Ioan. De salas, gvmielensis, e provincia castellana, societatis iesv



Yüklə 18,48 Mb.
səhifə45/250
tarix18.08.2018
ölçüsü18,48 Mb.
#72342
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   250

gladios Petro concedit: cùm enim discipuli dice-

rent, Ecce duo gladij hîc, Dominus non ait, nimis

est, sed, satis est: quare Bernardus 4. de consid. & Bo-

nifacius 8. extrauag. vnam sanctam, de maiorit. &

obed. ex hoc loco deducunt, Pontificem duos gla-

dios ex Christi institutione habere, scilicet, pote-

statem temporalem, & spiritualem: quare omnes

lites, & contentiones, tam in spiritualibus, quàm

in temporalibus ad iudicium summi Pontificis

pertinent, vt expressè habetur, cap. quicumque li-

tem, & cap. quicumque contentiones, 11. quæst. 1.

& Sa, verbo Papa in fine ait, à quocumque ad Pa-

pam appellari posse.

  Dico tamen primò, Romanus Pontifex non ha-29

bet iurisdictionem temporalem in totum orbem1. Conclusio.

simpliciter, quatenus etiam infideles comprehen-2. Opinio au-|thoris.

dit. Ita tenent non solùm omnes citandi pro con-Romanus Pō-|tifex non ha-|bet potestatem|in totũ orbem|simpliciter, vt|comprehendit|infideles.

clusione sequenti: sed communiter etiam citati

pro sententia præcedenti. Probatur primò, quia

Pontifex vt sic, solùm habet eam iurisdictionem,

quam Christus illi contulit: sed Petro, & succes-

soribus nullam iurisdictionem contulit Deus in

vniuersum orbẽ: ergo, &c. Minor patet; quia nul-

lum est testimonium, nulla traditio, vnde possit id

demonstrari: nam respectu infidelium solùm di-

xit Christus Apostolis: Matt. 28. euntes docete omnes<-P>@@

<-P>gentes, baptizantes eos, &c. quæ verba non continent

vim coactiuam, vel dominatiuam illorum: sed de-

nuntiatiuam diuinæ institutionis, & præcepti de

Baptismo recipiendo, ideò Paulus 1. Corint. 5. ait,



quid mihi de his, qui foris sunt, iudicare? nōne de his, qui

intus sunt, vos iudicatis? nam de his qui foris sunt, Deus

iudicabit, id est, non possumus iudicare de infide-Ecclesia non|habet iurisdi-|ctionem in in-|fideles.

libus, qui sunt extra Ecclesiam, & eius iurisdictio-

ni non subiacent, si illos non potest Paulus iudi-

care: ergo nec cæteri Apostoli, nec eorum suc-

cessores: ergo nec leges illis dare: hinc omnes in

materia de fide pro comperto habent, non posse

Pontificem vi cogere infideles ad sibi obedien-Pontifex non|potest cogere|infideles ad si-|bi obediendũ.

dum: quod tamen posset si haberet iurisdictionem

in illos, imò ipsi reges non essent supremi princi-

pes in temporalibus, & tenerentur recognoscere

superiorem, quod est contra vsum & sensum Ec-

clesiæ. Vide Bellarminum 5. de pontifi. ca. 2. tomo

1. Molinam tract. 2. de iusti. dist. 22. Nauarrum su-

prà nu. 41. Victoriam relect. 1. de potest. Eccles. q.

1. num. 8. & Pontifex non solùm esset caput Eccle-

siæ, sed orbis, nec solùm haberet claues regni cœ-

lorum: sed omnium regnorum terræ, non solùm

esset pastor ouiũ Christi, scilicet Christianorum:

sed etiam aliarum, quæ oues Christi nec sunt, nec

de eius ouili, & caula, quæ est Ecclesia, in quam

intrant per Baptismum, sicut olim legibus Syna-

gogæ solùm tenebantur circumcisi, ita nunc legi-BaptiZati tā-|tùm legibus|Ecclesiæ te-|nentur.

bus Ecclesiæ solùm tenentur baptizati: ergo reli-

qui non obligantur legibus Pontificis, prætereà si

Pontifex habet iurisdictionem in totum orbem,

nemo haberet iurisdictionem in aliquam orbis

partem, nisi ab ipso, vel saltem permissione ipsius,

& sic Christiani, qui sunt sub ditione principum

infidelium, non tenerentur illis obedire, nec tribu-

ta soluere, saltem si contra voluntatem Papæ re-

gnarent, vt verè regnant, quia, vt ait Cardinalis

Bellarminus illo ca. 2. Papa nollet habere tales vi-

catios: sed si posset, eorum regna fidelibus daret:

quod est falsum, & contra doctrinam Pauli Rom.

13. ferè per totum, & Christi Matt. 22. v. 21. deinde

minùs essent reges infideles modò quàm ante

Christi passionem, quia tunc nullum habebant

superiorem in terris, & eorũ potestas solùm pen-

debat à Deo, vt auctore naturæ, iuxta Daniel, 2. v.

21. & 37. nunc verò habent in terris superiorem, à

quo eorum potestas pendet in fieri, vel saltem in

conseruari: quia pro libito posset ea illos priuare,

quod tamen non videtur admittendum: ergo. Vn-

de Alexander VI. in cōstit. superiùs citata, ait, Re-

ges Catholicos Ferdinādum, & Elisabetham obe-

dire illius mandatis teneri, quia Baptismi Sacra-

mento sunt initiati: ergo si non essent baptizati,

non tenerentur ei obedire.

  Dico secundò, Pontifex vt sic, non habet tem-30

poralem iurisdictionem super totum orbẽ Chri-2. Conclusio.|Pontifex vt|sic non habet|potestatẽ tem-|poralem super|totum Chri-|stianũ orbem.

stianum, nec potest illi toti politicas leges impo-

nere. Turrecremata 2. Summæ Ecclesiæ ca. 113. &

sequentib. &. c. in apibus, 7. q. 1. Cardinalis Bellar-

minus 5. de Pontifi. c. 2. 3. 4. & 5. Victoria relect. 1.

de potest. Eccle. qu. penult. à præpositione 5. & nu.

8. & sequentib. & relect. de Indis. par. 1 à nu. 2. Mo-

lina. de iusti. tom. 1. tract. 2. disp. 29. Suarez 3. p. to.

1. disp. 48. sect. 2. in fine dicens, oppositum non ha-

bere fundamentum. Couaruuias, & Nauarrus su-

prà, Maior. 4. dist. 24. q. 3. Henricus quodlib. 6. q. 23.

Driedo 1. de libertate Christiana ca. 15. & 16. & li.

2. c. 2. Albertus Pyghius lib. 5. Eccles. Hierar. Vval-<-P>

@@0@

@@1@Disput. VII. Sectio IV. 121



<-P>densis 2. doctrinalis, art. 3. ca. 76. 77. & 78. Paluda-

nus lib. de potestare Ecclesiastica, Durandus lib. de

origine iurisd. q. 3. Ioannes Parisiensis, de potesta-

te Regia, & Papali cap. 12. & sequentibus, Caieta-

nus Apolog. de auctoritate Papæ & concil. par. 2.

c. 13. ad 8. tom. 1. opus. 2. Sotus 4. iust. q. 4. art. 2. &

in 4. dist. 25. q. 2. art. 1. Sanderus, 2. monarch. cap. 4.

Sebastianus Medicis tract. de legibus part. 1. q. 8.

in fine.

  Probatur primò ex patribus: Augustinus, 5. ci-30

uit. ca. 21. non tribuamus dandi regni, atque imperijProb. 1.|Deus est qui|piis & impiis|regna dat.

potestatem, nisi vero Deo: & multis exemplis illu-

strat, Deum dare terrenum regnum piis, & impiis;

& ne per singulos ire necesse sit, qui Constantino

Christiano, ipse Apostatæ Iuliano Imperium de-

dit: non ergo Pontifex, vnde & Bernardus, 1. de

consid. ad Euge. habent hæc infima, & terrena iudices



suos, reges & principes terræ, quid fines aliorum inua-

dis? quid falcem vestram in alienam messem exten-

ditis?

  Secundò, quia nec ex Scriptura habemus, Chri-Probat. 2.|Nec ex Scri-|ptura nec ex|traditione ha-|betur Petro|Christũ hanc|dedisse pote-|statem.

stum dedisse hanc potestatem Petro, nec ex tradi-

tione: ergo cùm sit res supernaturalis, non potest

cum fundamento affirmari: maximè cùm ex tra-

ditione oppositũ habeamus, fueritq́ue congruen-

tius. Probantur singula: non in primis Christus in

Euangelio solùm promisit Petro claues regni cœ-

lorum, per quos potestatem spiritualem supre-

mam significauit, vt Patres exponunt, & vidimus

disput. præced. Posteà verò implendo promissio-

nem suam solùm dixit, Ioan. 21. pasce oues meas, quæ

etiam verba de iurisdictione spirituali ab omni-

bus intelliguntur. Deinde ipsi Pontifices nũquamPōtifices quo-|ties circa tẽ-|poralia iuris-|dictionẽ exer-|cuerunt, id fe-|cerunt indi-|rectè.

vsi sunt hac suprema potestate: sed quoties circa

temporalia visi sunt iurisdictionem exercere, id fe-

cerunt indirectè, & in ordine ad spiritualia. Aliun-

de verò supponunt, in Ecclesia esse supremos re-

ges temporales: at, si haberent potestatem tem-

poralem supremam, nullus alius illam haberet:

sicut quia habent supremam potestatem spi-

ritualem, nullus alius illam habet. Antecedens

patet: nam Leo I. epist. 38. ad Martianum Impe-

ratorem fatetur, ipsum Imperatorẽ à Deo ad Im-

perium esse electum, & epi. 4. 3. ad eundem, fate-

tur auctorem Imperij Martiani Deum esse, & si-

milia dicit in omnibus ferè epist. ad Theodosium,

Martianum, & Leonem, Imperatores sibi inuicem

succedentes: præsertim ep. 72. ad Leonem Augu-

stum, Gelas. epi. ad Anastasium Imperatorem, quæ

habetur tomo 2. concil. & c. duo sunt. dist. 96. Duo

sunt, inquit, Imperator Auguste, quibus principaliter

mundus hic regitur, auctoritas sacra Pontificum, & re-

galis potestas, &c. vbi nota, Gelasium non loqui so-

lùm de executione: sed de ipsa potestate, & aucto-

ritate, quam distinguit à tota potestate Papæ: ergo

talem potestatem Papa non habet, nec Reges, &

Imperatores illam habent à Papa, sed aliunde. Vn-

de Gregorius lib. 2. epist. 61. ad Mauricium. Pote-



stas super omnes homines dominorum meorum pietati,

cœlitus data est, & Nicolaus I. epist. ad Michaëlem

Imperatorem tom. 3. conci. & c. imperium. d. 10. &

c. ad bellum, 96. dist. Nolite præiudicium Dei Eccle-

siæ irrogare: illa quippe nullum imperio vestro præiudi-Potestatis spi-|ritualis, &|temporalis di-|stincta sunt|officia.

cium infert: & infrà, idem mediator Dei & hominum

homo Christus Iesus sic actibus propriis, & dignitatibus

distinctis officia potestatis vtriusque discreuit, vt &

Christiani Imperatoris pro æterna vita Pontificibus in-

digerent, & Pontifices pro cursu temporalium tantùm:<-P>@@

<-P>modò rerum imperialibus legibus vterentur, & c. inter

hæc 33. q. 2. Sancta Dei Ecclesia gladium non habet,



nisi spiritualem. Vide etiam Ioannem Papam ca. si

Imperator 96. d. vide etiam, c. quoniā, & sequen-

tia, d. 10. & Honorium, III. c. tuam, de ordine co-

gnit. vbi pro comperto habet, se non esse legiti-

mum iudicẽ in causa de successione Reginæ Cy-

pri: sed Regem Francorum; cùm tamen causam

natalium eiusdem Reginæ ad Apostolicam sedem

pertinere affirmet, vtpote, inquit, quæ ad forum Ec-



clesiasticum pertinet, cui consentit Alexander III. ca.

lator, qui filij sint leg. idémque Alexāder c. si duo-

bus, §. denique, de appellatio. rogatus, an appella-

tio à iudice sæculari ad Papam teneret; respondet:



tenet quidem, in iis, quisunt temporali nostræ iurisdi-Appellatio ad|Papam quo-|modo teneat.

ctioni subiecti: in aliis verò secundùm iuris rigorem cre-

dimus non tenere, & si de consuetudine Ecclesiæ teneat:

eam tamen consuetudinem abrogatam iam esse

experimur, & testatur Nauarrus, suprà nu. 25. cum

glos. in dicto §. denique verbo, credimus, quod, in-

quit Nauarrus, totus seruat Christianismus, & in ca.

causam 2. qui filij sint leg. ait Pontif. nos attenden-



tes, quòd ad Regem pertinet, non ad Ecclesiam de tali-

bus possessionibus iudicare, &c. & Innocentius III. c.Luminaria|duo in Eccle-|sia magna Pō-|tificalis au-|ctoritas, &|regalis digni-|tas.

solita, de maior. & obed. Ad firmamentum cœli hoc



est, vniuersalis Ecclesiæ fecit Deus duo luminaria ma-

gna, id est, duas instituit dignitates, quæ sunt Pontifi-

calis auctoritas, & Regalis potestas: sed illa quæ præest

diebus, id est, spiritualibus maior est: quæ verò carnali-

bus, minor: vt quanta est inter Solem & Lunam, tanta

esse inter Pontificem, & reges differentia cognoscatur,

&c.

  Nec verò putes, sicut Luna lumen suum habet

à Sole, ita potestatem regiam à Pōtificia esse: quia

comparatio nō debet in omnibus procedere, idem

Innocentius, ca. per venerabilem, qui fil. sint leg.

dicit, cùm rex superiorem in temporalibus minimè re-



cognoscat: sine iuris alterius læsione in eo se iurisdictioni

nostræ subiicere potuit, in quo videretur aliquibus, quòd

perse ipsum, non tamquam pater cumfiliis: sed tamquam

filius cum subditis potuit dispensare. Tu autem nosceris

aliis subiacere: vnde sine ipsorum forsan iniuriæ, nisi

præstarent nobis assensum, in hoc subdere te non posses, &

in c. nouit. de iudiciis ait, non putet aliquis, quòd iu-



risdictionem illustris Regis Francorum perturbare, aut

minuere intendimus, cùm ipse iurisdictionem nostram

nec velit, nec debeat impedire, & infrà, non enim inten-

dimus iudicare de feudo, cuius ad ipsum spectat iudi-

cium, &c. & in iure ciuili Imperatores suprema po-

testate vtuntur, l. 1. C. de vetere iure enucleando,

l. deprecatio. ff. ad l. Rhodiam l. pene ad tenorem.

ff. de quadrien. præscript. & sanè si Papa esset Do-Si Pæpa esset|Dominus to-|tius orbis,|Principes es-|sent Episcopi|temporales.

minus totius orbis Christiani, singuli Principes

essent Episcopi temporales in suis Diœcesibus: si-

quidem id, quod est Papa in Ecclesia vniuersali,

est quilibet Episcopus in particulari: consequens

est falsum etiam secundùm aduersarios, vnde Am-

bro. ep. 33. ad Marcellinam sororem, & refertur, c.

conuenior 23. q. 8. ad Imperatorem palatia pertinent:

ad Sacerdotem Ecclesiæ, publicorum tibi mœnium ius

commissum est; non sacrorum, & oratione de traden-

dis Basilicis, si tributum petit Imperator, non negetur,



agri Ecclesiæ soluunt tributum, & infrà, tributum Cæ-

saris est, non negatur, Ecclesia Dei est, Cæsari vtique

non debet addici, & in epist. Athanasij ad solitariam

vitam agentes Hosius Episcopus Cordubensis, ait

Imperatori, tibi Deus imperium: nobis autem ea, quæ

sunt Ecclesiæ Christus commisit.

@@0@

@@1@122 Quæst. XCV. Tract. XIV.


  Item Pontifices dominium temporale, quodPrincipũ do-|natione Pon|tifices domi-|nium tempo-|rale quod ha-|bent, se habere|cognoscunt.

habent in terris sibi subditis, ex donatione Impe-

ratorum, ac Principum habuisse cognoscunt, cap.

Constantinus d. 96. c. ego Ludouicus d. 63. c. futu-

ra, de electio. in 6. & de donatione Cōstantini; vi-

de Molinam tract. 2. iustit. disp. 25. ergo nō habent

tale dominium ex vi Pontificiæ potestatis. Item

Hostiensis, & Syluester fatentur, non habere do-

minium proprietatis rerum totius orbis: sic enim

nullus alius esset propriè vllius rei Dominus: ergo

nec Dominium iurisdictionis personarum: eadem

enim ratio est. Adde, quòd, Pontificem iure esse

dominum temporalem totius orbis, nec ad fidei

propagationem, nec ad conuenientem guberna-

tionem Ecclesiæ expediens fuit: quia magnum

esset ad fidei susceptionem impedimentum, si Re-

ges terræ audirent, Pontificem esse supremum do-

minum temporalem, posséque illos etiam sine

causa regnis suis priuare, ipsaq́ue debere Pontifici

resignare, vnde quod de Christo dixit Sedulius, &

cauit Ecclesia in festo Innocentiũ, non eripit mor-

talia, qui regna dat cœlestia, idem de Pontifice, &

Christi fide dicendum est: maximè cùm nec Chri-

stus fuerit rex temporalis secundùm Suarez illa

sect. 2. Cardinalem Bellarminum illo c. 4. Victoriā

relect. de indis. p. 2. num. 6. & sequentibus, & alios

apud Molinam. tractat. 2. iust. disp. 28. licet ipse te-

neat, Christum ex dono speciali Dei habuisse dire-

ctum dominium iurisdictionis, & proprietatis in

omnia temporalia, ac proinde fuisse supremum

regem temporalem: ita tamen, vt regnum tem-

porale nulli abstulerit, sed sua ipsorum regna ho-

minibus reliquerit.

  Item ad vnitatem, & regimen Pontificum Ec-Subordinatio|inter potesta-|tem temporæ-|lem & spiri-|tualem sufficit|ad bonum re-|gimen Eccle-|siæ.

clesiæ sufficit debita subordinatio inter potesta-

tem tẽporalem & spiritualem, quā exemplo cor-

poris & spiritus optimè declarauit Nazianzenus

ca. suscipitis, d. 10. sic enim habet supremus pastor

Ecclesiæ sufficiens auxilium à potestate tempora-

li, & non habet nimiam curam, & solicitudinem

temporalium, quæ spirituale regimen posset im-

pedire, vt sumitur ex d. c. quoniam d. 10. & aliis de-

cretis, & sanè periculum esset, si tota potẽtia tem-

poralis, & spiritualis in vno homine collocaretur,

ne intumesceret, & insolẽs, ac tyrannus fieret, nam

minori etiam potentia videmus passim abuti plu-

rimos. Et frustra dedisset Deus potestatem quæ

(moraliter loquendo) & sine magnis miraculis

nō potest reduci in actum, nec vnquā esset redu-

cẽda. Quis enim, aut quomodò posset persuadere

omnibus hominibus se, & res suas esse sub domi-

nio proprietatis & iurisdictionis Pontificis, illiq́ue

esse omnia resignanda, &c?

  Ad fundamenta aduersariorum respondeo, po-31

testatem illam, de qua Matth. vlt. esse spiritualem,Ad fundamen|tum aduersa-|riorum respō-|sio.

vt Hieronymus & Anselmus exponunt, volentes

sensum esse, vt sicut in cœlo rex Angelorum est,

ita per fidem regnat in cordibus hominum, vel (vt

addit Theophylactus) esse potestatem summam in

omnes creaturas non temporalem, sed diuinam,

vel diuinæ simillimam, quæ non debuit commu-

nicari puræ creaturæ. Hæc est potestas, quā Theo-Potestas Chri|sto data est po|testas excellẽ-|tiæ, & quæ il-|la sit.

logi vocant, excellentiæ: per quam Christus pote-

rat, saltem in ordine ad spiritualia, facere quidquid

vellet, etiam de infidelibus, & sacramẽta institue-

re, miracula operari, absoluere à peccatis sine sa-

cramentis, quam potestatem constat vicario suo

non communicasse: nec qui in vno est vicarius,<-P>@@

<-P>debet esse in omnibus. Illa autem verba ex Gela-

sio recitata, non sic habentur tom. 2. conciliorum

in excusione Venetiis fasta anno 1585. & Colo-

niæ Agrippinæ, anno 1567. sed sic: Sed quantùm



ad sæculi potestatem, illa à Pontificibus, præcipuè à B.

Petri Vicario debet cognoscere, quæ diuina sunt, ipsa ea-

dem iudicare, nec sibi hoc ipsum potentissimus (qui ta-

men Christianus est) vendicare præsumit, nisi religionẽ

forsitan persequens, quibus verbis tantùm docet Ge-

lasius, Principes politicos de diuinis iudicare non

posse, sed de illis rebus à Pontificibus, præsertim

Romanis, instituendos esse. Illa autem verba, quæ

ex Nicolao citat Gratianus, inter epistolas Nico-

lai non reperiuntur, vt notat Cardinalis Bellarmi-

nus suprà cap. 5. Sed si sunt Nicolai, hunc sensum

habent: Christus Petro concessit, vt quod ille

solueret, aut ligaret in terris, esset solutum, aut li-

gatũ in cœlis: allusit enim ad verba Christi Matth.

16. Ita Cardinalis Bellarminus, Nauarrus verò &

alij interpretanrur de auctoritate indirecta in or-

dine ad temporalia, quæ inest Pontifici erga om-

nes Christianos: non verò directa. Vnde idem

Nicolaus epis. ad Michaelem Imperatorem docet,Pontificis au-|ctoritas indi-|recta est in tẽ-|poralia, non|directa.

Deum distinxisse actus, officia, & dignitates Pon-

tificis, & Imperatoris: ne aut Imperator iura Pō-

tificis, aut Pontifex iura Imperatoris præsumeret

vsurpare. Ad illud de duobus gladiis: respondeo,

Christum illis verbis solùm voluisse admonere

discipulos suos tempore passionis suæ in metu, &

angustiis futuros fuisse, in quibus esse solent, qui

tunicam vendunt, vt emant gladium, vt Iosephus

aliiq́ue Patres exponunt. B. autem Bernardus, &

Bonifacius mysticè interpretati sunt hunc locum,

nec volunt dicere, eodem modo habere PontificẽQuomodo de|cruilibus cau-|sis iudicandi|potestas data|sit Episcopis.

gladium vtrumque, sed spiritualem directè, tem-

poralem verò indirectè. Adillos canones de liti-

bus respondeo, priorem esse Theodosij Imperato-

ris, qui ex pietate, non ex debito, id honoris Ec-

clesiæ detulit, prætereà non solùm Romano Pon-

tifici, sed etiam omnibus Episcopis eo canone da-

tum esse, vt iudicare possent ciuiles causas, quæ ad

ipsos deferrentur. Denique iam esse abrogatũ per

alios canones, vt glossa ibidem ait Nauarrus suprà

nu. 25. & Bellarminus suprà cap. 5. addens, posterio-



rem canonem perspicuum est non esse principis alicuius,

qui posset leges condere, sed particularis Episcopi, incer-

tæ́ auctoritatis, & proptere à notari per vocem, Palea.

Prætereà posset intelligi sano modo, id est, de om-

nibus contentionibus, quæ non possunt termina-

ri per sæculares iudices: quia nimirum vel iudex

non vult administrare iustitiam, vel altera pars nō

vult parere: tunc enim causæ deuoluuntur ad iudi-

cem Ecclesiæ per viam correctionis fraternæ, vt

Innocen. III. rectè docet cap. nouit, de iudiciis.

  Ad illud de Imperio Romano vacāte, cum Bel-Imperio vacā|te qualem in|eo habeat au-|ctoritatẽ Pō-|tifex.

larmino, Papam in administratione succedere, &

Imperiali vti potestate, donec alius fuerit electus

Imperator: non in omnibus rebus, sed solùm in

auctoritate iudicandi, & terminandi eas causas,

quæ à solo Imperatore iudicari solent, & quæ non

patiuntur facilè moram. Ratio verò huius non

est, quia Pontifex sit summus Princeps tempora-


Yüklə 18,48 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   250




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin