##Fakültə: Fizika və texnologiya ##Kafedra: Texnologiya və onun tədrisi metodikası

##book_id= 558//book_name= Texniki yaradıcılığın əsasları//

##fk=120//ks=04//fn=558// sumalltest= 317 //

##Fakültə: Fizika və texnologiya

##Kafedra: Texnologiya və onun tədrisi metodikası

##İxtisas: Texnologiya müəllimliyi

##Bölmə: Azərbaycan

##Qrup: 401T, 402T, 403T, 404T (əyani), 501 (qiyabi)

##Fənnin adı: Texniki yaradıcılığın əsasları

##Fənn müəllimləri: dos. X.B.Məmmədov, b/m O.Ş.Həmidova

##Kafedra müdiri: dos. S. M. Musayeva

##İşçi qrupu: dos. N.V.Qasımov

##dos. S.M.Əliyeva

##b/m. Ə.F.Quliyev

##num= 1// level= 1// sumtest=41 // name= Texniki yaradıcılıq anlayışı. Mühəndis konstruktor təfəkkürünün formalaşmasında elmi - texniki və sosiai tərəqqinin sürətli inkişafinda texniki yaradiciliğin rolu //

1. Kabalçiç hansı qurğunun layihəsini hazırlamışdır?

A) adi mühərrikli gəminin layihəsini

B) yelkənli gəminin layihəsini

C) reaktiv mühərrikli planetlərarası gəminin layihəsini

D) balıq gəmisinin layihəsini

E) atom gəmisinin layihəsini

2. Texnologiyanın tədrisində başqa fənlərə nisbətən daha çox hansı təlim metodları istifadə edilir?

A) problemli şərh təlim metodları

B) evristik təlim metodları

C) interaktiv təlim metodları

D) reproduktiv təlim metodları

E) izahlı - illüstrativ təlim metodları

3. Jukovski hansı elmin banisi sayılır?

A) aerodinamikanın

B) hidrodinamikanın

C) termodinamikanın

D) elektrodinamikanın

E) elektrostatikanın

4. Ersted ilk dəfə saf alüminium aldığına görə nə ilə mükafatlandırılmışdır?

A) Alüminiumdan hazırlanmış medal

B) Qızıldan hazırlanmış medal

C) Gümüşdən hazırlanmış medal

D) Dəmirdən hazırlanmış medal

E) Sadəcə tərifnamə və pul mükafatı

5. Aşağıdakı fikirlərdən hansı doğrudur?

A) Dənizçi zabit Bestujen Sibirə katorqaya göndərilərkən elə orada porşen nasoslu hidroreaktiv mühərrikin layihəsini hazırlamışdır

B) Dənizçi zabit Bestujen Sibirə istirahətə gedərkən elə orada porşen nasoslu hidroreaktiv mühərrikin layihəsini hazırlamışdır

C) Ersted Sibirə katorqaya göndərilərkən elə orada porşen nasoslu hidroreaktiv mühərrikin layihəsini hazırlamışdır

D) Jukovski Sibirə istirahətə gedərkən elə orada porşen nasoslu hidroreaktiv mühərrikin layihəsini hazırlamışdır

E) Kanada Sibirə istirahətə gedərkən elə orada porşen nasoslu hidroreaktiv mühərrikin layihəsini hazırlamışdır

6. Texniki yaradıcılıq necə fəaliyyətdir?

A) qrafik, elmi, bədii

B) elmi, nəzəri, təcrübi

C) fiziki, nəzəri, praktik

D) fikri, qrafik, praktik

E) texniki, texnoloji, elmi

7. Texnologiya fənninin hansı məzmun xətləri var?

1 - Emal texnologiyaları

2 - Texnika elementləri

3 - Məişət mədəniyyəti

4 - Qrafika

5 - Siyasi mədəniyyət

A) 1, 2, 3, 4

B) 1, 2, 3, 5

C) 1, 2, 4, 5

D) 2, 3, 4, 5

E) 1, 3, 4, 5

8. Hind filosofu Kanada ilə “atom udan” sözü arasında nə əlaqə vardır

A) sanskrit dilində Kanada - atom udan deməkdir

B) Kanada atomu kəşf etmişdir

C) Kanada atomun bölünməsini cəfəngiyyat sayırdı

D) Kanada xırda hissəcikləri udurdu

E) Kanada atom ideyasını qəbul etmirdi

9. “Kibernetika” sözünün mənası nədir?

A) təyin etmə

B) istifadəetmə

C) riyaziyyat

D) hesablama

E) idarəetmə məharəti

10. Hansı anlayışları texniki yaradıcılıq anlayışı adlandıra bilərik? Səhv cavabı tap.

A) Müstəqil olaraq nəyi isə yaratmaq, nədə isə dəyişiklik aparmaq qabiliyyətinə yiyələnmişsə

B) Şagird müxtəlif sahələrdəki texnoloji proseslər barədə məlumat alırsa

C) Şagird müntəzəm olaraq dərnəkdə iştirak edirsə

D) Texnoloji proseslərin ən əsasları barədə elmi - texniki bilik və bacarıqlara yiyələnə bilmişsə

E) Şagirddən aldığı təsəvvürlər texnika və texnologiya ilə bağlıdırsa

11. Yaradıcılığın hansı növləri var?

1 - fiziki

2 - texniki

3 - riyazi

4 - bədii

5 - zehni

A) 2, 4

B) 1, 3

C) 2, 3

D) 1, 4

E) 3, 4

12. Şagirdin yaradıcı fəaliyyəti nəticəsində yaradıcı şəxsiyyətin hansı kompleks keyfiyyətləri üzə çıxır?

1 - əqli fəallıq

2 - praktik işlərin yerinə yetirilməsi üçün bilikləri əldə etmək və bacarıqlar formalaşdırmaq cəhdi

3 - qoyulmuş tapşırıqların həllində müstəqillik

4 - riyazi savad

5 - yaxşı yaddaş

A) 1, 2, 3

B) 2, 3, 4

C) 3, 4, 5

D) 1, 3, 4

E) 2, 4, 5

13. Yaradıcı fəaliyyət nəticəsində hansı kompleks keyfiyyətlər üzə çıxır?

1 - əqli fəallıq

2 - əməksevərlik

3 - yaxşı yaddaş

4 - ixtiraçılıq

5 - riyazi savad

A) 3, 4, 5

B) 1, 2, 3

C) 1, 2, 4

D) 1, 3, 4

E) 2, 4, 5

14. Yaradıcı fəaliyyəti nəticəsində yaradıcı şəxsiyyətin hansı keyfiyyətləri görünür?

1 - əqli fəallıq

2 - əməksevərlik

3 - riyazi savad

4 - yaxşı yaddaş

5 - ixtiraçılıq

A) 1, 3, 4

B) 1, 2, 3

C) 3, 4, 5

D) 1, 2, 5

E) 2, 4, 5

15. Şagirdin yaradıcı fəaliyyəti nəticəsində yaradıcı şəxsiyyətin hansı kompleks keyfiyyətləri üzə çıxır?

1 - əqli fəallıq

2 - praktik işlərin yerinə yetirilməsi üçün bilikləri əldə etmək və bacarıqlar formalaşdırmaq cəhdi

3 - qoyulmuş tapşırıqların həllində müstəqillik

4 - əməksevərlik

5 - ixtiraçılıq

6 - riyazi savad

7 - yaxşı yaddaş

A) 1, 2, 3, 4, 5

B) 1, 2, 3, 6, 7

C) 3, 4, 5, 6, 7

D) 1, 3, 4, 5, 6

E) 2, 4, 5, 6, 7

16. Texniki yaradıcılıq nəyə xidmət edir?

1 - şagirdlərdə səmərələşdiricilik və ixtiraçılıq bacarıqlarının inkişaf etdirilməsi

2 - fənlərin qarşılıqlı mənimsənilməsi

3 - politexnik dünya görüşünün genişlənməsi

4 - peşələrə adaptasiya olunmaya

A) 2, 3

B) 1, 3

C) 3, 4

D) 1, 4

E) 2, 4

17. Texniki yaradıcılıq əsasən nə ilə bağlıdır?

1 - elm

2 - siyasət

3 - nəşriyyat

4 - texnika

A) 2, 3

B) 1, 4

C) 1, 3

D) 3, 4

E) 1, 2

18. Texniki yaradıcılığın komponentlərinə aid variant hansıdır?

1 - qrafik savad elementləri

2 - sahə strukturu

3 - cihaz və avadanlıqlar

4 - modelləşdirmə

5 - müstəqil işləmək

A) 3, 4, 5

B) 2, 3, 4

C) 1, 3, 4

D) 1, 4, 5

E) 1, 2, 3

19. Texniki yaradıcılığın əsas komponentlərini göstərin.

1 - qrafik savad elementləri

2 - konstruksiyaetmə

3 - modelləşdirmə

4 - bəzəkvurma

5 - müstəqil işləmək və nəticə çıxarmaq

6 - işin ardıcıllığını müəyyən etmək

7 - texnoloji xəritənin tərtibi

8 - avadanlıqlar

9 - texnoloji proseslər

A) 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9

B) 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8

C) 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8

D) 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9

E) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

20. Aşağıdakı komponentlərdən hansılar texniki yaradıcılığa aiddir?

1 - qrafik savad elementləri

2 - avadanlıqlar

3 - modelləşdirmə

4 - texnoloji proseslər

5 - müstəqil işləmək və nəticə çıxarmaq

A) 1, 3, 5

B) 2, 3, 4

C) 1, 3, 4

D) 3, 4, 5

E) 1, 2, 3

21. Aşağıdakı komponentlərdən hansılar texniki yaradıcılığa aid deyil?

1 - qrafik savad elementləri

2 - avadanlıqlar

3 - modelləşdirmə

4 - texnoloji proseslər

5 - müstəqil işləmək və nəticə çıxarmaq

A) 1, 4

B) 2. 3

C) 2, 4

D) 3, 4

E) 2, 5

22. Aşağıdakı komponentlərdən hansılar texniki yaradıcılığa aiddir?

1 - konstruksiyaetmə

2 - texnoloji proseslər

3 - bəzəkvurma

4 - modelləşdirmə

5 - qurğular

A) 2, 4, 5

B) 2, 3, 4

C) 1, 2, 3

D) 3, 4, 5

E) 1, 3, 4

23. Aşağıdakı komponentlərdən hansılar texniki yaradıcılığa aiddir?

1 - qrafik savad elementləri

2 - konstruksiyaetmə

3 - modelləşdirmə

4 - müstəqil işləmək və nəticə çıxarmaq

5 - işin keyfiyyətini müəyyən etmək

6 - işi sürətlə yerinə yetirmək

A) 1, 3, 4, 5

B) 2, 3, 4, 5

C) 1, 2, 3, 4

D) 3, 4, 5, 6

E) 1, 2, 5, 6

24. Aşağıdakı komponentlərdən hansılar texniki yaradıcılığa aid deyil?

1 - qrafik savad elementləri

2 - konstruksiyaetmə

3 - modelləşdirmə

4 - müstəqil işləmək və nəticə çıxarmaq

5 - işin keyfiyyətini müəyyən etmək

6 - işi sürətlə yerinə yetirmək

A) 4, 5

B) 2, 3

C) 1, 4

D) 5, 6

E) 1, 2

25. Aşağıdakı komponentlərdən hansılar texniki yaradıcılığa aiddir?

1 - qrafik savad elementləri

2 - konstruksiyaetmə

3 - texnoloji xəritənin tərtibi

4 - avadanlıqlar

5 - texnoloji proseslər

A) 1, 2, 3

B) 2, 3, 4

C) 1, 3, 4

D) 3, 4, 5

E) 1, 4, 5

26. Texniki yaradıcılıq hansı yaradıcılıq kimi başa düşmək lazımdır?

1 - fikri

2 - qrafik

3 - praktik

4 - sistematik

5 - etnik

A) 2, 4, 5

B) 3, 4, 5

C) 2, 3, 4

D) 1, 3, 5

E) 1, 2, 3

27. Texniki yaradıcılıq nəyə xidmət edir?

1 - tələbələrdə texnikaya marağın baş qaldırması və formalaşdırılması;

2 - tələbələrdə səmərələşdiricilik və ixtiraçılıq xüsusiyyətlərinin inkişaf etdirilməsi;

3 - tələbələrin politexnik dünyagörüşünün genişləndirilməsinə xidmət edir;

4 - tələbələrin əmək tərbiyəsinin genişləndirilməsinə xidmət edir;

5 - tələbələrin riyazi təfəkkürünün inkişafına kömək edir;

6 - ümumi dünya görüşün genişlənməsi

A) 1, 2, 3, 5

B) 1, 2, 3, 4

C) 2, 3, 4, 5

D) 1, 2, 3, 6

E) 2, 3, 4, 6

28. Texniki yaradıcılığa aid deyil?

1 - tələbələrdə texnikaya marağın baş qaldırması və formalaşdırılması;

2 - tələbələrdə səmərələşdiricilik və ixtiraçılıq xüsusiyyətlərinin inkişaf etdirilməsi;

3 - tələbələrin politexnik dünyagörüşünün genişləndirilməsinə xidmət edir;

4 - tələbələrin əmək tərbiyəsinin genişləndirilməsinə xidmət edir;

5 - tələbələrin riyazi təfəkkürünün inkişafına kömək edir;

6 - ümumi dünya görüşün genişlənməsi

A) 3, 4

B) 1, 2

C) 5, 6

D) 3, 6

E) 2, 3

29. Balıqların suda hərəkətlərindən istifadə edərək ixtiraların xronoloji ardıcıllığını göstərin.

1 - Jukovski uçan aparatları inşa etmişdir

2 - Çinlilər qayıq avarlarını düzəltmişdilər

3 - Şneyder hərəkətverici qurğu düzəltmişdir

A) 2, 1, 3

B) 3, 2, 1

C) 2, 3, 1

D) 1, 2, 3

E) 1, 3, 2

30. Mühəndis axtarışları üçün obyekt olan canlıları saniyədə qanad çalmalarına görə düzməli (azdan çoxa) .

1 - ağcaqanad

2 - cırcırama

3 - otaq milçəyi

A) 1, 3, 2

B) 3, 2, 1

C) 1, 2, 3

D) 2, 3, 1

E) 2, 1, 3

31. Texniki yaradıcılığı hansı yaradıcı fəaliyyət olduğunu ardıcıllıqla göstərməli.

1 - praktik

2 - fikri

3 - qrafik

A) 2, 1, 3

B) 2, 3, 1

C) 3, 2, 1

D) 3, 1, 2

E) 1, 2, 3

32. Mühəndis - konstruktorlar tərəfindən edilən ixtiraların ardıcıllığını göstərin.

1 - reaktiv mühərrikli planetlərarası gəmi

2 - təkərlərin kəşfi

3 - hidroreaktiv mühərriklər

A) 3, 1, 2

B) 1, 2, 3

C) 3, 2, 1

D) 2, 1, 3

E) 2, 3, 1

33. Texniki yaradıcılığın komponentlərini ardıcıllıqla sayın.

1 - modelləşdirmə

2 - qrafik savad elementləri

3 - konstruksiyaetmə

A) 2, 3, 1

B) 1, 3, 2

C) 1, 2, 3

D) 2, 1, 3

E) 3, 2, 1

34. Göstərilənlərə uyğun ifadələr hansıdır?

I Jukovski

II Bestujev

1 - o, dənizçi zabit idi

2 - o, quşların uçuşunu müşahidə edirdi

3 - o, porşenli nasoslu hidroreaktiv mühərrikin layihəsini hazırlamışdı

4 - o, uçan aparatları inşa etmişdir

A) I - 2, 3; II - 1, 4

B) I - 3, 4; II - 1, 2

C) I - 2, 4; II - 1, 3

D) I - 1, 4; II - 2, 3

E) I - 1, 3; II - 2, 4

35. Göstərilənlərə uyğun ifadələr hansıdır?

I - komponentlər texniki yaradıcılığa aiddir,

II - Texniki yaradıcılığa aid fəaliyyətdir.

