Guney Afrika Yillik Rapor 2007
Yüklə 1,52 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Toplam İşgücü ve İşsizlik Oranları (2010-2014/’000) 2010
- Toplam İşgücü 18.266 18.804 19.233
- İşsizlik oranı %23,9 % 23,8 % 24,5
- Çalışan Nüfusun Sektörler İtibariyle Dağılımı
- Toplam Çalışan Sayısı (bin kişi) Ana Sektör Haziran ’13
- Toplam 15.036 15.177 15.055
- Öğrenci, Öğretmen, Okul Sayısı ve Öğrenci/Öğretmen, Öğrenci/Okul Oranları
- Kayıtlı Doktor Sayısı 2006 2012
- 4. GENEL EKONOMİK DURUMU 4.1. Genel Durum 4.1.1. Genel Ekonomik Yapı
- Karşılaştırmalı Ekonomik Göstergeler (2007-2013)
|
Kaynak: Statistics South Africa, Mid-year population estimates, 2014 3.3.3. Çalışma ve İşgücü Güney Afrika İstatistik Kurumu tarafından açıklanan verilere göre toplam işgücü sayısı Aralık 2014 itibariyle 20 milyonun üstündedir. Ülkedeki işsizlik oranı 2014 yılı Aralık ayı itibariyle %25,4 olarak kaydedilirken, işsiz kişilerin sayısı da yaklaşık 5,1 milyona ulaşmış bulunmaktadır. İşsizlik oranının fazlalığı, Güney Afrika’daki en büyük ekonomik sorunlardan birini teşkil etmektedir. Resmi rakamlara göre 2002 yılında %30’ların üzerinde olan işsizlik oranı 2009 itibariyle %24’e gerilemiş olsa da, ülkedeki kayıt dışı ekonominin büyüklüğü, komşu ve çevre ülkelerden önemli miktarda yasadışı göç ve doğru verilerin toplanmasında yaşanan sıkıntılar nedeniyle, ülkedeki gerçek işsizlik oranının resmi rakamların oldukça üstünde olduğu tahmin edilmektedir.
Kaynak: Statistics South Africa, Labour force survey, 2014 Nüfus grupları itibariyle işsizlik oranları ise şöyledir: Siyah Afrikalılar: % 28,7, Renkliler: % 24, Hintli/Asyalı: % 9,5, Beyazlar: % 5,7. Güney Afrika’da çalışan nüfusun sektörler itibariyle dağılımını gösteren tablo aşağıda yer almaktadır. Çalışan Nüfusun Sektörler İtibariyle Dağılımı
Kaynak: Statistics South Africa, Labour force survey, June 2014 Güney Afrika ekonomisinin 1970’lerden bu yana geçirdiği değişim dikkate alındığında, halkın karşılaştığı en önemli sorunlardan birinin işsizlik sorunu olduğu görülmektedir. Afrika kıtasındaki en güçlü ve disiplinli sendika hareketine sahip olan Güney Afrika’da, sendikalar ülkedeki iş gücü piyasası ve istihdam politikalarında etkin bir rol oynamaktadır. Kamu kesimi de dahil olmak üzere, ekonominin hemen hemen tüm sektörlerinin, işverenlerle çalışma hayatı üzerine yapılacak görüşmelerde temsilci sendikaları bulunmaktadır. Güney Afrika’da üç önemli sendika bulunmaktadır. Bu sendikalar, ‘Congress of South African Trade Unions’ (COSATU), ‘the Federation of Unions of South Africa’ (FEDUSA) ve ‘the National Council of Trade Unions’ (NACTU) dır. Söz konusu sendikalar içinde en büyüğü ve güçlüsü, 21 farklı sendikanın içinde bulunduğu ve toplam 1,8 milyon üyeye sahip olan COSATU’dur. 2014 yılında gerçekleştirilen geniş kapsamlı grevlerde öncü rolü üstlenen NUMSA (National Union of Metal Workers of SA) COSATU üyeliğinden çıkarılmıştır. Yine 6 ay süren ve ülke ekonomisine de zarar veren platinyum madenlerindeki grevi organize eden AMCU(Association of Mine Workers and Construction Union) da COSATU üyesi değildir. 3.3.4. Sosyal Güvenlik Güney Afrika’da 2013 yılı itibariyle yaklaşık 16 milyonun üzerinde kişi sosyal yardım almaktadır. Etkin bir sosyal güvenlik sisteminin bulunmadığı ülkede yardımlar fakirliğin azaltılması yönünde kullanılan en önemli araçtır. Yardımlar “South Africa Social Security Agency” SASSA (http://www.sassa.gov.za/) tarafından yapılmaktadır. 1 Nisan 2007 tarihinde yürürlüğe giren yeni sosyal yardımlar çerçevesinde, 1 Nisan 2008 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yapılan sosyal yardım çeşitleri ve miktarları aşağıda yer almaktadır.
Sosyal güvenlik sisteminin kurulması yönünde çalışmalar sürmekte olup, sistem henüz gönüllü yapılan ödemeleri kabul etmektedir. Bu da oldukça sınırlı düzeyde kalmakta, zorunlu ödeme üzerine kurulacak sistemi geciktirmektedir. Ülkede özel sağlık ve hayat sigortası şirketleri de mevcut olup maddi durumu yerinde olan beyaz azınlık tarafından tercih edilmektedirler. 3.3.5. Eğitim Güney Afrika Eğitim Bakanlığı, ülke genelindeki eğitimden sorumlu bulunmakta, ayrıca her eyaletin kendi eğitim bakanlıkları bulunmaktadır. Merkezi hükümet eğitime ilişkin genel politikaları belirlemekte, ancak bu politikaların uygulanması eyalet idarelerine bırakılmaktadır. Yüksek öğrenim konusunda ise tüm yetkiler Eğitim Bakanlığında toplanmış durumdadır. Özel okullar ve yüksek öğrenim kurumları her ne kadar yeterince bağımsız olsalar da, hükümet tarafından belirlenen bazı kurallara uymak zorundadırlar. Apartheid döneminde, ırk ayırımına yönelik eğitim politikaları ülkenin insan kaynaklarını da olumsuz etkilemiştir. 2005 yılında eğitim hayatında köklü değişikliklere gidilerek, okullardaki müfredat programı değiştirilmiştir. Yapılan köklü değişikliklerle birlikte, öğretmenlerin eğitimi, eğitim yöntemleri ve okullarda öğrencilere sağlanacak yardımcı materyaller konusuna hükümet tarafından daha fazla önem verilmeye başlanmış, ülkede bulunan toplam 25 üniversitenin ülkenin ihtiyaç duyduğu insan kaynaklarının karşılanması ve eğitim kalitelerinin yükseltilmesi amacıyla çalışmalara devam edilmektedir. Güney Afrika’da daha önce siyah öğrenci kabul etmeyen bazı üniversitelerin siyah öğrencileri kabul etmeye başlamasıyla birlikte siyahların eğitim seviyeleri de yükselmeye başlamıştır. 2001 nüfus sayımına göre, nüfusun %8,4’ü üniversite eğitimi almış bulunmaktadır. Öte yandan, beyaz olmayan öğrenci ve öğretmenlerin sayısı da son yıllarda hızla artmıştır.
Kaynak: Department of Education, 2012 2010/11 bütçesinde 189,5 milyar Rand eğitime tahsis edilmiş olup, söz konusu rakam bütçedeki toplam kamu harcamalarının % 9,7’sine tekabül etmekte idi. 2014/2015 yılı bütçesinde ise en büyük pay 254 milyar Rand ile (% 20) eğitime ayrılmış bulunmaktadır. 3.3.6. Sağlık Güney Afrika’daki sağlık sistemi halen apartheid döneminin kötü izlerini taşımaktadır. Ülkedeki bebek ölüm oranları siyah Güney Afrikalılarda çok yüksek iken, beyazlar arasında bebek ölüm oranları ise AB ülkeleri ile aynı orandadır. Hükümet, bir yandan beyazlar ve siyahlar arasında sağlık hizmetlerindeki bu dengesizliği azaltmaya çalışmakta ve temel sağlık hizmetlerinin ücretsiz sunulması amacıyla çalışmalara da devam etmektedir. Ancak, özellikle kırsal kesimlerdeki imkanların yeterli olmaması, maddi imkansızlıklar ve ülkedeki AIDS hastalığının yaygınlığı sağlık sektöründe karşılaşılan en önemli sorunları teşkil etmektedir. Ülkede üç farklı sağlık sistemi olduğu söylenebilir. Bunlardan birincisi, kaliteli, ancak pahalı olan sağlık hizmetleridir. Bu bölüme giren sağlık hizmetleri, özel sağlık sigortasına sahip olan kullanıcılar ile bilhassa madencilik sektöründe bulunan ve ülkedeki büyük şirketler ve işverenler tarafından finanse edilmektedir. Ancak, özellikle AIDS hastalığının yaygın olmasından dolayı özel sağlık sigortalarının maliyeti yüksektir. İkinci grup sağlık hizmetlerini ise devletin sunduğu sağlık hizmetleri oluşturmaktadır. Apartheid döneminde öncelikli bir politika olmayan ve mali açıdan finanse edilmeyen devletin sunduğu sağlık hizmetlerini genellikle devlet hastaneleri ve sağlık ocaklarında verilen hizmetler oluşturmaktadır. 2013 yılı verilerine göre sağlık sektöründe 166.941 kalifiye pratisyen, 44.515 öğrenci ve 4.735 stajer olmak üzere toplam 216.191 kişi bulunmaktadır. 2010 yılı verilerine göre de yaklaşık 36.912 doktor istihdam edilmektedir. 2011 yılı itibariyle 1000 kişiye 0,7 hekim ve 1,1 hemşire düşmektedir. 8 tıp fakültesi her yıl yaklaşık 1.200 mezun vermektedir. 2011 yılında toplam sağlık harcamalarının GSYİH’ya oranı % 8,3 olarak gerçekleşmiştir. Kişi başına sağlık harcaması 2011 yılı itibariyle 943 dolardır. Ülkede klinikler, hastaneler ve sağlık üniteleri olmak üzere 4.333 sağlık kuruluşu (klinik ve hastane) mevcuttur. 314 adet özel hastene ve klinik olduğu dikkate alındığında yaklaşık 4.000 adet kamu tesisi bulunmaktadır. Ülke nüfusunun ancak % 20’si özel sağlık sigortasından faydalanmaktadır. Ülke nüfusunun % 80’i için 'National Health Insurance System' 2011 yılında oluşturulmuş, 2013 yılından itibaren sistem için ilk kesintiler yapılmaya başlanmıştır. Ancak sistem üzerinde hala tartışmalar sürmektedir. Güney Afrika’da yaklaşık 10 milyon kişi için özel sigorta şirketlerinin poliçeleri kapsamında sağlık harcamalarının % 48'ini gerçekleştirmektedir. Nufusün yaklaşık % 20’si toplam harcamanın % 48'ini yapmaktadır. Önemli Sigorta Şirketleri : Discovery Health, Medscheme, Metropolitan ve Momentum’dur. Ülkedeki sağlık sisteminin diğer bir ayağını ise, gerek maddi imkansızlıklar nedeniyle doktora gidemeyenler, gerek dinsel veya kültürel nedenlerle doktora gitmeyenlerin tercih ettiği geleneksel tedaviler oluşturmaktadır. Özellikle son yıllarda, geleneksel tedavileri tercih eden Güney Afrikalıların sayısında büyük bir artış olduğu görülmektedir. Ülkede tıbbi ilaç satışlarının tutarı yıllık yaklaşık 7 milyar Rand, geleneksel tedavi yöntemlerinde kullanılan ilaçların satış tutarı ise 3,2 milyar Rand olarak tahmin edilmektedir. Genelde şehir merkezlerinde bulunan ve her alanda hizmet verebilen özel hastanelerde tedavi hizmetleri tatminkar düzeyde olup, tedavi ve yatak ücretleri ülke standartlarına göre pahalıdır. Buna karşılık devlet hastanelerinde koşulların iyi düzeyde olduğunu söylemek güçtür.
Kaynak: Health Professions Council of South Africa Güney Afrika, dünyada AIDS hastalığının en yaygın olduğu ülkelerden birisidir. AIDS hastalığının yaygınlığı, Güney Afrika’da ortalama ömür süresini yaklaşık 50 yıla düşürmüş ve nüfus artış hızının da %1’in altına düşmesine neden olmuştur. Resmi verilere göre; Güney Afrika’da HIV virüsüne sahip insanların toplam nüfus içindeki oranı 2002 yılında % 9,6 iken bu oran 2010 yılında %10,5’e yükselmiştir. 2006 yılı Mayıs ayında, Güney Afrika Devlet Başkanı Yardımcısı Phumzile Mlambo-Ngcuka başkanlığında Güney Afrika Ulusal AIDS Konseyi kurulmuş olup, söz konusu Konsey AIDS ile mücadele amacıyla beş yıllık kapsamlı bir plan oluşturmuştur. 2007-2011 yıllarını kapsayacak stratejik plana göre, AIDS vakalarının azaltılması ve söz konusu hastalığa sahip insanların en az %80’inin 2011 yılına kadar tedavilerinin yapılması öngörülmüştür. AIDS konusunda ilerleme kaydedilmesine rağmen hala nüfusun önemli bir bölümünün hastalıktan müzdarip olduğu tahmin edilmektedir. 2010/11 bütçesinde sağlık hizmetlerine 112,6 milyar Rand tahsis edilmiş olup, söz konusu tutar bütçedeki toplam kamu harcamalarının yaklaşık % 9,8’ine tekabül etmektedir. 2011/12 döneminde bu oran % 8,3 olarak gerçekleşmiştir. 2014/2015 bütçesinin ise yaklaşık % 12’si olan 145,7 milyar Rand (yaklaşık 14 milyar dolar) sağlık harcamalarına ayrılmıştır. İlaç sektörü “The Medicines and Related Substances Act 1965” ( Act 101 of 1965) ile düzenlenmektedir. Yasa; ülkedeki ilaçların kayıt altına alınması, ürün güvenliğinin sağlanmasını ve adil fiyatlandırmayı amaçlamaktadır. 1977 yılından beri faaliyet gösteren Ulusal İlaç Üreticileri Derneği (National Association of Pharmaceutical Manufacturers-NAPM)'ne kayıtlı 18 firma bulunmaktadır. İlaç üretiminde dünyaca ünlü 4 büyük ve güçlü grup faaliyet göstermektedir. Bunlar; Adcock Ingram, Aspen Pharma Care, Cipla Medpro, Litha Healthcare şirketleridir. 4. GENEL EKONOMİK DURUMU 4.1. Genel Durum 4.1.1. Genel Ekonomik Yapı Ekonomik güç ve gelişmişlik düzeyi bakımından Afrika kıtasının en büyük iki ekonomisinden biri olan Güney Afrika’nın büyük ölçüde sanayi ve madenciliğe dayanan bir ekonomisi bulunmaktadır. Nijerya artan petrol fiyatlarına paralel olarak 2013 yılında GSYİH büyüklüğünde Güney Afrika’yı geride bırakmıştır. Sahraaltı Afrika bölgesinin toplam GSYİH’sinin yaklaşık %25’ini gerçekleştiren Güney Afrika’nın 2007 ve 2013 yılları için istatistikleri son 6 yıldaki performansın değerlendirilmesi amacıyla aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. Güney Afrika ayrıca Afrika toplam sanayi üretiminin % 40’ını, toplam elektrik arzının % 50’sini gerşekleştirmektedir. Ülkenin son derece gelişmiş bankacılık finansman, ulaştırma, turizm, sağlık, iletişim, sanayi ve madencilik altyapısı bulunmaktadır. Dünya Bankası tarafından üst-orta gelir ülkeler grubunda değerlendirilmektedir. Karşılaştırmalı Ekonomik Göstergeler (2007-2013)
Kaynak: Economist Intelligence Unit, South Africa Country Report 2014, Güney Afrika’nın 18. yüzyılın ortalarına kadar tarım ve hayvancılığa dayalı olan ekonomisi, 18. yüzyılın ikinci yarısından itibaren, dünyanın en zengin altın ve elmas yataklarının bulunmasıyla birlikte gelişme kaydetmeye başlamıştır. II. Dünya Savaşı sonrasında uygulanmaya başlanan ithal ikamesine dayalı politikalar, imalat sanayinin gelişmesine yol açmış ve zengin maden yatakları, ucuz işgücü ve yatırımlarla birlikte istikrarlı bir büyüme trendi yakalanmıştır. 1960’lı yıllarda maden ve minerallerde dünya talebinin artması ülke ihracatının da önemli miktarda artmasına yol açmış, 1980’li yıllara kadar ekonomideki büyüme trendi istikrarsız dönemlere rağmen devam etmiştir. 1980’li yıllarda, ırkçılık politikası “apartheid” yüzünden ülkeye uygulanan uluslararası ekonomik ambargolar, yatırımların azalması ve dünya ekonomisinde olumsuz gelişmeler yaratan petrol şokları gibi nedenlerle Güney Afrika ekonomik bir gerileme sürecine girmiştir. 1990’lı yıllarda ise apartheid rejiminin çöküşüyle birlikte ekonomik gelişme süreci yeniden başlamış, ülke bir çok uluslararası ve bölgesel ekonomik kuruluşa katılmıştır. 1994 yılında yapılan ilk demokratik seçimlerden sonra ekonomide büyüme trendi devam etmiş, 1995-2007 yılları arasında GSYİH’deki artış, 1998 yılı hariç, 2013 yılına kadar her yıl % 2’nin üzerinde gerçekleşmiştir. Dünyada gelir dağılımının en adaletsiz olduğu ülkelerin başında gelen Güney Afrika’da ANC hükümetlerinin uyguladığı politikalar sonucu ilerleme kaydedilmiş ancak sorun yine de önlenememiştir. Siyah orta sınıfın yaratılması amacıyla istihdam artırıcı sanayi politikaları uygulanırken bunun yanında siyah iş adamı ve sanayicilerin yaratılması da hedeflenmiştir. Ancak beyaz azınlık nüfus ve yabancı firmalar halen ülkede sermayenin büyük çoğunluğunu kontrol etmektedirler. Özellikle 2003 yılından itibaren geliştirilerek ve genişletilerek uygulanan “Black Economic Empowerment” politikasının olumlu sonucu olarak, son yıllarda iş hayatında da siyahların daha aktif hale geldikleri ve firmaların üst düzey yönetimlerinde daha çok yer almaya başladığı görülmektedir. 1994 yılında ilk demokratik seçimlerin ardından kurulan hükümetlerin temel amacı ülkedeki sosyal adaletsizliği ve sınıflar arasındaki gelir uçurumunu gidermek olmuştur. Apartheid sonrası dönemde yaşanan ticari ve ekonomik alanda sağlanan gelişmeyi göstermesi amacıyla 1994 ve 2013 karşılaştırmalı tablosu aşağıda sunulmaktadır. Yüklə 1,52 Mb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||