T. C. BÜKreş BÜYÜkelçİLİĞİ Tİcaret müŞAVİRLİĞİ

T.C.

BÜKREŞ BÜYÜKELÇİLİĞİ

TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ




ROMANYA'NIN GENEL

EKONOMİK DURUMU

VE

TÜRKİYE İLE

EKONOMİK-TİCARİ

İLİŞKİLERİ



AĞUSTOS 2010

BÜKREŞ


İÇİNDEKİLER SAYFA NO

BÖLÜM I

I.1. GİRİŞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

I.2. SOSYAL VE EKONOMİK GÖSTERGELER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

I.2.1. Ülke Kimliği 5

I.2.2. Sosyal Göstergeler 6

I.2.3. Ekonomik Göstergeler 7

I.3. ÜLKE HAKKINDA GENEL BİLGİLER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

I.3.1. Ülkenin Kısa Tarihçesi 8

I.3.2. Siyasi ve İdari Durum 9

I.3.3. Coğrafi Bilgiler ve Nüfus 10
I.4. GENEL EKONOMİK DURUMU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

I.4.1. Genel Durum 13

I.4.2. Tarım ve Hayvancılık 18

I.4.3. Sanayi 19

I.4.4. Ulaştırma ve Telekomünikasyon 19

I.4.5. Ticaret 21

I.4.6. Hizmetler (Bankacılık, Turizm, Sigortacılık, Diğer Hizmetler) 24

I.4.7. Enerji 26

I.4.8. Doğal Kaynaklar ve Madencilik 27

I.4.9. Para ve Sermaye Piyasaları 27

I.4.10.Son Yılda Ekonomiyi Etkileyen İç ve Dış Olaylar 27
I.5. EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

I.5.1. Genel Durum 27

I.5.2. Ödemeler Dengesi ve Sermaye Hareketleri 28

I.5.3. Yıl İçinde Alınan Ekonomik Önlemler ve Uygulamalar 29

I.5.4. Dış Ticaret 30

I.5.5. Dış Ticaret İstatistikleri 32

BÖLÜM II

II.1. TÜRKİYE İLE EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER . . . . . . . . . . . . . . . . 34

II.1.1. Ekonomik İlişkilerin Genel Durumu 34

II.1.2. Ticari İlişkilerin Genel Durumu 36

II.1.3. Dış Ticaret İstatistikleri 38

II.1.4. Ticari İlişkilerde Bilinmesi Gerekli Genel Konular 40

II.1.5. Yıl İçinde Açılan Fuarlar 45

II.1.6. Belli Başlı Ekonomik ve Ticari Kuruluşlar 46

II.1.7. Diğer Bilgiler 49
II.2. SORUNLAR, GÖRÜŞLER VE ÖNERİLER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

II.2.1. Sorunlar 50

II.2.2. Görüş ve Öneriler 52

EKLER : 53

KAYNAKÇA : 53

METİN İÇİNDEKİ TABLOLAR LİSTESİ

SAYFA NO
TABLO 1. Ekonomik Göstergeler 7

TABLO 2. Romanya Hükümet Üyeleri 9

TABLO 3. Temel Coğrafi Göstergeler 10

TABLO 4. Son 5 Yıllık Temel Ekonomik Göstergeler 14

TABLO 5. Romanya’da Ülkelere Göre Yabancı Yatırımlar 29

TABLO 6. Başlıca Ülkelere Göre İthalatı 32

TABLO 7. Başlıca Ülkelere Göre İhracatı 32

TABLO 8. Madde Gruplarına Göre İthalatı 33

TABLO 9. Madde Gruplarına Göre İhracatı 33

TABLO 10. Romanya – Türkiye Dış Ticareti 33

TABLO 11. Başlıca Maddelere Göre Türkiye’ye İhracatı 38

TABLO 12. Başlıca Maddelere Göre Türkiye’den İthalatı 39

BÖLÜM I

I.1 GİRİŞ

Bu raporun hazırlanmasında temel amaç, Romanya hakkında genel bilgilerle, ekonomik durum, dış ticaret ve Türkiye ile ekonomik ve ticari ilişkileri hakkında bilgiler sunmaktır.

Sözkonusu bilgiler istatistiki verilerle desteklenerek objektif bir biçimde sunulmaya çalışılmıştır.
Bu kapsamda hazırlanmaya çalışılan bu Rapor; esas itibariyle Romanya’da ticaret ve yatırım yapacaklar için bir rehber niteliği taşımayıp, ancak bir ön bilgilendirme hedefi gütmektedir.

I.2. SOSYAL VE EKONOMİK GÖSTERGELER
I.2.1 ÜLKE KİMLİĞİ

Devletin Adı : ROMANYA

Başkenti : BÜKREŞ

Yönetim Biçimi : CUMHURİYET (Çok partili demokratik parlamenter sistem)

Resmi Dili : ROMENCE

Dini : HRİSTİYAN (Ortodoks)

Para Birimi : RON (Kaydi para), Lei (nakdi para)

Üyesi olduğu uluslararası kuruluşlar : AB (Avrupa Birliği), ACCT, AG (Avustralya Grubu), BIS (Uluslararası İmar Bankası), BSEC (Karadeniz Ekonomik İşbirliği), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CE (Avrupa Konseyi), CEI (Orta Avrupa Girişimi), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-9, G-77, IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederasyonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği), MONUC (BM Kongo Operasyonu), NAM, NSG, OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), PFP (Barış için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNIKOM (BM Irak-Kuveyt Gözlem Misyonu), UNMEE (BM Etyopya-Eritre Misyonu), UNMIBH (BM Bosna Hersek Misyonu), UNMIK (BM Kosova Geçici Yönetimi), UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WEU (Batı Avrupa Konseyi), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü), ZCAB.

Yıllık Ortalama Döviz Kuru (Bir dolar karşılığı) : 3,0493

Yüzölçümü : 238.391 km²

Nüfus : 21,504 milyon

Kadın : 11,026 milyon (%51,27)

Erkek : 10,478 milyon (%48,73)

Yıllık nüfus artışı (0/00) : - % 0,15 (-33.000 kişi)

Nüfus Yoğunluğu (kişi / km2) : 90,2

Mesai Saatleri ve Günleri : 09,00-17,00 Pazartesi-Cuma

Büyük Kentler, (Varsa Limanlar) : Bükreş (başkent), Braşov, Timişoara, Köstence, Iaşi, Cluj-Napoca, Arad

(Köstence, Mangalia)

Türkiye ile Saat Farkı : yok

Haftalık Çalışma Saati (Ortalama) : 40

Resmi Tatil Günleri : 1 - 2 Ocak – Yılbaşı

(Milli, Dini, vb- tarihleri belirtilerek) 8 - 9 Nisan – Paskalya

1 Mayıs – İşçi Bayramı

1 Aralık – Milli Gün

25 - 26 Aralık – Noel

Uluslararası Telefon Kodu : +40
I.2.2. SOSYAL GÖSTERGELER

Ortalama Ömür

Kadın : 76,68

Erkek : 69,49

Okuma Yazma Oranı (%) : 97,2

Yüksek Öğretim Okul Sayısı : 106 (617 fakülte)

Yüksek Öğretimdeki Öğrenci Sayısı : 891.098 / (492.812 kadın)

Hastane Sayısı : 447 (2007) / 458 (2008) /

Doktor Başına Düşen Kişi Sayısı : 446,9 (2007) / 427,8 (2008) /

Bin kişiye düşen

Otomobil : 165,3 (2007) / 187,3 (2008) / 202,6 (2009)

Telefon : 147,1 (2007) / 147,2 (2008) / 146,8 (2009)

Televizyon : 476,6 (2007) / 511,2 (2008) / 524,1 (2009)

Mobil Telefon : 1.062,5 (2007) / 1.137,8 (2008) / 1.244,3 (2009)

Bilgisayar : 99,8 (2007) / 124,3 (2008) / 136,3 (2009)

Internet Bağlantı Sayısı : 54,9 (2007) / 85,2 (2008) / 103,9 (2009)

Gelen Turist Sayısı (bin kişi) : 7.721,7(2007) / 8.862,1(2008) / 7.575,3(2009)

Giden Turist Sayısı (bin kişi) : 10.979,8(2007)/13.072,2(2008)/11.722,5(2009)

Eğitim Harcamaları / GSYIH : %5,2 (2007) / %3,0 (2008) / %3,2 (2009)

Sağlık Harcamaları / GSYIH : %4,12 (2007) / %6,0 (2008) / %4,0 (2009)

Karayolu Uzunluğu (km.) : 80.893 (2007) / 81.693 (2008) / 81.713 (2009)

Otoyol Uzunluğu : 211 km.(2007) / 281 km.(2008) / 321 km.(2009)

Demiryolu Uzunluğu (km.) : 10.777 (2007) / 10.785 (2008) / 10.785 (2009)

Kişi Başına Yıllık Elektrik Tüketimi (TEP/Kişi) : 1,818 (2007) / 1,851 (2008) / 1,997 (2009)

Asgari Ücret (uygulama varsa) : 600 RON (1 $ ~ 3,0493)

I.2.3 EKONOMİK GÖSTERGELER
Tablo 1

	2007	2008	2009 *
GSMH (yerel para birimi) (milyon LEI)	410.898	509.576	490.217
GSMH ($, piyasa fiyatları) (milyon USD)	169.013	203.595	161,067
Reel GSMH Artış Oranı (%)	6,2	7,1	-7.1
Kişi Başına (GSMH-MG)($)	7.847	9.468	7.505
Enflasyon Oranı	4,84	7,85	5.60
Tüketici Fiyat İndeksindeki Yıllık Artışı (%) (dönem sonu)	6,57	6,30	4,74
İşgücü (faal nüfus)	8.971.658	9.169.113	8.956.887
İşsizlik oranı (%) (dönem sonu)	4,1	4,4	7,8
Yurt Dışında Çalışan İşçi Sayısı (milyon)	~ 1,2 – 1,4	~ 1,2 – 1,4	~ 1,2 – 1,4
GSMH – Sektörel Büyüme Hızları (%)	6,2	7,1	-7.1
Tarım	0,11	17,18	-16,54
Sanayi	26,42	6,04	-14,42
İnşaat	58,11	30,67	-18,85
Hizmet	29,75	11,5	-12,33
Sabit Sermaye Yatırımları (Mahalli Para)	68.391,4	90.084,4	62.507,6
Kamu
Özel
Dış Ticaret ($) (milyar)	110.037	131.212	94,479
İhracat	40,243	49,143	40,435
İthalat	69,794	82,069	54,044
Denge	- 29,943	-32,926	- 13,609
Dünya Ticareti İçindeki Payı (%)	0,31/0,54	0,31/0,50	Veri yok
Türkiye ile Ticaret (USD)	6621	7248	4,049
İhracat	2835	3209	2,020
İthalat	3786	4039	2,029
Denge	-695	-567	- 0,009
Ülke Toplamı İçinde Türkiye’nin Payı (%)	6,02	5,5	5,4
İhracat	7,0	6,5	5,0
İthalat	5,4	4,9	3,8
Cari İşlemler Dengesi ($)	- 24,555	-24,676	- 7,041
Borç Stokları
İç Borç Stoku (mahalli para) (milyon)	157.751,3	215.260,9	245.697,5
Dış Borç Stoku (milyon $)	64.571,4	94.763.9	107.587,5
Orta ve Uzun Vadeli	52.984.0	75.675.9	90.970,4
Kısa Vadeli	11.587,4	19.088,0	16.617,1
Sabit Yabancı Sermaye Yatırımları (milyon $)	9.645	13.608	6.114
Emisyon Hacmi (mahalli para) (milyon)	148.115,5
Seçilmiş Oranlar (%)
İhracat/İthalat	57,65	59,88	74,81
İhracat/GSMH	23,77	24,56	25,10
İthalat/GSMH	41,23	41,02	33,55
Cari İşlem Dengesi/GSMH	14,51	12,50	4,37
Dış Borç/GSMH	31,88	52,63	66,78
İç Borç/GSMH (%)	38,22	21,78	50,01