2.1. Antalya Bütünleşik Kıyı Alanları Planlama Alanı Güçlü-Zayıf Yönler ve Fırsatlar-Tehditler Analizi
Bütün elde edilen bilgilerin ışığında Antalya Bütünleşik Kıyı Alanları Planlama Alanı özelinde bir Güçlü-Zayıf Yönler ve Fırsatlar-Tehditler Analizi (GZTF) yapılmıştır. Bu analizde Güçlü ve Zayıf yönler içsel verilerdir. Planlama Alanının mevcut durumuna yöneliktir. Fırsatlar ve Tehditler ise dışsal veriler olarak öne çıkmaktadır. Bu görüşler ileride ortaya çıkabilecek durumların değerlendirilmesidir.
Güçlü Yanlar:
Planlama Alanı içinde nüfus olarak Türkiye’nin 7. büyük şehir merkezinin yer alması.
Hizmetler sektöründe ve özellikle turizm’de ihtisaslaşmanın son derece gelişmiş olması.
Turizmin ve bağlı sektörlerin bölgeyi de etkileyecek şekilde lokomotif bir sektör olması
Antalya kıyı bölgesinin; doğal yapısı, morfolojisi ve geri bölgesinde yer alan doğal ve kültürel değerlerle uluslararası düzeyde bir cazibe merkezi olması
Antalya’nın sosyo ekonomik olarak gelişmiş bir olması (Türkiye’de sosyo ekonomik gelişmişlik sırlamasında 81 il içinde 10. sıradadır.)
Antalya’nın Türkiye’nin turizm başkenti ve uluslararası düzeyde marka değeri olan önemli bir turizm merkezi olması
Kıyı kesiminde organize ve büyük ölçekli turizm tesis ve yatırımlarının yer alması
Turizm yatırımlarına yön verecek turizm merkezi, alanı, kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgesi gibi yasal statülerin, Antalya kıyısı boyunca yer alması
Doğal yaşam açısından hassas ve önemli alanların yer alması ve bu alanlarla ilgili koruma statülerinin bulunması.
Beydağları (Olimpos) Milli Parkının kıyı kesiminin Planlama Alanı içinde yer alması,
Kıyı kesiminde ve yakın çevrede pek çok arkeolojik ve tarihi yapı, eser ve antik kentin yer alması
İklimsel özellikleri ile turizm sezonunun neredeyse yıl boyunca devam etmesi
Yerel yönetimler arasında özellikle altyapı konularında işbirlikleri konusunda önemli deneyimlerin bulunması, faal durumdaki hizmet birliklerinin (GATAB) başarılı bir şekilde görev yapması
Turizm sektöründe yer alan yatırımcı ve işletmecilerin kurumsal yapılanmalarının gelişmiş olması (Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği, Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Derneği vb.)
İl Çevre Düzeni Planı ve 1/25.000 ölçekli nazım imar planlarının onaylanmış olması.
Turizm dışında önemli bir tarımsal üretim potansiyelinin bulunması, Antalya’nın orta ve doğu kesimlerinde verimli ve sulama altyapısı bulunan verimli tarım topraklarının bulunması.
Kıyı bölgesinin hemen arkasında yer alan tarım alanlarında organize ve örtü altı tarımcılığın gelişmiş olması.
Yat turizmi ve kruvaziyer turizm için büyük bir potansiyel taşıması ve bu potansiyelin değerlendirilmesine yönelik yerel ve ulusal çabalar.
Planlama Alanı içinde yer alan 2 adet yat limanı inşaatının (Alanya, Gazipaşa) belli bir düzeye gelmiş olması kısa vadede bunların hizmete girmesi.
Gazipaşa Hava Alanı’nın devreye girmesi ile Doğu Antalya ve çevresinin ulaşılabilirliğinin artması.
Antalya körfezine dökülen önemli büyüklükte pek çok nehrin (Aksu, Köprüçay, Manavgat vb.) bulunması
Etkin ve güçlü bir üniversitenin var olması
Etkin ve güçlü sivil toplum örgütlerinin bulunması.
Yerel yönetimlerin kıyı bölgesinde halkın kullanımına yönelik alanlarla ilgili düzenleme çalışmalarının bulunması
Planlama Alanının batı kesimi yat turizmi açısından son derece uygun koşullara sahip olması,
Koruma altında bulunan alanların fazlalığı (Patara, Kaş-Kekova, Belek Özel Çevre Koruma Bölgeleri gibi)
Ulusal ve uluslararası ölçekte tanınma,
Finike, Kemer, Antalya, Alanya yat limanları ile Kalkan, Kaş, Antalya Kaleiçi, Side, Alanya’da balıkçı barınaklarının büyük ölçüde yat yanaşma yeri olarak kullanılması,
Yapım halinde bulunan Kaş (Bucak Denizi) ve Gazipaşa yat limanları ile ilin Yat turizmi açısından büyük potansiyel taşıması,
Manavgat Irmağı Ağzı, Kale (Çayağzı), Aksu, Köprüçay gibi akarsularda karasal marina yapma olanakları ve bu akarsuların günümüzde de tekne yanaşma ve bakım-onarım alanı olarak kullanılma olanakları
Zayıf Yönler:
Özellikle kıyı bölgesinde yer alan pek çok yasal statünün yer alması, bunların yer yer çakışması ve bunun neden olduğu çatışmalar.
Kıyı bölgesinde planlama ve uygulamalarda kurumlar arasında iş birliği ve eş güdümün yeterinde gelişmemiş olması.
Yürürlükteki yasal mevzuatın eş güdümü geliştirme konusunda zor ve uzun bir sürece sahip olması
Kıyı bölgesinde yer alan yoğun turistik tesislerin, haklın kıyıya erişilebilirliğini sınırlandırması.
Kıyı bölgesinde halkın kullanımına açık yeterli alanın olmaması.
Yasal statüsü bulunana alanlarda planlama ve uygulama yetkisi olan merkezi kuruluşlarla yerel yönetimler arasında yaşanan sorunlar.
Antalya’daki turizm faaliyetlerinin deniz-kum-güneş eksenli, ağırlıklı kıyı bölgesi kullanımlı olarak gelişmiş olması diğer turizm türlerinin yeterince gelişmemiş olması
Antalya’nın, ulusal ölçekte önemli bir turizm alanı olmasına rağmen yat turizmi ve kruvaziyer turizmin göz ardı edilebilecek değerlere sahip olması
Deniz turizmine yönelik yapı ve alanların (liman, çekek yeri vb.) çok yetersiz olması. Sezon dışında özellikle ticari tur teknelerinin tarla ve diğer alanlarda karaya çekilmesi
Deniz kenarında, Metropol ölçekte bir şehir olmasına rağmen balıkçılığın gelişmemiş olması ve bir balıkçı barınağının olmaması
Antalya Limanı’nın görece düşük yük ve yolcu elleçleme değerlerine sahip olması
Kıyı bölgesinde yer alan pek çok yasal statünün bu bölgede yer alan yerel yönetimleri etkisizleştirmesi.
Kıt bir kaynak ve hassas bir eko sisteme sahip kıyı alanlarının yoğun gelişme ve yapılanma sonucu risk altında olması.
Bütünleşik Kıyı Alanları Planlaması kavramının tüm dünyada gündemde olan bir yaklaşım olması ve bu kavramın uluslararası düzeyde kabul gören bir yaklaşım olması
Türkiye’de daha önceden İzmit Körfezi, İskenderun Körfezi ve Samsun’da benzer deneyimleri yasamış olması
Merkezi ve yerel yönetimler ile sivil toplum kuruluşlarının Antalya Bütünleşik Kıyı Alanları Planı’na olumlu yaklaşımları; planın gerekliliği konusunda uzlaşmaları
Alternatif turizm türleri ve eko turizmin gelişmesine yönelik doğal ve kültürel pek çok değerin olması.
Antalya Bütünleşik Kıyı Alanları Planı ile kıyı bölgesinde yetki ve sorumluluğu bulunan kurumların eş güdümünün geliştirilmesi potansiyeli.
Özellikle deniz turizminin geliştirilmesi yönünde yerel idare, kişi ve kurumların proje ve önerilerinin olması
Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen Ulaştırma Kıyı Yapıları Master Planı, Turizm Kıyı Yapıları Master Planı ve Balıkçı Barınakları Master Planı’nın Antalya bölgesi deniz yapıları konusunda bir çerçeve oluşturması ve yatırımların buna göre planlanması.
Yoğun kentsel gelişme ve turizm tesislerinin gelişimine rağmen kıyı bölgesinde korunmuş ve bozulmamış doğal ve kültürel değerler açısından önemli alanların bulunması
Özellikle Antalya kent merkezinde olmak üzere bazı yerel yönetimlerin kıyı alanlarının rekreatif kullanımlarına yönelik düzenleme çalışmalarına önem vermesi, kıyı ve hemen arka kesiminde ulaşım ve kullanım tiplerinin düzenlenmesine yönelik mevcut uygulamaların bulunması.
Akdeniz’e dökülen nehirlerin ve ağızlarının barınak ve ulaşım amaçlı kullanım potansiyelleri
Turizm konusunda var olan birikim ve ustalık bilgisi
Tehditler:
Kent ve bölge ekonomisinin turizme çok bağlı olmasının getirdiği riskler, ulusal ve bölgesel politik süreçlerin turizm hareketliliğini yıldan yıla değiştirmesi.
Pek çok kurum ve kuruluşun planlama ve uygulama yetkisine sahip olması.
Bütünleşik Kıyı Alanı Planı kavramının henüz Türkiye için çok yeni olması kurumlar arasında görüş faklılıklarının olması
Bütünleşik Kıyı Alanı Planı’nın sağlıklı bir şekilde uygulanabilmesi için yasal ve yönetsel düzenlemelerin ve mevzuatın yeniden düzenlenme ihtiyacının olması.
Antalya bölgesinin küresel ısınma ve iklim değişikliği etkilerinden etkilenme potansiyeli ve bunun doğal yapı ve turizm sektörünü olumsuz şekilde etkileyecek olması.
Kıyı bölgesinde Turizm gelişimine bağlı oluşan yüksek rantın diğer kullanım türlerini baskı altına alması, diğer sektörlerin turizm ile yarışamaması
Antalya ili ile kıyı, yat ve kruvaziyer turizm konularında yarışabilecek yerlerin olması