Die Wêreld Waarin ons Leef



Yüklə 493,57 Kb.
səhifə2/86
tarix07.01.2022
ölçüsü493,57 Kb.
#90885
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   86
Hoofstuk

Titel

Bladsy













Voorwoord

2

1

Die wêreld van ons tyd

4

2

Die oorloë en konflikte van die wêreld

12

3

Die buurt waarin ons woon : Afrika

20

4

Ons land : Suid-Afrika !

29

5

Die siel van ons nasie - Ons demokrasie en ons staat

43

6

Verandering, konflik en kommunikasie

50

7

Nasionale en persoonlike veiligheid

56

8

Ons diepste dryfvere : Godsdiens en ideologie

65

9

Samesweringsteorieë van die wêreld

70

10

‘n Kykie vorentoe - Die toekoms

78










Bylae







A

Reiservaringe uit Nigerië

89

B

Samevatting

94


Hoofstuk 1 : Die wêreld van ons tyd




Inleiding


Ons begrip van die wêreld rondom ons het ‘n groot impak op die wyse waarop ons ons lewens inrig. Almal word binne ‘n bepaalde raamwerk groot en ‘n mens neig om dit te verabsoluteer, of te aanvaar as die enigste aanvaarbare of korrekte lewensnorm. Dit is die wese van konserwatisme. Ywerige studie en moderne media, soos die TV en reise na ander gemeenskappe, stel 'n mens bloot aan ander mense en hulle waardestelsels, en dit lei mens tot die besef dat die wêreld groter is as net jou eie kring. Dit het onbewustelik die herevaluering van 'n mens se eie raamwerk tot gevolg. Op sigself is dit ‘n goeie ding, aangesien dit ‘n mens bring tot ‘n groter begrip van die werklikhede in die wêreld, in teenstelling met ideologiese posisies wat mens dikwels onbewustelik inneem.


Kort geskiedenis

Die wêreld van ons tyd is die produk van dramatiese gebeure wat die afgelope twee eeue plaasgevind het. Hoewel hierdie gebeurtenisse lank reeds verby is, het baie daarvan duidelike indrukke op die nasionale geheues van die wêreld se volkere gelaat, wat ook in sommige gevalle vasgevang is in strukture wat vandag nog bestaan en ‘n invloed uitoefen op wêreldgebeure, soos byvoorbeeld die Verenigde Nasies Organisasie.
Hoewel in vroeër eeue vorige beskawings, soos byvoorbeeld die Chinese, die Japannese, die Ottoman Turke, ens., baie prominent was, is die laaste twee eeue gedomineer deur die opkoms van Europa en die Westerse beskawing. Ten spyte van ontsettend baie konflikte en stryd kruis en dwars deur Europa, het die kontinent tot ‘n reus ontwikkel terwyl ander wêrelddele byna staties was in vergelyking daarmee. Die stryd was in baie gevalle juis die aansporing tot verdere ontwikkeling, hoewel dit ook grootskaalse ellende en armoede veroorsaak het. In hierdie konflikte was veral die stryd tussen Spanje, Engeland, Frankryk en later Duitsland van groot belang. Dit het onder andere die konsep van nasionalisme uit die vroeëre feudale stelsels gevestig. Die Westfalia-Ooreenkoms het in 1648 byvoorbeeld beslag gegee aan die konsep van die nasionale staat soos ons dit vandag ken.
Die groot ontwikkelinge in Europa het aanleiding gegee tot die verskynsel van kolonialisme, waar nasies hul invloedsgebiede uitgebrei het na ander, onontginde kontinente. Die belangrikste kolonie was natuurlik dié in Noord- Amerika. Derduisende mense het, veral uit Engeland, daarheen geïmmigreer. Uiteindelik het die kolonie na ‘n rebellie in die laat 1700’s ontwikkel tot ‘n selfstandige staat, die VSA, wat vandag die magtigste land ter wêreld is. Afrika is gekolonialiseer deur veral Engeland, Frankryk, Portugal, België en Duitsland en ‘n belangrike konvensie het in Berlyn in 1884 plaasgevind waarin die grense van Afrika State vasgelê is, sonder dat mense uit Afrika geraadpleeg is. Dit het vandag nog 'n impak op Afrika-politiek.
Die Eerste Wêreldoorlog was ‘n skok vir Europa wat die twintigste eeu met optimisme tegemoet gegaan het. Die nuwe tegnologieë het die oorlog ongelooflik destruktief gemaak en miljoene mense se lewens gekos. Nuwe toerusting soos nuwe gewere, tenks, vliegtuie en primitiewe chemiese wapens is vir die eerste keer gebruik en uiteindelik het die oorlog vasgeval in ‘n onbeweegbare loopgraafoorlog. Na die vredesluiting het die mense van die wêreld gepoog om ‘n meganisme daar te stel waardeur sulke toekomstige groot oorloë vermy kon word. Dit het gelei tot die stigting van die Volkebond (League of Nations), maar die VSA was nie deel daarvan nie. Hoewel hierdie organisasie sekere fondamente vir internasionale samewerking gelê het, was dit nie suksesvol nie en het uiteindelik ontbind.
Die Tweede Wêreldoorlog was nog ‘n groter skok vir Europa en dit het die vorige oorlog in elke opsig oorskadu. Uiteindelik is partye vêr buite Europa, soos byvoorbeeld Japan en die VSA, by die stryd betrek. Die enkel grootste gebeure was seker die twee kernbomme wat die VSA in 1945 op Hirosjima en Nagasaki gegooi het. Dit het skokgolwe deur die gemoed van al die volke op die wêreld gestuur en het die wêreldtoneel ingrypend verander.
Na die Tweede Wêreldoorlog het die wêreld snel ontwikkel tot ‘n bi-polêre sisteem waar daar twee dominante magte was – die VSA en die Unie van Sosialistiese Sowjet Republike. Die res van die wêreld het hulself min of meer in twee kampe agter hierdie twee reuse gerangskik. Dit het aanleiding gegee tot die sogenaamde koue oorlog, waar stryd gevoer is op indirekte wyse, aangesien die uitbreek van ‘n kernoorlog so ontsettend sou wees dat dit die hele beskawing sou kon uitwis, en dus ten alle koste vermy moes word. Die filosofie was bekend as MAD – Mutual Assured Destruction, waarin geen een van die groot moondhede wat ‘n kernoorlog sou begin, die vernietigende teenaanval sou kon vryspring nie, en dus sou dit dwaas wees vir enigiemand om 'n kernoorlog te begin.
In die tydperk het die ontwikkeling van die Verenigde Nasies Organisasie plaasgevind, met die doel (soos die Volkebond) om konflikte te vermy en vrede te verseker. Die VN bevat baie organe waardeur hulle wêreldwyd invloed uitoefen, maar die belangrikste twee is die Algemene Vergadering en die Veiligheidsraad. Die Veiligheidsraad oefen die grootste invloed uit en bestaan uit 10 lede, waarvan 5 groot moondhede (VSA, Brittanje, Frankryk, Rusland, China) permanente status en vetoreg het. Die aktiwiteite van die VN word sterk gedra deur die groot bydrae van die Verenigde State (sowat 25%) en in baie kringe word die VN gesien as ‘n lakei van die sterk Westerse moondhede. Hoewel die VN in baie dinge betrokke geraak het, kon hulle baie van die aksies nie suksesvol deurvoer nie.

Die volgende dramatiese verandering wat op die wêreldtoneel plaasgevind het, was die skouspelagtige ineenstorting van die Russiese magsblok. Gebaseer op onwerkbare Marxistiese en Kommunistiese filosofieë kon die state nie ekonomies genoegsaam ontwikkel nie, en het hulle uiteindelik in duie gestort. Dit het gelei tot ‘n onstabiele internasionale omgewing aangesien daar nou nie meer ‘n magsbelans was nie. Die VSA het alleen as die enigste, onbetwisbare “Super Power” oorgebly en selfs tot “Hyper Power”ontwikkel. Dit het daartoe aanleiding gegee dat baie streekskonflikte, wat vir dekades lank sluimerend was, nou te voorskyn gekom en ontbrand het. Dit bring ons by die wêreld van ons tyd.





Yüklə 493,57 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   86




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin