1.İStatiSTİK



Yüklə 446 b.
səhifə11/39
tarix14.01.2018
ölçüsü446 b.
#37783
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   39

Bilim adamı, koşulan şartların var olduğu her zaman geçerli olması beklenebilecek genel ilişkileri arar. Bu ilişkiler, etrafımızdaki dünya gözlenerek keşfedilir ve doğrulanır. Öte yandan , hiçbir ölümlü bilim adamı, genel bir sonuç çıkarmak istediği olayların hepsini asla gözleyemez. Genel sonuca, sınırlı sayıda gözlemlere dayanarak varmak zorundadır.



  • Bilim adamı, gözlediği özel şeylerden genel bir sonuca ilerler. Özelden genele gitme süreci tümevarım olarak bilinir. İşaret etmek gerekir ki özel gözlemlerden genelleme süreci çok riskli olabilir. Bilim adamının yaptığı her bir gözlem, bilim adamına, o tür gözlemlerin hepsini yapabildiği takdirde elde edeceği izlenimlerden farklı bir izlenim verebilir.

    • Bilim adamı, gözlediği özel şeylerden genel bir sonuca ilerler. Özelden genele gitme süreci tümevarım olarak bilinir. İşaret etmek gerekir ki özel gözlemlerden genelleme süreci çok riskli olabilir. Bilim adamının yaptığı her bir gözlem, bilim adamına, o tür gözlemlerin hepsini yapabildiği takdirde elde edeceği izlenimlerden farklı bir izlenim verebilir.



    Ancak sınırlı sayıda gözlemler yapma zorunluluğu ile yüz yüze kalan bilim adamı, gerçek veya uzun vadedeki durumun niteliği hakkında ancak bir tahmin olarak genel sonuçlara varabilir. Gözlemlerine dayanarak bir çeşit genel sonuca ulaşabildiği zaman bile bilim adamı,haklı olduğundan emin değildir, şu veya bu derecede kayıtsızlık duyar.

    • Ancak sınırlı sayıda gözlemler yapma zorunluluğu ile yüz yüze kalan bilim adamı, gerçek veya uzun vadedeki durumun niteliği hakkında ancak bir tahmin olarak genel sonuçlara varabilir. Gözlemlerine dayanarak bir çeşit genel sonuca ulaşabildiği zaman bile bilim adamı,haklı olduğundan emin değildir, şu veya bu derecede kayıtsızlık duyar.



    İste bu noktada istatistik, bilim adamının çalışmasına değerli ve enteresan katkılarından birini yapar. Muhakeme istatistiği teorisi, özel kanıtlardan genel sonuçlara varmak için metotlar sağlar. Bu teori, bilim adamlarına, belirli bir veri topluluğuna dayanarak ne gibi kararlar vermesi gerektiğini söylemez. Ama sonuçlara ulaşmada işe yarar yolların seçimi hususunda deneyciye rehberlik eder.

    • İste bu noktada istatistik, bilim adamının çalışmasına değerli ve enteresan katkılarından birini yapar. Muhakeme istatistiği teorisi, özel kanıtlardan genel sonuçlara varmak için metotlar sağlar. Bu teori, bilim adamlarına, belirli bir veri topluluğuna dayanarak ne gibi kararlar vermesi gerektiğini söylemez. Ama sonuçlara ulaşmada işe yarar yolların seçimi hususunda deneyciye rehberlik eder.



    Bunun da ötesinde, istatistik teorisi, olasılık teorisinden yararlanarak bilim adamına, bir veri topluluğundan belirli bir sonuca varırken girdiği riski hesaplama imkanını verir.Her ne kadar bu kitapta, muhakeme istatistiği teorisine ancak kısaca değinilecekse de, öğrenci istatistik tahminler yapma yolları hakkında bir miktar bilgi edinecektir.

    • Bunun da ötesinde, istatistik teorisi, olasılık teorisinden yararlanarak bilim adamına, bir veri topluluğundan belirli bir sonuca varırken girdiği riski hesaplama imkanını verir.Her ne kadar bu kitapta, muhakeme istatistiği teorisine ancak kısaca değinilecekse de, öğrenci istatistik tahminler yapma yolları hakkında bir miktar bilgi edinecektir.



    Bu bilgiyi edinebilmek için öğrencinin, basit şekliyle olasılık teorisiyle biraz tanışıklığı olmalıdır. Bunun için, kitabın 4 . bölümü öğrenciyi temel olasılık kavramlarıyla tanıştırmak için düzenlenmiştir. Bu kavramlar, sonraki bölümlerde tartışılan muhakeme metotlarının temelini oluşturacaktır.

    • Bu bilgiyi edinebilmek için öğrencinin, basit şekliyle olasılık teorisiyle biraz tanışıklığı olmalıdır. Bunun için, kitabın 4 . bölümü öğrenciyi temel olasılık kavramlarıyla tanıştırmak için düzenlenmiştir. Bu kavramlar, sonraki bölümlerde tartışılan muhakeme metotlarının temelini oluşturacaktır.





    İstatistik metotların, psikologun çalışmasına sadece bir ilaveden başka bir şey olamadığını, psikoloji öğrencisi daha ilk baştan anlamalıdır. Yukarıda söylendiği gibi, istatistik metotların iki fonksiyonu vardır: Birincisi, bilim adamına, bulgularını bildirirken yardımcı olmak .

    • İstatistik metotların, psikologun çalışmasına sadece bir ilaveden başka bir şey olamadığını, psikoloji öğrencisi daha ilk baştan anlamalıdır. Yukarıda söylendiği gibi, istatistik metotların iki fonksiyonu vardır: Birincisi, bilim adamına, bulgularını bildirirken yardımcı olmak .



    İkincisi, bilim adamının verilerin ötesinde daha genel sonuçlara gitmesine yardımcı olmak. Böyle olmakla birlikte, yaptığı deneyin ve topladığı verilerin gerçek değerinin, bilim adamının kullandığı istatistik aletlerle hiç bir ilgisi yoktur. Bir istatistik metodun uygulanması, fena bir deneyi iyi bir deneye dönüştüremez.

    • İkincisi, bilim adamının verilerin ötesinde daha genel sonuçlara gitmesine yardımcı olmak. Böyle olmakla birlikte, yaptığı deneyin ve topladığı verilerin gerçek değerinin, bilim adamının kullandığı istatistik aletlerle hiç bir ilgisi yoktur. Bir istatistik metodun uygulanması, fena bir deneyi iyi bir deneye dönüştüremez.



    Şunun ve şunun doğru olduğuna verilerin bizi inandırma gücü, deneyin kritik bir tarzda düzenlenmiş olmasından ve bir bütün olarak mantığından ileri gelmez. Araştırmaya yeni başlayanların bunu hatırdan çıkarmaması özellikle önemlidir.

    1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   39




    Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
    rəhbərliyinə müraciət

    gir | qeydiyyatdan keç
        Ana səhifə


    yükləyin