Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

ÇEVRE SORUNLARI

492

493

ÇEVRE SORUNLARI

İSTANBUL'DA 1979-1993 ASASINDA YAŞANAN ÇEVRE

- 15 Kasım 1979'da İstanbul Boğazı'nda petrol yüklü Independenta tankeri birkargo gemisiyle çarpıştı. 48.000 ton ham petrol denize yayıldı ve bir ay süre ileyandı. Patlamalardan çevredeki binalar zarar gördü, yoğun bir hava kirliliği yaşandı, Deniz ürünlerinde azalma ve kalite bozulması görüldü. Geminin hurdasıyıllarca; görsel kirlilik yarattı.

- 28 Ekim! 1988'de yabancı bir kargo gemisinden Marmara/ Denizi'ne 1.850 tonamonyak yayıldı. ::

- Ağustos 1988'de :Kafadeniz kıyısına vuran 367 adet varilde DDT ve türevleri,klorin, benzen, toluen vb zehirli ye tehlikeli atıklar bulunduğu saptandı.

-: Mart 1990'da Boğaz'da yüzlerce koyun yüklü bir gemi battı. Denize vereceği organik kirlEik yükünün yaratabileceği şok etkisini azaltmak için, tedrici yayılı-mı sağlayacak önlemler alındı.

- 24 Nisan 1993'te Ümraniye Çöplüğü'nde biriken metan gazı patladı. Çöplerinçevredeki konut alanları üzerine yığılması sonucu 39 kişi yaşamım yitirdi.

- 20 Eylül 1993'te İstanbul'un su kaynaklarından Elmalı Barajı, su toplama havzasındaki yoğun yapılaşma nedeniyle kirlendiği için, İl Hıfzıssıhha Kurulu'nunkararı ile devreden çıkarıldı.

ğü'nde (Milli Eğitim Bakanlığı Kültür Müdürlüğü) mimar olarak görev aldı. 1933' te Eski Eserleri ve Anıtları Koruma Heyeti üyeliğine atandı. 1954'te Eski Eserler ve Röleve Bürosu'ndan emekli oldu. 1957-1960 arasında istanbul milletvekilliği yaptı.

Çetintaş'ın istanbul'daki eski eserlerle ilgili çalışmalarının başında röleveleri gelir, ilk olarak 1932'de Chicago sergisine gönderilmek üzere Şehzade Camii' nin on iki pafta halinde rölevelerini hazırladı. Ardından Sokollu Mehmed Paşa Camii'nin rölevesini çıkardı. Anıtlar Kurulu üyesiyken Sultanahmet'teki İbrahim Paşa Sarayı'nı araştırdı ve o zamana, kadar yanlış bilinen birçok hususu aydınlattı. Bu konudaki çalışmalarını İbrahim Paşa Sarayı (1939) adlı kitapta topladı. Ayrıca Süleymaniye Camii (1938), Davut-paşa Sarayı (1939) ve II. Mahmud Tür-besi'nde (1942) yapmış olduğu araştırmalarda ilginç sonuçlar elde etti.

Çetintaş, istanbul'un sorunları üzerine eğilmiş, 1950'den sonra kent nüfusunun bilinçsizce artmasının önemi üzerinde durmuş, yöneticilerin dikkatini bu konuya çekmeye çalışmıştır. Daha genç yaşlarında iken "İstanbul'un İmarı", "Yetim İstanbul" yazılarını İkdatrida. yayımlayarak kent sorunlarının çözümü ve tarihi eserlerin korunması üzerinde durmuştur. "İstanbul büyümüyor, şişiyor", "Müstakbel İstanbul için bir felâket", "İstanbul'u bir kaç milyonluk bir şehir olarak şimdiden plânlamazsak ileride göreceğiniz manzara yüreklerinizi sızlatacaktır", "İstanbul tam yüz senedir şişiyor", "Bu şehir plânsız, projesiz bir ur gibi nasıl şişmeye başladı" yazılan günümüzde de güncelliğini korumaktadır.

Bibi. E. Yücel "Mimar Kemalettin ve Mimar Vedat Beylerin Üslûbunu Sürdüren Restora-tör Mimarlar", Birinci Milli Türkoloji Kongresi Bildirilen, İst., 1980, s. 467-481; T. Uya-roğlu, "Kaybettiğimiz Kıymetler: Sedat Çetintaş İdealist Bir Eski Eserci", Mimarlık, S. 7 (1965), s. 23-24.

\ ERDEM YÜCEL