Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı

THE Investıgatıon Of The Effect Of Indole-3-Acetıc Acıd (IAA), Salıcylıc Acıd (SA) And Jasmonıc Acıd (Ja) On Leaf Senescence In Arabıdopsıs Thalıana

The effect of indole-3-acetic acid (IAA), salicylic acid (SA) and jasmonic acid (JA) on leaf senescence in Arabidopsis thaliana plant was investigated in this study.

Senescence is an important developmental procedure which is seen in plants and resulted in death of cell, tissue, organ or the whole plant. Despite of plenty of studies conducted on senescence, its mechanism has not been fully elucidated yet. This may result from the fact that internal and external factors may play a role in the regulation of senescence, solely or together. Of internal factors, especially plant hormones can induce or inhibit senescence.

The aim of this study is to determine the genes with increased and decreased expression by making microarray in leaves harvested 4 hours after IAA, SA and JA application at days 27, 31 and 35. Effect of IAA, SA and JA on leaf senescence was investigated by using chlorophyll fluorescence imaging, determination of total chlorophyll, protein and RNA amount, qRT-PCR and microarray in the present study.

It was seen from the chlorophyll fluorescence imaging studies that applications at different days, especially at day 27 caused a difference in chlorophyll fluorescence values. When changes in daily chlorophyll content were examined, a significant decrease was observed in all of hormone applications, day 27 indicating a higher decrease for IAA and JA in comparison with SA in plants exposed to hormone applications. The resulting changes at days 31 and 35 were found to be close to each other for three hormones. With regard to daily protein changes, total protein amounts were seen to have tended to decrease by the control. The decrease was higher for the small subunit of Rubisco protein after JA application, especially. Microarray results showed that expression levels of the genes playing a role in senescence were significantly increased at day 27 mainly, after IAA application. Similar results were obtained in JA and SA applications.

Concerning effects of hormones on leaf senescence, several studies have been carried out. However, this study examined the effect of IAA on senescence with an emphasis on gene expression level for the first time. The results make us think that role of IAA in senescence is to accelerate senescence rather than inhibit it.

AKSU Uğur
Danışman : Prof.Dr. Cihan DEMİRCİ-TANSEL

Anabilim Dalı : Biyoloji

Programı : Zooloji

Mezuniyet Yılı : 2010

Tez Savunma Jürisi : Prof.Dr. Cihan DEMİRCİ-TANSEL

Prof.Dr. Ziya ZİYLAN

Prof.Dr. Sönmez UYDEŞ-DOĞAN

Prof. Dr. Ömer BOZDOĞAN

Prof.Dr. Hüsniye DOĞRUMAN
Hiperglisemik Sıçanlarda (Albino Wistar) Beta-3 Agonistlerin Kardiyovasküler Sistem Ve Adezyon Moleküllerine Etkileri.

Bu çalışmada, bir 3-AR agonisti olan BRL37344’ ün normal ve 48 saat d-glukoz (1 ml/h i.v.) infüze edilmiş sıçanların kardiyovasküler sistemi ile CD11 ve CD62L gibi bazı lökosit adezyon molekülleri üzerine etkilerinin araştırılması amaçlandı. Bu amaçla iki farklı deney düzeneği oluşturuldu. İlk deney düzeneğinde, BRL37344’ ün (10 mg/kg, i.v.) sistemik uygulamasıyla oluşan etkilerin anlaşılması için normal ve hiperglisemik sıçanlara anestezi altında BRL37344 uygulandı. İlacın NO ile ilişkisini anlayabilmek için L-NAME (50 mg/kg, i.v.) ile kombinasyonlar oluşturuldu. Uygulamalar boyunca kalp debisi, kan basıncı, doku perfüzyonu ve elektrokardiyogram ölçüldü. Ölçüm sonrasında alınan kanlarda spektrofotometrik olarak nitrit/nitrat ile akım sitometresiyle bütün lökosit alt tiplerinde CD11 ve CD62L seviyelerine bakıldı. İkinci deney düzeneğinde, hiperglisemik ve normal sıçanlardan izole edilen aortlar in vitro organ banyosu düzeneğine yerleştirildikten sonra, NOS inhibitörü olan L-NAME, COX inhibitörü olan indometazin, GC inhibitörü ODQ ve 1-2 AR antagonisti olan nadolol ile inkübe edilen gruplar oluşturuldu. Bu çalışma ile: BRL37344’ ün etkisini sadece 3-AR’ ler üzerinden gösterdiği; hiperglisemide BR37344’ün gevşetici etkinliğinde tek nokta GC üzerinden olmasına rağmen, kontrol gruplarında farklı yollar olabileceği; BRL37344’ ün tansiyonu düşürücü etkisinin NO bağımlı olabileceği fakat kontrolde görülen NO bağımlı pozitif kronotropik etkinin hiperglisemide olmadığı; hiperglisemide BRL37344’ ün kronotropik etkisinin olmadığı; hiperglisemide ve kontrolde BRL37344’ ün pozitif inotropik etkisinin de NO bağımlı olabileceği ve hiperglisemide monositlerde, CD62L artışı, lenfositlerde CD62L azalması ile nötrofil sayısının da azaldığı görülmüştür. Sonuç olarak, 3-AR’ lerin etkisi farklı durumlarda farklı yollar üzerinden olabilir.

 

Effects Of 3-Agonists On Cardiovascular System And Adhesion Molecules İn Hyperglycemic Rats

In this present study, it was aimed to evaluate effects of the beta-(3)-adrenergic receptor (-AR) agonist BRL37344 on cardiovascular system and some leukocyte adhesion molecules such as CD11 and CD62L in normal and 48 hours glucose infused rats (hyperglycemic). With this aim, two different experimental setups were established: In protocol 1, BRL37344 (10 mg/kg i.v.) was infused in normal and hyperglycemic rats under anesthesia to understand its systemic effects. BRL37344 was co-administred with the nitric oxide (NO) inhibitor N((G))-nitro-L-arginine-methyl ester (L-NAME) to reveal a possible interaction between NO and BRL37344. During infusion period, hemodynamic parameters such as cardiac output, blood pressure, blood perfusion and electrocardiogram were measured under anesthesia. After that, nitrite/nitrate levels, and CD45, CD11b and CD62L expressions were identified via spectrphotometricly and flow cytometricly, respectively. In protocol 2, in vitro rat isolated aorta study design was used. Aortas from normal and hyperglycemic rats were incubated with some antagonist and inhibitors such as nitric oxide synthase (NOS) inhibitor LNAME, cyclooxygenase (COX) inhibitor indomethacin, guanylate cyclase (GC) inhibitor 1H-[1,2,4]oxadizolo[4,3-a]quinoxalin-1-one (ODQ), 1-2 AR antagonist nadolol. It was concluded that BRL37344 shows its effects via the 3-AR and via NO or COX pathways during normal condition while under hyperglycemic condition both NO and COX pathways are necessary for BRL37344 action. The blood pressure lowering effects of BRL37344 may depend on NO. NO dependent positive cronotropic effects of BRL37344 in normal condition could be absent in hyperglycemia. Although BRL37344 does not have any cronotropic effects, it has positive inotropic effect both in normal and hyperglycemic condition. This effect depends on NO and 3-AR stimulation by BRL37344, and has different effects on different leukocytes subtypes and adhesion molecules. Thus, 3-AR stimulation has different effects in different condition including hyperglycemia.

EROL Çiğdem
Danışman : Doç. Dr. Gül Cevahir ÖZ ve Dr. Bayram YÜKSEL

Anabilim Dalı : Biyoloji

Programı : Botanik

Mezuniyet Yılı : 2010

Tez Savunma Jürisi : Doç. Dr. Gül Cevahir ÖZ

Prof. Dr. Muammer ÜNAL

Prof. Dr. Meral ÜNAL

Prof. Dr. Orhan KÜÇÜKER

Prof. Dr. Celal YARCI
Petrol Hidrokarbonları İle Kirlenen Toprakların Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Kullanılarak Fitoremediasyonu
Bu çalışmada Siberian Light (SBL) ham petrolü ile kirlenmiş toprağın fitoremediasyonu incelenmiştir. Fitoremediasyon için uygun bitki çeşidi, Yonca (Medicago sativa Savaş, 1313, 1312), Kırmızı Üçgül (Trifolium pratens Namuq, 79, 818, Lakeland ve 1881), Ak Üçgül (Trifolium repens 361, 453, 455), Tütün (Nicotiana tabacum Esendal, Kızılırmak), Ayçiçeği (Helianthus annuus Sirena, Vanko) çeşitleri, Hardal (Brassica juncea P78), Soya (Glycine max Nova) ve Sorgum (Sorghum bicolor x S. sudanense Grazer N2) ile ön denemeler yapılarak belirlenmiştir.
Ön denemeler sonucunda fizyolojik olarak en iyi yetişen Ayçiçeği (Helianthus annuus Vanko) bitkisinin deney materyali olarak kullanılmasına karar verilmiştir. Seçilen çeşit ile 2 ayrı deney düzeneği kurulmuştur. Birinci deney düzeneğinde petrol hidrokarbonlarının bitkideki fizyolojik etkileri gözlenmiş, ikinci düzenekte ise bitkinin fitoremediasyondaki rolü araştırılmıştır.
Petrol hidrokarbonlarının bitkideki fizyolojik etkilerini gözlemlemek amacı ile ayçiçeği tohumları % 0, 1, 2.5, 5, 7.5 ve 10 konsantrasyonlarında SBL ham petrol uygulanmış toprağa ekilerek, 30 gün süre ile yetiştirilmiştir. % 0, 1, 2.5 ve 5 SBL ham petrol uygulamalarının 15. ve 30. günlerinde hasatlar alınarak taze-kuru ağırlık değişimi, oransal su içeriği, membran permeabilitesindeki değişiklikler, klorofil ve karotenoid miktarları uygun metodlar kullanılarak belirlenmiştir. % 7.5 ve 10 SBL ham petrol uygulamasında bitki gelişimi gözlenmemiştir. Ayçiçeği bitkisinin fitoremediasyondaki rolünü belirlemek amacı ile tohumları % 0, 1 ve 5 konsantrasyonlarında SBL ham petrolü uygulanmış toprağa ekilerek, 30 gün süre ile yetiştirilmiştir. Bitki ve toprak örneklerinde ön sentez işlemi Soxhlet ekstraksiyon yöntemi ile yapılmıştır. Ekstrakte olan numunelerde Ultraviole Fluorospektrofotometre (UVF) ile toplam petrol hidrokarbon (TPH) miktarları tespit edilmiş ve Gaz Kromatografisi-Kütle Spektrometrisi (GC-MS) cihazı ile petrol hidrokarbonlarının degradasyon süreci belirlenmiştir. Clean-up yöntemi ile örnekler fraksiyonlarına ayrılarak GC-MS cihazında poliaromatik hidrokarbonlar (PAH) ve alifatik hidrokarbonlara ait n-alkan dağılım ve miktarları tespit edilmiştir.
Ayçiçeği tohumlarının çimlenme oranı, SBL’nin artan konsantrasyonları ile ters orantılı olarak azalma göstermektedir. Membran permeabilitesinde belirgin bir değişiklik gözlenmemiştir. Klorofil ve karotenoid miktarları 15. günde konsantrasyona paralel olarak artarken 30. günde zıt bir şekilde kontrol grubunun da altına düşerek azalmıştır. Gövde ve kök dokularında ekstrakte organik madde (EOM) miktarları pek belirgin olmasa da toprak örneklerinde petrol konsantrasyonu arttıkça artış göstermektedir. TPH miktarları ise toprak örneklerinde petrol miktarı ile doğru orantılı olarak artma göstermiştir. Dallanmış n-alkan isoprenoid oranlarına bakıldığında 30. günün sonunda % 1 SBL ham petrol uygulamasında toprak örneklerinde C17/Pristan oranında % 12, C18/Fitan oranında % 10 ve % 5 SBL ham petrol uygulamasında toprak örneklerinde C17/Pristan oranında % 7, C18/Fitan oranında % 12 azalma tespit edilmiştir. n-alkan ve fenantren miktarları zamana bağlı olarak azalma göstermiştir. Buna ilave olarak bitkili toprak örnekleri bitkisiz toprak örnekleri ile karşılaştırıldığında n-alkan ve fenantren miktarlarında azalma belirlenmiş, özellikle % 5 SBL konsantrasyonunda PAH bileşiklerinin alkil türevlerine rastlanmıştır.
Bu araştırmada elde edilen bulgular, H. annuus Vanko bitkisinin SBL ham petrolü ile kirlenmiş toprağın temizlenmesinde kullanılabileceği hipotezini desteklemektedir.
  

Use Of Sunflower (Helianthus annuus L.) For Phytoremediation of Petroleum Hydrocarbon Contaminated Soils
In this study, phytoremediation of Siberian light (SBL) crude oil-contaminated soil was investigated. To assess the most suitable plant for petroleum phytoremediation, preliminary tests were conducted with alfalfa (Medicago sativa Savaş, 1313 and 1312), red clover (Trifolium pratens Namuq, 79, 818, Lakeland and 1881), white clover (Trifolium repens 361, 453, and 455), tobacco (Nicotiana tabacum Esendal, Kızılırmak), sunflower (Helianthus annuus Sirena and Vanko), Indian mustard (Brassica juncea), soybean (Glycine max Nova), and sorghum (Sorghum bicolor x S. sudanense Grazer N2).
At the end of screening experiments for the petroleum oil tolerance, Helianthus annuus Vanko plants were chosen to be further studied to gain insights about the use of plants for in situ decontamination of oil contaminants. For this purpose, the physiological effect of petroleun contamination on plants were investigated. Furthermore, the possible contribution of Helianthus annus on the biodegradation of oil hydrocarbons were also studied in more detail.
To observe the physiological effects of petroleum hydrocarbons on the plants, sunflower seeds were planted in soil mixed with diferent amounts (i.e., 0, 1, 2.5, 5, 7.5 and 10 % ) of SBL (Siberian Light) crude oil. The plants were harvested at 15th and 30th days of the plantation. The samples were evaluated by meausiring physiological parameters including wet-dry weight, relative water content (RWC), membrane permeability, chlorophyll and carotenoid amounts. There was no growth in pots containing SBL oil more than 5%, i.e., 7.5 or 10%, meaning that the tolerance level of this plant to the petroleum contaminats was around 5%. To determine the likely contribution of sunflower in the phytoremediation of oil hydrocarbons, organic material from the plants grown on soil mixed with 0, 1, 2.5 and 5% SBL petroleum, and from the soil samples from the same pots was extracted by using a Soxhlet apparatus. The amount of Total Petroleum Hydrocarbons (TPH) in the extracted materials was determined by using Ultraviolet Fluorescence Spectroscopy (UVF). The level of biodegradation of total petroleum hydrocarbons were analyzed with Gas Chromatography – Mass Spectroscopy (GC-MS). To better characterize the nature of biodegradation for the different fractions of oil hydrocarbons, PAH and alkanes, the samples were fractiaonated by chromatographic methods prior to GC-MS.
As expected, the rate of sunflower seed germination decreased with the increase of crude oil in the growth soil. The membrane permeabilities were not significantly different between control and petroleum applied plants. On the other hand, chlorophyll and carotenoid amounts increased in parallel with oil concentration at 15 days, but suprisingly decreased in older plant samples 30 days, even less than the control samples Even thoug the amount of extracted organic material (EOM) was showed alterations in the root and shoot samples of the plants grown in high oil containing soil, but it was not significantly changed as in the soil samples from the growth media. In other words, TPH increased in parallel to increase in petroleum concentration in the growth soil, but not in the shoot and root tissues of the plants. When the ratio of isoprenoid hydrocarbon at the end of 30th day from 1% SBL crude oil-applied soil samples is measured, C17/Pristane was 12%, C18/Phytane was 10%. In the soil samples from 5% SBL crude oil applications, C17/Pristane was 7%, C18/Phytane was 12% . In conclusion, it could be said that the decrease in the amount of n-alkanes and PAHs was dependent on the applicaiton time. As a possible sign for the likely contribution of plants for biodegradation of oil hydrocarbons, the level of oil fractions was slightly lowere in the planted soil samples than the unplanted soil samples. Moreover, alkyl derivatives of some PAH compounds were found especially at the 5% SBL applications.
This study supports the hypothesis that Helianthus annuus Vanko could be used for the in situ phytoremediation of the soils contaminated with petroleum.

OKTAYOĞLU GEZGİNCİ Selda
Danışman : Prof. Dr. Şehnaz BOLKENT

Anabilim Dalı : Biyoloji

Programı : Zooloji

Mezuniyet Yılı : 2010

Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Şehnaz BOLKENT

Prof. Dr. Meral ÜNAL

Prof. Dr. Refiye YANARDAĞ

Prof. Dr. Tülin AKTAÇ

Prof. Dr. Ayşen YARAT


Streptozotosin Verilen Sıçanların Pankreas Beta Hücrelerinde Sinir Büyüme Faktörünün Apoptoz Mekanizmasına Etkileri

Pankreatik beta hücrelerinin canlılık ve fonksiyonlarını devam ettirmeleri hücre içi ve çevresel çok sayıda faktöre bağlıdır. Hücrelerin canlılığını sürdürmesinde büyüme faktörlerinin önemli olduğu ve bu faktörlerin eksikliğinde apoptotik hücre ölüm mekanizmalarının aktive olduğu bilinmektedir. Sinir büyüme faktörü (NGF)’nün nöronların canlılığını sürdürmesinde önemli bir aracı olduğu iyi bilinmekle birlikte, son yıllarda yapılan çalışmalarda NGF eksikliğinin kültüre edilmiş insan ve sıçan beta hücrelerinde apoptozu teşvik ettiği ortaya konmuştur. Bu çalışmanın amacı, Streptozotosin (STZ) enjeksiyonu ile pankreatik β hücrelerinde meydana gelen apoptotik hücresel sinyal mekanizmasını, bu hasara karşılık oluştuğu düşünülen anti-apoptotik mekanizmanın ve sinir hücrelerinde NGF sentezini artırdığı iyi bilinen bir nonamin katekol bileşiği olan 4-Metilkatekol (4-MC)’ün bu mekanizmalar üzerine olan etkilerinin araştırılmasıdır.

Çalışmada kullanılan Wistar albino erkek sıçanlar dört gruba ayrıldı. Birinci grup 10 gün süreyle günde 1 defa intraperitoneal enjeksiyon (i.p.) ile fizyolojik su (FS) uygulandıktan sonra 11. gün sitrat tamponunun i.p. enjeksiyon ile verilmesinden 4 saat sonra; ikinci grup 10 gün süreyle günde 1 defa i.p. enjeksiyon ile FS içinde çözündürülen 10 μg/kg 4-MC uygulanmasını takiben 11. gün sitrat tamponu verilmesinden 4 saat sonra; üçüncü grup 10 gün süreyle günde 1 defa i.p. enjeksiyon ile FS enjekte edildikten sonra 11. gün sitrat tamponunda çözülen 75 mg/kg STZ uygulanmasından 4 saat sonra ve dördüncü grup ise 10 gün süreyle günde 1 defa i.p. enjeksiyon ile 10 μg/kg 4-MC verilmesini takiben 11. gün i.p. yolla tek doz 75 mg/kg STZ enjekte edildikten 4 saat sonra öldürülen hayvanlardan oluşturuldu.

Pankreas dokusunda NGF ve tümor nekroz faktör-alfa (TNF-α) seviyeleri ELISA yöntemi ile, kaspaz-3 ve -8, süperoksit dismutaz (SOD), glutatyon peroksidaz (GPx) ve katalaz (CAT) aktiviteleri ile lipid peroksidasyonu (LPO) ve glutatyon (GSH) seviyeleri spektrofotometrik olarak ölçüldü. NGF+/insülin+, TrkA+/insülin+, p75NTR+/insülin+, RASSF1+/insülin+ ve NORE1+/insülin+ pankreatik hücreler ikili immunofloresan yöntemi ile işaretlenirken, apoptotik beta hücreleri in situ DNA uç işaretlemesi (TUNEL) yöntemini takiben uygulanan insülin immünohistokimyası ile mikroskobik olarak gösterildi. Streptozotosin uygulaması ile pankreatik NGF ve GSH seviyelerinde; SOD, GPx, CAT aktivitelerinde ve total β hücre sayısı ile NGF+, TrkA+ β hücre sayısında azalma gözlenirken, kan glikozu, TNF-α ve LPO seviyelerinde; kaspaz-3 ve -8 aktiviteleri ile p75NTR+, RASSF1+, NORE1+ β hücre sayısı ve apoptotik β hücre sayısında belirgin bir artış gözlendi. Buna karşın 4-MC’nin STZ enjeksiyonundan önce uygulanması ile NGF ve GSH seviyelerinde; SOD, GPx, CAT aktivitelerinde ve total β hücre sayısı, NGF+, TrkA+ β hücre sayısında azalma ile kan glikozu, TNF-α ve LPO seviyelerinde; kaspaz-3 ve -8 aktivitelerinde ve p75NTR+, RASSF1+, NORE1+ ve apoptotik β hücre sayısında meydana gelebilecek olan artışı engellediği belirlendi.

Elde edilen bulgular, STZ’nin pankreatik β hücrelerinde meydana getirdiği hasar sonucunda insülin ve NGF sentezinin zarar görmesi ile gelişen hipergliseminin TNF-α üretiminin artması ile sonuçlandığını göstermektedir. Azalmış olan NGF sinyaline bu apoptotik uyaranın eklenmesi p75NTR, kaspaz-3 ve -8, RASSF1 ve NORE1’i aktive ederek β hücrelerinin apoptoz yoluyla kaybına neden olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, bu yolağın oksidatif stresi de kapsadığı gösterilmiştir. 4-Metilkatekol enjeksiyonu ile artmış olan NGF seviyelerinin STZ ile β hücrelerinde tetiklenen apoptotik yolağın aktivasyonunu engellediği sonucuna varılmıştır.

The Effects Of Nerve Growth Factor On Apoptosis Mechanism İn Pancreas Beta Cells Of Streptozotocin Administered-Rats.

Maintaining the survival and functions of the pancreatic β cells are dependent on many intracellular and peripheral factors. It is known that growth factors are important in maintaining the survival of the cells and absence of these factors result in activation of apoptotic cellular death mechanisms. Nerve growth factor (NGF) is a well known mediator for maintaining the survival of neurons, while recent studies report that its absence encourages apoptosis in cultured beta cells of human and rats. The aim of this study was to investigate the apoptotic cellular signaling mechanism that occurres in pancreatic beta cells of rats rendered hyperglycemic with streptozotocin (STZ), the antiapoptotic cellular mechanism that occures as a defence to apoptotic signals, and the effects of 4-Metilkatekol (4-MC), a nonamin catechol compound is a well known activator of NGF synthesis in nerve cells, on these mechanisms.

The Wistar albino rats used in the study were divided into four groups. The first group was given physiologic saline (FS) daily for 10 days by intraperitoneal injection (i.p.) followed by the administration of citrate buffer (i.p.) at 11th day and was sacrificed 4h later; the second group received 10 μg/kg 4-MC dissolved in FS by i.p. injection, daily for 10 days, and then administered with citrate buffer at 11th day, and sacrificed 4h later; the third group was administered FS by i.p. injection, daily for 10 days, and then received 75 mg/kg STZ dissolved in citrate buffer at 11th day, and sacrificed 4h later; and the fourth group was given 10 μg/kg 4-MC by i.p. injection, daily by 10 days, and then received 75 mg/kg STZ by i.p. injection as a single dose at the 11th day and sacrificed 4h later.

The levels of NGF and tumor necrosis factor-alfa (TNF-α) in pancreatic tissue were determined with ELISA method, and caspase-3 and -8, superoxide dismutase (SOD), glutathione peroxidase (GPx), catalase (CAT) activities and lipid peroxidation (LPO), glutathione (GSH) levels were measured spectrophotometrically. NGF+/insülin+, TrkA+/insülin+, p75NTR+/insülin+, RASSF1+/insülin+ and NORE1+/insülin+ pancreatic cells were labeled with double immunofluorescence method, while apoptotic beta cells were stained by using in situ DNA nick end-labeling (TUNEL) assay, followed by insulin immunohistochemistry. With STZ administration pancreatic NGF, and GSH levels and SOD, GPx, CAT activities, and in cell number of both total β, NGF+ and TrkA+ β cells were decreased, while there was a significant increase in blood glucose, TNF-α and LPO levels in tissue, and caspase-3 and -8 activities and, p75NTR+, RASSF1+, NORE1+ and apoptotic β cell number. As a contrary, it was observed that the administration of 4-MC before STZ prevented the decreament of NGF and GSH levels; SOD, GPx, CAT activities and total β cell number, NGF+ and TrkA+ β cells and the increment of blood glucose, TNF-α, LPO levels, caspase-3 and -8 activities and, p75NTR+, RASSF1+, NORE1+ and apoptotic β cell numbers.

These findings suggest that hyperglycemia occurred due to destructed synthesis of insulin and NGF by STZ damages to pancreatic β cells and this process results in the increment of TNF-α production. The addition of this apoptotic stimulator to decreased NGF signal activates the p75NTR, caspase-3 and -8, RASSF1 and NORE1 that caused loss of β cells by apoptosis. Moreover, it was shown that this pathway also includes oxidative stress. It was also concluded that increased NGF levels by 4-methylcatechol administration prevented activation of apoptotic β cell death pathway induced by STZ.

ÇELİK Özge
Danışman : Prof. Dr. Yavuz ÇOTUK

Anabilim Dalı : Biyoloji

Programı : Radyobiyoloji

Mezuniyet Yılı : 2010

Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Yavuz ÇOTUK

Prof. Dr. Nermin GÖZÜKIRMIZI

Prof. Dr. Çimen ATAK

Prof. Dr. Leyla AÇIK

Yrd. Doç. Dr. Sema ALİKAMANOĞLU


Gama Radyasyonu ile Tuza Toleranslı Tütün (Nicotiana tabacum L.) Mutantlarının Eldesi ve Seleksiyonu

In vitro teknikler ile mutasyon uygulamalarının birlikte kullanılmasıyla, çeşitli çevresel streslere dirençli veya toleranslı bitki türlerinin eldesi mümkün olmaktadır.

Bu çalışmada Akhisar 97 ve İzmir Özbaş tütün (Nicotiana tabacum L.) çeşitlerine ait tohumlar, 0, 50, 100, 150, 200, 250, 300, 350, 400, 500 ve 600 Gy’lik gama radyasyon dozlarında ışınlanmış ve bu tohumlardan gelişen fidelerin taze ağırlık, sürgün ve kök boylarına göre, çeşitlerin radyasyon hassasiyetleri karşılaştırılmıştır. Akhisar 97 tütün çeşidinin, gama radyasyonuna İzmir Özbaş çeşidine göre daha hassas olduğu belirlenmiştir.

M1 generasyonu eldesi için 0, 100, 200, 300 ve 400 Gy’lik gama radyasyon dozlarında ışınlanan ve tarlaya ekilen Akhisar 97 ve İzmir Özbaş tütün tohumlarından gelişen fidelerin yaşama oranları, ortalama fide boylarında, uygulanan radyasyon dozlarının artışına paralel olarak bir azalma gözlenmiştir. Tütün bitkisinin yapraklarında indirgen şeker ve nikotin miktarları radyasyondan etkilenmiştir. Bitkinin gelişimine bağlı olarak yaprak kırımlarına göre 2. ana ellerde indirgen şeker miktarı ve buna bağlı olarak da uç ellerde nikotin miktarı radyasyon uygulamalarında artış göstermiştir.

Her iki çeşidin in vitro ve in vivo koşullarda 0, 50, 100, 150, 200, 250, 300 ve 350 mM konsantrasyonlarda NaCl içeren ortamlardaki toleransları, klorofil ve karotenoid konsantrasyonu, total protein konsantrasyonu, lipid peroksidasyon, askorbat peroksidaz, guaiakol peroksidaz, glutatyon redüktaz, süperoksit dismutaz ve katalaz enzim aktiviteleri kaşılaştırılmış olup, Akhisar 97 çeşidinin tuzluluğa da İzmir Özbaş’a göre daha hassas olduğu belirlenmiştir.

M3 generasyonuna ait bitkiler 250 mM NaCl içeren ¼ Hoagland solüsyonunda yetiştirilmiş, tuzluluğa gösterdikleri toleransa göre seleksiyonları yapılmış ve 10 adet mutant bitki seçilmiştir.

Çalışmamızda elde edilen kontrol ve mutant bitkiler arasındaki farklılıklar, RAPD-PZR yöntemiyle ortaya konmuştur. Akhisar 97 ve İzmir Özbaş tütün çeşitlerine ait kontrol ve mutant bitkilerin birbirlerine olan genetik uzaklıkları belirlenmiştir. Akhisar 97 ve İzmir Özbaş tütün çeşitlerinde tuza toleranslı olarak seçilen ve en fazla genetik uzaklığa sahip olan iki mutantın 100 Gy’lik gama radyasyon dozu ile ışınlandıkları belirlenmiştir.