Dərs vəsaiti kimi tövsiyyə edilib. 3-cü nəşr Moskva: Akademik Layihə

2012-ci ildə RF-nın sosial-mədəni tədbirlər üçün ayrılmış büdcəsinin xərcləri (1)

	Milyard rublla				ÜDM-dəki faizi
	Ayrılmış büdcə	o cümlədən;			Ayrılmış büdcə		o cümlədən;
		Federal büdcə	RF subyektləri büdcələri	Federal büdcə			RF subyektləri büdcələri
Cəmi	1356.8	618.3	738.5	12.5		5.7		6.8
Təhsil	409.4	81.7	327.7	3.7		0.7		3.0
Mədəniyyət, incəsənət və kinematoqrafiya	48.6	10.2	38.4	0.5		0.1		0.4
Kütləvi informasiya vasitələri	18.6	9.9	8.7	0.2		0.1		0.1
Səhiyyə və fiziki tərbiyə	253.7	31.6	222.1	2.3		0.3		2.0
Sosial siyasət	626.5	484.9	141.6	5.8		4.5		1.3

İdman sahəsində görülən işlərin sayı

	1997	1998	1999	2000	2001	2002
1.5 min və daha çox tamaşaçı sayı üçün nəzərdə tutulmuş stadion	2313	2121	2092	2108	2106	2112
İdman zalı (min)	53.02	53.06	54.4	54.9	54.8	56.1
Üzgüçülük hovuzu	2520	2598	1821 (2)	2512	2630	2639
O cümlədən, qapalı	2142	2332	1592 (3)	2253	2365	2378
Birləşik idman müəssisələri (meydança və sahə) (min)	89.02	92.3	94.6	96.8	98.7	103.8

1. 
   Rusiya Maliyyə Nazirliyinin məlumatlarına əsasən.
   
2. 
   2002-ci ildə 5.3 min fiziki tərbiyə və sağlamlıq mərkəzi və təşkilatı fəaliyyət göstərirdi.
   
3. 
   Üzmə zolağı 25-50 metr uzunluqlu olan hovuzlar nəzərdə tutulur.
   

Kurort sanatoriya, istirahət mərkəzləri və turist düşərgələrində müalicə olunan və istirahət edən insanların sayı (min nəfərlə)

	1997	1998	1999	2000	2001	2002
Cəmi , Onlardan uşaqlar	6858 1112	6256 1671	8054 1948	8873 2154	8644 2082	9137 2419
O cümlədən, sanatoriya və pansionatda istirahət edən və müalicə olunanlar (Yaşlılar və uşaqlar üçün) Onlardan uşaqlar	1890 647	2248 745	2971 884	3396 968	3551 1083	4165 1347
İstirahət pansionatları və fərdi evlərdəki sanatoriya-profilaktoriyada olanlar Onlardan uşaqlar	1367 903 209	1267 970 218	1381 1246 223	1461 1435 318	1385 1252 238	1259 1107 229
İstirahət mərkəzləri, düşərgələr və digər istirahət müəssisələrində olanlar Onlardan uşaqlar	831 256	1251 310	1863 445	1934 450	1883 426	2125 501
Turist düşərgələrində olanlar Onlardan uşaqlar	1778	520	541 129	585 137	504 89	442 97

Ekskursiya və sanatoriya sağlamlıq xidmətləri və fərdi mədəni xidmətlər üçün müştərilər üçün təyin edilmiş orta qiymətlər (rubl)

	1997	1998	1999	2000	2001	2002
Kinoteatr ,1 bilet	4.95	7.36	13.09	23.11	34.39	48.66
Teatr, 1 bilet	13.00	17.32	25.12	33.60	45.08	61.77
Muzey və sərgilər, 1 bilet	4.44	5.36	6.22	7.92	10.23	13.66
Ekskursiya avtobusu, adambaşına 1 saat	7.99	8.97	11.87	14.67	19.12	23.02
Sanatoriya, adambaşına 1 gün	168.02	201.84	264.25	351.35	444.06	551.39
İstirahət guşəsi, pansionat, adambaşına 1 gün	118.72	135.41	197.90	279.76	352.04	426.89

Uşaq sağlamlıq müəssisələri

	Uşaq sağlamlıq müəssisələrinin sayı (min)							Həmin müəssisələrdə istirahət edən uşaqların ilə görə sayları (min nəfər)
	1997	1998	1999	2000	2001	2002	1997		1998	1999	2000	2001	2002
Cəmi, o cümlədən uşaq sağlamlıq müəssisəsi: şəhərkənarı	40.1 3.1	42.6 3.1	44.3 3.2	49.2 3.3	52.1 3.3	52.2 3.3	4856 1819		5125 1888	5535 2015	6171 2185	6359 2128	6114 1968
Sanatoriya tipli	0.4	0.4	0.5	0.5	0.6	0.6	136		151	173	184	240	229
Gündəlik qalan məktəblilər üçün	25.7	28.2	29.5	32.9	34.6	35.5	1944		2165	2415	2772	2929	2958
Hərbi-idman profilli	3.6	3.9	4.1	4.5	4.7	5.1	344		357	395	446	423	420
İdman-sağlamlıq və istirahət fəaliyyəti	7.3	7.0	7.0	8.0	8.9	7.7	613		564	537	583	639	539

Mövzunun əsas anlayışları
Həyat qüvvələri, mədəniyyət və istirahət, gənclər, reabilitasiya, asudə vaxt, sosial iş, mövzu.
Mövzuların xülasəsi
1. Mədəniyyət və istirahət sahəsində sosial iş; istiqamətləri və xüsusiyyətləri.
2. Sosial işçinin gənclər arasında istirahət fəaliyyətini təşkil etməsi.
3. Bölgələrdə gənclərlə iş proqramları.
4. Mədəniyyət və istirahət sahəsində sosial işlərin Avropa modelləri.

Seminar sessiyasında müzakirə üçün suallar
1. Mədəniyyət və istirahət fəaliyyəti və sosial iş sistemində yeri.
2. İctimaiyyətlə əlaqələrin, mədəni və əyləncəli fəaliyyətlərin əlaqələndirilməsi məsələləri.
3. Mədəni və əyləncəli fəaliyyətlərin təşkilində ictimai özünü idarəetmənin rolu.
4. Yeniyetmələr arasında cinayətkar davranışın qarşısının alınması üçün sosial iş strategiyaları.
5. Asudə vaxtın təşkili sahəsində böyük qruplarının tipologiyası.
6. Asudə vaxtın təşkilinin istiqamətləri.
Ədəbiyyat

1. 
   Березкин Ю.К. Социально- воспитательная работа с несовершеннолетними по месту жительства // Российский журнал социально работы. 1997, №2.
   
2. 
   Григорьев С.И. Социология социально работы как содействие осуществлению и реабилитации жизненных сил человека // Российский социально работы. 1996, №2.
   
3. 
   Ковалева А.И, Луков В.А Курс социологии молодежи для социального работника: подходы к концепции и вопросы преподавания // Российский социальной работы. 1998. №1.
   
4. 
   Социальная работа: инновационные и компаративные исследования. М. 1998.
   

III BÖLÜM.

Sosial işdə klient obyek mənbəyi kimi.
Mövzu 11
Sosial elmlərdə klient anlayışı
Kursun tədrisində mövzunun yeri və rolu
Sosial işdə bu mövzu qəbul edilmiş əsas psixoloji nəzəriyyələr və nəzəri yanaşmaların köməyi əsasında müştəriyə subyekt və obyekti kimi yanaşmalara yol açır.
Əsas baxılan suallar

1. 
   Müştərinin şəxsiyyətinə psixodinamik yanaşmalar
   
2. 
   Müştərinin şəxsiyyətinə humanist yanaşmalar
   
3. 
   Sosial işdə klientin pisixo-sosial modeli
   
4. 
   Müştəri problemlərin həlli metodunun paradiqmasında
   
5. 
   Funksional metodunda müştəriyə yanaşmalar
   
6. 
   Müştəri sistem yanaşmanın metodologiyasında
   

1. Müştərinin şəxsiyyətinə psixodinamik yanaşma.
Bu, analitik və pasient arasındakı əlaqənin terapevtik əlaqə hissəsidir və pasientin problemlərini həll edə və ya kömək edə bilər.
Psixodinamik yanaşma Z.Freydin psixoanalizində əsaslanır. Müştəri və terapevt arasında formalaşan münasibət , həkim və pasient arasindaki münasibətlə etnidir, buna görə psixoanalitik yanaşmalarda komək xahiş edən müştəri,pasiyent kimi təyin edilir. Əvvəlcə bu metod pasiyentin və lazımlı prosedurların quraşdırılmalarını sərt müəyyən edirdi, bununla tikilirdi, necə ki, tibbi təcrübədə, münasibətlərin direktiv prinsipləri. Daha sonra Z.Freyd o qənaətə gəlir ki, analitikin və pasiyentin arasında münasibətlər terapevt əlaqənin hissəsidir və onlar pasientin problemlərinə kömək edə və ya mane ola bilərlər.
QARŞILIQLI MÜNASİBƏT - sosial işdə emosiaların qarşılıqlı əvəzedilməsidir. Dinamik qarşılıqlı təsir, korrektiv davranış əlaqəsi. İşçi atmosferin yaradılması üçün, köməklər.
Freydin şəxsiyyət konsepsiyasının əsasları inkişafın hərəkətverici qüvvəsi kimi götürülən münaqişələrin fərziyyəsidir. Cinsi instinktlər və aclıq və ağrı instinktləri arasındakı bu münaqişələr sonradan genişləndi və fərdiyyətin inkişafında həyatın qüdrəti və məhv və ya ölüm arasında olan qarşıdurma kimi mühüm münaqişələrə gətirib çıxardı.
Konsepsiya aşağıdakı müddəalara əsaslanır:
1. Davranış psixoloji şərtlərə (zehni determinizmə) malikdir.
2. Şüuraltı zehni proseslər insanın düşüncələrini və hərəkətlərini şüurlu proseslərdə daha çox müəyyən edir, buna görə də davranışlarımızın əsl səbəblərinin çoxu bizə məlum deyildir.
Bunun nəticəsi:
1. İnsanlar ağrı və çətinlikdən qaçmaq üçün hərəkət edir, bu da duyğu və ya duyğuların bogulmasına gətirib çıxarır.
2. Duyğu və duyğuların kifayət qədər uzun müddətə bogulması ilə sıçrayış meydana gəlir və bu müəyyən bir simvolik şəkildə maskalanır.
3. Freyd xüsusi bir anlayış təqdim edir - libido, ilk növbədə cinsi təzahürlərin əsasını təşkil edən əsas cinsi enerji deməkdir ki, bu da kəmiyyətlə ölçülə bilər, lakin hazırda ölçülməzdir.
4. Freyd insan fərdiliyini libidonun miqdarına və onun müəyyən bir obyektinin diqqətə alınması əsasında başa düşülə biləcəyinə inanırdı, çünki şəxs belə obyektlərə ətraf mühitlə gərginliyi aradan qaldırmaq və özünü bərpa etmək üçün baxır.
LİBİDO - "geniş mənada - bütün psixi prosesləri və strukturları ittiham edən bir enerji forması", psixoanalitik nəzəriyyədə insanın instinktual cinsi enerjisidir. Freydin sözlərinə görə, libido bir insanı hər cür aktiv fəaliyyətə cəlb etməyə məcbur edən əsas vasitədir.
Freydin insanın quruluşu anlayışına əsasən, üç əsas struktur ətrafında insan davranışını təşkil edirdi:
Id, Eqo və Supereqo (Bu, mən, yüksək mən).
Id - şəxsin əsas hissəsidir, ən arxaik tipdir. Freydə görə, şəxsiyyət quruluşunun bu hissəsi doğumdan, genetik olaraq təyin edilir. Id, bütün şəxsiyyət üçün bir enerji mənbəyi kimi xidmət edir, instinktləri bogmaq qabiliyyəti ilə xarakterizə edilən əsas irrasional prosesləri əks etdirir. Id, tamamilə qeyri-şüuri və instinktiv bioloji ehtiyaclar (yuxu, yemək, defekasiya və s.) ilə əlaqələndirilir ki, şəxsiyyət orqanında somatik və zehni proseslər arasında bir dirijordur.
Eqo, Iddən inkişaf edir.
Freyd bu barədə yazmışdır:"Mən" "Bu"-nun dəyişmiş formasıdır.Dəyişiklik, şüurun vasitəçiliyi ilə xarici dünyanın birbaşa təsiri ilə əlaqədardır.O, həmçinin xarici dünya və niyyətlərinin təsirini tətbiq etməyə və həqiqət prinsipi ilə məhdudlaşmayan "İd"-də hökm sürən zövq prinsipini əvəz etməyə çalışır."Mən" üçün qavrayış "İd" üçün bir instinkt kimi qəbul edilir.