Mineral maddələr – orqanizmin normal fəaliyyəti üçün böyük əhəmiyyətə malikdir. Qida məhsullarında olan mineral maddələr 3 qrupa: makro-, mikro- və ultramikro- elementlərə bölünür. Makroelementlərə Fe, P, K, Ca, Na, Mg, Cl, S, Si və b.; mikroelementlərə Ba, Br, B, J, Co, Mn, Cu, Mo, Pb, F, Zn, Cr və b.; ultramikroelementlərə isə uran, torium, radium, qızıl, titan, samarium və b. aiddir.
Makroelementlərdən orqanizm üçün Ca, Mg, P, K, Fe və Cl əhəmiyyəti böyükdür. Kalsium və fosfor sümüyün tərkibinə, dəmir qan hemoqlobininin tərkibinə daxil olur. Kalium ürəyin işini yaxşılaşdırır, maqnezium əzələ və sinir sisteminin fəaliyyəti üçün vacibdir. Natrium və xlor xörək duzu şəklində qəbul edilir və mədə şirəsinin tərkibinə daxil olmaqla qidanın həzminə və mənimsənilməsinə kömək edir. Cu və Co qanın əmələ gəlməsində, F və Mn dişlərin formalaşmasında iştirak edir.
Insanın əsas mineral maddələrə gündəlik tələbi orta hesabla mq-la aşağıdakı kimidir: P – 1000-1500; Ca – 800-1000; Fe – 15-20; K – 2500-5000; Mg – 300-500; J – 0,1-0,2 və s.
Bəzi yeyinti məhsullarında Zn, As, Hg, Pb, Cu və Sn olub-olmaması müəyyənləşdirilir. Çünki bu elementlər zəhərlidir. Standartlarda bir kq məhsulda 5-10 mq-a qədər mis, 500 mq-a qədər sink və 200 mq qalay olmasına icazə verilir. Qurğuşun, civə və arsen duzlarının olmasına normativ-texniki sənədlərdə yol verilmir.
Dostları ilə paylaş: |