Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
fuisse numerum, licet non numero virorum æqualem, vel quia religiosiores, vel quia curiosio- res viris esse solent. Quod quidem ad pium sen- sum advocari potest, ut religio & curiositas in sequendo Christum fuerint copulatæ: san- ctaque fuerit & re igiosa curiositas, eo naturæ impetu ad finem sanctissimum ordinata. Sicut oculorum aviditas videndi pulchra erga Chri- stum laudabiliter ferebatur. Iam ergo in mu- lieribus illis felicibus considerare juvat com- modorum propriorum oblivionem labore con-
desertis commutatas, ubi præter Christum so- latij nihil: longi fatigationem itineris. Inediam tamdiu toleratam. Nullam decubando corpore curam. Illam audiendi verba Christi insatia- bilem anxietatem. Ubi quidem pro Diva Te- resia nobile schema succurrit, in quo poterit qui voluerit sanctum otium, & utile nego- tium meditari. Et illud quidem de solatij in deserto defectu ad illos octodecim referre an- nos, in quibus nullis refecta consolationibus,
miraculum multiplicatorum Monasteriorum promereri potuit: quod & de beatis illis mu- lieribus Christi asseclis asserendum. Ut enim & viris suum etiam meritum tribuamus, in mu- lieribus tamen id citiùs apparet, quarum in- firmior conditio arduum illud facinus reddit mirabilius; cùm in eo viros potiùs quàm mu- lieres egerint, quibus nihil minùs habuerint, nova miraculi novitate. Ubi ex antiquis Scrip- tores aliqui apud P. Maldonatum inquirunt, cur ab Evangelista numerus non fuerit mulie- rum adnotatus, & ad generalem illum usum Hebræorum sunt qui referant, non recensendi illas, quod frequenter in sacris officijs legimus, cùm liber generationis Christi occurrit. Addit citatus Pater moralem rationem dicens: Nihil
exæquaverint, & sic virile ac perfectum opus perpetrarint, numerationis videntur præroga- tivam meruisse. Quod ergo numeratæ non sint, mysterio non vacat, cujus investigandi curā qui voluerit suscipiat, nos enim ad alia propera- mus. Si unum adjiciamus illud, Divæ Teresiæ gloriam ex eo non minui, quod cum numero- so illo mulierũ agmine componatur, ut multæ debeant & merito & numero Teresiæ percen- seri. Illius siquidem excellentia omnimodis fingularis. Sua ergo sit fortunatis illis sectatri- cibus laus, suum & meritum, quod in ordine ad benedictionem multiplicationis adductum. Cùm tamen Divæ possimus inclamare Tere- siæ: Multæ filiæ congregaverunt divitias: tu su- pergressa es universas. Proverb. 31. v. 29. Quia scilicet pro universis una, & una quodammodo universæ. Vites aliæ, tu vinea, & ut tuo loqua- mur agnomine, Cepæ aliæ, tu Cepeda. Circa locum 1. Petri 3. v. 18. cum doctrina utili. Ad Num. 605. 1. Epist. 3 v. 18. sub hac forma: Christus semel pro peccatis nostris mortuus est, ju- stus pro injustis, ut nos offerret Deo, mortificatus quidem carne, vivisicatus autem spiritu. Et ita quidem in Vulgata habetur. Sed P. Suarez Tomo 2. in 3. p. Disp. 43 Sect. 3. vers. Meliùs ergo, aliter legendum esse contendit, scilicet Mortificatos quidem carne, vivisicatos autem Spiritu, propositā superiùs improbās lectionem, & quam ipse am- plectitur, vulgatā affirmans verbis illis, Retinẽdo Vulgatā lectionem. Quod quidem non ægrè tem- porum potest distinctione componi: siquidem P. Suarez scribebat ante Vulgatę exactissimam correctionem, quæ Sixti V. & Clementis VIII. auctoritate constitit, & est An. 1608. in lucem data typis Joannis Moreti. Licet au- tem Titulus solum Sixtum V. præseferat. à Clemente tamen additum aliquid ipse indicat in Bulla pro impressione, & asseritur à Fran- cisco Luca Brugensi, Viro doctissimo, & suis scriptis clarissimo in Epistola dedicatoria pro Annotationibus ad correctiones, qui in loco, de quo agimus, recognoscit egregiam correctionem. Id quod ex præfatione ad Lectorem ipsi sacro Bibliorum volumini præfixa clariùs innotes- cit. Quod quidem animadvertere debuissent Scriptores, qui cùm in locum præsentem inci- dunt, P. Suarez uti Vulgatæ contratium indu- cunt, cùm nihil magis ab illius Sedi Apostoli- cæ obsequentissimæ mentis alienum possit co- gitari. citatam posse aliquam in Textu sacro corre- ctionem admitti, dũ ibi dicitur sic. Accipe igitur. Christiane lector, eodem Clemente Summo Pontifice annuente, ex Vaticana Typographia veterem ac vulgatam Sacræ Scripturæ Editionem, quanta fieri potest diligentia castigatam: quam quidem sicut omnibus numeris absolutam, pro humana imbecil-<-P> @@0@ @@1@ post quæ & addũtur aliqua, quæ mutanda vide- bantur, consultò immutata relicta esse ad vi- tandam populorum offensionem, D. Hierony- mi exemplo, & quia potuerunt citati confor- mia ob rationem ibidem redditam æstimari. Cùm ergo adhuc correctioni supersit locus, in eo, de quo agimus, potuit P. Suarez lectionem illam amplecti, quam commodiorem contex- tui judicavit, etiamsi aliter in Vulgata res se haberet, & consequenter poterunt alij simili- ter judicantes, tanto præsertim ductore. Sed hoc non urget, & respondeo, quidquid de do- ctrina illa sit, minimè in præsenti locum habe- re: quia aliud est posse aliquid corrigi, quod nondum est correctum, quale in Vulgata for- san aliquando occurret, ex penitiori cognitio- ne, aut inventione alicujus antiquissimi exem- plaris: aliud verò quæ sunt jam Ecclesiæ au- ctoritate correcta, nulla habita ratione corre- ctionis amplecti. Id enim nulli licet, essetq́ue gravissimis erroribus obnoxium, & auctorita- tem Ecclesiæ in re summi momenti violare. Neque quod innuitur de ulteriori correctione ita accipiendum est, ut aliquid modò extet ut de fide propositum, quod aliquando possit fal- sum deprehendi; id enim nullatenus admitten- dum, jam enim Ecclesia non esset columna & firmamentum veritatis, quod Apostolus clamat 1. Tim. 3. v. 15. Sed quòd verba aliqua addi, aut detrahi possint, quibus veritas aliqua me- liùs possit explicari. Id quod de mutatione il- la, quæ ob vitandam offensionem omissa dici- tur, pariter intelligendum. P. Suarez pro retensione illius antiquioris le- ctionis, quæ credenda est incuria, aut inscitia librariorum obstrusa, non certè urget. Agit ibi D. Petrus de prædicatione Christi facta spiriti- bus, de quibus immediatè sic: In quo & ijs, qui in carcere erant, spiritibus veniens prædicavit: qui increduli fuerant aliquando, quando expectabant Dei patientiam in diebus Noe, cùm fabricaretur arca: in qua pauci &c. Ubi circa verbum Spiri- tibus Vers. Propter quæ aliam lectionem ut Vulgatæ propriam ita proponit, scilicet Spiri- tu, ut quę Spiritibus habet optimum etiam sen- sum præseferant. Et de ijs tandem explicat spiritibus, seu animabus eorum; qui in diluvio, licet priùs increduli Dei patientiam provoca- verunt, veritatem prædicationis Noë jam jam perituri agnoverunt, ad Deumq́ue sunt vera pœnitentia conversi, & in sinum Abrahæ, ad quem descendit statim à morte Christi anima, velut in carcere claudebantur. Nulli enim vi- dentur magis mortificati in carne, quàm illi: & licet non solis illis, sed alijs etiam in sinu contentis prædicaverit, Divi tamen Petri in- tentum in eo erat Capite consolari fideles, & animos addere ad patiendum pro Christo, qui etiam eos sua redemptione & visitatione dig- natus est, quos non propter ipsum, sed pro suis peccatis noverat horrendum adeò supplicium pertulisse. Ad quæ quidem dici cum ipso Exi- mio Doctore potest, quod habet cit. Vers. Prop-<-P>@@
posita, juxta illam Apostoli mentem exponit. Et exponi quidem aptissimè potest, & ex eo fi- delium consolatio, & ad patiendum pro Chri- sto adhortatio luculenta constare. Quid enim magis aut idoneum aut efficax afferri poterit, quàm Christi Passio, sublimius patientię Chri- stianis exemplar? & de prædicatione illorum specialis facta mentio præ alijs, quia si illis Christi Passio profuit, & ab ipso statim ac per- acta est personali descensu visitati, qui ad Noë prædicationem adeò fuerant pertinaces: quid de alijs putandũ est, qui & in ejus mortui fide, & ad Apostolicæ prædicationis auditum, au- res obsequentes & dociles præstiterunt? Quod autem tandem ait illud vivificatus spiritu me- liùs ac proprius de nobis dici quàm de Chri- sto, id certè negandum juxta contextum: cùm enim mortificatus dictus fuisset, elegantiùs & consonantiùs dictus etiam vivificatus. Nam & vivificari à Deo spiritum in Scriptura occurrit Isaiæ 57. v. 15. Vt vivificet spiritum humilium. Et quidem Spiritus à Deo vivificari cum omni dici proprietate potest, non ex eo quòd à mor- te aliquo modo suscitentur, sed quia eam, quam habent, vitam, illius beneficio possident: & prætereà quia non solùm vitam radicalem & substantialem confert, sed etiam actualem, quę potentiarum actibus exercetur, unde toties à Davide postulatam vitam, quæ ad spiritum pertinet, invenimus. Iuxta nostram autem ex- plicandi rationem, de qua citato nu. 605. con- venientior & sublimior sensus habetur, ut vi- vificatus spiritu dicatur Christus, quia Spiritu Sancto operante ejus est peracta resurrectio. Sicut enim cùm effudit sanguinem, per Spiri- tum sanctum semetipsum obtulit immaculatum Deo, juxta D. Paulum Hebr. 9. v. 14. Ita juxta D. Petrum per Spiritum sanctum resurrexit, cujus rationem cit. n. etiam est reddita, & satis quidem genuina, D. Athanasio suffragante. Pro quo hæc sit satis adnotasse, ut & P. Sua- rez faciamus satis, cujus & caussam defensa- mus.
QVARTA.
tuli, §. I. Ad Num. 672. modi probatione S. Isidori Pelu- siotæ præclara sententia, quæ sic habet: Imperiorum robur ac firmitas; Dei amicitia est. Ex lib. 1. Epist. 299. In quem locum cùm incidisset unus ex Nostris Sacerdos, neque junior, neque illitteratus, hæsit, & me adijt, ut scandalum pænè passo<-P> @@0@ @@1@ moverem. Sic enim ibi legerat: Impiorum ro- bur &c. Qua impia assertione nihil esse im- pium magis potuit. Et fuit ille enormis typo- graphiæ error, non habens ita obviam corre- ctionem, ut experientia docuit: ex qua & alijs juxta superiùs dicta, evincitur errorum adnota- tiones in calce Operum esse perutiles, quidquid nonnulli obsistant suo in placito relinquendi, & communi bono, ac Scriptorum honori, & commodo consulendum. Et ubi de erroribus agitur, ipsum, in quo sumus, S. Rosæ Peru- vianæ Festum, animadvertendum admonet in Oratione Officij clausulam, seu conclusionem corrigendam. Cùm enim dicatur ibi: Christi
sacræ admonent faciendum. Sic in Oratione Octavæ Nativitatis, & Epiphaniæ, Vt per eum,
Hebdomadæ sanctæ, Respice, quæsumus Domine &c. In Oratione S. Stephani, Vigiliæ S. Joan- nis Baptistæ. Et cùm ante annos aliquot in Oratione S. Catharinæ Virginis & Martyris haberetur Per eumdem &c. jussum est ut repo- neretur, Qui tecum &c. & in Rubrica quidem Missalis 9. §. 17. ita præscribitur: Si Oratio dirigatur ad Patrem, concluditur, Per Dominum
accidit, ut vidimus. Unde & mirari licet quo- modo in Oratione Dominicæ Palmarũ, quę & in principio & in fine mentionem continet Filij, non ita ut præscribitur factum invenia- mus; sicut & in Oratione S. Ludovici Regis, cujus extrema verba, Regis regum Iesu Christi
adnotasse, alicujus momenti visum est, quia ex hujusmodi observationibus aliqua solent in divino Officio meliorari: quamvis non is sim, cujus observationibus tantùm sit roboris, ut id, quod de alijs possit zelus iste sibi fidu- cialiter pollicere. Sed valeat ille quod possit, erunt fortè alij, quibus sensus idem, & pro ma- jori auctoritatis pondere sperare liceat, & cu- ra adhibita comparare. Et post hæc quidem scripta id quod circa Orationem S. Ludovici à me desideratum, suprema esse auctoritate dis- positum lætissimus deprehendi. nem pro Assumptione Virginis idem, quod de præfatis, videri dicendum. Cùm enim Filij no- men in extremis sit, scilicet Genitricis Filij tui
bricæ Canonem Qui tecum &c. addendum vi- debatur: quod tamen non ita factum. Sed est quod in Oratione ista desiderare multorum possit affectus (de proprio id mihi certum) quod scilicet in ea Assumptionis mentio ali- qualis habeatur. Nescio enim quo id mysterio sit ita dispositum, ut cùm in Orationibus pro Vigilia hujus Festi, expressa illius mentio sit,<-P>@@
q́ue totum divinum spiret & proclamet officium, in Oratione primaria penitus tacea- tur. Ad quod quidem dici potest ita in Sacra- mentario D. Gregorij haberi, cujus est id au- ctoritati delatũ, ut nihil addendum aut detra- hendum, visum fuerit consentaneum. Sed cer- tè ex eodem fundamento posset positio adversa firmari. Nam circa Officium Assumptionis ali- qua mutata comperiuntur: Orationes enim Missæ in Vigilia diversæ sunt, priori excepta: & tertia quidem penitus, secunda aliquantu- lùm. In Missæ autem Oratione tertia id, quod in prima desiderabamus, adjectum: sic enim illa apud S. Doctorem: Mensæ cælestis partici-
Et pro illis Festa Dei genitricis, positum Assump- tionem D. g. Quod quidem in prima pariter po- terat congruenti ratione disponi, ut post ver- ba, Genitricis Filij tui D. N. sicut in præfata di- ceretur, Cujus Assumptionem colimus, & hoc quoad Orationes; nam in Præfatione pars est non modica detracta. Id quod in multis alijs deprehendere poterit, qui ea, quæ in Sa- cramentario extant, cum ijs, quæ modò Ec- clesiæ usus habet, voluerit per otium colle- ctare.
tiam jam S. Isi dori redeamus, in cujus citatione etiam error, ex eo cōtingens, quòd ita apud P. Lorinum ibidem citatus reperiatur scilicet, lib. 1. Epist. 299. cùm tame sit Epistola 290. tenoris sequentis: Imperiorum robur ac firmitas Dei ami- citia est. Ex quo sequitur eum, qui robustè impe- rium gerit, Dei amicum esse. Mihi enim ait Scrip- tura, (Psal. 138. v. 17.) honorati sunt amici tui Deus, nimis confortatus est principatus eorum. Quo- circa si Dei amicus esse studes, fac robustè præsis, hoc est, nec muneribus, nec amicitia: verùm digni- tati ac merito jus præbens. Sic ille Petro scri- bens, cujus ut agnosci possit notam adjecit nullam. Scribit Petro Monacho lib. 3. Epist. 199. & Petro Lectori eodem libro Epist. 305. Præfato autem Petro cùm scribat prætereà sæ- piùs, nihil addit ad illius conducens statum. Ex tenore autem præfatæ Epistolæ gubernatorem fuisse convincitur. Et robustum quidem illum esse admonet in administranda justitia, ut Vir- ga directionis minimè muneribus in flectatur. Quod enim de virga ferrea Christi dictum à Davide Psal. 2. v. 9. Reges eos, in virga ferrea, optimi gubernantium exemplaris, ad hunc est sensum adsciscendum. Hinc pro justitia accu- ratè retinenda eumdem Petrum instruit glo- riosus Pater eodem lib. 3. Epist. 146. pulchrè ostendens quomodo debeat cum pace inviola- biliter conservari. Christus enim qui dixit: Pacem meam do vobis. Joan. 14. v. 27. dixit pa- riter: Non veni pacem mittere, sed gladium. Matth. 10. v. 34. Unde & concludit: Pax enim
Ad quod quidem Spiritus robustorum, ut apud Isai. 25. v. 4. necessarius est, quem nequeant munera turpiter emollire, de quo alibi dictum. Illa quidem turpi virgæ inflexione, capessens<-P> @@0@ @@1@ dæ justitiæ intuitu largiuntur. Talis autem amicitia, Dei amicitiæ est inimica manifesta. Sic D. Jacobus: Amicitia hujus mundi inimica est Deo. Jacob 4. v. 4. Quomodo ergo stabit illud, à quo sumus auspicati? Imperiorum robor ac fir- mitas, Dei amicitia est? Ubi non id tantùm de Principibus accipiendum, à quibus ea solet vi- litas esse procul; sed de inferiorum classe, ex quibus etiam imperiorum robur dependet & firmitas. Pro eodem ad justitiæ administratio- nem robore stat Theodorici illud ore Magni locuti Cassiodori Lib. 6. Epist. 5. aut si libuerit aliter compellare: Oportet prætereà firmitas ani- mi, ut à justitiæ tramite nullis muneribus, nullis terroribus auferatur. Sic ille de Quæsturæ decer- nens Magistratu. De antiqua & firma in Hispania Fide. Ad Num. 673. Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|