Türk edebiyatının islamiyet'ten önce ve îslamî dönem genel tasnifi içinde; Türk Halk Edebiyatı kendine has yerini almaktadır. Bu edebiyat



Yüklə 1,6 Mb.
səhifə11/34
tarix12.12.2017
ölçüsü1,6 Mb.
#34567
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   34

Maninin Türkçe Eğitiminde Kullanılması: Örneklerle vermeye çalışa-lım:

Karadan


Gel geç gönül karadan Yarim gider gemiyle En giderim karadan Ciğerim göz göz oldu Görünmüyor yaradan Ayırmasın Hak beni Kaşı gözü karadan

Kesik mani örnekleri, Türkçe dersinde bir dil bilgisi konuşu olan eş sesli (sesteş, cinaslı) kelimelerin öğretiminde canlı ve güzel bir örnek olarak kullanılabilir. Yukandaki manide görüldüğü gibi cinaslı kelime yazılıştan aynı,

135

anlamları farklı olan kelimelerdir. Karadan kelimesinin birinci anlamı esmer kişi, ikinci anlamıysa toprak parçası anlamıyla kullanılmıştır. Kelimelerin değişik anlamlarım bilmenin önemi belirtilebilir.



Değirmen üstü çınar

Çınarın altı pınar

Dışanm buz. bağlamış

içerim durma!, yanar

Manilerde halkın zengin düşünüşünü görüyoruz. Yukandaki maninin ilk iki mısraını incelediğimiz zaman bir gözlem var ve bu direkt bir anlam ilişki-si olmayarak diğer mısralara bağlanmıştır.

Maniler kuruluşu kolay, güzel ve duyguları en kısa biçimde söylemeyi sağlayıcı bir türdür. Bu yönleriyle Türkçe öğretiminde kullanabiliriz, öğren-cilere herhangi bir konu seçerek bu konu etrafında mani yazma ya da söyleme (atışma) çalışmaları yaptırılabilir. Atışmalar sırasında öğrencilerin diksi-yonunu düzeltme imkanı da vardır. Şiir yazma çalışmalarının başlangıç aşa-masında da bu törle yazmak öğrencinin kendisine güvenini sağlayarak, şiiri sevmesine yardımcı olacaktır. Bu türün güzel örneklerim şiir defterlerine yazmaları şiir zevki kazanmalannda yardımcı olacaktır.

Çocuk ritmik olan sesleri, kafiyeleri sever. Okuduğu şiirlerde de bunları ister. Maniler de bu yönüyle çocukların ilgisini çekebilecek bir türdür. Kafiyelerin bol miktarda bulunması nedeniyle dil bilgisinden kafiye konusunda malzeme olarak kullanabiliriz.

3. Türküden Faydalanma Yöntemleri:

"Düzenleyicisi bilinmeyen, halkın sözlü geleneğinde oluşup gelişen, çağdan çağa ve yerden yere içeriğinde olsun, biçiminde olsun değişikliklere uğrayabilen ve her zaman bir ezgiye koşulmuş olarak söylenen şiirlere türkü diyoruz. "w

Türküler, halkın duygu ve düşüncelerim yansıtan, yaşamım içine alan halk edebiyatı ürünleridir. Halkın açılan, sevinçleri, tutkusu türkttier içinde yaşatılır.

"Halkın ruh halim, derdim, neşesin!, zevkim, dünya görüsünü, inancım, karşılattığı hadiseleri yansıtan; hece ölçüsüyle bir veya dört mısralı bentlere çoğu defa bağlantıların getirilmesiyle söylenen; manzum ve ezgili anonim ürünlere türkü denir. "l4

Türkülerinüz çocuğun dil zevkinin gelişimine büyük bir katkıda bulunacaktır. Müziğin ve ezginin insan beyninde yarattığı etki, dilin vurgu, tonlama

136

ve ezgisi ile birleştiği zaman dilin estetik bir biçimde konuşulmasına büyük bir katkı sağlayacaktır. Bu yüzden türküleri, öncelikle çocuğun ilk çağlannda dinleme becerisin! geliştirirken kullamnamız mümkündür.



Çocukların seviyelerine uygun olarak seçilen metinlerin kaset veya CD'lere kaydedilip sımfa götürülmesi, seçilmiş türkülerin öğrencilere ezber-letilmesi, dinleme eğitimi için çok faydalı olacaktır. Dinleme eğitimi, ölçülmesi en zor etkinliklerden biridir. Bu yüzden öğrencilerin dinleme becerileri-nin seviyesini tespit edemeyiz, öğrencilerin seviyesine uygun seçilmiş türkülerin ezgileriyle beraber öğrencilere dinletilmesi eğitilmeleri için daha etkilidir.

Hemen hemen her türkümüzün bir hikayesi vardır. Derste türküyü işlerken aynı zamanda türküdeki olayın hikayesin! de işleyebiliriz.

Türküler, dinleme becerilerinin yanında, anlama ve okuma becerilerinin ölçülmesi için de kullanılabilir.

Çocuklara metni okuttuktan sonra onun öyküsünü de anlatması istenmelidir. Bu teknik, çocuğun sesli okuma becerisi yanında anlatma becerisin! de geliştirecektir. Öğrenci türkünün öyküsünü anlatırken olayın iyilikleri ve kötülükleri anlatacak. Bu anlatım esnasında ister istemez taraf olacaktır. Bu tarafgirlik elbette iyi kahramandan ve iyiliklerden yana olacaktır. Bu da çocuğun ahlakî gelişimi üzerinde olumlu etkiler bırakacaktır.

Türkünün Türkçe Eğitiminde Kullanılması:

a. "Çanakkale Savaşlannın üzerinden yıllar geçmesine rağmen Türk balkının o duyguları daha dün gibi yaşamalannın nedenlerinin neler olabileceği" öğrencilere sorulacak, düşünceleri alınacak.

b. Öğrencilere Çanakkale konulu roman, hikaye, şiir gibi yazı türleri okuyup okumadıkları sorulacak.

c. öğrencilerden okuduktan eserler ile ilgili bilgi aldıktan sonra öğrencilere teyp ve kaset aracılığıyla "Çanakkale Türküsü" dinletilecek.

Çanakkale Türküsü143

Çanakkale içinde vurdular beni Ölmeden mezara koydular beni Of gençliğim eyvah

Çanakkale köprüsü dardır geçilmez Al kan olmuş suları bir tas içilmez Of gençliğim eyvah

Çanakkale içinde aynalı çarşı Anne ben gidiyorum düşmana karşı Of gençliğim eyvah

137

Çanakkale içinde bir dolu testi



Anneler babalar ümidi kesti

Of gençliğim eyvah

Çanakkale'den çıktım yan basa basa

Ciğerlerim çürüdü kan kusa kusa

Of gençliğim eyvah

Çanakkale içinde sıra söğütler

Altında yatıyor aslan yiğitler

Of gençliğim eyvah

Çanakkale'den çıktım başım selamet

Anafarta'ya varmadan koptu kıyamet

Of gençliğim eyvah

Türkü, kelimelerin yüklendiği manaların öğrenciler tarafından bulun-masına çalışılarak açıklanacak. Dil öğretimi kültür aktarımı olduğu için kültürel değerierimizden olan Türkülerin önemi Türkçe öğretimi açısından büyüktür.

4. Destandan Faydalanma Yöntemleri:

Millî kimliğin oluşması, kendi milletimize ait olan kültür varlıklarınım tanımakla, okumakla gerçekleşir. Bu kültür varlıklanmızın taşıyıcılanndan birisi de "destan "lardır. Destanlar;144 bir milletin bütün varlığım, üzüntüleri-ni, sevinç ve coşkularım kısaca, heyecanlarım hareketlendiren bütün duygu ve düşünce yapışım oluşturan zenginlik hazineleridir. Milletlerin millet olma yolundaki çabalanndan izler taşır ve bu çabaların hatıraları ile geçmişle gelecek arasındaki zamanı canlı ve taze tutar. Bu cümleden olarak destanlar'in Türkçe eğitiminde kullanılmasuu bir örnekle venneye çalışalım:

Hayvan Destanı

Örümcek tel çeker görünmez hayal Örümcek tel çeker görünmez hayal Akrep kimi soksa olur bî-mecal Akrep kimi sokarsa olur dermansız Çekirge de yağar ol baran misal Çekirge de yağar sanki yağmur gibi Hikmetine akıl erişmez amma Yüceliğine akıl ermez amma

(Aşık Ömer)

Çeşitli konulardaki destanları incelendiğinde hayvan destanları muhteva itibariyle çocukların ilgisini çekebilecek türdendir. Bu destanlar orijinal şekilleriyle alındığı zaman çocuklar tarafından anlaşılamayabiHr. Ancak metnin yanma sadeleştirilmiş şekli verilerek hem anlaşılması sağlanacak hem de çocukların eserin ilk haliyle tanışmaları sağlanmış olacaktır.


BEŞÎNCÎ BÖLÜM

ÎLK VE ORTAÖĞRETİM PROGRAMLARİNA GÖRE HALK EDEBİYATI KONULARININ KISA BİR DEĞERLENDİRİLMESİ

A. Öğretim Etkinliklerini Planlama / Amaç (Hedef)

Öğrenciden yana bir planlamayı bildirmektir. Buna göre, öğrencinin bir öğrenim süresi içindeki uygulamalarım basan ile tamamlamış olduğunu bildiren bir deyim olmaktadır. Esas olarak, tam anlamıyla bildirilmiş amaç, yazarın okuyana zihninde tasarladığı şekle (başarılı bir öğrencinin durumu-nun gösteren resme) benzer bir resmi başkalannda da tecessüm ettirdiği derecede anlamlıdır.

Bu itibarla:

*Bir öğretim amacı, muhtevanın tarifi veya özetinden çok, kastedilen sonucu tanıtır.

*Faydalı bir şekilde ifade edilmiş amacın özelliklerinden biri, öğrencinin, amaca ulaştığım gösterirken ne yapacağım tarif eden davranış veya hareket terimleriyle ifade edilmesidir.

*Eğitim programının bütününe ait amaçlar, çeşitli özel ifadelerden mey-dana gelir.

*En faydalı şekilde ifade edilen amaç, bunu seçen kimsenin öğretim maksadının iletenidir."145

Hedef, varılmak istenen nokta olarak tanımlanabilir. Her toplum, ya da birey belli bir duruma gelmek isteyebilir. Örneğin, "çağdaş uygarlık düzeyi-nin üstüne çıkabilme, demokratik, laik, sosyal adaletçi hukuk devleti olabil-me""gibi.146

Hedef, bir öğrencinin, planlanmış ve tertiplenmiş yaşantılar sayesinde kazanması kararlaştırılan ve davranış değişikliği veya davranış olarak ifade edilmeye elverişli bir özelliktir."147

140


2. Plan:

Plan, belli bir çalışmanın gayesini, metotlarım, zamanım (süresini) materyallerin niçin ve nasıl kullanılacağım, başanya nasıl ulaşılacağım, elde edilen başarının nasıl değerlendirilebileceğim önceden hazırlayıp kağıt üze-rinde belirtmek ve karşı kitleye sunmaktır.

Plan, eğitimde başarının artmasında önemli bir rol oynar. Öğretmenin yıllık ve günlük plan yapması, derse hazırlıklı girmesi pedagojik olarak zorunludur.

2a. Yıllık Plan:

Yıllık plan, öğretim yılı boyunca, hangi amaçlar ve bu amaçlara bağlı hedef davranışları gerçekleştirmek üzere nelerin yapılacağım, hangi ayda, hangi haftada, hangi konuların ne kadar zamanda işleneceğim belirtmektir.

Gezi, gözlemin ne zaman yapılacağım, günlük ödevler dışında hangi konularda ödevler verileceğim gösteren plana yıllık plan denir. Yıllık plandan önce çalışma (akademik) takvimi hazırlanır. 148

Hedef yazarken şunlara dikkat edilmelidir:

1. Hedef cümlelerinin sonunda "bügisi, becerisi, gücü, yeteneği, oluş, ilgililik, farkındalık hoşgörürlük" gibi sözcüklerden biri bulunmalıdır. 2. Öğretmenin yapacaklan ya da okulun görevi hedef olamaz. 3. Konu başlıktan hedef olamaz. 3. Hedefler kapsamh ve aynı zamanda sınırlı olmalıdır. Yani bir hedef, bir öğrenme ürününü kapsamalıdır. 4. Hedeflerin hangi konu içeriğiyle ilgili olarak gerçekleştireceği belirtilmelidir. Yani hedeflerde ders, kurs ya da içerik belirtilmelidir. 5. Hedefle, hangi alanla ilgili olarak yazılıyorsa o alanın niteliklerine ve basamaklarım» uygun olmalıdır. 6. Hedefler, birbirlerini destekler nitelikte ve nicelikte olmalıdır. Bir ders için belirlenen hedefler, kendi içinde mantıksal açıdan tutarlı olmalıdır. Hesaplanması. Bu işlem yapılırken:

Haftalık ders saatlerini bildiren çizelge temin edilir. Her ayda kaç hafta olduğu tespit edilir. Tatil gü-nüne rastlayan ve yazılı sınavlara harcanan ders saatleri belirlenir. Toplam ders saati bulunur. Yazılı yoklama ve tatil günlerine rastlayan ders saatleri, toplam ders sayısından çıkarılır. Böylece bir eğitim ve öğretim yılında işlenecek ders saatlerinin sayışım bulunur. Tespit edilen ders saatlerim dikkate alarak, işleyebileceğimiz konu sayışı belirlenir. Haftalık ders saatlerim bildiren çizelge

Haftahk Ders Programı


L
Pazartesi
Sah
Çarşamba
Perşembe
Cuma
L
8A Türkçe

2
8A Türkçe

3
8A Türkçe
4
8A Türkçe
6

SATürk.
6

8A Türk.

önek:


Eylül ayma göre kaç hafta olduğunu ve kaç saat ders işlenebileceğinin hesaplanmasım gösteren çizelge

l. Hafta 2. Hafta 3. Hafta 4. Hafta 6. Hafta Not: Eyla' göre ül


l ay ;ayı
P. Teri

5 12 19 26 mda be; uda 18 u


ha >at
Sah

6 13 20 27 fta buli dersva


Çarş.

7 14 21 28 malaktadır. rdır.


Perş.

l 8 15 22 29 .Okulla.


Cuma

2 9 16 23 30


C. Teri 3 10 17 24
Pazar 4 11 18 26-
6ıaı 6saı 6aaı ballar.
it it it Bu duruma

r eylülün uçunca haftaamda


141


Yıllık Plan Yaparken Şunlara Dikkat Edilmelidir: ilköğretim okulları Türkçe programı okunmalıdır.

Konulan basitten zora doğru sıralanıp, her haftaya yerleştirilmelidir.

Anlama ile ilgili konularda önce dinleme ve izleme tekniği verilmelidir. Öğrenciye dinleme becerisi kazandırılmadan okuma veya anlatma alış-kanhğı verilemez.

Konular (davranışlar) ve amaçlar arasında yakınlık ve uyum olmalıdır. (Aşağıda verilen bir haftalık yıllık plan örneğinde olduğu gibi.)

Yöntem ve teknikler bölümünde, konunun özelliğine uygun, en az üç ve her konuya ait yöntemler belirtilmelidir. (Konunun özelliğine göre soru-cevap, takrir, tartışma, analiz, sentez, gözlem metotları uygulanacaktır ifadesi kullanılmaz.)

Konulannın işlenebilmesini sağlayabilen metinler bulunmalı, kaynak ve araçlar bölümünde gösterilmelidir. (Kaynak kitaplannın adı, yazannın adı soyadı, nereden alındığı, hatta sayfa numarası belirtilmelidir.)

Kaynak ve araçlar bölümünde işlenecek parçanın adı, yazan, hangi kitaptan alındığı hatta sayfası belirtilir. (Aşağıda verilen bir haftalık yıllık plan örneğinde olduğu gibi.)

Zümre öğretmenleriyle işbirliği bölümünde gerek duyulursa bir şeyler yazılmalıdır.

Akademik takvim hesap edilirken haftada bir gün görünse hile bir hafta olarak düşünülür.

Bu duruma göre Eylül ayında 5 hafta vardır. Haftalık ders programına göre ders saatlerinin tatile

gelmediğim dikkate alırsak. Eylül ayında 16 saat ders vardır.

Her ay,'bu siateme göre hesaplanır. Böylece bir yılda toplam girilecek ders sayışı bulunur.

Örnek Her ayı yukandaki sisteme göre hesaplanırsa:

Eylül ayında .................................................... 18 saat

Ekim ayıda..—..—.—......................................... 22 saat

Kasım ayında................................................... 24 saat

Aralık ayında................................................... 20 saat

Ocak ayında..................................................... 20 saat

Şubat ayında.................................................... 10 saat

Mart ayında..................................................... 20 saat

Nisan ayında ................................................... 24 saat

Mayıs ayında................................................... 22 saat

Haziran ayında.................................................. 8 saat

Toplam............................................................. 90 saat

Akademik (î;) takvimi hesaplandıktan sonra yıllık planın yapılmağı için aşağıdaki işlemler yerine getirilir.

1. Bir öğretim yılında Türkçe dersinin toplam ders sayışı bulunur. (Yukandaki hesap sistemine göre),

2. Toplam ders saatinde isleyebileceğiniz konu sayışı tespit edilir. Türkçe programında " öğrencilerin faiMm-gHan davranışlar^ konu olarak alınır. 3. Toplam ders sayısından yazılı yoklama saatleri çıka-rılır. Her dönem için 3'er saat. toplam 6 saat. Muhtemelen oluşabilecek, öğretmenin iradesi dışında "kar, soğuk, yağmur, grip, hava kirliliği gibi) okulun tatil edilebileceği var sayılarak bir hafta veya 10 günlük ders sayışı toplam ders saatinden düşürülür. 4. (Toplam ders saati 188) - (yazılı sınav saatleri 6 saat + Muhtemel tatil için 10 saat = 182) = 174 İşlenecek konular 174 saatte bitirilecek şekilde plan yapılır.

Not1 Her yıl okul müdürlerine bir öğretim yılında en az işlenebilecek ders sayışı bildirilir. Sizin toplam dere saatinizle okul müdüründen veya tebliğler dergisinden öğreneceğim toplam ders saatinin birbiriyle örtüşmesi gerekir.

142

Ödevler bölümünde ödevin konuşu, verildiği tarih ve toplanacağı tarih yazılır.



Yazılı yoklama bölümünde hangi ay ve hangi hafta, hatta gün ve saat belirtilmelidir. Yazılı yoklama bir saat içinde yapılacağı belirtilmelidir.149

2b. Günlük Plan:

Günlük planlar temelde, öğretmenin dersine hazırlıklı girme ve öğrenci-sini daha iyi yetiştirme, anlayışına dayanmaktadır. Öğretmen olarak görevi-miz, çocuklanmıza dinlemeyi, anlamayı, anlatmayı, düşünmeyi, doğru karar vermeyi, okumayı, okuduğunu çeşitli yönleriyle kavrayabilmeyi ve doğru ve etkili yazabilmeyi öğretmektir, öğrencinin üretken olabilmesi için gerekli olan bilgi ve becerileri kazandırmalıyız. Bunu gerçekleştirmek için de her işte olduğu gibi eğitim ve öğretimde de, daima planlı çalışmanın önemim bilmeliyiz.

Öğrenciler için faydalı ve yerindi bir ders ancak, öğretmenin sınıfta işlenecek konuya çok dikkatli bir şekilde hazırlanması ile mümkündür.

Kitabın 2. baskısı esnasında aldığımız yeni bir bilgi ile, 2098 sayılı Tebliğler Dersi'nde "Günlük Han Form ve Esastan", 2551 sayılı Tebliğler Dergismüe yeni şekliyle yayınlanmıştır. Bu sebeple ünitelendirilmiş yıllık plan ve günlük planların okurlanmız tarafından ona göre değerlendirilnıesigerekir.l50

"ı Eylül Ayma Ait Bir Haftalık Yıllık Plan Örneği Eylül Ayı ders planı:

Konu
Amaçlar (Hedef)
Hedef Davranış
3 Hafta
Anonim Halk Edebiyatmda Manzum Eserler (Mani)
l. Maninin özelliklerim tanıvabilme. 2. Maniyi diğer nazım şekillerinden ayırabilme.
l. Maninin Özelliklerim tanıma. 2. Maniyi diğer nazım şekillerin" den ayırma.
Kaynak-Araç ve gereçler
Zümre Öğretmenler
Ödev
Yöntemler
Yazılı Sınavlar
Orhan Okay
G. U. Eğitim Fak.
Konu:
soru'cevap,
Öğretim üyelerinden

•Türk Dili ve


Prof. Dr. A. Güzel
Veriliş Tarihi:
takrir, tartış

Edebiyatı-l" 8.49


H. Ed. Manzum
02. 11.2002
ma,

Osmanlıca Sözlük TDK


Eserlerin Kafiye

analiz, sentez,


İmla Kılavuzu TDK


anlayışı hakkında
Topl. Tarihi:

sınıfta Konferans


03. 05. 2003

verecek.

Not: Yıllık plan ile günlük plan uyum olmasına dikkat etmeliyiz. "o Günlük Plan

Dergin Adı......: Halk Edebiyatı

Konunu Adı....: Anonim Halk Edebiyatında Nazım Türleri

Sınıf..............: Lise 3/A

Dere Süreri....: Üç ders Saati (45+46+45)

öğretim Tekniği (Yöntemler): soru-cevap, takrir, tartışma

Amaç (hedefim Konunun Amacı ve Davranışlar: Maninin özelliklerim tanıvabilme. Davranış: Maninin özelliklerim tanıma Amaç (hedef): Maniyi diğer nazım şekillerinden ayırabilme. Davranış: Maniyi diğer nazım şekillerinden ayırma. Kaynak Araç ve Gereçler: Orhan Okay " Türk Dili ve Edebiyatı -l" e. 49 Osmanlıca Sözlük TDK, İmlaKılavuzu TDK

143


3. Öğrenci ve Öğretmenlerin Merkezileşme Sürecinde Müşterek Çalışmaları

Orta dereceli okullarda öğrenci merkezli ders anlatılmalıdır, öğretmen koordinasyonu ve çeşitli yöntemleri kullanarak öğrencinin derse katılımım sağlamaya çalışmalıdır, öğretmen, tanımları öğrenciye yaptırır. Doğru cevapları öğrenciye söyletmeye çalışır. Eğer öğretmen merkezli ders anlatılırsa öğrenci dinler ama dersi anlamaz. Öğrenci merkezli ders işlenirse öğretmenin sımfa hakim olması kolaylaşır, öğrencinin derse kaülması söz konuşu oldu-ğundan dinleme ve anlama gerçekleşecektir.151

DerBm İslenir

Öğrenci derse motive edilir. Yani öğrencilerin derse ısınmağı sağlanır. Okuma metni öğretmen tara-findan okunur. Öğrencilerin dikkatle dinlemesi sağlanır. Öğrenciye okutturulur. Öğrendye anlattın-lir. Metnin anlaşılması için gerekli çalışmalar (Şiir ise; kavram çalışmaları yapılır, beyitler açıklanır, metnin anlaşılması için sorular sorulur, sanatlar bulunur ve açıklanır. Yazı türü hakkında çahşmalar) yapılır. Yazar hakkında bilgi verilir Değerlendirme sorulan cevaplandırılır. (Konu işlendikten sonra, öğrencilerin konuyu anlayıp anlamadıldanni tespit etmek amacıyla sorulur.) Değerlendirme bölümünde konunun zamanında bitirilip bitirilmediği ve konunun anlaşılmayan kısımları tespit edilir ve anlaşılmayan bölümler en yakın zamanda zamanda tekrar edilir. "ı örnek: Çalıyma

1. Eğitilmiş kimselerden olgun bir davranış beklenir. " ifadesi bir cümle midir? Cümledir.

2. O halde bu cümle bir yargı ifade eder mi?

- Eder.

3. Eğitim için ne söylenebilir?



İnsanı insan yapan adeta sihirli bir güç olduğu.

4. Birinci sorudaki cümlenin yüklemi nedir?

Beklenir 6. Oznesi nedir?

Olgun bir davranış.

6. Bir tek yargı içeren cümleleri yapı bakımından basit cümleler denir. Peki bu cümle basit nedir? Evet basittir.

7. Kelimenin gerçek anlamından farklı bir anlamda kullamhnasına mecaz denir. Metindeki mecaz kelimeler hangileridir?

Sihirli, sağhk, olgun, ipuçları, sivrilikler.

8. "Sağlıklı" kelimesi dendiğinde akhmıza ilk hangi alan gelir? Sağhk durumu iyi olan, sağlam.

9. Peki ilk anlam kelimenin hangi tür anlamıdır?

•Gerçek anlamıdır.

10. Metinde atasözü kullanılmış mı?

-Evet.


11. Nedir?

Olgun başak dik durmaz.

12. Bu atasözü mecaz anlamda mı kullanılmıştır? Evet

13. Bu atasözünün yüklemi nedir? Durmaz.

14. Oznesi nedir? Olgun başak.

15. Peki ya dolaylı tümleci nedir? Cümlede dolaylı tümleç yoktur.

16. O halde zarf tümleci hangisidir?

• Dik.


17. Bu cümlenin yapı bakımından türü nedir? Basit cümledir.

18. Neden basit cümledir? Bir tek yargı içerdiği için.

144

4. Kavram ve Fikirlerin Değerlendirilmesi



işlenen fikir, kavram ve konuların öğrenciler tarafından anlaşılıp anlaşılmadığım tespit etmek, genel bir tekrar mahiyetinde değerlendirme çalışmaları yapılır. Ancak değerlendirme sorulannda -çalışmalannda belirtilen soruların özelliklerine dikkat edilmesi gerekmektedir.152

19. Bu cümle oluinlu nıu olumsuz mudur? Olumsuzdur.

20. Bileşik cümlenin özelliği nedir?

İçinde bir tek temel yargı ile yeteri kadar yardımcı yargı bulunan cümlelerdir.

21. Metinden bir örnek veriniz,

Bu sözde, kendini ve başkalarım tanımnir genel toplum kurallanna göre hareket etmek gibi, aşı* rılıklardan yahut sivriliklerden uzak, normal davramşa övgü vardır.

22. Bu cümlede mecaz kelime var mıdır? - Vardır.

23. Hangisi.

Sivriliklerden.

24. Bu kelimenin gerçek anlamı nedir?

Ucu keskin ve batıcı olan. 152 Küçükbasmacı, Gülten. Seminer Çalışmaları. Değerlendirme Çalışmaları:

• Alıştırma, test, araştarma-inceleme, muhakeme etme, deney ve gözlem yapma husualarma yer veri-

lip verilmediği, » Ilgih bölüm ve ünite ile ilgili sorulann, öğrencilere kazandınîması amaçlanan bilgi, beceri, tutum,

tavır, davranış ve iş ahşkanlıklanmn tamamım kapsayacak şekilde işlenip işlenmediği,

• Soruların, öğrencinin kendi kendini değerlendirmesine imkan sağlayıp sağlamadığı, > Soruların, öğrencileri henüz kazanamadıkları bilgi, beceri, tutum ve davranışları kazandırmaya teşvik edip etmediği,

• Değerlendirme çalışmalannda; araştırma ve inceleme konuları, öğrencilerin farklı ilgi düzeyleri ve çevreleri ne derecede dikkate ahnarak işlenmiştir.

• Araştırma, inceleme, deney ve gözlem konularının öğrencilerin farklı ilgi düzeyleri ve çevreleri dikkate ahnarak belirlenip belirlenmediği."

• Talim Terbiyenin onayından geçmiş Ders Kitaplannda metinlerin basında "hazırlık çalışmaları" ve metnin sonunda değerlendirme çalışmalan yer ahr.

Değerlendirme çahşmalannda belirtilen sorulann;

• Değerlendirme çalışmalarının özelliklerim taşıyıp taşımadığı tespit edilir. (Yani konu veya metin incelendikten sonra, konunun anlaşılıp anlaşılmadığım ortaya koyan bir özelliği olmalıdır. )

• Eğer böyle bir özellik yoksa, bu eoru değerlendirme çalışmalanna ait bir soru değildir.

• Soru ve değerlendirme çalışmalannda aşağıda belirtilen değerlendirme çalışmaları "36. 37. 38. 39." maddelerinde belirtilen özellikleri arayacağız.

36. Ahştırma, test, araştırma'inceleme, muhakeme etme, deney ve gözlem yapma hususlanna yer veri' lip verilmediği,

37. ilgili bölüm ve ünite ile ilgih sorulann, öğrencilere kazandıruması amaçlanan bilgi, beceri, tutum, tavır, davranış ve iş ahşkanhkiannın tamamım kapsayacak şekilde işlenip işlenmediği,

38. Sorulann, öğrencinin kendi kendini değerlendirmesine imkan sağlayıp sağlamadığı,

39. Soruların, öğrencileri henüz kazanamadıklan bilgi, beceri, tutum ve davramşian kazandırmaya

teşvik edip etmediği, Değerlendirme çalışmalannda; araştırma ve inceleme konulan, öğrencilerin farklı ilgi düzeyleri ve

çevreleri ne derecede dikkate ahnarak işlenmiştir. Araştırma, inceleme, deney ve gözlem konulannın öğrencilerin farklı ilgi düzeyleri ve çevreleri dikkate

ahnarak belirlenip belirlenmediği." Örnek Çahşma

Konu işlendikten sonra sorulan sorulara bakalun;

1. Mani nedir?

2. Verilen mani örneğinde maninin şekh hakkında bildiklerim anlatınız.

3. Maninin diğer nazım türlerinden ayıran özellikleri nelerdir?


Yüklə 1,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   34




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin