Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
pro frequenti sumi solitum Psal. 41. v. 3. & 15.
lis Bellarminus. Prætereà etiamsi quotidianæ sint, non ideò etiam distributiones, quia non ex corpore decimali extractæ, sed aliundè. statutum hujusmodi, sicut & alterius generis, possit adjecta pœna firmari? Circa quod ita habetur in Decisione Rotæ adducta à D. Barbosa suprà n. 18. Vers. De statutis: Domini dixerunt prædictum statutum non valere, quia licet Canonici quarumcumque Ecclesiarum poßint facere statuta in sua Ecclesia sine auctoritate Superioris. Cap. Cùm omnes de Constitut. Cap. Statutum de hæret. in 6. Geminianus in Cap. 2. §. Ceterùm nu. 1. de Ver- bor. significat. in 6. Ferretus Consil. 286. tamen non possunt statuere super residentia, vel super sta- tu Ecclesiæ, sine consensu Episcopi. In repet. Cap. 1. q 6. nu. 105. de Constit. Butrius in Cap. Con- stitutus nu. 15. de rescriptis. Oldradus Consil. 181. Glossa in Verb. Statutum in Cap. 2. de Verbor. si- gnificat. Felinus in Cap. Cùm omnes nu. 7. in prin- cip. de Constitut. Maximè quando statuit circa im- positionem pœnæ, quia est jurisdictionis, quæ non cadit in Capitulum, nisi Sede Vacante, ut post Fre- dericum de Senis notat Felinus in dicto Cap. Cùm omnes nu. 9. in sine & nu. 10. Vers. Advertendum. Sic Rota cum alijs, circa casum, de quo ibi. Sed quidem cum circa pœnam decernat, pro qua jurisdictio necessaria est, non videtur conven- tionalis exclusa, in qua neque circa statum Ecclesiæ, neque circa residentiam statuatur:<-P> @@0@ @@1@ omnes fatentur, & est illa in contractibus fre- quentissima. Quòd si illam incurri contingat, non poterit Capitulum potestate coërciva uti, quia illa caret, & tunc corruit superiùs adducta doctrina: unde negotium ad tribunal est con- scientiæ remittendum: aut ita disponi statu- tum, quòd pro solutione pœnæ, si renitentia adsit, possit Episcopi officium implorari: quod quidem non videtur conveniens, si Capitulum auctoritati suæ velit consulere, ut in suis sta- tutis minimè se Episcopus introducat. Sicut & Episcopus prudenter se geret, si introductio- nem recuset, & de sua independentia solicitos suis eos sinat statutis gubernari, cum Domino dicens: Quis me constituit judicem aut divisorem super vos? Lucæ 12. v. 14. Pro quo sic tandem additum in præfata Decisione: Et commodum privatæ cujusque bursæ, non autem divinum cultum (pœna) respicit: licet aliàs, si fuisset communis omnibus, & in Ecclesiæ utilitatem convertenda pœ- na voluisset, ut tradunt scribentes in d. Cap. Cùm omnes, ubi Abbas n. 3. Felinus n. 7. Imola, & alij, ut per Decium in 1. Elect. sub. num. 5. de Constit. Sic Domini. Ubi quod de commodo bursæ di- citur, ita potest cum respectu ad cultum divi- num componi, ut eo stante promptiùs & ala- criùs, quæ ad illum spectant ita statuentes exe- quantur. Quamquàm neque in hoc vis est ni- miùm facienda, sed quod dispositio minimè aliàs reperiri valeat Juris imperio reprobata. spectu in statutis hujusmodi repellendo dictum nu. 1. præsentis Tituli, ubi tamen sic legitur: In quo si res ex fine communis boni, & ex proprij com- modi intuitu transigatur &c. Et posset quidem juxta dicta commodus sensus haberi, si videli- cet cum proprio commodo respectus ad com- mune bonum habeatur: ad Ecclesiæ quidem promptius & alacrius servitium temporalis commodi additamentis roboratum. Sed qui- dem expeditior sensus intentus, quem unius particulæ defectus à typographo omissæ, red- didit impeditum. Sic enim debuit apponi: Et
ut quod contra proprij commodi noxios respe- ctus pugnat, amoveri penitus studeatur, ut di- vinis prævaleant, & ordine præpostero, quæ esse deberent divinissima, terrenis infecta re- spectibus, peragantur. Hinc fit, ut post annos plurimos sacra in exercitatione consumptos, multi nihil se in via spiritus profecisse, sed pas- sionum obscuratos & impeditos miseranda ca- ligine deprehendant. Quorum doctrinâ fulge- re Ecclesia deberet ut sole luna, sicut de Apo- stolis Ecclesiæ ipsius voce depromitur. Et quid illud caussæ? Ideò utique, quia terra interpo- nitur, & sic Ecclypsim perpetuam patiuntur. Terra, inquam, quia terreni respectus; unde & noxiales influxus in Christianum populum, sicut in lunæ defectu accidit, ex perniciosis exemplis, ut sua sit alijs condigna laus, qui quasi luna plena in diebus suis lucent. Eccli 50. v. 6. Quid inde? Tunc omnis populus simul prope- raverunt, & ceciderunt in faciem super terram, adorare Dominum Deum suum, & dare preces Om- nipotenti Deo Excelso, & amplificaverunt psallen-<-P>@@ <-P>tes in vocibus, & in magna domo auctus est sonus suavitatis plenus. Ecce quid præstet eorum in- fluxus, qui quasi luna plena in Dei domo re- splendent, psallentes spiritu, psallentes & men- te 1. Cor. 14. Vers. 15. Utinam sic omnes. Circa Ecclesiæ vacationem, quando incipiat. Ad Cap. 2. vacare Sedem donec transtatus pos- sessionem ejus, ad quam transfertur, accipiat, dictum n. 8. & ita posse illum in priori admi- nistrare, pro quo sic ibi: Neque obstat quod ex
præfato in loco. Contra quæ tamen facit quod D. Barbosa tradit Tractatu de Canonicis Cap. 42.
zanus de Iure Indiarum Tomo 2. Lib. 3, Cap. 23. ex nu. 40. Machado en su perfeto Confessor. Lib. 4. p. 4. Tract. 1. Docum. 5. nu. 3. & 4 Et statim post translationem absque alio consensu Episcopum translatum perdere Iura primæ Ecclesiæ censuit Rota apud Farinacium Decis. 475 parte 1. recent. & me citato in Collectaneis ad Cap. 1. nu. 5. de tran- slat. Episcopi. Joannes Antonius Massobrius in Praxi habendi concursum, requis. 1. Dub. 9. Secun- dùm Romanam impreßionem, attestatur resolutum Ecclesiam, à qua volens transfertur, seu quam di- mittit Episcopus, vacare ab eo tempore, quo idem Episcopus ab illius vinculo absolvitur in Consistorio Sanctitatis suæ, etiam ante expeditionem litterarũ Apostolicarũ, vel adeptam posseßionem secundæ Ec- clesiæ, & posteaquàm hujusmodi absolutionis notitiā habuerit, etiā ex testimonio seu documẽto Secretarij Sacri Collegij, illicò teneri eum abstinere ab exer- citio ordinariæ jurisdictionis, eaḿ transire in Ca- pitulũ tanquam Sede vacante: & ita posse, & debere Capitulum stat im ea jurisdictione uti, ac Vicarium juxta Concilij dict. Cap. 9. præscriptum eligere, Sedemque vacantem publicare, de quo Alzedus in Praxi Episcopali q. 1. Cap. 4. nu. 94. Hæc ille, quæ & habet etiam Diana citata Resolut. 55. Sed solius Massobrij attestatione subjuncta. numero suam muniat positionem, id profectò stat, quod citato à Massobrio loco ingenuè pro- testatur, circa Caput scilicet 1. de Translat. n. 5. ubi refert Declarationem S. Congregat, Epis- coporum die 14. Decemb. 1624. approbante<-P> @@0@ @@1@ continentur. Sic enim ante illam scribit: Vtrùm verò translatus de una Ecclesia ad aliam desinat esse Episcopus primæ ubi primùm à Papa ab illius vinculo absolutus fuit, an verò post adeptam secundæ pos- seßionem, quæstio est dubia, in qua statim post tran- slationem absque alio consensu perdere jura primæ Ecclesiæ censuit Rota Decis. 475. apud Farinacium p. 1. recent. & super hoc habemus modernam De- clarationem &c. Hæc ille. Est ergo juxta ipsum quæstio ambigua, non obstante Declaratione. In qua mirum est citari ab ipso pro parte, quam tuetur, Dom. Solorzanum, cùm in citato ab ipso loco nihil habeat ad intentum conducere valens: immò eodem Lib. 3. Cap. 5. n. 63. sic in- quit: & dicitur Sedes vacare donec Episcopus no- Barbosæ apertiùs favet Libro eodem Cap. 13. in quo à nu. 72. celebrem, quam vocat, & me- ritò, discutit quæstionem, & in fine discus- sionis n. 86. ita scribit: Quam opinionem ego in equidem difficile, quia Regium Consilium Episcopus tribuere jurisdictionem non po- tuit, ut jam translati administrarent. Unde hoc ad sententiæ, quam est illud amplexum, debet in verosimilitudinem revocari. Ubi & in- convenientia manifesta concurrunt, si videli- cet Episcopus ubi primùm de transsatione cer- tior redditur, omni circa Ecclesiam, in qua versatur, jurisdictione privetur, & sic Præben- dariorum maneat obnoxius injurijs, id quod D. Solorzanus satis innuit, dum paci publicæ asseruit à Regio Consilio consultum: neque enim alius videtur haberi potuisse respectus, nisi ad præfatas injurias, aut molestias, abeun- tis jam Præsulis cessante timore. Quod licet non sit de omnibus suspicandum, pauci equi- dem ad ciendas turbas sufficient, immò & unus satis, quos translati zelus studuit, ut frequenter accidit, in officio continere. Et poterit ille, si velit, sententia adeò probabili utens à Rege præsentatus, ita res disponere ut documentum authenticum confirmationis, si fortè præce- dat Bullas, aut Bullæ ipsæ, in eo ipsum inve- niant loco, qui sit ad rixas vitandas, & pariter ad auctoritatem suam tuendam opportunus, intra diœcesim inquam, in quo meliùs ille quod sibi oporteat facere sua in caussa dispi- ciet, quàm possim ego meis animadversioni- bus prælusisse. rem natam, an Episcopus habens certam no- titiam Regiæ præsentationis, non tamen in- strumentum ipsum, possit à sua Ecclesia rece- dere, illud alibi expectaturus? Ad quod qui- dem dicendum, si Episcopus velit ea uti licen- tia, quam ipsi pro spatio trium mensium Concilium Tridentinum concedit Seßione 23.<-P>@@ <-P>Cap. 1. in quo accipiendum præsentationis in- strumentum cum alio transmitti solito circa gubernationem, futurum tale spatium suffi- ciens verosimiliter arbitratus, posse quidem id agere, habens pro eo rationabilem caussam, quam Concilium ibidem eorum conscientiæ relinquit. Si autem pro diuturniore absentia non occurrant caussæ aliæ, de quibus ibidem Concilium, sola illa nuntiatæ extrajudiciali- ter præsentationis insufficiens est prorsus judi- canda. Id constat, quia legitimus titulus defi- cit: neque enim intercedit Christiana charitas, urgens neceßitas, debita obedientia, ac evidens Ec- clesiæ, vel Reipublicæ utilitas, quas Concilium enumerat, & eas vult à Metropolitano, aut alio, de quo ibidem approbandas. Atqui caussa dicta minoris est considerationis: ergo non solùm sine approbatione hujusmodi non lice- bit, sed neque poterit approbari. Quod ex eo etiam ostenditur: nam sic tantùm certioratus non potest à Capitulo recipi translata in eum jurisdictione ex generali doctrina de necessi- tate litterarum, quibus titulus firmatur, pro qua & textus & Doctores adducit Dom. Solor- zanus suprà Lib. 2. cap. 13. n. 4. & seqq. Quòd si liceret recessus, etiam & admissio, quia ille non nisi titulo translationis dici potest licuisse, unde & in ordine ad effectum legitimè conse- quendum. Item, recessus dictus in Indijs, & in distantioribus præsertim provincijs, magnis est inconvenientibus obnoxius, ex quibus in- ter alia experimentis frequentibus comproba- tum, quòd scilicet litteræ tardiùs, quàm puta- batur, adveniant, ob navigationum incertos exitus, & nimium quantùm dilatas Indica- rum classium expeditiones, quod cùm hæc scribo non sine gravissimis & generalibus in- commodis experimur. Quid ergo faciet Epis- copus Ecclesiæ suæ, sponsæ inquam, cui jurata fides, divortium executus. & alterius non asse- cutus amplexum intempestivè quæsitum? Ex quo & videtur non felix faustusq́ue futurus tandem ingressus, ubi temeritatis & ambitio- nis suspiciones possunt facilè suscitari. Sit ergo illud licitum, (quod negamus) conveniens ta- men non est, quidquid humana tentet pruden- tia persuadere. Sit per portam introitus, quam Ostiarius aperit, Romanus Pastor, Pastoris divini Vicarius, non transiliendo maceriam; sic enim translatus etiam Pastor & ingedietur,
& sic factum. Circa electionem Vicarij Generalis. Ad Cap. 3. nitur dispositum Seßione 24. cap. 16. de Reformat. non solùm in casu mortis, sed etiam in translatione procedere affirmat citatus alibi D. Barbosa Tractat. de Canonicis
tùm mortis loquitur; pro quo & facit Docto- res dispositionem dictam de Capitulo Ecclesiæ<-P> @@0@ @@1@ quoad omnia in illa contenta, ex eo quòd Con- cilium illius specialem non fecerit mentionem, & solùm de Episcopi morte loquatur. Item Decretum hujusmodi ad Vicarium Episcopi non trahendum, ex eodem fundamento. Præ- tereà non esse intelligendum de judice post mortem Metropolitani electum pro caussis ap- pellationis, de quo D. Solorzanus Tomo 2. Lib. 3. Cap. 13. nu. 46. quia pro illo non inserta mentio, licet nomine etiam Vicarij soleat com- pellari. Ergo cùm idem videre sit in casu, de quo agimus, similiter est de illo pronuntian- dũ. Nec dici potest in Episcopi Vicario diver- sam esse rationem, sicut in Collegiatæ Ecclesię, quia quod ad convenientiam attinet negari nequit quin sit magna, & discrimen non est in ipso Concilij Decreto designatum, & qui con- tenderet in illis locum habere, ex nullo poterit convinci capite, nisi ex præfato, non scilicet mentionem de ipsis inveniri. In Judice autem Metropolitano de convenientia dubitari minùs multò potest, cùm tribunal tale totum ad caus- sarum, in quibus juridicè est agendum, judi- cium dirigatur. Quòd si addatur pro Episcopo mortuo & translato eamdem esse rationem, dici in primis potest, non semper in ijs, quæ gravamen important, ex simili debere argui ratione, cùm hoc ex jubentium pendeat arbi- trio, ut est doctrina satis recepta, pro qua plu- res adducit Dom. Solorzanus suprà Lib. 2. Cap. 21. nu. 42. de quo & Nos alibi. Præterquàm quòd dici potest eamdem non subesse ratio- nem, & quæcumque adsit differentia suffice- re, etiam levis, ut apud eumdem, nu. 43. quod in casu præsenti videre est: nam in translatione Episcopi, ut non debeat urgeri Vicarij electio, illius videtur obstare præsentia, ne jurisdictio- ne ad eum translata, contra eum, qui nuper illi erat subjectus, incipiat cum offensione ejus- dem exultare. Qua verisimilitudine non ob- stante, quid sit facto opportunius à Nobis di- ctum. Theologum, dictum & probatum Asserto 7. contra quod nihil, quod urgeat, afferri potest, præter Declarationes quasdam Cardinalium, ex quibus, uti recentior affertur à D. Barbosa quædam ex die 28. Augusti 1621. quo tempo- re nondum prodierat Decretum Urbani VIII. circa illas, unde vim non habere convincitur, cùm minimè instructæ, requisitis ab ipso qua- litatibus proponantur, de quo superiùs dictum. Licet eidem insistat præfatus Scriptor in Col- lectaneis ad citatum Tridentini Caput nu. 31. ad ea referens, quæ in Tractatu etiam citato de Canonicis dixerat Cap. 42. nu. 53. Et qui- dem nisi ex Declarationibus subsidium ab Au- ctoribus negantibus haberetur, ex tenore De- creti ipsius, & constante alia Scriptorum do- ctrina, firmissimum illis pro parte contraria fundamentum suppetebat, sic enim ibi: Vica- rium infra octo dies post mortem Episcopi consti- tuere, aut existentem confirmare omnino teneantur. Sic ibi Potest ergo Capitulum demortui Epis- copi Vicarium confirmare: Atqui Vicarius Episcopi potest esse Theologus: ergo & illum<-P>@@ <-P>potest Capitulum confirmare. Si dicas statim sequi, Qui saltem in jure Canonico &c. quod qui- dem ad confirmandum & constituendum refe- runtur. Id quidem non obstat, quia ad consti- tuendum tantùm referri commodissimè potest; nam illud, Qui sit, circa constituendum signifi- cationem futuri habet, id est, qui sit futurus, circa confirmandum autem non potest hujus- modi vim significationis habere, erit enim sa- tis incongrua locutio; si enim Jurisperitus non est, quomodo stare queat ut sit Jurisperitus futurus. Unde non Qui sit, sed Si sit, dici de- buisset. Ex quo factum est ut cùm juxta ex- plicationem dictam futurus usus videretur, pro eo fuerit Sacra Congregatio consulta, à qua dicitur Declarationem memoratam prodijsse. Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|