XavariCLƏr və yeni İdeologiyalari

XƏVARİCLƏRİN FİRQƏLƏRİ

Xəvariclər çoxlu firqələrə ayrılmışlar. Onların on səkkiz fir­qə olduqları söylənmişdir²⁴. Hətta bəziləri onların sayının iyirmi olduğunu ehtimal edirlər²⁵. Onların ən böyükləri əl-Muhakkimə, əl-Əzəriqah, ən-Nəcdət, əl-Bəhisiyyəh, əl-Acaridəh, əs-Səalibəh, əl-İbadiyyə və əs-Səfəriyyə-dir. Qalanları isə bu firqələrin qollarıdır²⁶.

FİRQƏNİN BAŞÇILARI

Xəvariclərin ilk əsas firqəsi, möminlərin əmiri Əli , Müavi­yə  ilə sülh bağlamaq üçün iki hakim təyin etdiyi za­man ona qarşı çıxan birinci muhakkimələrdir. Onlar Kufə ya­xın­­lığında yerləşən Harura adlı yerdə toplandılar və onların rəh­bərləri Abdullah ibn əl-Kavva əl-Yəşkuri ət-Təmimi, İtab ib­nul Əvar, Abdullah ibn Vahb ər-Rasibi, Urva ibn Hudeyr, Yezid ibn Əbi Asim əl-Muharibi və Zis-sədiyyə ləqəbi ilə tanınmış Hərqus İbn Zuheyr idi²⁷.

Onların arasında həmçinin sübh namazında Əlini  qətlə yetirən Abdurrahmən İbn Mülcəm də var idi.

İraqdakı xəvariclərin başçısı Nafi ibn əl-Əzrəq, Əliyə  qar­şı üsyanda ən şiddətli sayılan Yəməmədəkilərin başçısı Nəcdəh ibn Amir, əl-Əşəs ibn Qeys, Misar ibn Fədəki ət-Təmimi və Zeyd ibn Hüseyn ət-Tai idi²⁸.