Ioan. De salas, gvmielensis, e provincia castellana, societatis iesv
Yüklə 18,48 Mb.
|
|
tro. Hæc recentiores illi, quibus consonat Lorinus Act. 10. vers. 14. dicens Petrum, cùm dixit, absit do- mine, quia nunquam manducaui omne commune, &c. Nondum sciuisse mortuam penitus legem, ac vim amisisse obligandi, ideo eam seruasse, & Med. q. 103. art. 3. ait, quòd Apostoli adhuc post penteco- stem dubitabant, vtrum legalia essent obseruanda nec ne, quod probant ex hac historia Petri, & ex disceptatione, & inquisitione facta Act. 15. super obligatione Circuncisionis, & aliorum legalium. Quod verò attinet ad Eunuchum illum Acto- rum 8. Lyra probabile existimat, fuisse proselytum sine religione Iudæum: quia legebat Isaiam: id etiā Carth. tenet, quia venit adorare in Ierusalem: & Baronius, to. 1. Annal. arguens erroris contrariam sententiam, eo quòd non erat reseratus gentilibus non proselytis aditus ad Ecclesiam: sed primum patuit per Petrum Cornelio: & Aethiopes cum Iudæis eadem pene sentiebant, authore Strabone, lib. 17. vtentes quoque Circuncisione, vt testatur Herodot. apud Iosephum 8. Antiquit. cap. 4. Idem tenet Bellarm. 1. de Pont. cap. 22. propter 1. ratio- nem Baronij, & alias antecedentes; maximè quòd ipsemet Petrus indicat, se primum prædicasse gen- tibus, Act. 15. 17. & anteà dubitauerat, an esset tem- pus illis prædicandi, Act. 10. 10. & 20. & de disper- sis à tribulatione, quæ facta est sub Stephano, scri- ptum est Act. 11. 19. quòd nemini loquebantur ver- bum, nisi solis Iudæis, & Hieron. ep. ad Saluinam, & Chrysost. hom. 22. in Acta Aiunt, Cornelium pri- mum à Petro baptizatum salutem gentium dedi- casse, & initium gentium ab illo factum, & Pon- tius diaconus Cypriani discipulus in eius vita ait, tam citò baptizatum eunuchum, quia iudæus erat, & de templo domini veniens Isaiam legebat. Iren. quoque lib. 4. cap. 4. ait, parum fuisse laborandum Philippo: quia deerat sola cognitio Eunucho, aduenisse
Cæterùm fuisse origine Aethiopem, ac religio- ne etiam gentilem, sentiunt Beda, glossa ordin. & interlin. Hugo, & Caiet. Act. 8. & probabile ducit Lyranus ibi, & Lorinus vers. 27. Nec de Petri præ- rogatiua vllum inde præiudicium fieri censet: nam apertè palam porta non est, nisi per Petrum: in transitu tantum ascitus est Eunuchus. Quomodo superstite adhuc Christo pauci quidam Samaritani ac gentiles vocati sunt ab eodem, vt mulier sama- ritana, & Chananæa, siue Syrophœnissa, & alij, qui non suis modo id inhibuerat, Sed seipsum quo- que venisse negauerat, nisi propter oues, quæ perierunt domus Israel. Mat. 15. 14. Neque obstat profectio ad templum Hierosolymitanum: id enim celebratum à gentilibus testatur Ioan. cap. 12. 20. Quod famo- sissimum in toto orbe dicitur 2. Machab. 2. 23. & ibi Heliodorũ hostiam obtulisse refertur eod. lib. c. 3. 35. sicut, & eodem misisse munera Cyrum, & Darium Esdras commemotat lib. 1. cap. 1. 5. & 6. Quòd legebat Eunuchus Isaiam, id faciebat vel curiosè, vel studio cognoscendi veritatem, præser- tim cum magna esset consensio inter Aethiopes<-P>@@ <-P>& Iudæos in rebus pertinentibus ad religionem. Quæ ratio non iuuat contrariam opinionem (sed nos potius) vt minus verisimile videri debeat, ab homine etiam professione gentilem adiri templũ, & legi sacram scripturam potuisse, quam constat, iussu etiam Ptolomæi Græcè redditam. Hæc Lo- rinus. Certè si Aethiopes tunc circuncidebantur, non oporteret hunc denuo circuncidi, vt à Philippo baptizaretur, quamuis opinio communis tunc es- set, prius debere circuncidi gentiles, quàm ad ba- ptismum admitterentur. Quæ tamen opinio falsa erat, & parum cōsentanea scripturę, in qua ad fidẽ, & religionẽ, & mysteria Christi gẽtiles admittẽdos absolutè dicebatur, & sine restrictione & cōditio- ne prius se circũcidẽdi. Zach. 2. Applicabuntur gen- tes multæ ad Deum in die illa, & erunt mihi in popu- lum, Psalm. 48. Loquetur pacem gentibus. Genes. 49. Erit expectatio gentium, Psal. 21. Postula à me, & da- bo tibi gentes, Osee. 2. Vocabo non plebem meam, ple- bem meam, & non dilectam, dilectam, & erit in loco vbi dictum est eis non populus meus vos, ibi vocabuntur filij Dei viuentis. Quasi dicat non solùm in populis Iu- dæorum quasi illis aggregentur, sed etiam in ipsis populis gentilium, & independenter à Circunci- sione, & templo Hierosol. vt notat Cornel. Mussus Rom. 9. dum explicat hunc locum Osee, quem Pau- lus ibi adducit: vnde Malach. 1. In omni loco offertur nomini meo oblatio munda. Ioan. 4. venit hora quan- do nec in Hierosolymis tantùm, nec in monte Garizim, sed in omni loco adoratur Deus; quod Iudæorum patres antiqui cōfessi sunt in id Psalm. 66. Vt cognoscamus in terra viam tuam, in omnibus
suprà.
------------------------------------------------------------
uandum hanc legem non tenemur iure naturali, vt cōstat: nec positiuo, quia nullibi extat, præsertim diuinũ: humanum autem posset lege huma- na, vel consuetudine abrogari: ergo lex vetus non est mortifera, ita saltem vt nec ex voluntate Papæ possint Iudaicæ cæremoniæ vsurpari. Dico primò, legem illam quoad iudicialia non esse lethalem, ita D. Thomas, Medina, & alij quęst. 104. art. 3. Valent. disp. 7. quæst. 7. punct. 7. §. nunc quod attinet. Etsi enim mutata, vel antiquata po- tius forma, & statu illius populi, qui erat finis hu- iusmodi præceptorum, sic cessauerint præcepta iu- dicialia, vt à morte Christi fuerint mortua, id est, amiserint obligandi vim: quia tamen principali- ter non referebantur ad significationem mysterio- rum Christi futuri, ac proinde nec pertinebant primariò ad cultum proprium illius populi, idcir- cò non fuit post Christi mortem, nec nunc est il- lorum vsus mortiferus, quinimò ex lege Ecclesiæ possent aliqua ex illis, quæ expedire viderentur, obligatoria esse, vt affirmant D. Thomas, Medina, Valentia & alij, & nos docuimus sect. 3. initio. @@0@ @@1@ iam & à multo tempore lethalis est. Est de fide, & iam erat tempore Hieronymi, & Augustini, vt pa- tet ex epist. 89. Hierony. quæ est 11. inter epistolas Augustini, & 9. ac 19. ipsius Augustini. Vnde cùm Hieronymus in epist. Augustini legeret aliquid, quo oppositum indicari videbatur, ausus est ad Augustinum scribere, aliquid se legisse in sua epi- stola, quod sibi hæreticum videbatur, à qua suspi- cione purgat se Augustinus, & explicat suam men- tem ab eo errore omninò alienam, & confitetur hanc fidei veritatem, vt & Ambros. epist. 41. & tribus sequentibus, & cæteri Patres, atque Docto- res Scholastici in superioribus relati, & inferius referendi. Præcipuè fundatur hæc veritas in testimoniis Scripturæ, quibus sect. 2. ostendimus, legem vete- rem cessasse, quæ ex traditione Ecclesiæ, & com- muni consensu Patrum, & interpretum, & ex for- ma loquendi Scripturæ, ita intelligũtur, vt quan- tum ad cæremonialia non solùm cessauerit lex ve- tus, ita vt non obliget; sed etiam ita vt eius vsus sit lethalis, & Deo displiceat. Psal. 39. Sacrifi-
tur Paul. Hebr. 10. & latè prosequitur August. eo- dem Psal. & eodem modo expendit Hieronymus illud Hieremiæ 31. Consumando domui Israël, & do- mui Iuda testamentum nouum, nō secundùm testamen- tum, quod disposui Patribus eorum, &c. Ex quo colli- git Hieronymus, legalia esse mortifera, non tan- tùm gentibus, sed etiam Iudæis, quibus Deus ibi dicit disposuisse Testamentum nouum, per quod vetus ita rumpitur, vt eo vti non liceat, sic enim intelligitur ponderatio Pauli Hebr. 8. vbi Paulus ait, Hieremiam in illo testimonio Iudæos vitupe- rasse, & vetus Testamentum culpa non vacasse, id est, non caruisse imperfectionibus, propter quas reiici omninò debuerit quoad aliquam sui partem, scilicet, quoad cæremonialia, & ideò Paul. Hebr. 7. cap. ait, Reprobatio fit præcedentis mandati propter eius inutilitatem, & infirmitatem. Vnde errat Lutherus Gala. 2. docens, modò etiam cum Euan- gelio licitum esse vsum Circumcisionis, vt refert Salmerom. Galat. 2. disp. 22. vbi illum confutat; quia moyses id prohibet sub illis Symbolis, Non
esset admixtio legis, & Euangelij, qua Iudæi po- tius quàm Christiani videremur. Et ex illa pesti- fera, & hæretica doctrina Lutheri nati sunt Eleu- terobaptistæ, qui liberum faciunt aquæ Baptis- mum: quia Circumcisio est licita, & ea sufficit: ergo non est necessarius Baptismus: ita refert Sal- meron suprà: sed ad rem reuertamur. Circumcisio- nem, & alia legalia interdicta iam esse, tenet etiam Bernard. epist. 77. Hugo. 2. de sacram. part. 6. cap. 4. Pro huius rei intelligentia, Nota cum Valent. illo puncto 7. & cum aliis, tribus vel quatuor mo- dis potuisse, & posse vsurpari legalia, scilicet for- malissimè, formaliter, merè materialiter, partim materialiter, & partim formaliter. Vsus formalis est, si legalia fiant eodem spiritu, seu eadem credu- litate, & cogitatione, quibus ante aduentum Chri- sti fiebant à Iudæis, in quo vsu sunt varij gradus, scilicet: Primus, si legalia fiant ponendo in eis spem salutis, ac si ex vi illorum posset homo iusti-<-P>@@ <-P>ficari, vel quasi ad iustificationem essent necessa- ria. Et sic constat, vsum esse perniciosum, iuxta id Galat. 5. Si circumcidimini, Christus vobis nihil prode-
nus: & hic vsus inuoluit infidelitatẽ, propterea cen- sores fidei animaduertere solent tanquam in infi- deles, in eos, qui seruant Iudaicos ritus. Imò hic vsus quoad priorem partem semper fuit illicitus; quia nunquam legalia vi propria iu- stificabant, vnde Galat. 5. Euacuati estis à Christo, qui
citus à passione Christi, vel saltem post Penteco- stem, aut promulgationem sufficientem Euange- lij, quia eo tempore nec Iudæis erat vsus legalium necessarius ad iustificationem. Secundus gradus formalis vsus est, si legalia fiant, vt præfigurantia, aut promittentia venturum Messiam, vel aliqua mysteria Redemptionis nostræ completa in vita Christi: & talis vsus etiam est falsus, & inuoluens infidehtatem, & ideò illicitus: & sic procedit ra- tio D. Thomæ quæst. 103. art. 4. vbi probat, perin- de esse illicitum mẽdacium in significatione ope- ris, atque in significatione verborum de mysteriis nostræ fidei. Tertius gradus est, si illa legalia fie- rent abstrahendo quidem à significatione rei fu- turæ, tamen vt permanẽtia in sua institutione non quoad obligationem, vel necessitatem: quia hoc pertinet ad primum gradum: sed quoad vim iu- stificandi, quam anteà habebant, vel quasi essent de consilio: & iste vsus etiam est illicitus propter infidelitatem admixtam. Vsus merè materialis est, si vsurparentur non cum falsa aliqua credulitate, nec ad cultum Deo exhibendum, sed propter alium finem, & com- moditatem, vt si quis circumcideretur gratia sani- tatis; & iste vsus per se, & secluso scandalo licitus est, vt significat D. Thomas quæst. 104. art. 4. ad 1. & apertè concedunt Sotus 2. iust. quæst. 5. art. 4. in fine corp. & Valent. suprà, & alij communiter. Sic etiam Hieronymus dixisse videtur, hunc vsum aliquando fuisse licitum ad vitandam tur- bationem infirmorum in fide per fidei occultatio- nem: & contra illum argumentatur Augustinus: quia videtur sequi, nunc etiam esse licitum talem vsum: quod censet omninò falsum, & erroneum, & contra ipsum Hieronymum, qui ad summum dicit, ex dispensatione aliquādo licuisse: & sequẽti sect. disputabimus, an ille vsus sit intrinsecè malus: an verò etiam nunc sit licitus. Vsus medius, seu ex materiali, & formali mixtus est, si cæremonia veteris legis fiat, non quidem spiritu illius legis, nec tanquam habẽs fundamen- tum in illa, qua ratione talis vsus materialis est: fiat tamen intentione cultus religiosi, vel ex proprio arbitrio, vel ex aliqua consuetudine humana, vel ex præcepto, & institutione Ecclesiæ: qua ratione ille vsus est formalis, & in genere religionis. De hoc est aliqua controuersia inter Scholasticos, an sit omninò mortiferus, & quo iure. Nam Caiet. 3. part. quæst. 37. art. 1. ait, non esse per se mortife- rum vti circumcisione non spiritu legis veteris, sed ad imitandum Christum, sicut faciunt Indi, qui Præsbytero Ioanni parent. Quod si ita est, etiam poterunt assumi legalia illa ad protestatio- nem excellentiæ diuinæ, vel ad significādum præ- cepta illa mala non fuisse: sed bona, & à bono au- ctore. Quæ sententia confirmatur: Primò, quia iste vsus nullo iure prohibitus videtur. Secundò,<-P> @@0@ @@1@ stinere à sanguine, & suffocato: & quamuis non- nulli Patres omittāt suffocatum, & aliqui per san- guinem intelligant homicidium, vt videre licet apud Irenæum. libr. 3. cap. 12. Cyptianum 3. ad Quirin. cap. 119. seu in fine, Augustinum epist. 19. Tertullianum in Apologet. cap. 9. & lib. de pudici- tia, cap. 12. Pacian. tract. de pœnitentia. Amb. etiam Galat. 2. docet, Sophistas Græcorum id addidisse. Videtur autem causa additionis fuisse, vt indicat quoque Augustinus 32. contra Faustum, cap. 13. & Gauden. Brixun. tract. de Machab. vt per suffocata magis declararetur præceptum de immolatis, & sanguine. Nihilominus passim hæc distingui solent, vt videre est apud Tertull. in Apologet. cap. 9. Iustinũ quæst. 45. ad Orthodoxos, Origen. 8. cōtra Celsum, Nazian Oratio. de Pascha, Cyrill Ierosolym Cate- chesi 4. & canon. 62. Aposto. & Concilia antiqua statim citanda, vt notat Lorinus Act. 15. vers. 20. adducens etiā Leonem Imperatorem nouel. const. 58. Et sanè si quando aliquis Patrum in recitatione Decreti Apostolici suffocata præteriit, id fecit; quoniam non referebat ad rem, quam tractabat: vel quoniam nomine sanguinis etiam eum intel- ligebat. qui intra animalia esset, vt notat Lorinus sup à, & Vazquez hic disp. 182. c. 9. & Azor tom. 1. lib. 5. cap. 17. quæst. 3. Vulgata Lectio retinenda est: nam & Græca, & Latina exemplaria ita ha- bent, & communi consensu, & traditione Ecclesiæ firmata est, multum etiam fauet approbatio Tri- dentini sess. 4. Nomine etiam sanguinis non rectè intelligitur homicidium, vt rectè probat D. Tho mas infrà Ambr. August. Gauden. & Lorin. suprà, quia contra malitiam homicidij nunquam fuit er- ror, nec dubitatio inter Gentiles, vt necessarium fuerit speciale præceptum negatiuum de illo. Pro- hibitum ergo fuit, comedere sanguinem, & suffo- catum: quod erat en$unclearā prohibitum in lege veteri. Nec valet dicere, illud fuisse prohibitum, quando lex vetus non erat omninò reiecta: quia multum durauit in Ecclesia, præsertim Ori}entali, vt patet in Concilio Gangrensi c. 2. quod tempore Sylue- stri celebratum est, & muliò post renouatum fuit, & auctum illud præceptum in Concilio Aurel. II. canon. 19. & 20. & Vuormatiensi, can. 65. vel 63. vbi etiam citatur Concilium Carthaginense. Simile argumentum sumitur ex præcepto sol- uendi decimas, quod cæremoniale fuisse videtur, & in lege gratiæ renouatum est, adeò vt à Pontifi- cibus diuinum appelletur, vt constat ex titulo de decimis, & ex cap. 1. de purificatione post partum, & ex multis Decretis de consecr. dist. 1. & sequen- ribus videtur constare, multas legis veteris cære- monias ab Ecclesia retentas. Sotus suprà, & Moderni, quæst. 103. art. 3. & 4. vbi præsertim Medina, & Valent. suprà, & Angles quęst. de essentialib. Baptismi, art. 9. grauiter repre- hendunt dictum illud Caiet. de Circumcisione: & à paritate rationis sentire videntur, nulla cęremo- nialia exerceri posse. Nam si aliquod posset, cur non & sacrificia omnia, & totus ritus posset ab Ecclesia instaurari? quod dicere absurdum esset. Et planè huius sentẽtiæ videtur D. Thomas, quęst. 104. art. 3. & 22. & quæst 87 art. 1. vbi ait, iudicia- lia præcepta licet sint mortua: non tamen ita mor- tifera, quin possint per magistratum humanum in aliqua Rep. acceptari: cæremonialia verò ita esse<-P>@@ <-P>mortifera, vt non possint per humanam potesta- tem iterum introduci. Quia iudicialia non erant principaliter propter significationem: sed propter vsum, & æquitatem in illis contentam: cæremo- nialia autem erant principaliter propter significa- tionem futurorum mysteriorum Christi: ideò priorum acceptatio potest fieri sine præiudicio fi- dei, non verò posteriorum. Eandem sententiam videntur supponere communiter Doctores 4. dist. 1. & 3. dum absolutè dicunt, cæremonialia esse mortifera post Euangelij promulgationem, & Sal- meron Galat. 6. disp. 31. ad 3. damnat Christianos Æthiopes, & Indos, quòd se ad Christum imitan- dum circuncidant. Aliqui tamen hanc sententiam moderantur di- centes, consideranda sunt illa, in quibus illius legis cultus principaliter consistebat: huiusmodi erant sacrificia, sacramenta, & sacerdotes, quæ omnia erant etiam principaliter propter significationem. De his certissimum est, ita esse iure diuino abroga- ta, vt nulla ratione vsurpari possint ex intentione cultus: quod satis probat ratio D. Thom. & confir- matur, quia Christus instituendo vnũ sacrificium, consequenter voluit, vt nullum aliud esset in sua Ecclesia: propter quod nō solùm vetera illa sacrifi- cia, verùm etiam neque alia, quæ in lege naturæ fieri, & inueniri possent ab hominibus, in lege gra- tiæ vsurpari possunt: quia repugnant perfectioni, & institutioni vnici, & infiniti sacrificij, vt latè ostendit Suarez 3. part. tom. 3. vnde fit etiam in le- ge gratiæ Sacerdotium aliud esse non posse præter illud, quod Christus instituit: nam Sacerdotium, & Sacrificium correlatiuè dicuntur. De sacramen- tis dantibus gratiā ex opere operato certissimum est: quia Ecclesia non potest instituere noua sacra- menta: ergo nec vetera reuocare, vel acceptare. Nam vel id faceret ex vi primæ institutionis diui- næ, & hoc nō, quia cessauit: vel faceret per nouam institutionem, & ad hanc non habet potestatem. Vnde constat, circuncisionem, quæ erat sacramen- tum aliquomodò conferens gratiam ex opere operato, nullo modo posse iam hac via ad vsum reuocari. Sed dicit Caiet. verum esse de circunci- sione, vt erat sacramentum aliquomodò confe- rens gratiam: non verò vt est signum quoddam al- terius rei, vel imitatio Christi. Respondeo tamen, seclusa illa ratione sacramenti, & aliis peculiaribus legis veteris, quæ modò intendi non possunt, superstitiosum, inutile prorsus, & impertinens esse circuncidi, & in hoc velle Christo cōformari; in quo fuerunt rationes, quæ modò non sunt, cùm alioqui ex se possit esse nociuum corpori, & scan- dalosum. Præter hæc verò erant sacra, & obseruantiæ in quibus est interdum moralis vtilitas, & decentia, seclusa omni significatione allegorica seu mystica futurorum, & aliqua ex his sub prædicta ratione ab Ecclesia vsurpari possunt. Quod obseruauit Couar. 1. variarum cap. 17. referens Antoninum 1. part. tit. 14. cap. 5. & Maiorem 4. dist. 3. Sed illi reuerà nihil in particulari dicunt, sufficiẽter tamen probatur exemplis adductis: ita enim respondet ad primum de suffocato: & sanguine August. 32. contra Faustum cap. 13. dicens illud fuisse tunc prohibitum quia iudicatum est conueniens brohi- beri ad vitandum scandalum, & de morticinis ibi- dem ait fuisse prohibita, eo quod morbida caro Yüklə 18,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|