İnsanların Önemsemediği, Sakınılması Gereken Haramlar

Yıldızların ve Burçların Olaylara ve İnsan Hayatına Etkisi Olduğuna İnanmak

Zeyd İbni Halid el-Cühenî’den şöyle dediği rivayet edilir. Rasûlullah (s.a.v.) Hudeybiye’de gece yağan yağmurun ardından sabah namazı kıldırdı. Namazı bitirince insanlara yöneldi ve şöyle dedi:

“Rabbinizin ne dediğini biliyor musunuz?”

“Allah ve Rasulü daha iyi bilir” dediler. Şöyle buyurdu:

“Allah Teâlâ dedi ki: Kullarımdan bazıları bana inanmış, bazıları da inkâr etmiş oldu. Kim “Allah’ın kerem ve rahmetiyle bize yağmur yağdı” derse o kimse inanmış ve burçların tesirini inkar etmiştir. Kim de “şu ve şu yıldızın etkisiyle bize yağmur yağdı” derse o kimse beni inkar etmiş ve burçların tesirine inanmıştır.”¹⁷

Dergi ve gazetelerdeki şans burçlarına bakmak da bu anlamdadır. Kısmetinde yıldızların ve gezegenlerin etkisi olduğuna inanırsa müşrik’tir. Eğlence olsun diye okursa asidir, günahkardır. Çünkü, şirk olan bir şeyi okuyarak eğlenmek caiz değildir. Ayrıca, şeytan kalbine yazılanlara inanmayı sokabilir. Şirk’e düşmesine sebep olur.

Allah azze ve celle faydalı kılmadığı şeylerde faydalı olduğuna inanmak da şirk’tir. Bazıları, nazarlıklarda fayda olduğuna inanırlar. Bu; ya kahinin veya büyücünün söylemesiyledir, ya da eskilerden kalan bir inançtır. Nazar değmesini engellediğini sanarak boyunlarına veya çocuklarına takarlar. Vücutlarına bağlarlar. Arabalarına ve evlerine asarlar. Değişik taşlı yüzükler takarlar. Onlarla ilgili, belaları uzaklaştırdığı ve ortadan kaldırdığı şeklinde çeşitli şeylere inanırlar. Şüphesiz bu Allah’a tevekkülü yok eder. İnsanın ancak zayıflığını artırır. Haramda çare aramaktır. Asılan nazarlıkların çoğunda açıkça şirk, şeytanlardan ve bir takım cinlerden yardım isteme vardır. Bazı hilekar büyücüler, Kur’an’dan ayet’ler yazarlar ve yanına şirk olan yazılar karıştırırlar. Bazıları da Kur’an ayet’lerini necasetle (pislikle) veya hayız kanı ile yazar. Bütün bunların asılması ya da bağlanması Rasûlullah’ın (s.a.v.):

“Kim bir nazarlı/muska asarsa şirk koşmuştur.”¹⁸ kavli gereğince haramdır.

Bunları takan, Allah’tan başka bu eşyaların da fayda ya da zarar verdiğine inanırsa büyük şirk işleyerek müşrik olmuştur. Şayet onların, fayda ya da zarar gelmesine bir sebep olduğuna inanırsa -ki Allah bunları sebep kılmamıştır- o kimse küçük şirk işlemiştir.

İbadetlerde Riya/Gösteriş

Salih amelin şartlarından biri de riyadan uzak, sünnete uygun olmasıdır. İnsanlar görsün diye ibadet eden kimse küçük şirk işlemiştir. Başkaları görsün diye namaz kılan gibi... Yaptığı ibadet boşunadır. Allah Teâlâ şöyle buyuruyor:

“Şüphesiz münafıklar Allah’a oyun etmeye kalkışıyorlar; halbuki Allah onların oyunlarını başlarına çevirmektedir. Onlar namaza kalktıkları zaman üşenerek kalkarlar, insanlara gösteriş yaparlar, Allah’ı da pek az zikrederler.” (Nisa:4/142)

Yine, haberi yayılsın ve insanlar onun hakkında konuşsunlar diye bir amel işlerse şirk’e düşmüştür. Böyle yapan hakkında tehdit vardır ve bu tehdit İbni Abbas’ın (r.a.) Rasûlullah’tan (s.a.v.) rivayet ettiği şu hadiste gelmiştir:

“(İnsanlara) duyurmak için bir amel işleyeni, Allah (Kıyamet günü insanlar önünde) teşhir eder. Gösteriş için bir amel işleyeni, Allah (Kıyamet günü insanlar önünde) rezil eder.”¹⁹

Yaptığı ibadette hem Allah rızasını, hem de insanların görmesini dileyen kimsenin ameli boşa gitmiştir. Allah Teâlâ kudsi hadiste şöyle buyurur:

“Ben, kendisine şirk koşulanların şirk’ten en çok mustağni olanıyım. Kim, bir amel işler de amelinde bana başkasını ortak koşarsa onu ve şirk’ini bırakırım.”²⁰

Bir amele Allah için başlayan, sonra kendisine riya/gösteriş yapma düşüncesi gelen bu düşünceyi kötü görür ve aklından çıkarmak için uğraşırsa ameli sahih olur. Şayet onu benimser ve bundan bir rahatsızlık duymazsa ilim ehlinden bir çoğu amelin batıl olduğunu bildirmiştir.

Uğursuzluğa İnanmak

Uğursuzluğa inanmak, bir şeyin kötülük/şanssızlık getirdiğine inanmaktır. Allah Teâlâ şöyle buyurur:

“Onlara bir iyilik gelince, “Bu bizim hakkımızdır” derler; eğer kendilerine bir fenalık gelirse Musa ve onunla beraber olanları uğursuz sayarlardı.” (A’raf: 7/131)

Araplardan biri yolculuk etmek ya da başka bir iş yapmak istediği zaman bir kuş tutar ve salıverirdi. Kuş sağ tarafa giderse uğurlu sayar ve o işe başlardı. Sol tarafa giderse bunu uğursuz kabul eder ve isteğinden vazgeçerdi. Rasûlullah (s.a.v.) bu davranışın hükmünü şu hadisinde bildirmiştir:

“Uğursuzluğa inanmak şirk’tir.”²¹

Tevhidin kemaline ters düşen bu haram davranışa şunlar da girer: Ayların uğursuzluğuna inanmak: Safer ayında nikah yapmamak gibi... Günlerin uğursuzluğuna inanmak: Her ayın son çarşamba gününün sürekli şanssız bir gün olduğuna inanmak gibi... Rakamların uğursuzluğuna inanmak: 13 rakamı gibi... İsimlerin ya da özürlü insanların uğursuzluğuna inanmak: Kişinin, dükkanını açmaya giderken yolda tek gözlü birini görüp, bunu uğursuzluk kabul ederek geri dönmesi gibi... Buna benzer tüm inanışlar haramdır. Ve şirk’tir. Rasûlullah (s.a.v.) bunlara inanan kimselerden uzak olduğunu bildirmiştir. İmran İbni Husayn’dan (r.a.) Rasûlullah’ın (s.a.v.) şöyle dediği rivayet edilir:

“Uğur yapan ve yaptıran, kahinlik yapan ve yaptıran, (sanırım şunu da söyledi) sihir yapan ve yaptıran bizden değildir.”²²

Uğursuzluk düşüncesine kapılan bir kimsenin yapması gereken Abdullah İbni Amr’ın (r.a.) rivayet ettiği hadiste bildirilmiştir. Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurur:

“Uğursuzluk düşüncesi bir kimseyi işinden alıkoyarsa o kimse şirk koşmuştur.”

“Ey Allah’ın Rasûlü! Bunun karşılığında ne yapmak gerekir?” derler. Şöyle buyurur:

“O kimsenin ‘Allah’ım! Senin verdiğin hayırdan başka hayır, senin verdiğin uğurdan başka uğur yoktur. Ve senden başka ilah yoktur’ demesi gerekir.”²³

Az ya da çok kötümser olmak kişilerin tabiatında vardır. Bunun en önemli ilacı ise Allah azze ve celle’ye tevekkül etmektir. İbni Mes’ud (r.a.) şöyle der:

“Hangimizin aklına böyle bir şey gelmez ki! Fakat Allah, onu tevekkülle giderir.”²⁴