Ünden bugüN

KASIM ÇAVUŞ CAMÜ

Eyüp İlçesi'nde, Eski Yeni Caddesi ile Balıkçı Bakkal Sokağı'nm birleştiği yerdedir. "Eski Yeni Camii" adıyla da anılır. Eyüb Sultan vakfından olan cami yine aynı caddede bulunan Eski Hamam'm III. Murad zamanında 1582'de yenilenip Yeni Hamam adını almasıyla beraber mahalle Eski Yeni adını alınca cami de bu adla anılmayla başlamıştır.

îlk banisi olan Kasım Çavuş 1597'de vefat ederek buradaki hazireye gömülmüştür. Yanında Sofular Mescidi banisi olan kardeşi Ali Çavuş da gömülüdür. 1239/

Kastın Çavuş Camii

Yavuz Çelenk, 1994

1823'te Sadrazam Galip Paşa, neredeyse tamamen yok olmuş camiyi imar ettirmiştir. 1863'te Sadrazam Keçecizade Fuad Paşa tekrar tamir ettirmiş, 1948'de Vakıflar Genel Müdürlüğü büyük çaplı son tamiratı yaptırmıştır.

Yapı, yüksek çevre duvarları ve yolun yükselmesi nedeniyle çukurda kalmıştır. Avluya giriş iki ayrı sokaktandır. Son cemaat yeri dört mermer sütunun taşıdığı saçakla örtülüyken sonradan camekânla kapatılmıştır. Son cemaat yeri mihrabı iki dikdörtgen pencere arasında yer alır. Basit bir niş şeklinde olup birkaç sıra iri mukarnas ile nihayetlendirilmiştir. Harime giriş kapısı eksenden batıya kaydırılmıştır. Giriş kapısı kesme taştan bir yay kemer içindedir. Kapı kanatları ahşaptır. Cami kare planlıdır; duvarlan iki farklı teknikte örülmüştür. Üstteki pencerelerin altı kesme taş, üst kısmı ise moloz taş örgülüdür. Giriş cephesi üzerinde çift kadı olarak teşkilatlanan pencere düzeni mevcuttur. Alttakiler dikdörtgen üsttekiler ise sivri kemerlidir. Diğer cephelerde de ikişer pencere vardır.

Caminin minberi L Mahmud zamanının (1730-1754) kasapbaşısı Ali Ağa tarafından konulmuştur. Mermer vaaz kürsüsü yakın bir tarihte yaptırılmıştır. Mihrap beş sıra mukarnaslı bir niş şeklindedir. Kadınlar mahfili giriş kapısının sağındadır. Mahfil ahşap ve yeşil boyalıdır. Minare kesme taştan yapılmıştır. Caminin haziresi çevre duvan ile kıble duvarı arasında yer alır.

Avluda camiyi gölgede bırakacak bir yükseklikte lojman binası yapılmıştır. Ayrıca avluda Bizans dönemine ait bir sütun başlığı bulunmaktadır.

Bibi. Ayvansarayî, Hadîka, I, 265; Osman Bey, Mecmua-i Cevâmi, II, 10-11, no. 33; Öz, istanbul Camileri, I, 85; Ayverdi, Fatihin, 432; Has-kan, Eyüp Tarihi, II, 59.

ESRA GÜZEL ERDOĞAN