1 - qrafik savad elementləri

2 - konstruksiyaetmə

3 - texnoloji proseslər

4 - fikri, qrafik, praktik

5 - elmi, nəzəri, təcrübi

6 - qrafik, elmi, bədii

A) I - 3, 4; II - 1

B) I - 1, 2; II - 4

C) I - 2, 3; II - 5

D) I - 1, 3; II - 2

E) I - 1, 2; II - 6

36. Göstərilənlərə uyğun ifadələr hansıdır?

I - komponentlər texniki yaradıcılığa aiddir,

II - Texniki yaradıcılağa aid fəaliyyət deyil.

1 - konstruksiyaetmə

2 - texnoloji xəritənin tərtibi

3 - texnoloji proseslər

4 - elmi, nəzəri, təcrübi

5 - fikri, qrafik, praktik

6 - qrafik, elmi, bədii

A) I - 1, 3; II - 4, 6

B) I - 3, 4; II - 1, 5

C) I - 2, 3; II - 1, 6

D) I - 1, 2; II - 4, 6

E) I - 1, 2; II - 3, 4

37. Mühəndislərin ixtiralarına uyğun variantlar hansılarıdr?

I - Şneyder

II - Kibalçiç

1 - o, ölümə məhkum edilmişdir

2 - o, reaktiv mühərrikli planetlər arası gəminin layihəsini hazırlamışdır

3 - o, hərəkətverici qurğu hazırlamışdır

4 - o, Avstraliyalı idi

A) I - 1, 3; II - 2, 4

B) I - 2, 3; II - 1, 4

C) I - 2, 4; II - 1, 3

D) I - 1, 4; II - 2, 3

E) I - 3, 4; II - 1, 2

38. Mühəndislərin ixtiralarına uyğun variantlar hansılarıdr?

I - Şneyder

II - Jukovski

1 - o, mükafat almışdır

2 - o, ölümə məhkum edilmişdir

3 - o, hərəkətverici qurğu hazırlamışdır

4 - o, Avstraliyalı idi

5 - o, bu ixtiranı 1936 - cı ildə etmişdir.

6 - o, bu ixtiranı 1836 - cı ildə etmişdir.

A) I - 3, 4, 5; II - 1, 2, 6

B) I - 1, 2, 3; II - 6, 4, 5

C) I - 2, 4, 6; II - 1, 3, 5

D) I - 1, 4, 6; II - 2, 3, 5

E) I - 1, 3, 5; II - 2, 4, 6

39. Mühəndis axtarışları üçün obyekt olan uçuş aparatlarına uyğun ifadələr hansılarıdr?

I - otaq milçəyi

II - ağcaqanad

III - cırcırama

1 - saniyədə 600 - 1000 dəfə qanad çalır

2 - saniyədə 80 - 100 dəfə qanad çalır

3 - saniyədə 330 dəfə qanad çalır

A) I - 3; II - 1; III - 2

B) I - 2; II - 3; III - 1

C) I - 1; II - 3; III - 2

D) I - 3; II - 2; III - 1

E) I - 1; II - 2; III - 3

40. Aşağıdakıların hansı ideyaya əsaslandıqlarına uyğun variantı göstərin.

I Qayıqların avarlarının düzəldilməsi

II - Təkərlərin icad edilməsi

1 - müstəvi səthlərin hərəkətin asanlaşdırılması

2 - balıqların quyruqlarının hərəkəti

3 - yerlə toxunma zamanı böyük müqavimətin qarşısının alınması

4 - çinlilərin müşahidəsi

A) I - 1, 3; II - 2, 4

B) I - 3, 4; II - 1, 2

C) I - 1, 2; II - 3, 4

D) I - 2, 4; II - 1, 3

E) I - 1, 4; II - 2, 3

41. Uyğun variantlar hansılarıdr: I - yaradıcılığın hansı növləri var və II - texniki yaradıcılıq nəyə xidmət edir?

1 - fiziki

2 - texniki

3 - riyazi

4 - bədii

5 - zehni,

6 - şagirdlərdə səmərələşdiricilik və ixtiraçılıq bacarıqlarının inkişaf etdirilməsi,

7 - fənlərin qarşılıqlı mənimsənilməsi,

8 - politexnik dünya görüşünün genişlənməsi

A) I - 1, 2; II - 6, 7

B) I - 3, 5; II - 7, 8

C) I - 2, 4; II - 6, 8

D) I - 4, 5; II - 6, 7

E) I - 3, 5; II - 6, 8