1. Interyer va jihozlash fanining maqsad va vazifalari nimalardan iborat ?

Gorizontal va vertikal 
bog‘lanish joylari
. Gorizontal (koridorlar,galereyalar) va vertikal (zinapoyalar, liftlar, 
ekskalatorlar) bog‗lanish vositalari jamoat binolaridagi turli vazifalarni o‗tovchi xonalar 
va joylarni o‗zaro bog‗lashga mo‗ljallanadi. 
Galereyalar. 
Issiq iqlimli, kun qisqaroq va 
issiq davr ko‗proq davom etadigan mamlakatlarda gorizontal bog‗lanish vositalari 
sifatida galereyalar qo‗llaniladi. 
20.O‗quv tarbiya va ilmiy muassasalar binolariga qanday binolar kiradi?
Tayanch 
so`zlar: Maktabgacha yosh, Umumiy ta‟lim, oliy ta‟lim, ilmiy tekshirish. 
Maktabgacha yoshdagi bolalar muassasalari . Umumiy ta‘lim maktablari. Litsey 
va kollejlar. Oliy o‗quv yurtlari. Ilmiy tekshirish muassasalari 
21. Tomosha binolariga qanday binolar kiradi?
:
 
Tayanch so`zlar: 
Kinoteatrlar. Klublar. Sirklar. Muzey va ko„rgazmalar
22. Sport inshootlariga qanday binolar kiradi?:
Tayanch so`zlar
:
Sport inshootlarinig tarmoqlari va turkumlari, Stodionlar va 
sport komplekslari
D)Yopiq sport inshootlari Y)Yordamchi sport inshootlari 
23. Ma‘muriy va kommunal xizmat ko‗rsatish binolariga tarif bering. 

Tayanch so‟zlar: boshqarmalar, loyiha tashkilotlari, mehmonxonalar
Ma‘muriy va kommunal xizmat ko‗rsatish binolariga
 
quyidagilar kiradi: A)Boshqarma 
muassasalari va loyiha tashkilotlari binolari B)Mehmonxonalar 
24. 
Order so‘zi qanday ma‘noni anglatadi tarif bering. 
Tayanch so‟zlar
: 
ordo, tartib, og„irlik ko„taruvchi ustun, dolmenlar, to„suvchi 
plitalar
Order lotincha ―ordo so‗zidan olingan bo‘lib, tartib ma‗nosini anglatadi. Order 
bu og‗irlik ko‗taruvchi ustunli – to‗sinli tosh qurilmalarining shunday obrazli tektonik 
ifodasiki, unda inshootning amaliy qurilmaviy shakllari va badiiy tafsilotlari to‗liq ochib 
berilgan. Bu qoida asosida qurilgan dastlabki qurilmalar, ya‗ni dolmenlar ikki yoki bir 
qancha vertikal qo‗shilgan toshlar va ularni to‗suvchi plitalardan tashkil topgan 
25. 
Metr va ritmga tarif bering.
Tayanch so‟zlar: badiiy munosabatlar, sodda va murakkab, kompozitsiyaning 
ajralmas kategoriyalari, elementlar takrorlanishini ma‟lum qonuniyatlari 
Metr va ritm bu - xossalar orasidagi badiiy munosabatlardir. Metrik sodda va 
murakkab metrlardan iborat. Sodda metr bir-birini takrorlovchi 

---

unsurlardan tashkil topsa, murakkab metmi ritm orqali ifodalash mumkin. Metrik qatomi 
hosil qilishda hajmlar alohida o‗ringa ega bo‗lib, hajmlardagi maksimal va minimal 
oraliqlar orqali metr va ritm namoyon bo‗ladi. Kompozitsiyaning ajralmas 
kategoriyalaridan metr va ritm arxitektura va interyerda qadimdagi bino va inshootlar 
qurilishining asosi bo‗lib xizmat qilgan. Metrga yanada to‗liqroq ta‘rif bersak, elementlar 
takrorlanishini ma‘lum qonuniyatlari bo‗lib, agar takrorlanishlar orasi bir xil bo‗lsa yoki 
ko'rinishdan bir xil bo‗lib tuyulsa, bu metrik takrorlanishdir. Ritm elementlar 
xususiyatlari dinamikasini yaratadi. 
26. Kontrastr - nyuans tushunchasi tarif bering. 
Tayanch so‟zlar:
nisbatlar qarama-qarshiligi, uyg„unlik, kompozitsion vositalar 
Kontrast bu - nisbatlar qarama-qarshiligi bo‗lib, nyuans nisbatlar mutanosibligidir. 
Kontrast va nyuans chiziq, rang, shakl, hajmlar orqali loyihalarda namoyon bo‗ladi. 
Kontrast va nyuans o‗xshashlilik, bu tenglashgan birlikdagi va bir maqsadga bo‗ysungan 
kompozitsiyani, ya‘ni hamma munosabatlarda garmonik bo‗lgan kompozitsiyani tuzishda 
yordam beruvchi kompozitsion vositalardir. Kontrast va nyuans bir biridan alohida 
mavjud bo‗la olmaydigan o‗zaro to‗ldiruvchi vositalardir. Uyg‗unlik bu - qarama-
qarshiliklar muvofiqligi, mutanosibligi, ulaming muvozanatidir. 
27. Dinamika-statika harakatning farqini tushintirib bering. 
Tayanch so‟zlar:
keskin harakat, xotirjamlik, sokinlik, piramida, konus va 
chiziqlar, xotirjamlik muvozanatini saqlash, murakkab xususiyatdagi harakat
Dinamika-statika harakatning ikki turi bir biridan farq qiladi. Dinamika- keskin 
harakatni ifodalasa statika - xotirjamlik, sokinlikni anglatadi. Dinamika chiziqlari nafaqat 
keskin burchakli shakl va chiziqlardan, balki to‗g‗ri burchakli shakllar bilan ifodalash 
mumkin. Dinamika uchun keskinlikni ifoda etuvchi shakllar piramida, konus va chiziqlar 
bilan dinamik harakatni ko‗rsatib berish mumkin. Statikani ifodalashda bir xil chiziqlar 
va shakllami to ‗g ‗ri tanlash orqali xotirjamlik muvozanatini saqlash mumkin. Metrdan 
farqli o‗laroq ritm kompozitsiyaga dinamiklik beradi va murakkab xususiyatdagi 
harakatni keltirib chiqaradi. Ritm dinamikasi bir turdagi elementlar va fazoning qonuniy 
almashinuvi bilan yuzaga keladi. 
28. 
Simmetriya-asimmetriya
 
tushunchasi tarif bering. 
Tayanch so‟zlar: uyg„un joylashuvi, mutanosibligi, proporsiyalar, siluet turlari va 
chiziqlari, shakllar, rang va faktura materiali 
Simmetriya deganda bir butunning alohida bo‗laklarining fazoda uyg‗un 
joylashuvi, mutanosibligi va ular orasidagi muvofiqlik tushuniladi.
Asimmetriyada ecsa aynan mutanosiblikdan voz kechiladi. Simmetriya-asimmetriya -
ritmik va metrik qatorlarda qabul qilingan proporsiyalar, siluet turlari va chiziqlari orqali 
kompozitsiyalarda namoyon bo‗ladi. Konstruktiv chiziqlar simmetrida ko‗proq namoyon 
bo‗lsa, shakllar, rang va faktura materiali asimetriyaga asosan ifoda etiladi. Bir birini 
to‗ldiruvchi hamda bir biridan keskin farqlanuvchi kompozitsion omillar simmetrik yoki 
asimmetrik tushunchalar orqali loyihalanadi. 
29.
 
Interyer va jihozlash fanining asosiy vazifalari nimalardan iborat?

 
Tayanch so‟zlar: milliy va xorijiy tajribalar, tabiiy-iqlim sharoitlari, milliy odatlar 
va an‟analar, xonalarning o„zaro texnologik aloqalari, fazoviy-kompozitsion masalalar 
Talabalarga interyer va jihozlarni loyihalashning asosiy tushunchalarini milliy va 
xorijiy tajribalar misolida yetkazish;

---

- O‗zbekistonning tabiiy-iqlim sharoitlari, milliy odatlar va an‘analarni turar joy va 
jamoat binolari loyihasi va qurilishida interyer va jihozini qo‗llash (ishlatish)ni 
tushuntirish;
- interyer va jihozlarni jamiyatning ijtimoiy xususiyatlarini e‘tiborga olgan holda 
loyihalashni o‗rgatish;
- xonalarning o‗zaro texnologik aloqalarini e‘tiborga olgan xolda loyihalashni o‗rgatish;
- interyer va jihozlar loyihasida fazoviy-kompozitsion masalalarni yechish va konstruktiv 
yechimlarni to‗g‗ri qo‗llashni o‗rgatish;
- insonlarning psixofiziologik xususiyatlarini hisobga olgan holda interyer va jihozlarning 
yorug‗lik va rang yechimlarini topa olishni o‗rgatish;
- interyer va jihozlarda qurilish materiallarini xonalarga mos ravishda tanlay bilishni 
o‗rgatish;
- me‘yoriy hujjatlar (QMQ, ShNK) dan to‗g‗ri foydalanishni o‗rgatish.
 
30.