışın en fazla görüldüğü ay aralık ayı, en az görüldüğü ay ağustos ayıdır. Yıllık yağışın % 38.2’si kış, % 27.9’u ise sonbahar aylarında düşerler. İlkbahar aylarındaki yağışlar yıllık yağışların % 22.8’ini, yaz yağışları ise yıllık yağışın yalnızca % 11.1’ini oluşturur.
1.8BİTKİ ÖRTÜSÜ
Tekirdağ'ın sahip olduğu toprakların büyük bir kısmı tarıma elverişlidir. Orman örtüsü, Tekir ve Ganos dağlarının yüzeylerinde yer yer meşelik şeklindedir. Ayrıca bazı kesimlerde az miktarda Kızılağaç, Karaağaç türlerine de rastlanmaktadır. Kumbağ-Barbaros sırtlarında 500 dekar orman ekimi yapılarak Atatürk Ormanı adı verilmiştir. Bu alan bugün toplam 2000 dekara ulaşmıştır.
1.9JEOLOJİ
Jeolojik yönüyle Trakya topraklarının bütünlüğü içinde incelenen Tekirdağ İli oldukça gençtir. Bölgenin hemen hemen tümüyle ikinci ve üçüncü zamanda oluştuğu görülür. Eski denizlerin dibinde oluşan kayalar, üçüncü zamandaki büyük kıvrılma olaylarından sonra kara haline dönüşmüştür. Üçüncü zamanın ilk yarısında Tekir Dağları oluşmuştur. Ganos, Gölcük ve Korudağ'ın kuzeyinde uzanan platodaki greve marnlar bu devirde birikmiştir.
Yine bu zamanda oluşan bazaltlara Muratlı Deregündüzlü Köyü çevresinde, trakite ise Yağcı köyü çevresinde rastlanmaktadır. Oluşum dördüncü zamanda tamamlanmıştır. Bu zaman (kuarterner) kil, kum ve çakıldan oluşan alüvyonlarla temsil edilir. Yörede geniş bir yayılım gösteren Pliosen ve Pliostosenin elemanları kırmızımtırak kahverengi çakıl ve kumtaşı ile kirli beyaz renkli kireçtaşlarıdır. Bunların altında yer alan miosen beyaz sarımsı kumlarla kolayca ayırt edilebilir. Bu yaş grubu Saray, Çorlu, Çavuşlu, Çerkezköy dolaylarında görülmektedir.
Oligosen sarımsı kahverengi kumtaşları ile temsil edilir. Kömür ihtiva eden kumtaşı marn serisinin tabanını teşkil eder. Bu marnların içinde kumtaşı ve konglomeralara rastlanabilir. Oligosen yaşlı fosiyenin içinde linyit kömürüne rastlanmaktadır (Malkara, Saray). Bol fosilli eosen beyaz gri renkli kumlu kireç taşı marn ve kireçtaşı ile Saray Güngörmez civarında sınırlı bir dağılım gösterir. Tekirdağ İlinde kuarternende oluşmuş Marmara çukurları ile Ganos Körfezi arasında, Muratlı ve Çorlu'dan başlayarak güneybatıya paralel uzanan üç kırık fay hattı bulunmaktadır. Bu nedenle Tekirdağ Türkiye'nin depreme duyarlı bölgelerindendir.
ŞEKİL 7 TEKİRDAĞİLİ JEOLOJİ HARİTASI
1.9.1DEPREM
Tekirdağ il sınırları içerisinde depreme neden olabilecek faylar; Saros-Gaziköy Fayı ile Marmara Denizi'nde bulunan çukurlukların kenarlarında yer alan fay parçaları (segment) dır. Bilindiği üzere 1200 km uzunluğunda olan Kuzey Anadolu Fayının batı uzantısı Marmara Denizi'ni kat ederek Saros Körfezi'ne ulaşmaktadır. Saros-Gaziköy Fayı çeşitli araştırmacılar tarafından incelenmiş ve haritalanmıştır.
Saros-Gaziköy Fayı; yaklaşık 50 km boyunda sağ yönlü doğrultu atılımlı fay olup Kavak, Yeniköy, Gölcük, Yayaköy, Güzelköy ve Gaziköy gibi yerleşim yerlerinden geçmektedir. Tarihi devirlerde pek çok depreme neden olan fay son olarak da 9.8.1912 tarihinde 7.3 büyüklüğünde (magnitüd) depreme neden olmuştur.
ŞEKİL 8 MARMARA DENİZİ FAY HATLARI
1.9.2TOPRAK SINIFLARI
Tekirdağ İlinde iklim, topografya, ana madde farklılıkları nedeniyle çeşitli büyük toprak grupları oluşmuştur. Bölgede bulunan büyük toprak grupları şunlardır:
Alüvyal topraklar: Tekirdağ İlinde daha çok Ergene Nehri ve Hayrabolu Deresi boyunca uzanmaktadır. Toplam alanları 50.222 hektardır. Bunun 43.402 hektarı I. sınıf, 6.820 hektarı II. sınıftır. Bu toprak sınıfı, bulundukları iklime uyabilen her türlü kültür bitkisinin yetiştirilmesine elverişli ve üretken topraklardır.
Hidromorfik alüvyal topraklar: Bu tür topraklar Çorlu'nun güneyinde Değirmenderenin denize döküldüğü kesimlerinde bulunmaktadır. Toplam alanları 218 hektar olup arazi kullanma kabiliyet sınıfları V' dir. Doğal bitki örtüleri çayır ve mera otları ile saz, kamış veya suyu seven diğer bazı bitkilerden oluşmaktadır.
Alüvyal sahil bataklıkları: Göl ve deniz kıyılarında yer alan göllerin denizlerin ve yüzey akışların etkisiyle devamlı veya yılın büyük bölümünde yaş yada bataklık durumunda olan topraklardır. Bu topraklar Şarköy İlçesinin batı kesiminde yer almaktadır. Toplam alanları 16 hektar olan bu toprak türünün arazi kullanma kabiliyeti sınıfları VII'dir.
Tuzlu sodik çorak topraklar: Bu grup topraklara Çorlu İlçesinin güneyinde Değirmendere’nin denize döküldüğü kesimde rastlanmaktadır. Tamamı 150 hektar olup arazi kullanma kabiliyeti sınıfları VI' dır.
Kahverengi orman toprakları: Bu topraklar genellikle geniş yapraklı orman örtüsü altında oluşur. Çoğunlukla orman ve otlak olarak kullanılırlar. İlde bu topraklara yaygın olarak Merkez İlçe çevresinde Malkara İlçesinin doğusunda rastlanmaktadır. Toplam alanları 104.523 hektardır. Arazi kullanma kabiliyet sınıfları genellikle II, III, IV tür.
Kireçsiz kahverengi orman toprakları: Genellikle yaprağını döken orman örtüsü altında oluşur. Yaygın olarak Malkara ve Hayrabolu İlçesinin batı kesimlerinde Çerkezköy İlçesinin doğu kesimlerinde rastlanmaktadır. 140.457 hektardır. Tüm arazi sınıflarına dağılmış olmakla beraber genellikle II. ve III. sınıf arazilerdir.
Kireçsiz kahverengi topraklar: Genelde Hayrabolu, Çerkezköy ve Çorlu İlçelerinde yaygın olarak yer almaktadırlar. Toplam alanları 200.937 hektardır. Arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III, IV tür. Genellikle kuru tarım alanları olup ikinci büyük kullanma alanı meradır.
Vertisol topraklar: Bu topraklar Tekirdağ İlinde genellikle Çorlu İlçesinin kuzeyinde ve batısında yer almaktadırlar. Toplam alanları 120.965 hektar olup il topraklarının %19,45'ini oluştururlar. Arazi kullanma kabiliyet sınıfları genellikle II, III tür. Büyük bir kısmın kuru tarım altında olup ikinci büyük kullanım alanı meradır.
Sahil Kumullar: Tekirdağ İlinde sahil kumulları toplum olarak 110 hektardır. İl yüzölçümünün %0,01'idir.
Irmak taşkın yatakları: Tekirdağ İlinde bu arazilerin toplam alanları 170 hektar olup il genel yüzölçümünün %0,02' sini oluşturur.
Arazi Sınıfları ve Kullanma Durumu: Kullanma kabiliyet sınıflamasında en geniş kategoriyi oluşturan kabiliyet sınırları sekiz adet olup toprak zarar ve sınırlandırmaları, I. sınıftan VIII. sınıfa doğru artmaktadır. İlk dört sınıftaki arazi iyi bir toprak idaresi altında yöreye adapte olmuş tarla bitkileri ile, orman, mera ve çayır bitkilerini iyi bir şekilde yetiştirme yeteneğine sahiptir.
V., VI. ve VII. sınıflar bulundukları yöreye adapte olmuş yerli bitkilerin yetişmesine elverişlidir. Bunlardan V. ve VI. sınıflarda, toprak ve su koruma önlemleri alınması koşulu ile bazı özel bitkiler yetiştirilebilir.
Dostları ilə paylaş: |