ÖZGÜRLÜKÇÜLÜK Ütopyada hep bunlari yaşadik; onlarsiz yaşam olamayacağini saniyorduk. GİTTİK, yaşadik, DÖNDÜK. Ama biz unutmadik. Ne göRDÜkleriMİZİ, ne de biZE yaşattirilmak istenilenleri; unutmayacağIZ

"Bütün devrimci ulusal gerilla güçlerine selamlar."

Akın Birdal, notunda şöyle bir mantık yürütüyordu:

"Yakalanan üç askeri öldürmek mi faydalı olur, yoksa serbest bırakmak mı?"

Mantıki yönü ağır basan bu soruyu soran Akın Birdal, bu tür olayların lehte propaganda amaçlı kullanılmasının devlete olan güveni sarsacağını ve örgütü daha güçlü kılacağını belirtiyordu. İhtiyatlı olunması gerektiği, irdelenen başka hassas noktalardan biri idi.

Gazeteciler, Akın Birdal'ın istemlerini de dile getirdikten sonra yanımızdan ayrıldılar.

Ve Askerlerin serbest bırakılması PKK tarafından olumlu karşılanmıştı.

Ancak; süreç içerisinde beklenmedik bir gelişme yaşandı. Kış ayına girmiştik. Lapa lapa kar yağıyordu; hava koşulları kötüye işaretti. Askerlerin bu olumsuz hava şartlan altında azat edilmeleri ise, sürüncemede kaldı böylece.

Etraf bembeyaz karlarla örtülmüştü. Doğal olarak bu hava şartları iz sorununu da beraberinde taşıyordu. Dolayısıyla nokta değişimi yalnız kış sığınaklarının olduğu istikamete yapılabileceğinden askerlerin salıverilmeleri tehlike oluşturabilirdi. Bir ihtimal, bırakılmaları halinde güvenlik kuvvetlerine yerimizi tarif etmeleri söz konusu olabileceğinden, karda hareket kabiliyetimiz yitik olduğu için çatışmaya girebilir ve ağır kayıplar verebilirdik. Bu nedenle bulunduğumuz noktayı terkedeceğimiz güne kadar askerleri bırakmama karan aldık.

Bırakılmaları kesin olan askerlere, bizlerden ayrıldıktan sonra kendilerine iyi muamele yapıldığını kitleye aktarmaları için özel ilgi gösteriliyordu. Yenilmiyor y e dinliyorlardı; içilmiyor içirilîyorlardı. Sigaraları temin ediliyordu. Özel savaş içerikli sohbetlere dahil ediyorlardı. Kendilerine, verilen mücadelenin bir bağımsızlık hareketi olduğu anlatılıyordu.

Askerler, bizimle beraberlerken bize alışmaya çalıştıklarım, bizi, verdiğimiz zor davada takdir ettiklerini anlatıyorlardı. Hatta bıraksak, bizimle, dağlarda mücadeleye hazır olduklarını belirtiyorlardı. Tabii biz bu sözleri çok duymuştuk! Bu sözler, kurtulmak ümidi ile gelişigüzel sarf edilen biçare laflar idi. Bizimle dağlarda kalmak, savaşmak "ha" denilecek kadar basit miydi ki? Aşina idik ki bunlar kaçmak, kurtulmak için yakalanmasına zemin olabilecek fırsatlardan biriydi. Keza, onlar da çok iyi biliyorlardı ki, ne biz onların dediklerine itibar ederdik, ne de onlar, dağlarda gönüllü kalacak kadar dava yürütücüsü olabilirlerdi.

Askerlerin sözlerine inanıyormuş gibi yine de sağ olun demeyi ihmal etmiyorduk. Aslında bakışlarımızın ve buse dolu dudaklarımızın derinliklerinde yatan manâlı ifade, onlara, hiçbir şekilde inanmadığımızı dışa vuruyordu. Zaten, gece vakti çadırların içinde yalnız bırakılan askerlere kulak misafiri olduğumuz vakit, psikolojik durumlarını anlamamız pek zor olmuyordu. Üçü, çadırda yalnız kaldıklarında hep sözlü kavgaya tutuşuyorlardı. Birbirlerine sataşıyor, yakalanmalarına neden olan hatayı birbirlerinin üzerine atıyorlardı. Konuşmalarından, güvenliksiz yola çıkmaktan pişman oldukları ve her şeye rağmen korktukları alenen ortada idi.

Askerler, örgütün kuruluş tarihi olan 27 Kasım gününe kadar karargahta tutuldular. Yakalandıkları vakit neredeyse yemek yiyebilecekleri kadar dahi üzerlerinden para çıkmamıştı. Zaten onlar da anlattıklarına göre, gidecekleri yere ancak bilet kesebilecekleri kadar paralan olduğunu ifade etmişlerdi. 27 Kasım günü, hem örgütün kuruluş tarihi olması itibarı ile küçük bir şenlik yapılacak hem de askerler serbest bırakılarak bulunulan nokta terk edilecekti.

27 Kasım sabahı yine erkenden kalkıldı; içtima yapıldı. Ardından kahvaltı... Sonrasında rehin askerler dahil tüm örgüt militanlarım bir araya toplayan Ebubekir, günün anlam ve önemine ilişkin kısa bir konuşma yaptı. Konuşmasının bitiminde, 27 Kasım'ı kutlamak niyetiyle skeçler yapılacağını ve moral tertipleneceğini belirten Ebubekir, askerler için o an düşünülebilecek en büyük müjdeyi verdi. Bu müjde; askerlerin bu gün itibarı ile serbest bırakılacaklarını içeren kısa bir mesajdan ibaretti. Askerler uzun süreden beri bu müjdenin yolunu gözlüyorlardı. Gerçi biz, onların serbest bırakılacaklarını biliyorduk. Fakat onlar, bu karardan habersiz olduklarından oldukça umutsuz ve mutsuz idiler.

27 Kasım, askerler için kararan hayallerin umuda açıldığı gün oldu. Sevinçten ne yapacaklarını şaşırmışlardı. Gözleri dolu dolu oldu.

Askerler Öyle duygusallaşmışlardı ki, örgütün kuruluş günü vesilesiyle düzenlenen moral gününe bile iştirak etmekten geri kalmadılar. Sesinin güzel olduğunu öğrendiğimiz Vanlı asker karşımıza geçti, duygularını içeren kısa bir konuşma yaptı; alakamızdan dolayı teşekkür etti hepimize. Bildiği birkaç Kürtçe şarkıyı da severek seslendirdi.

Moralden sonra Ebubekir askerleri yanına çağırdı:

- "Sizi serbest bırakıyorum. Bizden veya özel olarak şahsımdan istediğiniz bir şey var mı?"

Askerlerin üçü birden teşekkür ettiler. Ebubekir, askerlerin parası olmadığını biliyordu. Elini cebine attı. Bir miktar dolar çıkardı:

- "Bu da sizin harçlığınız, kusurumuz olmuşsa artık affedin."

Askerler, Ebubekir'in eline sarıldılar; öpmek istediler. Ebubekir buna müsaade etmedi. Elini hemen çekiverdi:

- "Bizler yoldaşız. Ağa değiliz," dedi.

Askerlerden ayrılıyorduk artık. Onlara eşlik edecek militanlar önceden ayarlanmıştı. Onları en yakın köye kadar götürecek, serbest bırakacak uğurlayacaklardı.

Uğurlama tören eşliğinde yapıldı ana grupta. Tüm militanlar tek sıra haline geçti. Askerler tek tek hepsi ile tokalaştı. Apo ve Örgüt lehine sloganlar atıldı.

Ve, Ebubekir arkalarından sesleniverdi:

- "Hey, bir dakika! Bakın, sizin önünüzde tüm arkadaşlarıma sesleniyorum. Arkadaşlar! Bundan böyle askeri gördüğünüz yerde bırakın!.. Aman! Sakın ha onları yakalamayın! Çünkü, yakalıyoruz, bir de borçlu çıkıyoruz!!!"

Bu, aslında göz boyama şakalardan biri idi. Lakin askerler öylesine etkilenmişlerdi ki...

Serbest bırakıldılar ve gönderildiler- Akşam üzeri nokta da değiştirildi. Yine dizleri kıran, canlan bıktıran uzun bir intikal gerçekleştirildi. Kışın a ti atıla c ağı sığınaklar bölgesine geçildi.

Akın Birdal’ın esir askerler için devreye girdiği sıralarda gönderdiği ılımlı ve umut verici mesajlar karşılıksız bırakılamazdı. Nitekim bir gün sonra Ebubekir, Akın Birdal'a sözlü mesaj iletilmesi amacıyla beni görevlendirdi. Bu görev için gruptan tek başıma ayrıldım. Mutki kazasına bağlı Varan köyüne indim. Bu köyde milislerimiz ile buluştum. Silahımı, teçhizatımı burada emanete bıraktım. Elbiselerimi değiştirip, sivil elbiseler kuşandım. Dikkat çekmesin diye özellikle takım elbise tercih etmiştim. Kravat takmayı dahi ihmal etmedim.

Şehre inecektim. Yolların güvenli olduğu pek söylenemezdi. Seyahatim daha önceden hazırlanan bir taksi ile gerçekleşecekti. Güvenlik kuvvetleri belirli noktalarda sürekli sabit tertiplenme içerisinde bulunuyorlardı. Amaçlan, yol güvenliğini sağlamak ve geçen araçları arayarak yolcuların kimlik kontrolünü yapmaktı. Bana ulaştırılan bilgilere göre, arama noktalarından geçen araçlar çok sıkı aranıyormuş... Şüpheli görünenler hemen alıkonuluyormuş...

Bu noktalardan başka taşıt yolu da bulunmuyordu. Mutlaka kontrol noktalarım atlatmak zorunda idim. Kontrol noktalarından geçiş yaparken sorun çıkmasın diye Mehmet Demircan adının yazılı olduğu sahte bir kimlik almıştım Ebubekir'den. Kimlikte benim fotoğrafim bulunuyordu. Tekrar kırsala çekilinceye değin bu kimliği kullanacaktım.

Bir gece Varan köyünde konakladım. Sabah güvenilir bîr milisi yanıma alarak Mutki'ye, oradan da Tatvan'a geçtim. Yolculuk esnasında hiç sorun çıkmadı. Kontrol noktalarında aracımızı durduran güvenlik personelleri beni ve arkadaşımı aracın arka kısmında kravatlı ve takım elbiseli görünce durdurmaya dahi gerek duymadı. Soğuk kanlılığımız ve rahat tavırlarımız da şüphe toplamamamızda önemli bir faktör olmuştu. Zaten Ebubekir, bu yönüme duyduğu aşın güvenden Ötürü beni seçmişti.

Tatvan'a girdikten on dakika sonra şahsım için ayırt edilen eve götürüldüm. Evde biraz dinlenerek yorgunluğumu üzerimden atmak istedim. Birkaç saat uyudum. Akın Birdal ile kuracağım irtibatı bir gün sonrasına sarkıttım. Ben evde dinlenirken, benimle hareket eden milisimiz çarşıya çıkmış, alışveriş yapmıştı. Hava karardıktan sonra milisimiz ile ikimiz bir güzel karnımızı doyurduk. Büyük bir çaydanlıkta çay demledik, gece geç saatlere kadar sohbet ettik; televizyon seyrettik.

Ertesi gün sabah vakti saat 10 sularında Akın Birdal ile telefon bağlantısı kurduk. Bu telefon Akın Birdal için hiç de sürpriz olmamıştı. Kendisini arayacağımızdan haberdardı; her ne kadar gün ve saati bilmese de.

Akın Birdal'a ulaşabileceğim telefon numarasını tuşladığımda karşıma Önce bir bayan çıktı. Akın Birdal'ı rica ettim. Adımı sordu. Ebubekir'in verdiği bir şifreyi okudum. Beklememi söyledi. Ve birkaç dakika sonra karşıma Akın Birdal çıktı.

Okuduğum şifrenin nedeni karşıdaki kişinin benim kim olduğumdan emin olmasını sağlamak içindi. Bu şifreler bazen rakam, bazen de sözcüklerden ibaret olabiliyordu.

Akın Birdal'a henüz konuşmamın başında Ebubekir'in selamlarını ilettim. Öncelikli şekilde bu notu okudum. Birdal, büyük bir özveri içerisinde dinliyordu beni. Sözümün bitiminde "Ne gerekiyorsa yapılacaktır" dedi.

Ebubekir'in kaleme aldığı, aracılığım ile Birdal'a ilettiği talepler zinciri sırası ile şunlardı:

Şehirlerde kitle üzerinde psikolojik savaşın arttırılmasını sağlamak, bağışlarda bulunulmasını veya mali destek amacıyla kampanyalar oluşturulmasını teşvik edici çalışmalar başlatmak ve siyasallaşma sürecinin hızlandırılmasında tatmin edici katkılarda bulunmak...

Okuduğum istem dolu notun akabinde Akın Birdal, faaliyetlerimin genel içeriğini ve fert olarak isteklerimizi sordu. Soruları kısa cevaplarla yanıtladım. Ebubekir'in istemlerini olumlu karşılamıştı, Birdal; icraatlarımızı da takdir etti.

Lakin son sözü, Parti kişiliğine yakın çizgide olduğunu alenen hissettiriyordu. Şöyle diyordu.

- “Yollarınız çok dikenli. Ama üzerinde yürünmeye değer!"

O an için beni de hoşnut etmişti bu söz. Birbirimize basanlar diledik ve telefonu kapattık.

* * *

ALTINCI BÖLÜM

1993 yılı idi. Planladığımız kansız eylemlerden birinde, Tatvan-Van karayolunu kesmiştik. Bu eylemde yabancı uyruklu dört turist ile, biri asker biri de polis olmak üzere toplam altı kişiyi rehin almıştık.

1993 yılındaki bu eylem görevini Tatvan kırsalında birinci bölge elemanı olarak üstlenenlerden biriydim.

Havanın bulutlu olduğu bir günün sabahı idi. Uzun bir intikalin ardından bölgemizin başka gruplarıyla da buluşmuştuk. Toplu bir şekilde boşaltılmış bir köyün içinde konaklıyorduk. Konaklama yeri olarak seçtiğimiz köyün boş olmasının sebebi, köylülerin iki ateş arasında kalmaktan duydukları hayati endişenin sonucundan kaynaklanıyordu.

Noktada, yaklaşık yüzelli kişi bulunuyorduk. Gün ışıyın-caya kadar göğü saran bulutlar hava aydınlandıktan sonra da dağılmamıştı. Tamamımız üç bölükten oluşuyorduk. Bölükler, bölük komutanlarının tesbit ettiği yerlerde sabitlenmişlerdi. Her bölük, ayrı tepelere ve ayrı noktalara tepeci ve nöbetçi çıkarmışlardı. Yani bölükler bağımsız hareket ederek kendi iç ve dış güvenliklerini kendileri tayin ediyorlardı.

Bölük sorumluları, bölge komutanının denetiminde bir araya toplatıldılar.

Yapılması kaçınılmaz bir eylem hazırlığı vardı. Buna ilişkin hareket tarzının taktik plan hazırlığı sağlanacaktı.

Gruplar birleşmişti.

Bölge güçleri bu tür birleşmeleri üç ayrı koşulda yaparlardı. Birincisi, bölge güçlerinin düzenlemesini yenilemekti.

Bu yenilikçi girişim militanlara, değişik gruplarda ortaya çıkan niteliklerine göre görev ve sorumluluk yüklemeyi amaçlamaktaydı. İkincisi, büyük bir eylem girişiminde bulunmak maksadına yönelikti. Üçüncüsü, eylem veya başka durumlardan ötürü zora düşmesi muhtemel grup veya gruplara geriden destek olma, yani ihtiyat güç olarak müdahaleye her an hazır durumda bulunan yardımcı kuvvet oluşturma amaçlı idi.

Bizim buradaki noktaya toplanmamızın nedeni düzenleme amaçlı olamazdı. Çünkü bölge düzenlemesi, henüz bir ay öncesinde yapılmıştı. Ve herkes çok iyi biliyordu ki, yeni bir eylem girişiminde bulunulacaktı. Kesin gözüyle bakılan bu olasılık, ne benim ne de benim gibi tecrübeli elemanlar için korkuya kapılacak veya heyecana düşecek bir vaziyet değildi. Nedeni ise» bir makine gibi düşünmemiz ve basan için eylem hedeflerine imha amaçlı şartlanmamız idi. Ölümü değil, başarıyı ve doğal olarak öldürmeyi hedef almıştık. Böyle bir zihniyet nezdinde Ayşe öğretmenin, Fatma hemşirenin ardından ağladığı günahsız Muratlar, Nafizler pek önemli görülemezlerdi. Basan adına kundaktaki bebeği dahi öldürmek mubah görülüyordu. Ölen her kim olursa olsun mutlak bir mazeret bulunurdu. Karnından yediği kurşunla can veren henüz bir aylık adı konmamış balanın ardından kocaman kont-rgerilla intibası oluşturulduğu gibi...

Olmayan gerillanın kontrasını aramayı başaranların yönettiği bir ülkede herşey olabilirdi, her günün başlangıcıyla yeni bir ihanet çemberi oluşturulabilirdi tabii ki.

Noktamızda bulunuşumuzun birinci gününde, öğlen saatlerinde havayı iyice saran bulutlardan çiseleyerek yağan yağmur damlacıkları bir süre sonra doluya dönüştü. Boş evlerde bulunuşumuz ıslanmamızı engelliyordu. Gerçi, geride bıraktığımız zamanlarda çok ıslanmış ve doğrusu buna da alışmıştık. Zaten, her günün tükenmez intikalinin ardından terden ıslanan terimiz üzerimizdeki giysileri de ıslatıyor ve her daim olmasa da günün büyük bir bölümünü üşüyerek geçiriyorduk.

Akşam üzeri, yemek yendikten sonra bölükler ayrı ayrı içtima düzenine sokuldu. İçtimalar yapıldı. Eylemin niteliği, açıklandığı kadarıyla işlek bir ana yolun kesilmesi ile sınırlıydı. Fakat çıkacak en ufak beklenmedik bir terslik durumunda çok geniş çaplı bir çatışma yaşanabilirdi. Kesilecek ana yol ise, Tatvan-Van karayolunu oluşturan güzergah olarak tespit edilmişti. Yol, boydan boya ele alındığında sadece 70 km'lik alanda bize eylem imkanı tanınmakta ve bu dar alanın stratejik önemi olan yerlerinde, üç karakol ile devriye panzerleri bulunuyordu. Kesilecek noktaya en uzak karakol ise azami 10 km kadar olarak tahmin ediliyordu.

Akşam vakti hava karardıktan sonra gruplar sırasıyla belirli manga düzeni doğrultusunda tertiplendiler. Her zamanki gibi, manga komutanları en başa geçti. Öncüler ve artçılar bölgeyi en iyi bilenlerden oluşuyordu. Ayrı noktalardan gelen gruplar, tek istikamete, tek kuvvet halinde yöneldiler.

Ben Şehit Berivan Bölüğü'nde bulunuyordum.

Bulutların kapattığı karanlık dünyanın acımasız, ölüm kokan dağlarında yeni bir eylem için yol tepiyorduk. Kullandığımız geçiş güzergahları sarp kayalıklardan oluşuyordu. Yer yer uçurumların kenarından geçmek durumunda kalıyorduk. Çok karanlık bir havada tehlikeli bir intikal gerçekleştiriliyordu. Birinin ayağı her an kayabilir, uçurumdan aşağı yuvarlanabilirdi. Bu tür vakalara sık rastlanıyordu. Bu tehlikeli geçiş güzergahlarında düşüp yaralananlar ve hatta ölenler bile olmuştu.

Takriben altı saatlik bir intikal gerçekleştirildikten sonra eylemin yapılacağı yol güzergahına hakim tepelere vardık. Tepelerde, tüm gruplar oldukları yerde tek sıra halinde oturtuldular. Manga, takım ve bölüm sorumluları bölge komutanı Ali'nin talimatı ile bir araya toplatıldılar. Yarım saat süren kısa bir istişare yapıldı. Tekrar grup sorumluları mesul bulundukları birimlerin başına geçtiler.

Eylemin taktiksel planlamasında son rötuşlar da böylelikle tamamlanmıştı. Ve eylemin nasıl yapılması gerektiği, eylemin yapılacağı arazide bir kez daha ortaya konmuş oluyordu.

Sabaha birkaç saat kala gruplar, ayrı hedef bölgelerine hareketlendiler. Savunmada üç ayrı grup tutuldu. Bu gruplar, en hakim tepelere, en yetkin militanların öncülüğünde grupların mevcut en ağır silahlan ile donattırıldılar. Tepelerden, yola inecek grupları veya pusuya gidecek olanları takip etmeleri ve korumaları gayet kolay olacaktı. Her bir grup 10'ar kişiden oluşuyordu. Ellerinde Bikisi ve Kanas gibi uzun menzilli silahlar vardı. Bir grup havanın aydınlanmasıyla birlikte yola kadar inecek, verilecek talimata göre yolu kapatacaktı. Bu grup yakın savunmada bulunan militanlarla birlikte yirmi kişi kadar olacaktı. Ellerinde keleş ve yakın muharebe teçhizatları bulunuyordu. Görevleri; eylem emri ile birlikte yol üzerine çıkmak ve Tatvan-Van karayolunu kullanan tüm araçları durdurarak kontrolden geçirmekti. Şüpheli görülenler alıkonacak, hedefteki tespitli isimler öldürülecek, geri kalan sivillere örgütün propagandası yapılacaktı.

Yolu kapatacak olan aktif plandaki asıl grubu, dıştan yapılacak olası bir müdahaleye karşı koruma maksadıyla ayrıca iki pusu grubu çıkartıldı. Bu gruplar, civar karakollardan yapılacak olan olası müdahaleyi veya rastgele yoldan geçebilecek olan askeri kuvvetleri pusulayarak etkisizleştireceklerdi.

Pusu grupları, yola elli veya yüz metre kadar uzakta kalan tepeciklere mevzilenmişlerdi. Bu tepecikler yola tam hakim noktalardı. Kurulan iki ayrı pusu grubunda da ikişer adet Biki'si ve ikişer adet Biksiving (RPG-7 Roketatar) bulunuyordu. Bu silahların iyi kullanılması halinde karşıt gücü herhalükarda yıldırmak pekala mümkündü. Bu silahlar aynı zamanda bölgenin taşınabilir en sonuç alıcı araçları olarak da değerlendiriliyordu.

Bu aktif grupların dışında kalan diğer gruplar hareket tarzına göre daha sonra görevlendirilecek ihtiyati kuvvet olarak tutuldular. Tabii, bu gereksinime askeri müdahale olursa başvurulacaktı. Aksi durumda, geri çekilme esnasına kadar eylem bölgesine yakın bir noktada beklemede kalacaklardı.

Ben, yola inen grupla birlikte hareket ettim. Grubumuz hava aydınlandıktan bir müddet sonra yola kadar indi. Ben dahil, beş kişi öncelikli olarak yolun üzerine çıkacaktık. İçimizde silahlı, yüzü maskeli bir milisimiz de bulunuyordu. Diğerleri ise, eğer ki arabalar yoğunlaşırsa yakın güvenlik amacıyla yardıma çağrılacaklardı.

Artık, eylem için her şey hazırdı. Yolun tam ortasında bulunuyordum. Silahım omzumda asılı duruyordu. Pek fazla telaşım yoktu. Oldukça rahattım. Rahat tavırlarım, yanımda bulunan arkadaşlarıma da bir güven kaynağı oluşturuyordu.

Tatvan-Van karayolunun gerek sivil vatandaşlar, gerekse görevli personeller için güvenli olmadığını bilen güvenlik kuvvetleri, bu yolu, o dönemlerde kullanan araçlara geçme iznini zorunlu kalındıkça veriyorlardı. Zira, akşam saatlerinde bu yol, trafiğe tamamen kapalı tutuluyordu. Ve zaten genelde geçişi güvenli olan Erciş istikameti seyahat için tercih ediliyordu.

Herşeye rağmen araçlar yine de tek tuk gelebiliyordu. Hedeflerimiz arasında bulunmayan araçları gereksiz yere erkenden alıkoymamak için uzaktan gelen araçları tepedeki gruplarımız telsizlerle bize bildirdiklerinden yolu boşaltıyor, görünmemek için gizleniyorduk. Akşam saatlerine kadar hedef alabileceğimiz araçlara rastlayamadık. Ancak, havanın kararmasına birkaç saat kala yolu tam anlamı ile kapatmamız istendi. Gelen araçların tamamını tutacak, kimlik kontrolü yapacak, olağanüstü durumun dışında sivillere yönelik örgütün propagandasını yapacaktık. Verilen talimatla birlikte geride bulunan arkadaşlarımızdan hareket edebileceğimiz dört kişilik ek kuvvet daha aldık; yolu tam anlamı ile trafiğe kapattık. Yakaladığımız araçları kontrolden geçirdik. Yolculara, ikinci bir talimata kadar araçlarda oturmalarını tembih ettik.

Önünü kapattığımız vasıtalardan biri özel firmaya ait bir otobüstü. Otobüse ben ve yanımda biri daha olmak üzere iki kişi çıktık. Ben, otobüsün koridor başlangıcında, şoförün hemen yanında duruyordum. Arkadaşım kimlik kontrolü yapıyordu. Tereddütlü bir şekilde bana bakan, otobüsün camlarından aşağıdaki militanları gözleyen yolculara nezaketen paniğe kapılmamalarını söyledim. Bazılarıyla bire bir ilgilendim. Durumlarını sordum.

Otobüs kontrolü sonrasında, otobüsün içinde dördü yabancı turist, biri asker, biri polis olmak üzere altı hedef isim olduğunu öğrendim.

(Hedef kelimesi ile kastedilen, sadece öldürmek değil, aynı zamanda karşı güce karşı kozları paylaşmak veya kullanmak anlamına da geliyordu. Bir nevi şantaj gibi...)

Bu altı hedef ismin, yolcuları paniğe sürüklemeden gayet kibarca otobüsten alınmalarım ve yanıma getirilmelerini emrettim. Turistleri, Avrupa'nın bizi muhatap alması ve Türkiye'yi güvensizlikle suçlaması için alıkoyacaktık. Diğerleri, zaten örgütün hedefleri arasında bulunuyorlardı. Geçerli bir neden öne sürülmedikçe cezaları, mutlak ölümdü. Hem de işkence yapılarak...

Hedefteki asker ve polisle birlikte otobüsten indirilen turistler yanıma getirildiler. Turistler diğerlerine nazaran daha az tereddütlü idiler.

Ellerimi uzattım onlara:

- "Merhaba, biz gerillayız", dedim.

Turistler gülüyorlardı. Çünkü el uzatışımın dışında söylediklerimden de hiçbir şey anlamamışlardı. Türkçe bilmiyorlardı. Fransa'dan gelmişlerdi. Beni anlayamamalarına karşın uzattığım ellerimi de bırakmamışlar, benimle tokalaşmışlardı. Turistlerin hepsi yaşça büyüklerdi.

Sırtımı turistlere döndüm, bir müddet sonra. Polis ve asker olduğunu öğrendiğim kimselere diktim gözlerimi. Hafiften çattım kaşlarımı. Aslında kaşlarımı çatışımın altında biraz da sempatik görünme ihtiyacı duymuştum. Çünkü etrafımda desteğine muhtaç olduğumuz sivil insanlar duruyordu. Tabidir ki, dosta güven veren melaikeleri oynamamız gerekiyordu. Bunun en iyi uygulanma şekli, tatlı-sert olmaktı.

Önce askere sordum:

- "Annen bekliyordur seni, değil mi?"

Asker:

- "Evet, bekliyor efendim!"

Bu sorum manâlı idi. Sorumu bir daha annesini göremeyeceğini kastettiğimden dolayı yönelttiğimi sanan askerin gözleri doldu. Dokunsam, belki hüngür hüngür ağlayacaktı. Kolay değildi; ölüm ile yaşam arasında bocalıyorlardı. Bu duygulan, değişik başka duygularla birlikte yaşayan tecrübeli bir savaşçıydım. Askere ilginç bir yanıt verdim:

- 'Bizim ki del.."

Evet, bizim de anamız vardı. Bizim de yolumuz gözleniyordu.

Polis olan da büzülmüş, ürkek ürkek bakınarak merhamet dilenir gibiydi. Militanlara, polis ve askerle birlikte turistleri de yanlarına almalarını ve sivillerin uzağında bir yere götürmelerini söyledim.

Havanın kararmasıyla tüm yolcuları bir araya topladık. Onlara kısa bir propaganda yaptık. Askeri bir müdahaleye maruz kalmadan eylemi bitirdik; tüm araçları serbest bıraktık. Bazı ateşli taraftarlar bırakılışlannı eylemin başlangıcında attıkları sloganlarla kutladılar:

- "Biji serok Apo!!!"

Beyaz bir taksinin içinden kullandığı, kendinden büyük bir sözün sahibi bir kız çocuğu, insanların, bilinçsizce ideolojileri küçük beyinlere, hem de ne olduğunu bilmeksizin nasıl aşılayabildiğinin kanıtıydı. Kızın sözleri gerçekten boyundan büyük, ama düşündürücü, unutamayacağım bir acının simgesi oldu. Bu senaryo Doğu'daki bir balayı dahi içine alan garip bir oyunu teşkil ediyordu. Daha doğrusu onlar da kirli savaşın tohumlan olacaklardı; olmuşlardı da.

İşte, bugün asıl korkulması gereken, bu trajik vakaydı.

Yanımızdan geçen bir taksiden kapı camı bölümünü kullanarak dışarı sarkan küçük, sevimli bir kız çocuğu zafer işaretleri yapıyordu. Olabildiğince tebessüm saçıyordu etrafına.

Ne de şirindi! Babası, annesi, belki bir başka yakını olan yanındakilerin pohpohlaması ile şeker verilmesi gereken ağza sloganlar yerleştirilmişti.

Aynen şöyle haykırıyordu bala:

- "Biji hevaller! Apo, Apo! Türklere ölümü! Bedeni nize bir kurşun saplanıp da, bizi terk ederseniz bir gün biliniz ki, bizim kalbimizde daima yaşayacaksınız. Sizler ölmeyeceksiniz!.."

Oysa ki bu küçük kız çocuğu kimin, kimin kanını niçin akıttığını dahi idrak edecek yaşta değildi. Esasen de büyüklerinin düştüğü tuzağa onun düşmemesi zaten garipsenilecek bir vaziyet olurdu. O gün slogan atan kız çocuğunun, sonraki zamanlarda eline silah alması da kaçınılmazdı.

Ölümü tarif edemeyecek kadar küçük ama, ölüm hükmünü verecek kadar kuşatılmış bir beyine sahipti bu kız çocuğu.

Eylem bitirilmiş, araçlar bırakılmış ve herkes araçlarıyla olay yerinden uzaklaştırılmıştı. Artık, geri çekilme faslına geçilecekti. Turistlerin yanına vardım. Turistler ve diğerleri kayalıkların üzerine oturmuşlardı. Yanlarına varmama beş on metre kala ellerimle işaret ederek, kalkmalarını istedim. Polis ile yanındaki asker hemen fırladılar; ayağa kalktılar. Ancak turistler hâlâ oturuyorlardı. Yanı başlarına kadar sokuldum. Sağ elimi içlerinden birinin omzuna koydum. İletişim kurmaya çalıştım. Ama nafile, bir türlü anlaşamıyorduk. Ellerimle işaret ediyor, kalkın, bizimle beraber geliyorsunuz demeye getiriyordum. Fakat buna da razı olmuyor ve başlarını sallayarak bizimle gelmeyeceklerini ima ediyorlardı. Baktım ki bu iş böyle olmayacak, grup sorumlusuyla telsiz irtibatı kurdum. Durumu izah ettim. Bana, güvenli bir noktaya kadar çıkmamızı söyleyip, Fransızca'yı iyi konuşan Resul'u yanımıza yollayacağını belirtti.

Resul adlı örgüt elemanı aslen Tatvanlı idi. 25-30 yaşlarındaydı. 1994 yılında çıkan bir çatışmada hayatını kaybetti.

Resul, 15-20 dakika sonra yanımıza kadar indi. Bize verilen talimatın aksine, güvenliğimiz için çıkmamız gereken yoldan dahi ayrılmadık. Civar karakollar -ki bunlardan bir tanesi bize çok yakındı- orada bulunduğumuzdan haberdar olmuşlardı. Telsiz konuşmalarını dinlerken, serbest bırakılan sivil vatandaşlardan durumu öğrendiklerini duyduk. Onlar da çok telaşlıydılar. Yoğun bir telsiz trafiği vardı. Bölgeye intikal etmek için güç hazırlığı yapıldığı besbelliydi. Resul, bu bilinç ile turistlere yanaştı. Kaybedecek zamanımız yok, dedi. Onların dilinden konuşuyordu. Bizim gerilla olduğumuzu, kendilerine zarar vermeyeceğimizi, sadece birkaç günlüğüne misafir olarak ağırlayacağımızı anlatıyordu. Yine de turistlerin umurunda değildi. Bildiklerini okuyorlardı. Zamanla omuzlarım çocuklar gibi, bize ne, dercesine kaldırıp indiriyorlardı. Resul'e yanaştım. Caydırıcı olmamız gerektiğini söyledim.

Resul: