Ünden bugüN



Yüklə 8,87 Mb.
səhifə19/877
tarix09.01.2022
ölçüsü8,87 Mb.
#93648
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   877
HAŞİMBEY

(1815, istanbul - 1868, İstanbul) Bestekâr, hanende ve hoca.

Fatih'te Sarıgüzel Mahallesi'nde doğdu. Seyyid Mehmed Sadık Ağa'nın oğludur. Henüz 8 yaşındayken kabul edildiği Enderun'da İsmail Dede Efendi ve Del-lâlzade ismail Efendi'nin öğrencisi oldu. Abdülmecid döneminde (1839-1861) tanınmış bir musikici haline gelmişti. 1849' da padişaha musahip olduğu sırada serha-nende sıfatıyla saray fasıl heyetim yönetiyordu. Abdülaziz'in tahta çıkışıyla (1861) yüksek görevlerden biri olan müezzinba-şılığa getirildi.

Haşim Bey, Beşiktaş Mevlevîhanesi(-») Şeyhi Hasan Nazif Dede ile Eyüp Karyağdı Bektaşî Dergâhı Şeyhi Hafız Baba'ya bağlanarak Mevlevi ve Bektaşî olmuştu. Mevlevîliğiyle yakından ilgisi bulunan a-yin bestekârlığının iki ürünü, ilk defa Beşiktaş Mevlevîhanesi'nde icra edilen suzinak ayini ve unutularak kaybolan şehnaz ayini idi. Bu ayinleri, geleneksel olarak Mevlânâ'nın Mesnevi'sinden değil, şeyhi Hasan Nazif Dede'nin güftelerinden bestelemesi, Mevleviler tarafından tepkiyle karşılanmıştır.

Abdülaziz'e sunulmak üzere yazılan Haşim Bey Mecmuası adlı edvarın sahibi o-lan Haşim Bey, çok sayıda öğrenci yetiştirdi. Başta Hacı Arif Bey(->) olmak üzere Bolahenk Nuri Bey, Hacı Faik Bey(->), Neyzen Salim Bey, Ekmekçi Bağdasar ve

Karantinacı ismail Bey gibi şöhretli mu-sikicilerin hocası idi.

"Tarz-ı nevîn" makamının mucidi olan Haşim Bey'den günümüze ulaşabilen eserler, ayin, beste, ağır semai, yürük semai, şarkı ve köçekçe formlarında olmak üzere 80 kadardır. Birçok eserini, döneminde yaşadığı padişahlara ve yüksek görevlere gelmiş şahıslara methiye olarak bestelemişti. Bestelediği çok sayıda Bektaşî nefesine, geleneğe uyarak imza koymaması, elimizdeki nefes repertuvarında hangi eserlerin Haşim Bey'e ait olduğunu karanlıkta bırakmaktadır.

Bahçeciliğe ve çiçekçiliğe meraklı olan Haşim Bey, şiirle de uğraşmıştı. "Alafranga heyetin/Dünyayı tuttu şöhretin/Şampanya ise âdetin/Şad et kerem kıl meclisim dörtlüğü, halk ağzıyla yazdığı ve o dönemde yeni yeni başlayan Avrupa hayranlığını yansıtması bakımından ilgi çekici şiirinden bir parçadır. Geçen gün sana Haydar'da / Eylemedim mi ifade/Bu sırrı açma bir yâde / Fener'de bir zevk edelim mısraları ise, İstanbul halk ağzını ve istanbul dekorunu kullandığı bir aşk şiirinden parçadır.

Ömrünün son 3 yılını Üsküdar Tunus-bağı'ndaki evinde geçiren Haşim Bey, dillere destan olan müsrifliği yüzünden ölümüne yakın günlerde büyük sıkıntılar çekti. Hattâ günlük ekmek ihtiyacına karşılık, Ekmekçi Bağdasar'a bedava ders veriyordu.

Karacaahmet Mezarlığı'na defnedilen bestekârın mezarı, Karacaahmet ve Selimiye arasındaki yol genişletme çalışmaları sırasında ortadan kaldırıldı. Elde kalan mezar taşı ise sonradan kayboldu.

Bibi. Ergun, Antoloji, II; M. N. Özalp, Türk Musikisi Tarihi, Ankara, 1989; Öztuna, BTMA, I; S. Aksüt, TürkMusikisi'nin 100Bestekârı, ist, 1992.

MEHMET GÜNTEKlN




Yüklə 8,87 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   877




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin