Darslik O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim Vazirligi tomonidan tasdiqlangan Dastur asosida ilk marotaba temir yo’l kollejlari uchun Davlat tilida bosmaga tayyorlandi


Temir yo’llarda egrilik radiuslari



Yüklə 3,62 Mb.
səhifə4/74
tarix02.12.2023
ölçüsü3,62 Mb.
#137897
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   74
Bekatlar va tugunlar LOTIN (3)

Temir yo’llarda egrilik radiuslari

Temir yo’l darajasi

Egrilik radiusi, m

Tavsiya etiladiganlari

Ruxsat etiladiganlari

qiyin sharoitlarda

O’ta qiyin sharoitlarda texnik-iqtisodiy asoslab

Boshqarma bilan kelishilgan holda

Tezyurar
O’ta yuklangan
I
II
III

IVdaraja:


Umumtarmoq liniyalari
Tarmoq yo’llari
Bog’lovchi yo’llar



4000-3000

4000-2000


4000-2500
4000-2000
4000-1200
2000-1000

2000-600

2000-300


2500

1500
2000


1500
800
600

500

200


1200

1000
1000


800
600
350

200

180


800

600
400


400
300
200

200

-


Harakat tarkibining aylanma radiusli burilishga ohista o’tishini ta’minlash uchun bunday egriliklar to’g’ri uchastkalar bilan o’tish egriligi (perexodnaya krivaya) yordamida birlashtiriladi. O’tish egriligining radiusi cheksiz qiymatdan aylana egrilik radiusi R gacha bir tekis kamayib boradi. Yondosh egriliklar orasida yo’l darajasiga qarab eng kam qiymati 30m dan 150m gacha uzunlikda bo’lgan to’g’ri yo’l bo’laklari (egriliklarning yo’nalishini hisobga olgan holda) qo’yiladi.


Liniyaning bo’ylama profili alohida bo’laklarining (elementlarining) qiyaligi va uzunligi bilan tavsiflanadi. Qiyalik profilning boshlang’ich va oxirgi nuqtalari balandligi orasidagi tafovutni h shu ikki nuqta orsidagi masofa l ga
nisbati bilan o’lchanadi va minglik ulushda hisoblanadi. Boshqacha aytganda qiyalik yo’l sathi og’ish burchagining gorizontga nisbati, ya’ni ά burchak tangensi bilan ifodalanadi. 1.5 rasmda ko’rsatilganidek qiyalik poezd harakatiga ko’tarilishni engishga

Rasm 1.5. Qiyalikni hisoblash chizmasi

qo’yiladigan qo’shimcha qarshilik tug’diradi:



bunda
Q – poezd massasi;
i - ko’tarilishning minglik soni.

Poezdning massasi qiyalik tikligiga bog’liq bo’lib temir yo’llarni loyihalashda qiyalikni imkon qadar kamaytirishga harakat qilinadi.


Temir yo’l liniyasining asosiy parametrlaridan biri uning etakchi qiyaligidir. Etakchi qiyalik eng katta, surunkali ko’tarilish bo’lib, uning qiymati bo’yicha minimal hisobiy tezlikda yakka tortuvchi kuch bilan harakatlanuvchi poezd massasining meyori belgilanadi. Ushbu qiyalik yo’lning darajasiga va topografik sharoitlarga qarab yangi va qo’shiladigan mavjud liniyalarda poezd vaznini umumiylashtirilgan (unifikatsiya qilingan) meyorlarga keltirishni hisobga olgan holda texnik-iqtisodiy hisoblar asosida belgilanadi.
Etakchi qiyalik yangi tezyurar liniyalarda 0,002, o’ta yuklangan liniyalarda 0,009, I darajali liniyalarda 0,012, II darajali liniyalarda 0,015, III darajali liniyalarda 0,02 va IV darajali liniyalarda 0,03 dan katta bo’lmasligi kerak.
Bo’ylama profil elementlarining uzunligi kelajak istiqbolda muomala uchun mo’ljallangan poezdning yarim uzunligidan kam bo’lmasligi kerak. Bu holda poezd ostida bir vaqtda profil sinishining ikkidan oshmasligi ta’minlanadi. Bo’ylama profilning alohida yondosh elementlari vertikal tekislikda 15000 dan 3000 m gacha bo’lgan radiusli egriliklar bilan liniya darajasiga qarab o’zaro bog’lanadi.
Bo’ylama profil qabul qilingan shartli belgilar bilan namunaviy (standart) shaklda rasmiylashtiriladi. Chizma masshtabi va ko’rsatiladigan ma’lumotlar bo’yicha to’liq (podrobno’y) va qisqartma (sokrahyonno’y) bo’ylama profillar farqlanadi.

Yüklə 3,62 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   74




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin