6.2. Bölgeleme Kararları ve Stratejilerin Mekâna Yansıması
Bölgeleme kararlarında ve stratejilerde alt bölgelerin farklılıkları ve özgün niteliklerine bağlı olarak farklı karar ve stratejiler bulunmaktadır. Ancak tüm bölgelerde kıyının ve doğal değerlerin korunması, halkın kıyıya erişiminin sağlanması, kıyı bölgesinden rekreatif ve dinlence amaçlı yararlanma ilkeleri bütün bölgeler için ortak stratejilerdir.
Alt bölgeler itibariyle turizm kullanımlarına yönelik önemli yığılmaların olduğu kıyı alanlarında; kullanımların rehabilite edilmesi önerilmektedir.
Alt bölgelerin temel nitelikleri ve bu bölgeler bazında temel gelişme stratejileri aşağıda sıralanmaktadır.
1. Alt Bölge: Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi ve Yakın Çevresi
1. Alt Bölge, Antalya Bütünleşik Kıyı Alanları Planlama Alanının en batı ucunda yer almaktadır. Bölge içinde yer alan kıyıya yakın kesimlerde arkeolojik sit alanları bulunmaktadır. Koruma statüsüne sahip 197.1 km² alan büyüklüğündeki Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi, bu kesimde bulunmaktadır. Yeşilköy limanı da bu alt bölge içinde yer almaktadır.
Bölge arkeolojik değerlere, eşsiz doğal zenginliğe ve güzelliğe sahiptir. Patara plajı ayrıca, Türkiye'nin Akdeniz kıyı sahillerinde deniz kaplumbağaların 17 yumurtlama ve üreme sahasından birisidir. Bu nedenle; Kumsal, 1.derece önemli yumurtlama ve üreme alanı olarak koruma altındadır. Bu biyolojik kaynak değeri önemlidir. Bir diğer tipik doğal özellik, hareketli kum tepeleridir.
Kumul hareketinin tarım topraklarına zarar vermemesi ve kumul üzerinde bulunan tuzcul bitkilerin korunması için gerekli çalışmalar yapılmaktadır. Bölgede Akdeniz'e özgü "garig" adı verilen makiler yaygındır. Kıyı bölgelerinde ise alçaklarda defne, akça kesme ile incir ve kokuca ağaçlarına rastlanmaktadır. Kekik, nane, lavanta gibi tıbbi ve aromatik bitkiler ile çok sayıda soğanlı bitkiler bölgenin biyolojik zenginliğini artırmaktadır.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Kıyının çok büyük bir kısmı Özel Çevre Koruma Bölgesi Statüsündedir. (Patara ÖÇKB),
-
Kıyıya yakın kesimde antik Likya kentleri ve buna bağlı olarak arkeolojik sit alanları (Xantos, Patara, Letoon vb.) bulunmaktadır.
-
Günübirlik turizm gelişmiştir. Bu hareketlilik Patara Plajı ve antik yerleşmelerde yoğunlaşmıştır.
-
Ovagelemiş köyünde turizm hareketliği görülmektedir ve pek çok ufak çaplı konaklama tesisi bulunmaktadır.
KUTU 1:
Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi
Türkiye’nin en bilinir kumsallarından birisine sahiptir. Antik Patara Limanı, kumul tarafından kaplanmış bir lagün haline dönüşmüştür. Arkeolojik değerler, doğal değerlerle iç içedir. Arka planda, Başkent Xantos, kutsal kent Letoon yer almaktadır. Kumsal ayrıca Caretta Caretta türü kaplumbağaların üreme alanıdır. Bu özellikleri ile Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi eşsizdir. Bu kıyı parçasının mutlak biçimde korunması gerekmektedir.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Bu alt bölgede doğal yapı ve kaynak değerleri korumak temel stratejik amaçtır. Ayrıca, gelir getirici, istihdamı destekleyici ve toplumsal gelişmeyi sağlayıcı faaliyet olarak eko turizmin desteklemesi amaçlanmaktadır. Yat turizminin gelişmesine olanak sağlayan doğa dostu kıyı yapılanması olanaklarının araştırılması ve buna göre uygulama yapılması diğer stratejik öngörülerdir.
2. Alt Bölge: Kaş-Kalkan Bölgesi
Bölge, turizm odaklı bir gelişme eğilimi içerisindedir. Turizm sektörünün ön planda olduğu Kaş, Kalkan yerleşimleri bu bölgede yer almaktadır. Hem yerleşim alanları özellikleri hem de yat limanlarıyla turizm sektörüne girdi sağlayacak potansiyeller mevcuttur. Ayrıca Kaş Kalkan Kıyı Bandı Turizm Alanı bu bölge içinde yer almaktadır.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Turizm sektörünün yerleştiği kıyı yerleşimleri (Kaş, Kalkan) bulunmaktadır.
-
Kıyıya yakın kesimlerde arkeolojik (kaya mezarları vb.) ve kentsel sit alanları bulunmaktadır.
-
Doğal ve korunaklı, tekne yanaşma ve barınma alanları mevcuttur. Özellikle Bucak Denizi önemli bir olanak olarak belirmektedir.
KUTU 2:
Kaş- Kalkan Bölgesi
Antik Likya’nın önemli kesimlerinden birisi olan, Kaş-Kalkan arası günümüz Türkiye’sinin önemli turizm çekim noktalarından birisidir. Kalkan, son yıllarda Avrupa ülkelerinden gelenlerin de gözde kalıcı yerleşim alanı olmuştur. Bu iki yerleşme ve yakın çevreleri ayrıca pek çok antik kente de ev sahipliği yapmaktadır. Kalkan, eski adıyla Kalamaki, bir balıkçı köyü iken gözde bir turizm merkezi olmuştur. Yerleşme özellikle son yıllarda yabancı uyrukluların tercih ettiği bir yaşam alanı olmuştur.
Kaş, Çukurbağ yarımadasının ana kara ile bağlantı kurduğu kesimde yer almaktadır. Bu yarımada olarak adlandırılmaktadır. Kaş yakın çevresi ve Çukurbağ Yarımadası antik yerleşmelere ev sahipliği yapmaktadır. Bu bağlamda; Phellos ve Kandyba antik yerleşmelerdir.
Kaş Yat Limanı uzun süredir yapım halindedir. Kaş Balıkçı Barınağı ile Kalkan Balıkçı Barınağı Yat Yanaşma yeri olarak da kullanılmaktadır. Bölge Turizm Kıyı Yapıları açısından büyük potansiyeli bulunmaktadır.
KUTU 12:
Kaş- Kalkan Bölgesi
Antik Likya’nın önemli kesimlerinden birisi olan, Kaş-Kalkan arası günümüz Türkiye’sinin önemli turizm çekim noktalarından birisidir. Kalkan, son yıllarda Avrupa ülkelerinden gelenlerin de gözde kalıcı yerleşim alanı olmuştur. Bu iki yerleşme ve yakın çevreleri ayrıca pek çok antik kente de ev sahipliği yapmaktadır. Kalkan, eski adıyla Kalamaki, bir balıkçı köyü iken gözde bir turizm merkezi olmuştur. Yerleşme özellikle son yıllarda yabancı uyrukluların tercih ettiği bir yaşam alanı olmuştur.
Kaş, Çukurbağ yarımadasının ana kara ile bağlantı kurduğu kesimde yer almaktadır. Bu yarımada olarak adlandırılmaktadır. Kaş yakın çevresi ve Çukurbağ Yarımdası antik yerleşmeler ev sahipliği yapmaktadır. Bu bağlamda; Phellos ve Kandyba antik yerleşmelerdir.
Kaş, yat limanı uzun süredir yapım halindedir. Kaş Balıkçı Barınağı ile Kalkan Balıkçı Barınağı Yat Yanaşma yeri olarak da kullanılmaktadır. Bölge Turizm Kıyı Yapıları açısından büyük potansiyeli bulunmaktadır.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Turizm ve tarım kıyı yapılarının (yat limanları, yat yanaşma yerleri, balıkçı barınaklarını) olanaklar ölçüsünde ve çevre duyarlı yaklaşımlarla geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Kıyı ve özellikle kıyı arkası kesimde, eko-turizm ve alternatif turizmi desteklemesi öngörülmektedir. Kıyının olabildiğince halka açık biçimde kullanımı, rekreatif kullanımlara ağırlık verilmesi amaçlanmaktadır.
3. Alt Bölge: Kekova Özel Çevre Koruma Bölgesi
3. Alt Bölge Alanının büyük bir kısmı Özel Çevre Koruma Bölgesi statüsündedir. Bu kesimin büyük bir çoğunluğunu yaklaşık 257.83 km² lik alanı kaplayan Kaş-Kekova Özel Çevre Koruma Bölgesi oluşturmaktadır.
Antalya İli, Kaş İlçesi’nin doğusunda bulunmaktadır. Bölgeye adını veren Kekova, bölge içinde yer alan en önemli coğrafi öğedir. Kekova yarımadası, anakaraya yapışık bir boğaz oluşturarak uzanır. Kıyıya paralel uzanan Sıcak Yarımadası ve Kekova Adası ise bir iç deniz niteliği taşıyan Ölüdeniz’i oluşturur. Bu korunaklı alan tekneler tarafından yoğun biçimde kullanılmaktadır.
Bölge, karstik yapıdadır. Bu nedenle gerek anakarada gerekse Akdeniz’de yer alan irili ufaklı adalarda ilginç görüntüler ortaya çıkmıştır.
Bitki örtüsü, genelde Akdeniz iklim tipine uygun makilik ve yer yer çam ağaçları oluşturmaktadır. Ayrıca, aromatik ve soğanlı bitkiler açısından zengin olan Bölgede Özel Çevre Koruma Kurumu; biyolojik zenginliğinin saptanmasına ve ekolojik yönetimine ilişkin projeleri yürütmektedir. Yerleşme sayısı çok azdır. Herhangi bir kentsel yerleşme bulunmamaktadır
Kıyı bölgelerinin tamamında 1. derece arkeolojik ve doğal sit alanlarının yer aldığı bölge, korunaklı koyları ve doğal tarihi güzelliklerinin sağladığı olanaklar nedeni ile yatçılar tarafından ilgi görmektedir.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Özel Çevre Koruma Statüsüne sahiptir. (Kaş- Kekova ÖÇKB).
-
Çevresel ve arkeolojik duyarlılık yüksektir.
-
Arkeolojik Sit Alanları bulunmaktadır.
-
Antik bir batık kent kalıntısına sahiptir. Bu nedenle Denizaltı Arkeolojisi önemlidir.
-
Günübirlik Tekne Turizmine açılmıştır.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Doğal yapının ve kaynak değerlerin korunması, çevresel duyarlılığı fazla olan alanların ziyaretçi kapasitelerinin saptanması ve bunların doğrultusunda; Kekova, Antik Simena ve antik Teimioussa için ve diğer koruma altına alınmış alanlar için Yönetim ve Ziyaretçi Planlarının hazırlanması stratejik amaçlar olarak belirlenmektedir.
Kekova’ya gelen tekneler için bir tekne trafiği, güvenliği ve yanaşma ilkelerini de içeren bir “Kekova Deniz Trafiği Yönetim Planı” hazırlanması, Körfez ve koylarda demir atma ve yanaşma alanlarının belirlenmesi ve yönetiminin yapılması diğer stratejik öngörülerdir.
4. Alt Bölge: Kale- Finike- Kumluca- Kilidonya Burnu Bölgesi
4. Bölge yerleşim yoğunluğunun en fazla olduğu bölgedir. Diğer alt bölgeler içinde tarım alanlarının en fazla olduğu bölgedir. Özellikle sebze, meyve yetiştiriciliği yapılmaktadır. Ayrıca Demre(Kale) Kıyı Bandı Turizm Merkezi Alanının tamamına yakın kısmı bu bölge içinde yer almaktadır.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Kıyı boyunca orta ve ufak boy önemli kentsel yerleşmeler ve özellikle örtü altı tarım alanları, tarıma dayalı temel ekonomi mevcuttur.
-
Kıyıda ve arkasında konumlanmış, arkeolojik ve kentsel sit alanları,
-
Doğal duyarlılığı yüksek alanlar (Dalyanlar),
-
Değişik topografik yapı, kumsallar ve yalıyarlar mevcuttur.
KUTU 4:
Kale- Finike- Kumluca- Kilidonya Burnu arası, tarım alanlarının önünde kumsal kıyı yapısının baskın olduğu bir görüntü sunmaktadır. Finike – Kumluca arasında uzun kumsallar uzanmaktadır. Kilidonya Burnuna doğru, engebeler artmak ve karstik jeolojik oluşumlar belirginleşmektedir. Bu kesimde de, kıyı kesimi arkasında antik kentler bulunmaktadır ve bunlar Arkeolojik Sit Alanı statüsündedir. Kale ilçesi içinde bulunan, St. Nicholaus – Noel Baba görev yaptığı Myria, Finike sınırları içinde bulunan Arykanda ve Limyra önemli antik kentlerdir.
Bu bölgenin en önemli özelliği, az bozulmuş doğal yapı ve kentsel yapılanmanın görece azlığıdır. Turizm açısından önem taşıyan Kemer’e yakındır. Bununla birlikte, Antalya Uluslararası Hava Limanına zaman mesafe olarak uzaklığı turizm açısından, İlin Doğu kısmına göre daha az gelişmişlik göstermesine neden olmuştur.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Kıyı kullanımlarının rehabilite edilmesi, kıyının verimli kullanılması, halkın kullanımına açılması, günübirlik kullanım alanlarının geliştirilmesi temel stratejik amaçlardır. Turizm ve tarım amaçlı kıyı yapıları (yat limanları ve balıkçı barınakları) geliştirilmesi diğer stratejik öngörülerdir. Yapılanmanın, doğal yapının, biyolojik ve kaynak değerlerinin korunarak sağlanması temel amaçlar arasındadır.
5. Bölge: Kilidonya Burnu-Tekirova-Phaselis
5. Bölge Doğu Antalya Bütünleşik Kıyı Alanları Planlama Alanının Güneybatı-Batı ucunda yer almaktadır. Bölge içinde yer alan Tekirova yerleşmesi dışında görece doğal yapısı korunmuştur. Tekirova’da büyük turizm işletme ve tesisleri bulunurken bölgenin kalan kesiminde nispeten daha küçük ölçekli işletmeler bulunmaktadır.
Çıralı ve Adrasan koyları planlam alanı genelinde doğal yapısını en iyi korumuş koylardır.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Doğal Yapısı Bozulmamış Kıyı Bölgesi ve Koylar
-
Zengin Bitki Örtüsü ve Orman Varlığı
-
Eko Turizmin Gelişme İmkanları
-
Koruma Statüsü Altındaki Önemli Antik Kentler
-
Milli Park Statüsü
KUTU 5:
Kilidonya Burnu-Tekirova-Phaselis, sahip olduğu doğal ve kültürel değerler ile turizmin çeşitlenmesi konusunda Antalya’nın en şanslı bölgesi konumundadır. Bu değerler korunarak eko turizm ve alternatif turizmin gelişmesi için kullanılabilir.
|
5. Bölge Antalya Bütünleşik Kıyı Alanı Planlama Alanının en hassas alanlarından birisidir. Doğal ve kültürel kaynak değerlerinin korunması gerekmektedir. Bu bölgede yasal statülerde göz önüne alınarak sürdürülebilir bir gelişme sağlanmalıdır.
Bölge içinde yer alan antik kentler (Pheselis, Olimpos) Kültür ve Turizm Bakanlığı, ilgili koruma kurullarının görüş ve kararları doğrultusunda plan ve uygulamalara sahne olmalıdır. Antik kentlerde bir ziyaretçi yönetim planı hazırlanmalı uygulamalar bu planın esaslarına göre yürütülmelidir.
Bu bölgede yer alan Adrasan ve Çıralı koyları üzerinde hassasiyetle durulmalıdır. Bu koylar ve etkileşimli alanlarda eko turizm faaliyetleri desteklenmelidir. Hiçbir şekilde kıyı yapısına (liman, iskele, çekek alanı vb) izin verilmemelidir.
Kıyı bölgesinin gerisinde kalan yerleşme ve turizm alanlarında halkın kullanımına açık, doğal yapıyı bozmayacak, basit rekreatif düzenlemeler yapılabilir. Bölge genelinde yasal statülere bağlı olarak; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı arasında eş güdümlü planlama ve uygulamalar yapılmalıdır.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Doğal duyarlılığın yüksek olduğu bu bölgede; doğal yapının ve doğal ve biyolojik kaynak değerlerin, koyların ve doğal kıyıların korunması temel amaçlar olarak belirmektedir. Kıyı ve arka alanda; eko turizm ve diğer alternatif turizmin desteklenmesi stratejik önlemler arasındadır. Ayrıca; özellikle arkeolojik açıdan önemli alanlara ilişkin olarak “Yönetim Planları”nın hazırlanması da stratejik önem ve önceliğe sahiptir.
6. Bölge: Çamyuva-Kemer-Göynük-Beldibi
6. Bölge sadece bölge veya ülke çapında değil uluslararası önemde bir turizm alanı konumundadır. Yerli ve yabancı sermayenin önemli turizm yatırımları bulunmaktadır. Kitle turizminin Türkiye’deki en önemli noktalarından biri bu bölgedir.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Büyük Ölçekli Organize Turizm Tesisleri Gelişimi
-
Mevcut Yat Limanı
-
Halkın Kıyıya Sınırlı Erişimi
-
Ticari Tur Teknelerinin Bağlama Yeri Sorunu
-
Geri Bölgesinde Hassas Doğal Varlıklar
-
M
KUTU 6:
Kemer, Proje Alanında bulunan yat limanlarından birisine sahiptir. Bölgede ciddi anlamda ticari tur teknelerinin bağlanabileceği bir limana ihtiyaç bulunmaktadır.
illi Park Statüsü
Çamyuva – Kemer – Göynük – Beldibi bölgesi Antalya Bütünleşik Kıyı Alanı Planlama Alanının turizm odaklı gelişen bölgelerinden birisidir. Kıyı bölgesinde pek çok turizm tesisi ve turizm amaçlı işletme bulunmaktadır.
6. Bölge, Topoğrafik olarak Antalya kıyı kesiminin en hareketli bölgesi olan batı kesiminde yer almaktadır. Dar bir kıyı şeridine sahip kıyı bölgesi yer yer genişlemektedir. Kıyı şeridinin hemen arkasından Beydağları başlamaktadır. Arazideki yükselmeye ormanlık alanlar da eşlik etmektedir.
Bölgede başlıca iki adet sorundan bahsedilebilir. Birincisi bölge genelinde turizm tesislerinin kıyı bölgesindeki yığılması nedeni ile halkın kıyıya erişiminin sınırlı olmasıdır. İkincisi turizme bağlı olarak gelişen ticari tur tekneleri için bağlanabilecekleri bir liman ihtiyacının bulunmasıdır.
Kıyı bölgesinde erişimi arttırıcı düzenlemeler desteklenmeli ve alan kullanımları rehabilite edilmelidir. Kıyının doğal yapısını bozmayacak rekreatif düzenlemeler yapılabilir. Mevcut yat limanının plan problemleri bir an önce çözülmelidir. Ticari tur tekneleri için Kiriş koyunda; jeolojik, hidrolojik, biyolojik ve oşinografik araştırmaların sonucuna göre yalnızca bağlama amaçlı bir yat limanı yapılabilir.
Bölgede Milli Park statüsü, Turizm Gelişme Bölgesi statüsü bulunmaktadır. Ayrıca sit alanları bulunmaktadır. Yasal statülere bağlı olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve yerel yönetimler arasında eş güdümlü planlama ve uygulamalar yapılmalıdır.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Turizm tesislerinin yoğunlaştığı ve muhtemelen Türkiye’nin en yoğun yatak yoğunlaşmasının görüldüğü bu kesimde, kıyının ve geri alandaki kullanımların sağlıklaştırılması temel stratejik amaçlar olarak belirmektedir. Kıyının halkın kullanımına açılması için önlemler alınması ve düzenlemelerin yapılması, Kiriş Koyunda ticari tur tekneleri için bir yanaşma olanağının yaratılması, doğal kaynak değerlerinin olabildiğince korunması diğer stratejik amaçlar olarak belirmektedir.
7. Bölge: Antalya Kent Merkezi
Antalya Kent Merkezi bir diğer alt planlama bölgesi olarak seçilmiştir. Yaklaşık bir milyonluk bir nüfusu barındıran Büyükşehir belediyesinin kıyı kesimi 7. bölgede yer almaktadır. Bölgenin batısında yer alan Kundu kesimi hariç kıyı bölgesinde kentsel kullanımlara yönelik düzenlemeler görülmektedir. Antalya ve çevre illere hizmet veren liman 7. bölgede yer almaktadır.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Liman ve Yat Limanı Varlığı
-
Kentsel Yerleşim Alanları
-
Belli Bölgelerde Halkın Kullanımına Açık Kıyı Bölgesi ve Rekreasyon Alanları
-
Tarihi Kentsel Doku
-
Batı Kesiminde Büyük Ölçekli Tematik Turizm Tesis Gelişimi
Antalya büyük bir kıyı kenti ve turizm kenti olmasına rağmen kruvaziyer turizmden aldığı pay oldukça düşüktür. Ayrıca bir balıkçı barınağı ihtiyacı da bulunmaktadır. Mevcut yat limanı kapasitesi de sahip olduğu turizm potansiyelinin yanında oldukça düşüktür. Yakın çevre illerinin liman ihtiyaçları da Antalya’dan karşılanmaktadır. Bütün bu veriler göz önüne alındığı zaman pek çok kıyı yapısı ihtiyacı çıkmaktadır. Antalya limanı günümüzde üç işlevi olan (yük limanı, kruvaziyer liman, yat limanı) bir yapıdadır. Konumu itibarı ile oldukça avantajlıdır. 7. bölgede yeni kıyı yapılarının yapılması için farklı alanlar aramak yerine mevcut limanın büyütülerek içinde pek çok fonksiyonu barındırabilecek (yük limanı, yat limanı, kruvaziyer limanı, çekek yeri ve balıkçı barınağı) kompleks bir yapıya dönüştürülmesi daha uygundur. Liman zaten günümüzde de bu yapıdadır. Benzer yapıda limanlar diğer ülkelerde de görülmektedir. Teknik araştırma gezisi yapılan ve Antalya ile benzer özellikler gösteren, bir turizm kenti olan Barselona limanı da bu yapıdadır.
Mevcut limanın büyütülmesi; gerekli jeolojik, hidrolojik, oşinografik araştırmalar yapılmak şartı ile mümkündür. Mevcut limanın mendireğinin uzatılması, yeni alanların düzenlenmesi, fonksiyonların özelliklerine göre planlamanın yapılması gerekmektedir. Ayrıca Liman’da yapılacak düzenlemelere bağlı olarak geri bölgesinde yer alan arazi kullanımlarının gözden geçirilmesi, ulaşım bağlantılarının düzenlenmesi gerekmektedir. Tüm bu düzenlemeler için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ve Büyükşehir Belediyesinin ortaklaşa hareket etmesi ve eşgüdüm sağlaması gerekmektedir.
Kent merkezinin yer aldığı kıyı kesimindeki rekreatif alan düzenlemeleri desteklenmelidir. Ayrıca kıyı bölgesinde yer alan tarihi kentsel doku ve tarihi liman korunmalıdır. Kıyı bölgesinde yer alan işlevlere göre geri alanda yer alan kentsel doku, yapı yoğunlukları ve ulaşım bağlantıları düzenlenmeli; yaya aksları ile kıyı bölgesi desteklenmelidir.
Kundu kesiminde yer alan tematik turizm tesislerinin bulunduğu bölgede halkın erişimine yönelik alanlar düzenlenmelidir. Bu bölgesinin doğu sınırını oluşturan Aksu Nehri ağzında, nehrin batı kesiminde nehir içi yat limanı; gerekli teknik analizler ve ekolojik yapı göz önünde bulundurularak değerlendirilebilir. Aksu Nehir ağzının doğu kesiminde herhangi bir düzenleme yapılmamalı, doğal özelliği korunmalıdır.
7. Alt Planlama Bölgesinde yapılacak tüm planlama ve uygulamalarda Büyükşehir Belediyesi ile ortaklaşa hareket edilmelidir.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Antalya, çalışma alanında kıyı kullanımlarının en yoğun ve çeşitlenmiş kesimidir. Bu kesimde bu çeşitliliğin daha da artırılması ve kıyının verimli olarak kullanılması stratejik amaç olarak belirmektedir. Mevcut liman kullanımlarının düzenlenmesi ve genişletilmesi, kruvaziyer terminali ile balıkçı tekneleri yanaşma yerlerinin eklenerek çeşitlenmenin sağlanması stratejik önlemler olarak belirmektedir. Limandan, kent turizmine de destek sağlayacak temel kent doğurucu olarak yararlanılması amaçlanmaktadır. Ayrıca liman geri sahasının, diğer ulaşım türlerinin gelişebileceği kesim ve aralarındaki entegrasyonun sağlanacağı alan kullanımı öngörülmektedir.
Halkın, kıyı kullanımlarından daha fazla yararlanabilmesi için önlemlerin alınması, kıyının bu amaçla düzenlenmesi bir diğer stratejik amaç cümlesidir.
Akarsu rejimlerinin etüt edilerek, koruma statülerine ters düşmeyecek biçimde ve nehir yönetimi kavramı kapsamında yapılacak çalışmalar doğrultunda, doğa duyarlı düzenlemelerle; Aksu ırmağı batı yakasının yat limanı ve çekek yeri olarak düzenlemesi amaçlanmaktadır.
8. Bölge: Kadriye - Belek
8. Bölge, Planlama Alanında büyük ölçekli turizm tesislerinin arkasında yer alan golf alanları ile farklılaşmaktadır. Bu bölge aynı zamanda Özel Çevre Koruma Alanı statüsüne sahiptir. Kıyı kesiminde yer alan turizm tesisleri ve hemen arkasındaki golf alanları, kıyının ulaşılabilirliğini sınırlandırmaktadır.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Büyük Ölçekli Organize Turizm Tesisleri Gelişimi
-
Turizm Tesisleri İle Bütünleşik Golf Alanları
-
Hassas Ekosistemlerin Varlığı
-
Doğu Kesimde Özel Çevre Koruma Alanı Statüsü
KUTU 9:
Kadriye – Belek, kesiminde kıyı bölgesinde yer alan turizm tesisleri ve golf alanları kıyıya halkın erişimini sınırlamaktadır. Kıyıya erişebilirliğin arttırılması ve hassas eko sistemlerin korunması temel değerler olmalıdır.
Bölgenin Doğu kesimleri Özel Çevre Koruma Alanı içine girmektedir. Bu alanlarda yapılacak uygulamalarda doğal yapı ve ekolojik yapıyı bozacak eylemlerden kaçınılmalıdır.
8. Bölgede, kıyı kullanımları rehabilite edilmelidir. Doğal yapıyı bozmayacak şekilde kıyı bölgesinde halkın kullanımına açık alan düzenlemeleri desteklenmelidir. Golf alanlarının bitki örtüsü, su kaynakları ve kentsel nüfusun ihtiyaçları göz önüne alınarak planlanması gerekmektedir. Özel Çevre Koruma Alanı ile ilgili olarak bir alan yönetim planının hazırlanması, bölgenin taşıma kapasitelerinin belirlenmesi gerekmektedir. ÖÇK alanı ile ilgili biyolojik, hidrobiyolojik araştırmaların yapılması gerekmektedir. Alanda yapılacak proje ve uygulamalar için Tabiat Varlıklarını koruma Genel Müdürlüğü, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yerel yönetimler arasında eş güdüm sağlanmalıdır.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Bölgenin bir kısmının Özel Çevre Koruma Bölgesi olması ve bir kısmında ise yoğun turizm tesis alanlarının yoğunlaştığı kesim olması nedeniyle temel stratejiler de farklılaşmaktadır.
Çevre duyarlı kesimlerde, kıyının, doğal kaynak değerlerinin ve biyo-çeşitliliğin korunması esastır. Bu kesimde ziyaretçi alan yönetimi planı yapılması öngörülmektedir. Bu bağlamda; alanın biyo-çeşitliliğinin araştırılmalı ve bu çerçevede saptanacak taşıma kapasitesi doğrultusunda uygulama yapılmalıdır.
Yapılı kesimde; kıyının düzenlenmesi, halkın buralara rahat erişiminin sağlanması ve kıyıyı kullanabilmesi için mekansal ve idari önlemlerin alınması stratejik amaçlardır.
9. Bölge: Belek - Side
9. Bölgenin büyük bir kısmı Özel Çevre Koruma Alanı statüsündedir. Kıyı bölgesinde ve hemen arka kesiminde turizm gelişimlerinin yanında ikinci konut gelişimleri ve kentsel yerleşme alanları bulunmaktadır. Ayrıca Side’de bir balıkçı barınağı bulunmaktadır.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Özel Çevre Koruma Alanı Statüsü
-
Hassas Eko Sistemlerin Varlığı
-
Kıyı Bölgesinde Turizm Tesislerinin Gelişimi
-
Kıyı Arkası Bölgede Düşük Yoğunluklu Konut Gelişimi
-
Antik Kent Varlığı
-
Yerel Yönetimlerin Kıyı Bölgesini Düzenleme Çabaları ve Çalışmaları
Belek – Side Bölgesinde yapılacak düzenlemelerde öncelik ekolojik yapı ve doğal değerlerin korunmasıdır. Bölge doğal kaynak değerleri ve ekolojik açıdan çok hassastır. Bu yüzden bu bölgede yapılacak plan, proje ve uygulamalarda çok dikkatli olunmalıdır. Özel Çevre Koruma Alanı ile ilgili olarak bir alan yönetim planının hazırlanması, bölgenin taşıma kapasitelerinin belirlenmesi gerekmektedir. ÖÇK alanı ile ilgili biyolojik, hidrobiyolojik araştırmaların yapılması gerekmektedir. Alanda yapılacak proje ve uygulamalar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, ve yerel yönetimler arasında eş güdüm sağlanmalıdır.
Kıyı bölgesinde, doğal yapıyı ve ekolojik dengeyi bozmayacak şekilde, halkın kullanımına açık alan düzenlemeler teşvik edilmelidir. Bölgede yer alan yerel yönetimlerin bu yöndeki çabaları desteklenmelidir.
Antalya bölgesindeki deniz turizmini geliştirmek ve deniz turizmi hareketliliğini Akdeniz’in doğu kesimlerine de kaydırabilmek için Köprüçay ağzında ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınmak kaydıyla ve jeolojik, hidrolojik, biyolojik değerlendirmelerin yapılmasından sonra nehir içi yat limanı düzenlemesi değerlendirilmelidir.
Ayrıca bu bölge içinde yer alan Side Antik Kenti korunmalıdır. Alan yönetim planı alt başlığında hazırlanacak kültürel değerler alt yönetim planı ile bu bölgedeki, yönetim, planlama ve uygulamalar yürütülmelidir.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Turizm tesislerinin bu kesimde, kıyı kullanımlarının iyileştirilmesi, doğal yapının ve kaynak değerlerin korunması temel stratejik amaçlardır. Kıyının halka açılması bir diğer temel stratejik amaçtır. Halkın kıyıya erişimin kolaylaştırılması ve kıyı kullanımların çeşitlendirilmesi önerilmektedir. Turizm tesis alanlarının çok yoğun olduğu bu kesimde başta, atık su toplama ve arıtma hizmetleri olmak üzere altyapının donatılarının eksiksiz biçimde inşa edilmesi ve işletilmesi önerilmektedir.
Ekolojik açıdan hassas alanlar için biyo-çeşitlik araştırmalarının yapılması ve gerekirse alan yönetim planlarının yapılması amaçlanmaktadır.
10. Bölge: Side - Alanya Batısı
Side’den başlayarak Alanya’nın batısına kadar uzanan bölge bir diğer alt planlama bölgesi olarak belirlenmiştir. Bölge Side’nin hemen doğusunda yer alan örgün turizm tesis alanları, doğal ve geniş kumsalları, düşük yoğunluklu yerleşim alanları ve Alanya kesimine doğru yer yer turizm tesisleri ve Manavgat Nehri’nin Akdeniz’e döküldüğü yer ile göze çarpmaktadır.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Manavgat Nehri ve Sunduğu İmkanlar, Göller
-
Kıyı Bölgesinde Turizm Tesisleri Gelişimi
-
Doğal Kumsal ve Plajlar
KUTU 11: Side Alanya Batısı arasında da turizm gelişmiştir.
Manavgat Nehri günümüzde ticari tur teknelerinin kullandığı bir su yoludur. Ayrıntılı, taşkın/ fezeyan etütleri, hidro-jeolojik ve hidro-biyolojik etütler sonucunda; nehir ağzında yapılacak düzenleme ile Antalya bölgesinin ihtiyacı olan önemli bir yat limanı – çekek yeri kazanılacaktır.
Bölgede yer alan en önemli potansiyel Manavgat Nehri’nin sunduğu imkanlardır. Günümüzde nehir içinde ticari tur tekneleri gezinmektedir. Ayrıca nehir kenarında düzenli olmayan çekek yerleri bulunmaktadır. Antalya bölgesinde ve Doğu Akdeniz’de yat turizminin geliştirilmesi amacıyla; jeolojik, hidrojeolojik ve biyolojik araştırmaların yapılması; özellikle DSİ ile Nehrin taşkın/fezayan durumu ve alınacak önlemler konularında yapılan araştırmalardan çıkacak sonuçlara göre nehir ağzında, nehir içi yat limanı (inland marina) ve çekek yeri düzenlenebilir. Manavgat Nehri ile ilgili olarak Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın ve yerel kuruluşların da bu yönde bir çalışmaları olduğu bilinmektedir. Alanın büyüklüğü ve düzenleme esasları yapılacak detaylı teknik analizler sonucu belirlenmelidir.
Nehir ağzında yapılacak düzenlemelere bağlı olarak geri bölgede alan kullanımlarının ve ulaşım ilişkilerinin yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir.
Kıyı kesiminde yer alan doğal kumsallar korunmalıdır. Kıyıya erişimi arttıracak ulaşım bağlantıları ve alan düzenlemeleri yapılmalıdır.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Bu alt bölgede de turizm kıyı yapıları yoğunlaşmaktadır. Kıyı kullanımlarının iyileştirilmesi, doğal yapının ve kaynak değerlerin korunması temel stratejik amaçlardır. Bu kesimde ayrıca, Manavgat Nehri nedeniyle “Nehir Yönetim Planı” yapılması öngörülmektedir. Bu bağlamda; Manavgat Nehri ağzında yat limanı ve çekek yeri düzenlenme olanakları araştırılmalıdır. Bu kesimde de kıyı kullanımlarının rehabilite edilmesi amaçlanmaktadır. Turizm tesis alanlarının çok yoğun olduğu bu kesimde başta atık su toplama ve arıtma hizmetleri olmak üzere altyapının donatılarının eksiksiz biçimde inşa edilmesi ve işletilmesi önerilmektedir.
Doğal yapının ve kaynak değerlerin korunması, ekolojik açıdan hassas alanlar için biyo-çeşitlilik araştırmalarının yapılması ve gerekirse alan yönetim planlarının yapılması bu alt bölge için de amaçlanmaktadır.
11. Bölge: Alanya Batı Kesimi
Okurcalar Belediyesinden başlayarak Alanya kent merkezine kadar uzanan sahil kesimi 11. alt planlama bölgesi olarak belirlenmiştir. Kıyı kesiminde yoğun bir turizm amaçlı kullanım görülmektedir. Yerleşmelerin merkezleri iç kesimlerde yer almaktadır. Ancak kıyıdaki gelişmelere bağlı olarak Devlet karayolunun kuzeyinde konut alanları görülmektedir. Karayolunun sahile yaklaştığı ve dar bir kıyı bandı oluşturduğu alanlar görece korunmuş alanlardır. Bölgenin güney doğu ucunda tamamlanma aşamasına gelmiş bir yat limanı bulunmaktadır.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Kıyı Kesiminde Turizm Tesislerinin Gelişimi
-
Halkın Kullanımına Açık Sınırlı Kıyı Bölgesi
-
Tamamlanma Aşamasına Gelmiş Yat Limanı
-
Y
KUTU 12:
Alanya Yat Limanı inşası bitme aşamasına gelmiştir. Limanın tam kapasite ile çalışmaya başlaması önemli bir ihtiyacı karşılayacaktır.
er Yer Doğal Kıyı Bölgesi Varlığı
11. Bölgede kıyı kullanımlarının düzenlenmesi önerilmektedir. Doğal yapıyı ve kaynak değerleri bozmayacak, halkın kullanımına açık rekreatif düzenlemeler yapılabilir. Doğal kıyı özelliğini gösteren alanlar korunmalıdır.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Deniz turizminin çevre duyarlı biçimde geliştirilmesi temel stratejik amaç olarak belirmektedir. Kıyıdaki bu gelişme doğal yapının ve kaynak değerlerin korunması esas alınarak yapılmalıdır. Kıyının halkın kullanımına açılım önlemlerinin geliştirilmesi
ve kıyı kullanımların iyileştirilmesi, turizm kıyı yapıların özendirilmesi diğer stratejik amaçlardır.
12. Bölge: Alanya Merkez ve Doğu Kesimi
12. Bölge Antalya ilinin en büyük ilçesi Alanya kent merkezini içine almaktadır. Kent merkezinin olduğu kesim, yoğun bir kentsel nüfusu barındırmaktadır. Yine merkez kesiminde bir liman – balıkçı barınağı ve kruvaziyer turizme hizmet veren bir iskele yer almaktadır. Kentin kıyı kesiminde rekreatif alan düzenlemeleri yer almaktadır. Merkezin hemen doğusunda yerleşme alanları ve yer yer turizm tesisleri görülmektedir. Gazipaşa’ya gidildikçe kıyı bölgesi kırsal bir yapı kazanmakta tarım alanları görülmektedir. Karayolunun sahile çok yakın ilerlemesi denizi kullanmaya yönelik kıyı kullanımlarını sınırlamaktadır.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Kentsel Yerleşim Alanları
-
Kıyı Bölgesinde Turizm Tesisleri Gelişimi
-
Yer Yer Halkın Kullanımına Açık ve Düzenleme Yapılmış Kıyı Alanları
-
Kruvaziyer Turizmde Uğrak Liman Konumunda Olması
-
Önemli Tarihi ve Arkeolojik Değerlerin Varlığı
-
Merkezin Batısında Düşük Yoğunluklu Yerleşim Alanları
-
Gazipaşa Sınırına Doğru Tarımsal Kullanımlar ve Doğal Kıyı Bölgesi
Alanya merkezde yer alan rekreatif alan düzenlemeleri desteklenmelidir. Kıyı bölgesindeki ve geri alanda yer alan kullanımlar ve ulaşım bağlantıları düzenlenmelidir. Alanya merkezde yer alan liman ve iskele düzenlenmelidir. Limanda yatların bağlanabileceği düzenlemeler yapılmalıdır.
Merkez güney doğusunda kalan belde belediyelerinin (Tosmur, Kestel, Mahmutlar, Kargıcak, Demirtaş), kıyı bölgesi kullanım ve yoğunlukları gözden geçirilmelidir. Kıyı bölgesine erişimi kolaylaştıracak önlemler alınmalıdır. Kıyı bölgesinde yapılacak rekreatif düzenlemeler desteklenmelidir.
Gazipaşa sınırı yakınındaki kırsal özellikli ve doğal özelliğini koruyan kıyı kesiminde Gazipaşa hava alanının faaliyete geçmesi ile bölgenin ulaşılabilirliğine bağlı olarak meydana çıkabilecek gelişmeler dikkatle izlenmelidir.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
İlde turizmin en gelişmiş olduğu kesimlerden birisidir. Bu bağlamda, kıyı kullanımlarının iyileştirilmesi ve rasyonalize edilmesi en önemli stratejik amaç olmaktadır. Bu bağlamda; kıyı deniz turizminin desteklenmesi, turizm ve tarım kıyı yapılarının, doğal kaynak değerlerinin ve biyo-çeşitliliğin korunması kaydı ile çok amaçlı olarak kullanılması, kıyının halka açılması diğer stratejik amaçlardır.
13. Bölge: Gazipaşa
Antalya Bütünleşik Kıyı Alanları Planlama Alanının son bölgesi Gazipaşa kıyı kesimidir. Bu bölge Alanya kesimine doğru dar kıyı özelliği gösteren, topografik açıdan oldukça hareketli iken Gazipaşa ilçe merkezinin olduğu kesimde geniş ve düz bir kıyı özelliğini göstermektedir.
Bölge, Planlama Alanı içinde ulaşılabilirliği en güç alandır. İç kesimlerde yerleşim alanları, kıyı bölgesinde tarım kullanımları öne çıkmaktadır; örtü altı tarımcılık gelişmiştir. İlçe merkezinde kıyı bölgesine doğru düşük yoğunluklu konut alanları görülmektedir. Bölgede turizm tesislerinden ziyade ikinci konut gelişimi görülmektedir.
Özgün Nitelikleri – Sorunları:
-
Hem Dar Hem de Geniş Sahil Şeridine Sahip Olması
-
Kıyı Kesiminden Başlayarak Önemli Tarımsal Üretim Alanları
-
Yapım ve İşletme Aşamasındaki Hava Alanı
-
Yapım Aşamasındaki Yat Limanı
-
Kıyı Bölgesinde Düzenleme Çalışmaları
Bölgede ulaşım altyapısına yönelik önemli yatırımlar bulunmaktadır. Gazipaşa Hava Alanı’nın devreye girmesi Antalya’nın doğusu ve Orta Akdeniz Bölgesinin ulaşılabilirliğini arttıracaktır. Yine yapım aşamasındaki yat limanı da bölgedeki gelişmeleri etkileyecek bir diğer yatırımdır.
Bölgede doğal yapının ve kaynak değerlerin korunması gerekmektedir. Ulaşım yatırımlarına bağlı olabilecek gelişmeler dikkatle izlenmelidir. Kıyının doğal yapısını bozmayacak halkın kullanımına açık rekreatif alan düzenlemeleri yapılabilir. Yat limanı inşaatının tamamlanmasına bağlı olarak kara tarafında yer alan kullanımların ve ulaşım ilişkilerinin düzenlenmesi gerekmektedir.
Bölgenin ulaşılabilirliğine yönelik olarak özellikle karayolu bağlantısının iyileştirilmesi gerekmektedir.
Öngörülen Temel Stratejik Amaçlar
Antalya İlinin kıyı kesiminin doğu ucunu oluşturan bu kesimde; doğal yapının ve kaynak değerlerin korunması temel stratejik amaçtır. Bu kesimde, topografik özellikler de dikkate alınarak, turizm ve tarım kıyı yapılarının doğa dostu yaklaşımlarla desteklenmesi stratejik olarak amaçlanmaktadır. Bu gelişimin sağlanması için; ulaşım altyapının da desteklenmesi öngörülmektedir. Böylece, Gazipaşa’nın Alanya için bir destek alt-merkezi olması amaçlanmıştır.
Dostları ilə paylaş: |