Donderdag 23 Februari stierf Leonard Beels onverwachts. Hy was sinds lang lijdende en had soms vreeslijke pijnen in het middenrif, zodat hy dikwijl over de grond kroop. Zyn medicus Dr

918

Zondag,1ste Paasdag 9 April hoorden wy te 11 uur Spurgeon. Het eerste wat hy zeide was“: " 11' there ever was any brilliancy in my delivery , to- day you will be disappointed," maar dit was niet het geval,want het was meer dan byzonder,verheven,eenvoudig en prachtig,and so we had our turn. Spurgeon stond niet in een preekstoel maar op een platform,waar hy al sprekende heen en weer liep; de preek werd gestenografeerd en aan de uitgang verkocht en menige Paasdag hebben wy die later overgelezen en aan anderen voorgelezen. Te 1 uur reden wy naar de Kew Gardens en daarna naar Richmond,waar wy het hoogliggende,prachtige park bewonderden.

's Avonds bleven wy uit vermoeienis thuis en schreven brieben.

Maandag reden wy te 9 uur naar Paddington,waar het Station van de Great Western is. Per fast train reden wy te 10 uur naar Windsor langs een byzonder lelijke weg. Wy kwamen er te kwart voor elf aan en liepen de brug over naar Eton,waar wy Betsy James-Beels en haar man vonden,die ons allervriendelijkst ontvingen en ons eerst hun tuin en huis wezen, waar tal van kleine cellen waren met een hangkast,tafeltje,stoel en bed voor de jongens,aie by hen in de kost waren,en daarvoor ieder 100— betaalden,terwijl ons later bleek dat zy weinig te eten kregen. Wy zagen daarna de scholen,en op myn vraag wat de jongens er leerden,antwoordde James: " Heel weinig,want zy hebben 4 maanden vacantie en doen veel aan " sport,roeien enz, en voorts is het zó donker in de lokaleh, dat alleen " zy,die het dichtst by de ramen zitten,iets zien." En zó was het ook.

De lokalen zyn donker en laag en nog precies in dezelfde toestand als voor 4 eeuwen,toen Hendrik VI in 1400 Eton stichtte. De ramen zyn hoog en de ruiten klein,zodat er geen licht door komt; in alle banken,luiken, deuren en tafels hadden de scholieren hun namen gesneden,zodat de tafels en banken van lieverlede te smal zyn geworden om er aan te schrijven of er op te zitten.

Ik zag er een naam met het jaartal 1614 er achter en een inscriptie luidende:" Queen Elisabeth ad nos gave 2 loves (broden) 1559»" Ik las ook de namen van Macaulay en Wellington. Het onderwijs bepaalt zich tot Engels,Latijn en Grieks en Eng, geschiedenis. Geen wonder dat de Engel- sen op enkele uitzonderingen na,aartsstoffels zyn. Toen ik James een boek vroeg over de Eng, geschiedenis tussen Georges III en Viötoria, haalde hy een miserabel schoolboekje uit zyn kast,anders had hy niet en kende hy evenmin.In elk lokaal hing een gard,waarmee de jongens geranseld

werden en stond een blok,waarin z£ staan moesten. James zelf kwam my voor zeer onkundig te zyn en toch was hy een der headmasters. Wat Betsy Beels in hem behagen kon,weet ik niet. Te 1-jr lunchten wy,dat wil zeggen,gingen wy aan een grote ronde tafel zitten met de Heer en Mevr. Brunei,maar ofschoon wy met ons zessen waren en die twee er logeerden,was er byna niets te eten,en wat my ook trof was dat de butler,die met de wijn rondging,

Lore niet inschonk. Te 2-? bezichtigden wy de kerk en de State apartments in Windsor Castle,(de overige waren niet te zien) en daarna reden wy door het park naar the Virginia Waters en de ruïne en terug naar het sta- tion voor 17 sh.!! De Brunels en James feliciteerden ons dat wy het in Londen zo by uitzondering goed troffen,daar er geen fog was.

Dinsdag 11 April. Terwijl de jongens naar de Zoöl.üardens gingen, reden Lore en ik naar Nottinghillgate en van daar te voet naar West- bournegrove en de winkel van Whiteley,een soort van Bon Marché met allerlei departments,waar Lore 3 jurken voor Dora kocht,en voorts 2 japonnen en 2 hoeden. Vandaar per omnibus naar Oxford Circus; in de New Oxford- street 192 by Pearse kocht zy een mantille en bestelde zy nog een japon.

