İzahat vəRƏQİ

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Xətti tənliklər sistemi və onların həlli üsulları.
 
 
 Kramer qaydası
 
{ (1)
 Buradakı iki tərtibli determinantları
∆= , ∆₁=, ∆₂=ilə işarə etsək, sistemin yeganə (∆) x=, y= (2)
həlli (1) sisteminin yeganə həlli olur. (2) düsturuna Kramer düsturları, ∆ determinantına isə (1) sisteminin determinantı deyilir.

 Üçməchullu üç xətti tənlik sistemi.

(3)
 
∆= , ∆₁=, ∆₂= , ∆= ,
Onda (3) sistemi

(4)
kimi yazılır. ∆ olduqda bu sistemin yeganə həlli var.
x=, y= , z= (5)
Kramer düsturudur.
 
 

Düz xəttin polyar koordinat sistemində tənliyi.
 
Düz xəttin polyar koordinat sistemində tənliyini cıxarmaq üçün,müstəvi üzərində polyar koordinat sistemi və hər hansı L düz xəttini götürək. Polyusdan L düz xəttinə ON perpendikulyarı çəkib bu perpendikulyar üzərində O nöqtəsindən L düz xəttinə tərəf istiqamət təyin edək. və vektorunun OP oxu ilə əmələ gətirdiyi müsbət bucağı α ilə işarə edək.
L düz xətti üzərində nöqtəsi götürsək onda n
və
ifadələrinin sol tərəfləri bərabər olduğundan , alarıq. N
(1) p M

• 
  (1) ifadəsi L düz xəttinin polyar koordinat sistemində α φ p
  
• 
  tənliyi adlanır. 0
  
• 
  L
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  Düz xəttin ümumi tənliyi.
  

Düz xəttin ümumi tənliyi (1) şəklindədir. Burada A,B və C əmsallarının qiymətlərindən asılı olaraq həmin tənliyin təyin etdiyi düz xəttin verilmiş koordinat sisteminə görə necə yerləşdiyini tədqiq edək.

• 
  1 . olsun . Onda (1) tənliyini .
  
• 
  və ya (2) olar.
  
• 
  (2) tənliyi bucaq əmsalı və ordinat oxundan ayırdığı parçanın qiyməti olan düz xəttin tənliyidir.
  
• 
  2. olsun. Bu halda (1) tənliyini (3) şəklində yazmaq olar. (3) tənliyi absis oxuna paralel olan düz xəttin tənliyidir.
  
• 
  3. olduqda (1) tənliyini (4)
  
• 
  
• 
  şəklində yazmaq olar, bu da ordinat oxuna paralel düz xəttin tənliyidir.
  
• 
  4. A≠0, B≠0 və C=0 olduqda (1) tənliyini (5)
  
• 
  şəklində yazmaq olar, buda koordinat başlanğıcından keçən düz xəttin tənliyidir.
  
• 
  5. A≠0, B=0 və C=0 olduqda (1) tənliyini x=o (6) şəklində yazmaq olar 
  
• 
  bu da ordinat oxunun tənliyidir.
  
• 
  6. A=C=O və B≠O olduqda (1) tənliyi obsis oxunun y=o (7) tənliyinə çevrilir.
  
•