ENGELLİ HAKLARI MART 2015
25.04.2013 tarihinde kabul edilen 6462 Sayılı Kanun ile ‘’özürlülük ‘’kelimesi yerine ‘’engellilik’’, ‘’sakatlanmak ‘’ kelimesi yerine ‘’engelli hale gelmek’’, ‘’engelliler’’ kelimesi yerine ‘’engelliler ‘’Askerlik Kanununda geçen ‘’çürüklerin‘’,’’çürüklük’’ ifadeleri yerine sırasıyla ‘’askerliğe elverişli olmayanların’’ ve ‘’ askerliğe elverişli olmama’’şeklinde değiştirilmiştir.
Buna göre bu yasanın kabulüne dek çıkartılmış tüm kanun, yönetmelik ve genelgelerde geçen sakat, engelli, çürük ifadeleri tüm mevzuatların yenilenmesine dek kalacaktır.
06.02.2014 tarihinde kabul edilen 6518 Sayılı Kanun ile 2828 Sayılı Kanundaki ‘’muhtaç’’ ibaresi ‘’ihtiyacı olan’’ şeklinde değiştirilmiştir.
ENGELLİ HAKLARININ KULLANIMINDA DAHA ÖNCEDEN ALINAN SAĞLIK RAPORLARININ GEÇERLİLİĞİ HAKKINDA DAYANAKLAR
1)5378 Sayılı Engelliler Hakkında Kanun
Geçici Madde 5- (Ek: 25.4.2013-6462/2 md.) Engelli bireylerin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilgili mevzuatına göre almış oldukları sağlık kurulu raporlarına istinaden hâlen yararlanmakta oldukları hak ve menfaatlerin, sağlık kurulu raporu dışındaki diğer şartların muhafaza edilmesi ve ilgili mevzuatına göre bu hak ve menfaatlerin devamının mümkün olması kaydıyla, önceki raporların geçerlilik süresi içinde aynı şekilde uygulanmasına devam olunur. Ayrıca, engelli bireylerin ilgili mevzuatına uygun olarak daha önceden almış oldukları sağlık kurulu raporlarına istinaden engellilik durumlarının tespitine veya engellilikleri dolayısıyla kendilerine veya yakınlarına kolaylıklar ya da haklar teminine yönelik olarak bu maddenin yayımı tarihine kadar verilmiş olan özürlü, sakat, çürük veya zihinsel ya da bedensel engelleri niteleyen benzeri ibareleri içeren belge, kimlik, kart ve benzeri belgelerin, geçerli oldukları süreler dâhilinde yenilenmeleri gerekmez.
2)Engellilik Ölçütü, Sınıflandırması Ve Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik. 30 Mart 2013
Kazanılmış haklar
Madde 18 –(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce; engelliler için düzenlenmiş sağlık kurulu raporlarıyla belirlenmiş olan engel oranları, çalışma gücü kayıp oranları, vücut iş görme gücü kaybı oranları, tüm vücut fonksiyon kaybı oranları geçerli olup bu oranlara dayanılarak sağlanmış sosyal destek ve yardım hizmetlerinin sürdürülebilmesi için yeniden engelli sağlık kurulu raporu düzenlenmez.
2022 SAYILI YASAYA GÖRE ENGELLİLERE BAĞLANAN MAAŞLAR
2022 sayılı Kanunun uygulanmasında;
a) Engel durumuna göre toplam engel oranı % 40 ile % 69 arasında olanlar “engelli”,
b) Engel durumuna göre toplam engel oranı % 70 ve üzeri oranda olanlar ise “başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek derecede engelli” olarak kabul edilir.
2022 sayılı Kanuna göre ihtiyacı olan kişi; hane içi gelirinin hane içindeki kişi sayısına bölünmesi sonucu kişi başına düşen geliri asgari ücretin üçte birinden az olan kişidir.
01 Ocak 2015- 30 Haziran 2015 döneminde geçerli olmak üzere asgari ücretin üçte biri: 286,32 TL
01 Temmuz 2015- 31 Aralık 2015 döneminde geçerli olmak üzere asgari ücretin üçte biri:303,47 TL
2022 Sayılı Kanuna göre engelli maaşları şunlardır:
1) On sekiz yaş üstü engelli maaşı (engel oranı %70 ve üzerinde olanlar için)
2) On sekiz yaş üstü engelli maaşı (engel oranı % 40 ile % 69 arasında olanlar için)
3) On sekiz yaş altı engelli yakını maaşı
1-On Sekiz Yaş Üstü Engelli Maaşı ( %70 ve üzerinde engelli olanlar için) Bağlanma Şartları:
a) Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde engelli olduklarını ilgili mevzuatı çerçevesinde alınacak sağlık kurulu raporu ile kanıtlamış olmak.
b) 65 yaşını doldurmamış olmak üzere 18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşı olmak.
c) Sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlanmamak.
d) Uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışmamak.
e) Nafaka bağlanmış ya da nafaka bağlanması mümkün olmamak.
f) Her ne nam altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden az olduğu ya da aynı tutardan fazla gelir sağlamasının mümkün olmadığı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından tespit olunarak ihtiyacı olduğuna karar verilmiş olmak.
Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde en az % 70 oranında engelli olanlara on sekiz yaş üstü engelli maaşı ihtiyaç hâli devam ettiği müddetçe (4.860) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda ödenir.
2- On Sekiz Yaş Üstü Engelli Maaşı (% 40 ile % 69 arasında engelli olanlar için) Bağlanma Şartları:
a) İlgili mevzuatı çerçevesinde alınacak sağlık kurulu raporu ile engelli olduklarını kanıtlamış olmak.
b) 65 yaşını doldurmamış olmak üzere 18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşı olmak.
c) Talebine rağmen Türkiye İş Kurumu tarafından işe yerleştirilememiş olmak.
d) Sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlanmıyor olmak.
e) Uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışmıyor olmak.
f) Nafaka bağlanmış ya da nafaka bağlanması mümkün olmamak.
g) Her ne nam altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden az olduğu ya da aynı tutardan fazla gelir sağlamasının mümkün olmadığı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından tespit olunarak ihtiyacı olduğuna karar verilmiş olmak.
Bu şartları taşıyan %40-69 arasında engelli olanlara Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından ihtiyacı olduğuna karar verilenlere ihtiyaçlık hâli devam ettiği müddetçe (3.240) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanır.
18 yaş üstü engelli maaşı alanlar Genel Sağlık Sigortalısı sayılırlar ve primleri SGK tarafından ödenir.
3-On sekiz yaş altı engelli yakını maaşı
a) 18 yaşını doldurmamış Türk vatandaşı olmak.
b) Nafaka bağlanmış veya nafaka bağlanması mümkün olmamak.
c) Sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlanmamak.
d) Uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışan durumunda kendisine bakmakla yükümlü bir yakını bulunmamak.
e) İlgili mevzuatı çerçevesinde yetkili hastanelerden alınacak sağlık kurulu raporu ile toplam olarak en az % 40 oranında engelli oldukları kanıtlanmış olmak.
f) Engelli yakınlarının bakımını fiilen yürüten kişinin Türk vatandaşı olması.
g) Her ne nam altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden daha az olduğu ya da aynı tutardan fazla gelir sağlamasının mümkün olmadığı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından tespit olunarak ihtiyacı olduğuna karar verilmiş olmak.
h) Kendisine maaş bağlanacak olan engelli yakınının engelli birey ile aynı hanede oturuyor olması şarttır.
g) Kendisine maaş bağlanacak engelli yakınının % 70 ve üzerinde engelli olması halinde engelli yakını maaşı bağlanmaz.
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilenlere muhtaçlık hâli devam ettiği müddetçe ve bakım ilişkisini fiilen gerçekleştirmeleri kaydıyla, (3.240) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanır.
18 yaş altı engelli çocuklar Genel Sağlık Sigortalısı sayılırlar.18 yaşından küçük engellilerin bakımı amacıyla aylık bağlanacak kişilerden genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar 5510 Sayılı Kanuna göre sigortalı olurlar. Bu işlem için Genel Müdürlük tarafından muhtaçlık kararı verilen ve maaş bağlanacak engelli yakını sistem üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilirler.
2022 sayılı Kanun kapsamında verilen aylıklara ilişkin olarak vatandaşlar ALO 144 Sosyal Yardım Hattını arayarak başvuru durumu sorgulama, ödeme bilgisi öğrenme ve benzeri işlemlerini gerçekleştirebileceklerdir. Sabit ve mobil hatlardan 144 tuşlandığında ücretsiz olarak aranabilen Alo Sosyal Yardım Hattı ile sosyal yardıma ihtiyacı olan vatandaşlara profesyonel iletişim desteği sağlanmaktadır.
Engelli Aylıkları Aşağıda Belirtilen Hallerde Kesilir:
a) Ölüm: Ödeme dönemleri öncesi sistem aracılığıyla yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde öldüğü tespit edilenlerin aylıkları sistem tarafından feshedilir. Ancak kişinin ölmeden önce hak etmiş olduğu aylıklar, varisleri tarafından noterden ya da mahkemeden alınmış veraset ilamı (mirasçılık belgesi) ve Veraset İntikal Vergisinden muaf olunduğuna ya da ödendiğine dair belge ile talep edilmesi halinde “Varis Eklenmesine” şeklinde Mütevelli Heyet Kararı alınarak izleyen ilk ödeme döneminde ödenir.
b) Feragat.
c) 18 yaş altı engelli yakını aylığı alanlar için engellinin 18 yaşını doldurması.
ç) 18 yaş altı engelli yakını aylığı alanlar için bakıcı ile bakılanın aynı hanede ikamet etmediğinin veya aynı hanede ikamet etse dahi fiili bakımın gerçekleşmediğinin ya da aylığın engelli için kullanılmadığının tespit edilmesi.
d) Türk vatandaşlığından çıkarılma ya da Türk vatandaşlığı muhafaza edilmeksizin yabancı memleket uyruğuna girilmesi.
e) Engelli bireyin sigorta kollarından her hangi birinden işe girmesi.
f) Kamu veya özel kurum ve kuruluşlarda iaşe ve ibateleri dâhil olmak üzere sürekli bakımlarının yapılması.
g) Malları ve gelirleri devredilerek bir sözleşmeyle gerçek veya tüzel kişilerce kendilerine bakılıyor olunması.
h) Nafaka alabilecek olması ya da ihtiyaçlık sınırına eşit veya üzerinde hane içinde kişi başına düşen gelir elde edebilecek olması ya da başka sebeplerle ihtiyacı olma halinin ortadan kalktığının tespit edilmesi.
ı) Aylığın 1 yıl boyunca aralıksız olarak alınmaması.
i) Bu tespitlerden birinin yapıldığı tarihi takip eden ilk ödeme döneminin başından itibaren kesilir.
Aylığı kesilenlerin yeniden aylık talebinde bulunmaları halinde başvurular yeni başvuru olarak değerlendirilir. Engelli sağlık kurulu raporu geçerlilik süresi “sürekli” olanların kesilme tarihinden itibaren beş yıl içerisinde aylık talebinde bulunmaları halinde rapor istenilmez.
Adres değişikliklerinin, gelir artışının SYDV ye mutlaka bildirilmesi gerekir.
Aylık almakta olanlar veya aylık sahiplerinin eş, anne, baba, vasi, kayyum, veli veya vekilleri, aylıkların kesilmesini gerektiren durumları üç ay içinde Vakfa bildirmekle yükümlüdürler.
Nafakaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla, 2022 sayılı Kanun uyarınca bağlanan aylıklar kişinin rızası olsa bile haczedilemez, başkasına devir ve temlik edilemez.
İhtiyaçlık Durumunun Hesaplaması
Yönetmeliğin Geçici 1.Maddesine göre ilgili Bakanlık tarafından Puanlama Formülü uygulamaya geçinceye kadar ihtiyaçlık durumu; gelir, servet ve harcamalar esas alınarak aşağıdaki şekilde belirlenir:
a) Hanenin gelirine ilave edilecekler:
1) Tespit/beyan edilen aylık net maaş, ücret, nafaka, yevmiye ve diğer gelirlerin yıllık tutarının aylık ortalaması,
2) Hanenin ikamet ettiği konut haricinde diğer konutları için (takdir edilen/beyan edilen) rayiç bedelinin 240’ta biri ve (takdir edilen/beyan edilen) kira getirisinin toplamı,
3) İkamet edilen konut haricindeki konut için kira geliri elde edilmiyorsa veya kira geliri beyan edilmiyorsa konutun rayiç bedelinin 120’de biri,
4) Dükkânlar için rayiç bedelin 240’ta biri ve (takdir edilen/beyan edilen) kira getirisinin toplamı,
5) Dükkân için kira geliri elde edilmiyorsa veya kira geliri beyan edilmiyorsa dükkânın rayiç bedelinin 120’de biri,
6) Hanenin arazi, tarla ve benzeri için rayiç bedelin 240’ta biri ve (takdir edilen/beyan edilen) aylık (zirai/ticari/kira ve benzerleri) getirisinin toplamı,
7) Hanenin binek aracı için aracın kasko/rayiç bedelinin 120’de biri,
8) Hanenin ticari/ zirai amaçlı aracı için aracın kasko bedelinin 120’de biri, kasko bedelinin belirlenememesi halinde ise rayiç bedelinin 120’de biri ile bu araçların (takdir/beyan edilen) aylık (zirai/ticari/kira ve benzerleri) getirisinin toplamı,
9) Hanenin büyük ve küçükbaş hayvanları için il/ ilçe gıda tarım ve hayvancılık müdürlüklerinden temin edilen yıllık getiri miktarının aylık tutarı,
10) Hanenin tespit/beyan edilen banka mevduatları için aylık faiz getirisinin iki katı tutar,
11) Hane içinde yaşayıp yaşlı ve engelli maaşı alanlar hariç olmak üzere; evde bakım ödemelerinin tamamı dahil, sürekli ve düzenli olarak alınan şartlı eğitim yardımı, şartlı sağlık yardımı, eşi vefat etmiş kadınlara yönelik yardım, burs, harçlık gibi nakdî olarak verilmekte olan sosyal yardımların aylık ortalaması,
12) Aynı hanede ikamet etmemesine rağmen nafaka yükümlüleri tarafından sağlanan destek tutarı,
13) Tarımsal destek geliri tutarı,
14) Uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışanların gelirleri,
15) Diğer gelirlerin toplamının aylık ortalaması,
16) Vergi indirimlerinden faydalanılarak alınan ve engelli adına kayıtlı olan araçlar için vergiler indirilmiş tutarın 120’de biri dikkate alınarak hanenin geliri hesaplanır
b) Hanenin harcama durumu;
Emsal kira bedeli hariç gıda, giyim, ısınma, eğitim, sağlık, ulaşım, eğlence ve benzerlerine yapılan yıllık ödemelerin aylık ortalaması dâhil edilerek yapılan hesaplama ile belirlenir.
Harcamalar, hanenin gelir seviyesinin bir göstergesi olarak dikkate alınır. Emsal kira bedeli hesaplanacak gelir tutarından çıkarılır. Ancak diğer giderler hiçbir şekilde çıkarılamaz
Hanenin tespit/beyan edilen harcamalarının hane gelirinin toplamına göre tespit edilen gelir tutarından fazla olması durumunda harcama ve gelir arasındaki fark gelire eklenir.
Hane gelirinin toplamı beyan/tespit edilen harcama düzeyinin üzerinde olması durumunda harcamalar gelire eklenmez.
VAKIF AYLIĞI
Vakıflar Genel Müdürlüğünce 18 yaşını dolduran,% 40 ve üzeri engelli olup hiçbir ad altında maaş almayanlardan gerekli şartları taşıyanlara aylık bağlanır. Vakıflar Genel Müdürlüğünden veya http://www.vgm.gov.tr/ adresinden bu konuda bilgi alınabilir.
EVDE BAKIM MAAŞI
Evde bakım maaşı ödenmesi uygulaması 24.05.1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa 01.02.2007 tarihinde ilave edilen Ek Madde (7) deki (19.02.2014 tarihinde değişik hali ile)
“ Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı, asgari ücretin aylık net tutarının 2/3’ünden daha az olan engellinin ihtiyacı olan engelli sayılacağı ve bunlardan bakıma ihtiyacı olan engellilerin evde bakımının desteklenmesi amacıyla sosyal yardım ödeneceği, ortalama aylık gelir tutarının hesaplanmasında, hanede birden fazla bakıma ihtiyacı olan engelli bulunması halinde, birinci bakıma ihtiyacı olan engelliden sonraki her bakıma ihtiyacı olan engellinin iki kişi sayılacağı’’ifadesi ile sağlanır.
Evde bakım maaşının bağlanmasında engelli raporunda mutlaka ‘’ağır engelli’’ ibaresi olmalı ve hane gelir tespitinde gelirlerin toplamının hanedeki kişi sayısına bölümünde gelirin; kişi başına asgari üçte birinden az olması gerekir.
01 Ocak 2015- 30 Haziran 2015 döneminde geçerli olmak üzere asgari ücretin üçte ikisi: 572,64 TL
01 Temmuz 2015- 31 Aralık 2015 döneminde geçerli olmak üzere asgari ücretin üçte biri:606,94 TL
Müracaatlar İl/İlçe Sosyal Hizmetler Müdürlüklerine yapılan müracaatta istenen belgeler şu şekildedir:
-T.C. Kimlik Numarası beyanı,
-Engelli sağlık kurulu raporu,
-Bakmakla yükümlü olunan bireyler kapsamındaki kişilerin gelir ve mal durumuna ilişkin yazılı beyanı ve taahhüdü ile beyanın içeriğine dair belgeler,
-İki adet vesikalık fotoğraf,
-Varsa öğrenim durumunu gösterir belge veya sureti,
-Engellinin vasisi var ise, vesayete ve vasi atanmasına ilişkin mahkeme kararı. Bedensel engelli olanlar için vasi kararı istenmez.
-Anne babanın boşanmış olması hâlinde, boşanmaya ilişkin mahkeme kararı,
-İl müdürlüklerince, beyan edilen T.C. Kimlik Numarası üzerinden elde edilecek nüfus cüzdanı sureti, aile nüfus kayıt örneği ve ikametgâh adres belgesi dosyaya eklenecektir.
Bakıma ihtiyacı olan engelli veya yasal temsilcisi, bakmakla yükümlü birey sayısındaki ve engellinin ve bireylerin gelirlerindeki değişikliği bir ay içinde il müdürlüğüne bildirmek zorundadır.
Bakım hizmeti alan engelli bireyin vefatı halinde bakım hizmeti veren kişi en geç on beş gün içinde durumu il müdürlüğüne bildirmek zorundadır. Aksi takdirde sorumlular hakkında hukuki ve idari işlem yapılır.
Bakıma ihtiyacı olan engellinin ikametgâh adresinin değişmesi hâlinde akrabası tarafından en geç on beş gün içinde il müdürlüğüne bildirilmesi zorunludur. Aksi takdirde sorumlular hakkında hukuki veya idari işlem yapılır.
Bakılan kişinin hastaneye yattığı hallerde, hastaneden alınan yatışı gösteren bir belge ile il müdürlüğüne bildirim yapılmalıdır. Aksi halde kontrol amaçlı eve incelemeye gelen yetkililerin bakılan ve bakıcıyı adreste bulamaması halinde aleyhinizde rapor düzenlenebilir.
Bakıma ihtiyacı olan engelli ile akrabanın aynı adreste ikamet etmesi esastır. Ancak, bakıma ihtiyacı olan engelliye bakacak başka kişinin bulunamaması durumunda bakım hizmetleri değerlendirme heyetinin de bakım hizmetinin verilmesinde sorun veya yetersizlik olmayacağına kanaat getirmesi şartıyla, bakım hizmeti her gün rahatlıkla gelinip gidilebilecek yakınlıktaki farklı adresteki akraba tarafından da verilebilir. Bu durumda, bakıma ihtiyacı olan engellinin yirmi dört saat içindeki tüm bakım ihtiyacının giderilmesi ve fiilen en az sekiz saat bakıma ihtiyacı olan engelli ile birlikte olunması ve bakım raporunda sekiz saatten az olmamak üzere kaç saat birlikte olunacağının belirtilmesi gereklidir.
Akrabaları tarafından günde yirmi dört saat süreyle bakılan bakıma ihtiyacı olan engelliler için (10.000) gösterge rakamı ile memur aylık katsayısının çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar aylık sosyal yardım yapılır
Bir akraba, bakıma ihtiyacı olan bir engelliye veya bakmakla yükümlü olunan bireyler tanımındaki aynı evde yaşayan bakıma ihtiyacı olan iki engelliye bakım hizmeti verebilir.
Yersiz ödemeler hakkında
ASPB Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğünce 19 Kasım 2012 tarihinde yayınlanan ‘’Evde Bakım Ücreti Geri Ödemeleri Hakkındaki Genelgede şu ifade vardır:
‘’Bakıma ihtiyacı olan engelli ve engelliye evde ikametgâhında bakım hizmeti veren kişi; engelli bireye düşen gelirin birinci fıkrada belirtilen gelir ölçütünü aşması halinde, en geç üç ay içinde söz konuşu gelir değişikliğini ile müdürlüğüne bildirmek zorundadır. Gelir değişikliğinin bu tarihten sonra bildirilmesi ya da il müdürlüğünce bu durumun tespit edilmesi halinde bakım hizmeti verilmesi dolayısıyla yapılan ödemeler durdurulur ve söz konusu değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren, yasal faizi ile birlikte, bakım hizmetini veren kişiden genel hükümlere göre takip ve tahsil edilir.”
Geri ödemeler yapılırken hane içi gelirde kişi başına asgari ücretin üçte birinden az gelir olursa yeniden başvuru hakkı doğar. Yeni başvurunun yapılması borçlu olunan geri ödemeleri durdurmaz.
Diğer hususlar
Engelli bireyin Özel Eğitim ve Rehabilitasyon hizmeti alması evde bakım maaşının bağlanmasına engel değildir.
Süreğen hastalığa sahip (Parkinson, Şizofreni, MS, Demans, Böbrek Yetmezliği gibi) kişiler için de engelli sağlık raporlarında ‘’ağır engelli ‘’ibaresi işaretli ise, bakıma ihtiyacı olduğuna karar verilenlere diğer şartları taşımaları halinde evde bakım maaşı bağlanır.
Engelli bireyin aynı evde yaşayan evli kardeşlerinin gelirleri hane gelirine dahil edilmez.
Hane içi gelirin kişi başına düşen miktarı asgari ücretin üçte birine eşit ve üzerinde olduğu (5-10 lira geçmesi halinde dahi) bakım maaşı bağlanmaz.
Evde iki bakıma ihtiyacı olan engelli var ise birisi için alınan evde bakım maaşı diğerinin gelir ölçümünde hane içi gelire dahil edilmez.
Günde 8 saatlik fiili bakımı gerçekleştiren kişiler için bakım maaşı bir aylık üzerinden ödenir.
Bakım maaşı bağlanmasında engelli bireyin yaşı önemli değildir. Önemli olan bakıma ihtiyacı olduğunun tespitidir.
Ticari faaliyetlerle uğraşan engelli yakınının gelirinin hesaplanmasında müessesenin toplam gelirinden giderlerin düşülmesinden sonraki tutarın dikkate alınması yönünde mütalaa bulunmaktadır.
Günlük 8 saat bir işte çalışıp geri kalan zamanlarda engelli yakını ile ilgilenen kişilere bakım maaşı bağlanması hususunda fiili bakımın gerçekleşip gerçekleşmediğine dair Bakım Hizmetleri Değerlendirme Heyetinin kararı önemlidir.
Bakım maaşı başvuruları hangi sebeple reddedilirse edilsin müracaatçının tekrar müracaatı için süre bekleme şartı yoktur. Başvuru yeni müracaat olarak değerlendirilir.
Süreli raporla müracaat yapılmış ise rapor yenilendiğinde Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne zamanında teslim edilmelidir. Sağlık raporunun süresi bitiminde bakım maaşı kesilir. Yeni rapor sunulması eski raporun geçerlilik tarihinden sonra olursa maaş ödemesine tekrar başlanır, arada geçen süre içinde ödenmeyen maaşların geri ödenmesinde Sosyal Hizmetler Müdürlüğünce onaylanması halinde ödeme yapılır.
Engelli bireyin engelli maaşı almasında evde bakım maaşı hane gelirine dahil edileceğinden engelli maaşı bağlanma kriterlerindeki gelirlerin toplamının kişi başına düşen miktarı asgari ücretin üçte birinden az ise engelli bireye engelli maaşı da bağlanır.
Engelli bireyin kendisine ait ev, arsa, araba vb. mallara sahip olması maaşın bağlanmasına engel değildir. Ancak ev, arsa, araba kirada ve gelir getiriyorsa hane gelirine dahil edilir.
Evde bakım maaşı haczedilemez.
Evde bakım maaşını gösterilip bankadan kredi alınamaz.
Engelli ailelerinin sosyal hayata katılımın sağlanması amacıyla evde bakım maaşı alınan engelli bireyin Bakanlığa bağlı gündüzlü hizmet veren aile danışma ve rehabilitasyon merkezlerinin bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden haftada 16 saati geçmemek kaydıyla faydalanmaları ve Geçici ve Misafir Olarak Bakım Hizmeti Genelgesi (2010/12) kapsamında uygun olan bakım ve rehabilitasyon merkezinde bir yıl içinde en fazla 30 gün olmak kaydıyla geçici ve misafir olarak kalması halinde bakım maaşı kesilmez.
Anne babası boşanan engelli bireylerin velayeti almayan ebeveyni tarafından bakılması halinde (örneğin velayet babada iken annesi tarafından bakılacak olması halinde ) bakım maaşı bağlanır. Ancak yönetmeliğin ilgili maddeleri gereğince velayeti alan ebeveynin geliri ayrı hanede oturuyor olsa da hane gelirine dahil edilir.
Evde bakım maaşı alınan engelli birey eşinden ayrı yaşadığı halde eşinin geliri hane gelirine dahil edilir. Ancak boşanma gerçekleşirse hane gelirine dahil edilmez.
Evde bakım maaşı alınan engelli bireyin çalışıyor olması bakım maaşının bağlanmasına engel değildir. Önemli olan bakıma ihtiyaçlığın varlığı ve ilgili heyetin kararıdır. (Genelge 2012/24)
TSK personeli olup OYAK kesintisi olanların kesintileri gelire dahil edilmez. (Genelge 2012/24)
Evde bakım aylığını Ziraat Bankasından başka bir bankaya transfer ettirebilmek için İl/İlçe Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne başvurmak gerekmektedir.
Evde bakım ücretinden yararlanan görme engelli bireylerin engel durumuna yönelik eğitsel, sosyal ve mesleki rehabilitasyon programlarının uygulandığı rehabilitasyon merkezlerinde yatılı olarak kaldıkları sürece ilişkin evde bakım ödemelerinin kesilmeden devam etmesi konusunda genelge yayınlanmıştır. Ödemenin durdurulması ile ilgili 2009/10 nolu genelge iptal edilmiştir.(Genelge 2012/08)
Dostları ilə paylaş: |