Invitation

Mevcut durum

1. Öğrenci sayısı

İlkokuldan mezun olan öğrenci sayısı 1999-2000 ile 2002-2003 öğrenim yılları arasındaki dönemde yaklaşık %40 oranında artmıştır.⁴⁴ Aynı dönemde Mesleki ve Teknik Okullardan mezun olanların sayısı yaklaşık %20 oranında azalmış; genel lise ve yüksek okul mezunlarının sayısı 2001-2004 yılları arasında %52 oranında artmıştır.

Tablo 8.2 2001-2004 yılları arasında ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrenciler⁴⁵

	Genel Ortaöğretim		Mesleki ve Teknik Ortaöğretim
	Öğrenci sayısı	2001-02 öğretim yılına göre artış oranı (%)	Öğrenci sayısı	2001-02 öğretim yılına göre artış oranı (%)
2001-2002	290,116		207,280
Erkek	154,239		128,944
Kız	135,877		78,336
2002-2003	335,213	%15,5	182,891	%-11,8
Erkek	173,760	%12,7	113,199	%-12,2
Kız	161,453	%18,8	69,692	%-11,0
2003-2004	452,379	%35,0	230,640	%26,1
Erkek	237,159	%36,5	139,013	%22,8
Kız	215,220	%33,3	91,627	%31,5

2003-2004 öğretim yılında mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrencilerin sayısında bir önceki öğretim yılıyla karşılaştırıldığında önemli bir artış olduğu görülmektedir (+47,749); ancak bu artış genel ortaöğretim ve yüksek öğrenim kurumlarından mezun olan öğrencilerin sayısındaki artıştan daha düşük bir oranda gerçekleşmiştir. Özel sektördeki imalat ve hizmet işkollarının büyüyen sektörler olduğu bulundurulduğunda, yukarıda bahsedilen eğilimin bu sektörlerin ihtiyaç duyduğu nitelikli işgücü açığının artmasına yol açabileceği endişe konusu olmaktadır (+117,166).

Son olarak, nüfus tahminlerine göre,⁴⁶ 5-14 yaş grubundaki çocukların sayısının gelecek on yıl içerisinde düşeceği (2005-2010 arasında %-1; 2010-2015 arasında %-4 oranında), bununla birlikte 15-19 yaş grubundaki kişilerin sayısının artacağı (sırasıyla %+8 ve %+5 oranında) hesaplanmaktadır.

2. Yasal ve mali çerçeve

Türk eğitim sistemi genel hatlarıyla iki başlık altında ele alınabilir:

• 
  Milli Eğitim Bakanlığının sağladığı temel eğitimden oluşan örgün eğitim sistemi;
  
• 
  Tüm diğer eğitim ve öğretim faaliyetlerini kapsayan yetişkin eğitimi ya da yaygın eğitim sistemi (Milli Eğitim Bakanlığının da yetki ve sorumluluk alanına giren geleneksel çıraklık sistemi dahil).
  

Devletin çıraklık sisteminde mali desteği kısıtlıdır⁴⁷

Çıraklık sistemi, işgücü piyasasında hacmin ve içeriğin belirlenmesinde katkı sağlar ve talep odaklıdır, bunun yanı sıra mesleki ve teknik eğitim sistemi arz odaklıdır.

Örgün eğitim sistemi dışında kazanılmış sertifikaların tanınması için herhangi bir yasal çerçeve bulunmamaktadır.

Bununla birlikte, MEB bünyesinde Ulusal Mesleki Yeterlilikler konusunda gelecekte oluşturulacak yasal çerçeveye ilişkin bir öneri geliştirilmiş ve sunulmuştur. Söz konusu taslak öneri halihazırda Milli Eğitim Bakanı tarafından değerlendirilmektedir.

Şekil 9.1 Çıraklık eğitimi alan kursiyer sayısı 2001 – 2004⁴⁸



2001 yılında az sayıda çırak adayının kursiyer olarak kayıt yaptırmış olması nedeniyle temel çıraklık eğitimindeki kursiyer 2001 yılından sonra bir azalma olduğu görülmektedir.⁴⁹

3. Hedef gruplar

Aşağıdaki stratejilerin hedef grupları şunlardır:

• 
  Temel eğitim düzeyinde eğitim ve öğretim gören gençler;
  
• 
  Temel eğitim düzeyinde eğitim ve öğretim veren kurum ve kuruluşlar;
  
• 
  Temel eğitim düzeyinde eğitim ve öğretimin bir parçası olarak işyerinde eğitim veren işletmeler;
  

Hedef grup hem örgün ve öğrenimi hem de kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektördeki kuruluşları kapsamaktadır.

Ortaöğretim düzeyinde, mesleki eğitim ve öğretimin üzerinde durulacaktır.

4.