Te 2 uur waren wy in het hotel terug en haalde Mrs Haywood ons af met wie wy per bus van Ludgate Circus naar Broadstreet en vandaar in een andere bus naar Hackeney road reden. Wy bezichtigden het Hospitaal,de coffeeroom en de 2 missionhouses,waarvan er een aan Henriette Elout

behoorde. Per tram reden wy vervolgens naar de Shoreditch Station en per trein naar Mildmaypark,waar wy the Deaconess House en the Conference Hall zagen. Wy waren te 54" weer in het Hotel.

Aan de table d'hote amuseerde het ons dat een der stamgasten,die aan het hoofdeinde van een der lange tafels zat,onder het eten dagelijks zyn servet op de grond wierp en er een schoon kreeg. Het eten was gelukkig meer Continental dan Engels. Amusant was ook het uitzicht uit onze kamers op de brug over de Theems,en de jongens telden de ryhiigen,die er over reden.

^ Woensdag 12 Apeil reden wy eerst naar Pearse om de japon te passen,

tyr/i wat veel tijd nam. Daarna kochten wy by Parkins & Cotte papier,labels,

een necessaire enz. en by Clack een manteltje voor Dora.

In het British Museum zagen wy de opgezette beesten,Egyptische tabletteen, sarcophagen en mummies,voorts interessante autograpnen van Ko- ningen en beroemde mannen en vrouwen,van Henry VlII,Elisabeth,Ann Boleyn, Maria Stuart,James I,Willem III,Queen Ann,Philips II,Luther,Calvijn, Melanchton, Erasmus,Marlborough, en een van 't jaar 650‘, dan de oudste Codices,oude prenten,oude drukwerken enz. Vandaar reden wy naar het South Kensington Museum,dat vol is van allerlei afgietsels,onder andere van de Kolom van Trajanus; wy zagen er een oude# staatsiewagen,een Sedan- chair,Japans,Chinees,Perzisch porselein,oude meubels,kantwerk,waaiers enz. Later bekeken wy de equipages en ruiters in Rotten row,en 's avonds schreven wy brieven,terwijl JW. en Frank naar twee goochelaars keken.

Donderdag 13 AprijL Voor het eerst regende het hard en w£l de ganse dag,maar dit hinderde ons niet,daar wy te 10 uur naar het Crystal Palace reden,waar wy tot 4t bleven en o.a. door de Camera Obscura de tuinen zagen,voorts onder de grond het aquarium van de zeerozen,kreeften, palingen en allerlei vissen,de ruïnes van Pompeji en aan de andere zijde Pompeji zoals het er vóór de catastrophe kan hebben uitgezien,highly interesting. De opgezette beesten,een huis in Pompeji,een Chinees en een Egyptisch vertrek en allerlei figuren van Amerikanen,Indianen en / Papoeas waren ook der moeite waard om bekeken te worden. Het gebouw was ib/b n0g hetzelfde als in 1851. Een policeman liep met een kind aan de hand

rond,dat zyn ouders verloren had en wy raakten Jan Willem kwijt,die eerst . te 6 uur in het Hotel terugkwam. Lore kreeg haar ja^pon thuis en ging I te 8 uur met JW. de goochelaars weer zien,maar zy kwam verdrietig terug want zy vond de voorstelling archigemeen. Frank en ik bleven thuis om te pakken.

Vrijdag 14 April was de tiende en laatste dag. In een bootje voeren wy naar Hallows pier by de London Bridge,waar een harde regen viel, die gelukkig spoedig ophield. Wy kochten vooroé 4- sponsen en borstelt en bestelden er tandeborstels soortgelijk aan die,welke hy voor Mrs.

Beels maakte; verder kocht ik een Gospel's compass. jjaarna reden wy naar Piccadilly Circus en flaneerden in de Regent-en Oxfordstreets,waar wy alle winkels leegkochten,totdat de jongens begonnen te brommen en ons verlieten. Lore en ik rustten toen by een confiseur uit en reden naar

Rotten row om voor het laatst de equipages te zien. Toen wy eensdeels

hiervan verzadigo waren,namen wy plaats in een handsome,waar een prachtig paard voor gespannen was en lieten wy ons rondtoeren langs Buckingham Palace,Grosvenor Square,Cleopatra needle en Victoriastreet,waar ik in de British Bible Society een Hebr. vertaling kocht van de Brief aan de Hebreeën. Het paard reed zó hard door de foule en rytuigen heen dat het zweet my uitbrak,maar Lore zeide my dat zy het heerlijk vond en in lang zo niet had genoten. 3

Wy betaalden de rekening in het Hotel,die a 25.14.bedroeg of ƒ 308,40 IfS'lf' voor 9 dagen,d.i./ 34,-per dag of ƒ 8,-per persoon,dus niet te duur.

Te 8.26 verlieten wy het Hotel and shook hands with Rachel and George.

Ik herinner my niet of wy ook Polydorus te zien kregen. In Queensborough wachtte een kleine boot ons op,maar met ruimer cabines dan dp de heenreis, ofschoon deze de cabins van Prince Henry heetten,omdat die voor onze Prins Hendrik bestemd waren als hy naar Engeland overstak. Er waren 70 passagiers,de zee was als een spiegel en Lore sliep best. Te fT uur stonden wy op en wandelden op het dek en voeren langs Ostende,Blankenberg, Heist,Knokke en Nieuwe Sluis en landden te 7t te Vlissingen aan. De stewaRd vroeg my slechts 2\ shilling voor het ontbijt en de avondthee, terwijl ik op de heenreis voor hetzelfde voor 17-? sh. was afgezet.

Te 12 uur kwamen wy te Amsterdam,waar allen ons aan het station opwachtten. Wy hadden ƒ 959,- verteerd en hadden er ƒ 1000- voor gezet en voor wel ƒ 10.000- genoten.

Zondag 16 April gingen wy naar de receptie van Marie s'Jacob en Willem Hartsen.

Op 19 April vertrokken Cécile Paroz en Miek naar Peseux en de volgende dag werd Marie Hartsen s'Jacobs huwelijk door Ds de Graaf ingeze- 'gend en zaten wy te ly aan de bruiloftsdis aan,ik naast Hansje van Lennep_ Brommelin en Lore tussen Nellesteyn en Warner. Er waren toasten ,o.a. van Hartsen en van Christiaan,die op zyn gewone ongegeneerde manier de beide vaders s'Jacob en Hartsen in het ootje nam en uitkleedde. Papa s'Jacob hield zyn mond.

Zaterdag 22 April kwam Henk van Zurich terug en spoorden Lore en ik naar Utrecht om David te zien en in de Biltstraat een hittewagen te bestellen.

Wyfhadden voor het schilderen van de gevel van ons huis te Amsterdam laten inschrijven door Heyer en van den Ent. Eerstgenoemde vroeg ƒ 1758-, de ander ƒ 1165,-. vCiCty

Willem Borski toonde my een (kaartje,waarop gedrukt stond Le Chevalier Hartsen,Conseiller d' Etat,ofschuon hy geen Staatsraad was,‘als pendant van Le Jonkheer Elout de Soeterwoude. Vanitas vanitatum !

L/S'/4 Vrijdag 28 April telegrafeerde Notaris Stumphuis uit Beverwijk my

' dat Herman Schuymer overleden was en de volgende dag spoorde ik er met myn medeexecuteur,een neef Schuymer,heen. In een armoedige kamer vonden wy de weduwe en de notaris Moens,die ons mededeelde dat de overledene by testament van 1878 zyn vermogen aan twee minderjarige meisjes Bergfelt, onder voogdmj van zekere Jonas,vermaakt had en het vruchtgebruik aan zyn weduwe. Hy had in 1841 vier ton van zyn vader geërfd en liet slechts ƒ 13.000,- na en enige mepbelen zonder waarde. In Jan. *882 had hy zyn huis te Amsterdam voor ƒ 22.000- verkocht. Vijfmaal had hy verkoping gehouden van de kostbaarheden,waarmede zyn huis gevuld was,en nu was er nog slechts ƒ 5,- in huis. Hy deed niets dan spelen en drinken. Zyn neef en ik weigerden de executele te aanvaarden.

Woensdag 3 Mei vertrok Lore met Dora en Ulie voor goed naar buiten, terwijl Blanc en Nor per stoomtram naar Hilversum reden. Het was zeer warm,70 graden,zodat Lore deuren en vensters tegen elkaar kon openzetten zonder tocht te voelen. De baas zeide dan ook dat alles gruwelijk groeide.

By het schuitenhuis waren 2 mooie grote sparren omgewaaid. Lore schreef my een en ander en eindigde:" Chéri,je languis tant après toi; viens " vite. J'ai besoin de toi de toistes manières,et c'est si vexant d'être " seule ici et séparée de toi." Ik had Lore niet kunnen vergezellen omdat ik zitting had en 's avohds van 6-5—10 vergadering van het Prov. Kerkbestuur. ‘iT'uo Ik werd met Ds. van Duijl uit Broek in Waterland benoemd om onderzoek te doen te llpendam naar aanleiding van het appèl van K. Alblas,die tot diaken benoemd was,maar tegen wie 18 ingezetenen een klacht hadden ingediend ter zake van mishandeling van zyn vrouw.
Vrijdag 5 Mei reed ik te 7? naar buiten,waar ik terstond moest beginnen aan een Arrest i.z. P. Daniels,wegens valsheid in geschrifte, ülie vertrok naar Auvernier en werd door Chrisje,vroeger kindermeid by de RÖells,vervangen. Deze had moeite met de geslachten: "Die is de spons " van de bad. Gaan wy naar de heitje ?".

Lex Beels engageerde zich met Cor van Lennep.

Henks nieuwe betrekking gaf ƒ 1200,-.

Zaterdag 6 Mei wandelden de nieuwe Minister van Ierland Lord Fred. Cavendish met de Secretaris Burke te 's avonds in het Phoenix park te Dublin,toen 4 onbekenden,die in een rytuig kwamen aanrijden,op hen aanvielen en met messteken op onmenselijke wijze vermoordden. Van de daders was geen spoor te ontdekken.

Wpensdag 10 Mei kwam de hit,die wy van de deurwaarder Quirinus van Vugt te haarden gekocht hadden,en Donderdag kwam de hittewagen,die ƒ 421, kostte.

Jet Hartsen engageerde zich met Willem Dedel !

Max werd door Prof.Valeton getenteerd.

Maandag 15 Mei had ik vergadering der Hulpvereniging voor het Chr. Nationaal Onderwijs,die door Kuyper en ettelijke zyner aanhangers werd bygewoond,zodat zy de meerderheid hadden. Piet van Eik vroeg aan Kuyper hoe het mogelijk was dat hy zulk een scherp artikel tegen zyn medechristenen en broeders in zyn Standaard had kunnen plaatsen. Kuyper antwoordde " Als redacteur ben ik uw broeder niet," en daarop liet ik my ontvallen, dat alle courantiers van verdachtmaking leven. Eer de vergadering afliep, vroeg ik Kuyper vergiffenis en daarop gaf hy my de hand.

h fii

Ik bestelde 200 meter ijzerdraad om de boomgaard te omringen. By ons in huis was men bezig het riool te ledigen,dat gedeeltelijk bleek ingevallen te zyn en waarvan het houtwerk was vergaan. Wy bleven,evenals Saartje,'s nachts op en amuseerden ons met het plat Amsterdams van de metselaar,die altijd van koïlganger sprak. Er was ook een vrouw by,die de emmers moest ledigen en men zeide dat haar tegenwoordigheid vereist werd om te zien of er kinderlijkjes in de riolen lagen. In de nacht werden wy door Saartje op boterhammen en koffie onthaald en toen zy aan die vrouw vroeg of zy niet haar handen wilde wassen eer zy aan tafel ging, keek deze zeer verontwaardigd en antwoordde: " Myn handen zyn niet vuil." De stad liet het werk doen en eigende zich de specie toe,maar voor rekening van de bewoner en het was een dure geschiedenis.

Woensdag 17 Mei kreeg Lore eem alleraardigste Hollandse brief van Fanny. Op 20 Mei kwamen Agnes^ en Karei Beels voor goed op Swaenenburg.

Zy deed niets dan huilen en het was dus niet vrolijk.

Henk maakte zyn eerste telefoonleiding te Eindhoven voor de lucifer- fabrikant Menne,en ik concipieerde een Arrest i.2:. Tappee,die zyn bijzit vermoord had.

Jansje deelde aan Lore mee dat zy in November wilde trouwen,en dit joeg Lore vreeslijk het land aan.

De spiritusfabrikant Hoytema te Kuilenburg droeg aan Henk op een telefoonleiding voor hem te maken.

Agnes liet een pad maken door de populierelaan naar ons eiland.

Beels had dit nooit willen doen omdat hy bang was voor de koeien en ook omdat hy geen korter toegang naar Bantam verlangde,waar hy een hekel aan had.

Lore bestelde de linnenkast voor Henk en Fanny by Perk,zoon van wijlen de Notaris te Hilversum.

Woensdag 24 Mem voer ik te 8-5- per Nieuwedieper boot naar Ilpendam. Ds. van Duyl stapte aan het Schpuw aan boord en te 9? waren wy te Ilpen- dam,waar wy eerst tot 12-5- getuigen verhoorden en daarna koffie dronken, by de predikant van der Palm, een ultra modern man,die o. a. zeide dat het hem onverschillig was of Jezus al dan niet een mythe was. Van 1-5—7 verhoorden wy opnieuw altogether 25 personen,waarna wy per Purmerender terugkeerden en ik doodmoe te 9 uur te Amsterdam arriveerde.

Woensdag 31 Mei deed Jan Willem zyn tentamen voor het propaedeutisch examen by Prof. Naber. De volgende dag deed Max van 3-4 doctoraal le uur. Op 2 Mei vertrok M*x Henk naar Zurich en Tane naar Carrasco. Op 5 Mei werd JW. door Prof. Matthes met succes in het Hebreeuws getenteerd.

Sinds 15 Mei was Henk Directeur der Waterleiding te Haarlem en spoorde hy dagelijks heen en weer.

Op 4 Juni gaf Ds. Barbas van de kansel de wens te kennen dat er een chr. school te 8 Graveland mocht verrijzen.
Woensdag 7 Juni vierden Christiaan en Louise hun koperen bruiloft en aten wy er met ons 28. 's Avonds reciteerden de kinderen en zong Ada, waarna tot 1^- gedanst werd,maar wy vertrokken te ll-jr.

Vrijdag 9 Juni legde Max zyn doctoraal 2e uur cum laude af en vertrok hy naar Aardenburg. De volgende dag werd JW. door Prof. Verdam in het Gothisch en Middel Nederlands getenteerd.

De Oosterspoor liet thans ook tramtreinen lopen,die te Bussum stopten. Henk was te Almelo om een telefoonleiding aan te leggen.

irM

n , <»

cL ?

De jood Drucker werd professor in de rechten te Groningen,maar hoe zou een jood weten wat recht is,daar hy de Koning der gerechtigheid niet kent.

Dinsdag 13 Juni deed JW. propaedeutisch cum laude. Lore schreef aan Henriette Insinger te Ems: " C8est une distinction dont il pemt être " fier,car il est le premier étudiant en théologie auquel on l'a donnée " pour eet examen depuis qu'Amsterdam a une université. Tu comprends " donc que nous en sommes trés heureux. Nos deux garcons ont tant tra- " vaillé que c'est délicieux qu'ils en soient récompensés. Les Nepveu " quittent Swaenenburg demain pour Zeist et alors Ahnes sera de nouveau " seule. C'est terrible !". ^

By Jan Willems examen waren de prof. Allard Pierson en Kan (geografie) tegenwoordig; Willem Gunning had ook prop.gedaan.

Zaterdag 17 Juni reed Karei Beels op en vroeg hy Lore of zy boodschappen te Hilversum had te doen. Deze reed daarop met Max en Dora mede. Toen Beels leefde was dit nooit gebeurd. Agnes was 's avonds weer wanhopig en Lore wist niets te bedenken om haar te troosten.

Zondag 18 Juni kwam er een briefkaart van Anna uit Zeist om te vragen of Jan Willem Tane en Miek uit Zwitserland kon afhalen. Wy zonden daarop JW. naar Zeist om de zaak te bespreken en toen het beklonken was,vertrok JW. 19 Juni naar Peseux,waardoor sts hy de reunie dronkemansfeesten, waarvan hy een afkeer had,ontliep.

Karei Beels deed propaed. in de rechten. Van Nes deed propaed. in de theologie na 14 dagen^ vroeger cand. in de letteren te hebben afgelegd cum laude. Voor vier jaren begon hy Latijn te Doetinchem by van Dijk te leren.

Die Maandag waren de reuniefeesten begonnen. Het regende geweldig,wat de studenten niet belette oude kerels aan het station af te halen en naar Pelix te lopen,waar Herman,een der poehanen,een vrij zotte speech afstak,eindigende met het verzoek om hem en zyn tijdgenoten als medestudenten van het laatste jaar te beschouwen. Daarop zeide hy:" Broeder geef my de hand." Binnen weinige maanden waren enige van die oude totte- raars,die te veel gegeten en gedronken hadden ,dood. Voor de reuniefees- ten moesten de leden van de Senaat der studenten ƒ 600- offeren. Herman liep voorop in de optocht,waarby zich de 79-jarige predikant Cool uit Harlingen en de oude Vrolik bevonden ! Frank had er nu en dan een halve dag vacantie door,daar enkele leraars ook mee feest vierden.

Blanc kreeg een telegram dat zyn vader overleden was en daarop vertrok hy 's middags naar Lausanne.

Godefroi,die van 1860-'62 Minister van Justitie was en my indertijd tot subst.Officier te Amsterdam voordroeg,stierf. In '48 was hy Lid der Tweede Kamer geworden,maar de laatste jaren was hy zeer doof. Als Minister vaardigde hy o.a. een circulaire uit,waarby hy aan de Comm. van politie verbood om in hun verbalen de woorden Israëliet of Jood te bezigen en van die tijd af omschreven zy dit door te spreken van iemand met een Oosters type of uiterlijk ! Aan de zaak van het Christendom deed Godefroi veel kwaad en op zyn zedelijk gedrag was zeer veel aan te merken. Toen ik aan Lazure vroeg hoe het kwam dat Godefroi zo intiem met Haas omging met wie hy gearmd wandelde,antwoordde Lazure mf: " Dat was sensueel."

Maandag 26 Juni stond zekere Hoffmans te recht ter zake dat hy de geneeskunst had uitgeoefend zonder daartoe bevoegd te zyn,door asthma- tische patiënten te masseren. De rapporteur van der Feen en de president van Valkenburg waren vpor condemnatie,maar Wildschut,van Eyk Bijleveld en ik voor vrijspraak en my werd het stellen van het arrest opgedragen. Dit arrest heeft nogal sensatie verwekt en de geneeskundigen waren woedend.

^7 Ik liet Norrie uit het Frans in het Hollands vertalen. Zyn schrift

was goed en zyn stijl redelijk.

Vrijdag 30 Juni haalde Lore Miek te Ansterdam af,die alleen met Tane was teruggekomen,daar JW. te Zurich gebleven was !
Maandag 3 Juli bracht de 65-jarige Mr. van Valkenburg de dag by ons door. Hy was onvermoeid en wandelde met my van 1^—4 en 's avonds weer.

De meubels van Hoving,die wy voor het cadeau van Hendrik gekocht hadden,kwamen buiten,een buffet,tafel,trumeau en 12 stoelen.

Dinsdag 4 Juli kwam Blanc terug met een "chemin de fer" van een ander,die te Olten zyn koffertje had meegenomen. By opening bleek de onbekende een reus te zyn,want Blanc kon in diens kleren zwemmen. Later bleek de onbekende ook Blanc te heten.

JW. schreef, uit Zurich dat hy aux Avants van een rots gevallen was en zyn pink ernstig gekwetst had. Op 5 Juli verging de rammonitor in volle zee met £f Officieren en 50 manschappen.

Met de vertaling van Jesaja was ik tot het 27ste hbofdstuk gevorderd, maar soms zat ik op één vers een uur te turen.

Zaterdag 8 Juli stierf Penning,aetate 81,zodat het grafschrift nu dienst kon doen:" Mets strekt tot zyn byzondere onderkenning,Daarom schrijf ik eenvoudig: Hier ligt A.E.Penning."

Henrick 3.van Lennep schonk ƒ 5000- aan de Kweekschool; men vertelde dat hy met het verkopen van grond voor bouwterrein veel geld verdiend had. Van de waarde van grond had hy veel verstand.

Alexandrië werd door Admiraal Beauchamp Seymour gebombardeerd en door Arabieren en Bedoeiaen geplunderd.

Vrijdag 14 Juli kwamen Mevrouw Cloëtta,Fanny en haar broer Max logeren en kwam ook JW. terug; Henk haalde ze te Utrecht af en ging toen zelf op Swaenenburg overnachten.

Donderdag 20 juli ging Lore met Mevr.Cloëtta,Fanny en Henk het huis van Mauk en Li van Eeghen te Haarlem zien, en Zaterdag brachten wy met hen de dag te Zeist door by Constance van Loon,die ons te Utrecht liet afhalen en 's middags toeren.

Dinsdag brachten wy de dag te Amsterdam door en bestelden er meubels by Hoving voor de slaapkamer van Henk en Fanny. Henk huurde Villa Bij hout in de Koekamp voor ƒ 600- tegen 1 Mei 1883.

Donderdag 27 Juli trok Max naar Schwalbach,waar Emilie was.

Wy verkochten een stukje tuin onder Ankevaan voor ƒ 1000- aan Thijs Boe- schoten,die er een hooischuur op liet bodwen. Op 3 Aug. verlieten ons de Öloëtta's. Ulie kwam terug van haar vacantie,gedurende haar afwezigheid had Dora haar Frans verleerd.

Woensdag 9 Aug. vertrok Lore weer naar Marienbad met Anna en Constance per Hannoversche wagen via Zuf$an en Hannover naar Leipzig.

Ik bedankte voor myn lidmaatschap van de Commissie van Beheer der Inrichtingen van van Dijk,omdat ik niet langer de verantwoordelijkheid wilde dragen van een zaak,waarvan de Directeur te Doetinchem woonde,en ik een Bestuur,dat niet bestuurt,een onding achtte,terwijl van Dijk ons altyd voor faits accomplis plaatste.

De tramtreintjes hielden nu ook op aan de overweg by het Bussumer kerkhof,dat de afstand naar fantam dwars over de hei zeer bekortte.

Lore schreef Vrijdag 11 Aug.:" Cher chéri de mon coeur,Nous sommes " bien arrivées ici grâces à Dieu et pas trop fatiguées. Jusqu'à Leipzig " nous avons été presque toujours seules,de sorte que nous avons pu üpus " étândre et dormir par intervalles. A Leipzig il avait plu la veille " par torrents. Nous y avons pris une chambre à 1'hotel Hauffe pour nous " rafraichir et déjeûner,puis sommes allées voir le grand magazin renommé " de porcelaine de Saxe,et le musée de tableaux. A %2\ départ pour Eger " où nous arrivâmes à 7i et y primes un morceau. A 10 h.nous étions à " l'hôtel Klinger où Marie Nepveu bous attendait,mais pas Halbmeyer,qui " se cachait parce qu'il n'avait pas gardé les chambres promises pour " nous. Ce matin nous chercherons un bon logis. J'ai tout de suite com- " mencé la cure.Djé est pale et Anna van Kinschot est en train. Nepveu " et Willem sont partis hier soir pour Vienne."

Zaterdag 12 Aug. schreef ik aan Lore:" Il fait trop chaud pour t'em- " brasser. Hier j'ai déjeuné chez )fenri,qui se sentait oppressé et be- " nauwd et me faisait la triste impression de souffrir du même mal que " Jean,ce qui me fait craindre qu'un maiwat heeft Louky dan aan hem gehad J Des 28 années de leur " mariage combien en ont ils été séparés ! 'tls om te schreien !"

" La chaleur n'a pas empêché Henk d'aller à la chasse achter de " Overbossen,tandis que Frank assistait à la pêche annuelle in de Noorder- ' sloot,et après le diner il s'est remis a creuser avec Blanc,et même Miek " s'est armée d'une bêche. Max treft mooi weer voor zyn^picniö."
Die Zaterdag schreef Lore dat zy kamers gevonden hadden in het Hotel zum Anker en een mooie toer gereden had. Zy vond de lucht weer heerlijk, maar bloemen waren er niet meer. Zy hadden met hun tienen gedejeuneerd in het Café Miramonte,ook met Anna en Marie Insinger. Zy schreef:

Anna Insinger m'a dit que j'avais 1'air si jeune comme si j'étais enga- gée ! Sur ce j'avais envie de lui répondre,que en effet je suis engagée VA3/ " avec mon cher précieux trésor et que je languis de voler dans ses bras et de le presser contre mon coeur. Dag dierbaarste,ik heb het zo goed by je; overal valt het daarby af."

Zondag 13 Aug. liepen JW. en F^ank te kwart véér vieren 's nachts naar Zeist, ha aankomst telegrafeerden zy: Wandelaars fris en gezond. Blijven te Zeist.

Lore schreef dat zy dennenaaldenbaden nemen moest,aie haar beter bevielen dan de modderbadeh. Saar Hartsen deelde my mee dat Tante Kootje, (de moeder van Cees Hartsen en hertrouwd met Oom Hendrik Röell) razend was geworden en Oom geen raad met haar wist. Lore schreef-my o.a. dat Henriette Insinger op het pareet was uitgegleden en op haar neus gevallen,dat er veel tijd werd zoek gemaakt met afspraken te maken,elkaar op te zoeken, op elkander te wachten en elkander te bezoeken,daar zy talrijk waren: de Insingers,de zusters Insinger,de Nepveus en Anna van Kinschot,en dat zy Djé had verzocht haar man niet in haar bijzijn te liefkozen,daar dit haar ehvies gaf !!

Dinsdag 15 Aug. schreef ik aan Lore o.a.:" Ja liefste,als je geen principes had en een flirt waart,liet ik je niet alleen trekken,want je ziet er nog veel te nice uit om niet het hoofd van de een of ander op hol te brengen en een declaratie te krijgen. Anna Insinger staat Vj~-3 2. " dan ook niet alleen in haar oordeel dat je er nog zo jong uitziet,want

David vond dit ook. Dora is zo vrolijk als een vink en doet niets als zingen,zeker om my op te vrolijken,maar ik voel my daartoe niet opgewekt. " *

Blanc vertoonde 's avonds le théatre des ombres aan Dora en breide netten,wat ik hem geleerd had. Voorts pompte hy het reservoir vol of liep als een haas naar Hilversum om tabak te kopen.

Dagelijks bezocht ik Agnes,die ik steeds in haar provisiekamer vond bezig alle flessen en potten om te wassen. Soms barstte zy in huilen uit en wist zy niet wat zy doen moest, Beels verdiende de laatste jaren enorm aan de Waterleiding,zodat hun inkomen + ƒ 40.000- bedroeg,maar nu moest Agnes zich verminderen en zy kon er niet toe besluiten om Swaenenburg te verkopen,omdat Karei zwak voor de meubels had en te Amsterdam kon zy evenmin een kleiner huis nemen^daar zy niet wist waar zy de boeken en kaisten van Leonard zou brengen,and so on. Daar viel dus niet tegen te praten.

Op 17 Aug. werd Kees Heemskerk geboren,dus even 9 maanden na het huwelijk van Theo Heemskerk en Marie Hartsen. Die avond kwamen JW. en Frank per trein van Zeist terug met Alfred Labouchere. Zy hadden op hun wandeltocht derwaarts 8 boterhammen meegenomen en daarna gedurende de preek van Beets in het geheel niet geslapen.

Vrijdag 18 Aug.schreef Lore my dat er ter ere van 's Keizers verjaardag een mis en een te Deum in de kerk werd gevierd,en dat zy die had aangehoord,maar geërgerd was thuisgekomen en zich verwonderde,dat die kniebuigingen en andere ceremoniën de mensen kon boeien,daar het louter heidendom is. Later hadden zy in de Lutherse Kerk een onbeduidende aandacht bygewoond,maar dat was kostelijk en versterkend voedsel in vergelijking van wat de arme Roomsen ontvangen. Lore was er eindelijk toe overgegaan om een soort van flanel te dragen,des crêpes de santé,die niet jeukten.

Ik ried Agnes aan wajs minder bloemen te houden op het voorbeeld van Everard van Weede,die Raven^horsts vader tot tuinbaas had,maar zy antwoordde dat zyyhet minder niet doen kan. Ik hernam:" Welnu,verhuur dan " je moestuin of verkoop' de groenten en vruchten," maar dit kon zy niet doen omdat Ravenhorst er tegen was. Het herinnerde my het gezeur van Jan en Piet Six,die na de dood van hun ouders ook wilden bezuinigen,maar niets wisten te bedenken dan het verkopen van enige oude kachels.

Alfred Labouchere was zeer gedienstig en hielp alles mee opredderen.

Ik hield hem een dag langer dan hy van plan was te blijven. typy/ Lore schreef 19 Aug.dat zy haar eerste bad genomen had,staal met

dennemaalden,overheerlijk en geurig,maar dat het haar moeite kostte om daarna wakker te blijven,zy moest dan wel rusten,maar tot geen prijs mocht zy inslapen.
De volgende dag schreef ik:" Welk een tractatie is het toch om zulk " een trouwe engel tot vrouw te hebben,die maar één fout heeft,te weten " dat zy my nog veel meer naar haar doet verlangen, 'tls een harde zaak " al zo lang van je beroofd te moeten zyn en dit nog veel langer te moeten uithouden. Als je dan maar geheel hersteld terugkomt zal ik getroost " zyn. Dora geniet zo van je brief, Ieder moet die op zyn beurt voorlezen,

" zodat zy hem half van buiten kent.”

y