Kur'AN'da ulûHlyyet

KUR'AN'DA ULÛHİYYET 6

ÖNSÖZ 6

SÛRELERİN NÜZUL SIRASINI GÖSTERİR CEDVEL 7

GİRİŞ 10

1. Müşriklerin, Yahudilerin ve Hıristiyanların Tanrılık Anlayışları 10

a) Müşriklerin İnançları 10

b) Yahudi Dini 15

c) Hıristiyanlık 15

2. Müslümanlar’dakî Ulûhiyyet Anlayıştan 18

a) Te'vîl yolu 18

b) Tahyîl yolu : 20

c) Teşbih mesleği 22

d) Tevakkuf: 24

e) Ta'tîlsiz Tenzih Mesleği: 26

ALLAH'IN VASIFLARINI BİLDİREN İSİMLER 28

ULÛHİYYETİN İSMİ HAKKİNDA GENEL KONULAR 28

1. Tanrı'nın Adının Mahiyeti ve Çıkardığı Problemler 28

2. İsimlerin Ulûhiyyete Delâletleri: 33

3. İsimlerde “İlhâd” ve Tevkifi Olup Olmadıkları 36

4. Esmâ-yı Husnâyı Sıralayan Hadis Hakkında 38

5. Esmâ-yı Husnâda Terâdüf Konusu 40

6. Bitişik İsimler 42

A) Ayrı Bir Şekil Olorak Bitişik İsimler: 42

b) Bitişik İsimlerin muhteva ile ilgileri: 43

7. Esmâ-yı Hüsnânn Tasnifi 47

8. Sûrelerin Kronolojik Sıralanması Hakkında Not: 50

ALLAH'I TAVSİF EDEN ESMÂ-YI HÜSNÂ 51

A- MEKKÎ SÛRELERDEKİ İSİMLER 51

1. Rabb 51

2. El-Ekrem, el-Kerîm, Zû'l-Celâli ve'l-İkrâm 57

3. Allah 58

4. İlâh 62

5. el- Vekîl 63

6. Ehlu't-takvâ va Ehlu't-mağfire 63

7. Er-Rahmân, er-Rahîm, Zû'r-rahme, Hayru'r-râhîmîn, Erhamu'r-râhimîn, Zû rahme vâsi'a 64

8. Mâlik-i Yevmi'd-Dîn, Melik, el-Melîk Mâliku'1-Mulk 73

9. Zû'l-'arş 76

10. El-a'lâ, el-'Alî, el-Mute'âl 77

11. el-Habîr 80

12. El-Ehod, el-Vâhid 80

13. Es-Samed 82

14. El-'Alîm, 'Alim, 'AIlâhu'l-Guyûb, A'lem 83

15. El-'azîz 85

16. El-hamid 87

17. Eş-şehîd 88

18. El-Gafûr, el-Gaffâr, Gâfiru'z-Zenb, Hayru'l-Gâfirîn, zû Magfire, Vâsi'u'l-Magfire 89

el-Gafûr 90

19. El-vedûd 91

20. El-Mecîd 97

21. Fa"âl Si mâ yurîd 97

22. El-Muhit 99

23. El-Hakîm, El-Hakem, Ahkemu'l-Hâkimin, Hayru'l-Hâkimîn 100

24. el-Kâdir, el-Muktedir, el-Kadîr 102

25. El-Karîb 105

26. El-Vehhâb 106

27. El-Kahhâr, El-Kahir 106

28. El-Fettâh, Hayru'l-Fâtihin 107

29. EI-Veli, El-Mevlâ El-Vâlî 108

30. es-Semî', Semî'u'd-Du'â 110

31. EI-Hâhk, El-Hallâk, Ahsenu'l-Hâlikîn 111

32. Basîr 114

33. El-Hâdî 115

34. En-Nasîr, Hayru'n-Nâsırın 116

35. El-Hayy 117

36. Fâtıru's-Semâvâtü Ve'l-Ard 119

37. El-Ganî 119

38. Şekûr 120

39. El-Halîm 121

40. El-Hafî 123

41. Hayr (?) 124

42.EI-Kayyûm, el-Kâ'im 124

43. El-Hakk 126

44. El-'Azîm 127

45. Zû'l-Fadl 128

46. El-Vâris, Hayru'l-Vârisîn 129

47. El-Hâfız, el-Hafîz 130

48. El-Mucib 131

49. 31-Kavî, Zû'I-Kuvve 132

50. El-Muste'ân 133

51. Galib 'Alâ Emrihi 134

52. El-Latîf 135

53. Hayru'l-Fâsılîn 136

54. Esra'u'l-Hâsibîn, Serî' u'l-Hisab, Hâsib 136

55. Fâlıku'I-Habbi ve'n-Nevâ 137

56. Fâlıku'l-Isbâh 138

57. Bedî'u's'Semâvâtî Ve'l-Ard 138

58. Sâdık(ûn) 138

59. Serî'u'l-'İkab 139

60. El-Kebîr 140

61. Er-Rezzâk, Hayru'r-Râzikîn 140

62. EI-Kâfî 142

63. Zû'ntikam 142

64. Kabilu't-Tevb 144

65. Şedîdu'l-'Ikab 145

66. Zî't-Tavl 145

67. Refî'u'd-derecât 145

68. Muhyî'I-Mevtâ (krş. 35. el-Hayy) 146

69. Munzir(in) 146

70. Mursil(în) 146

71. Mûsi'(ûn) 147

72. El-Metîn 147

73. Er-Ra'ûf 148

74. El-Berr 148

75. Zi'l-Me'âric 149

B - MEDENÎ SÛRELERE HAS VASIFLAR 150

76. Et-Tevvâb 150

77. EI-Bâri' 151

78. Câmi'u'n-Nâs 152

79. El-Hasîb (krş. 53. Hâsib) 153

80. Er-Rakib 154

81. EI-'Afuvv 154

82. El-Mukît 155

83. El-Evvel 156

84. El-Âhir 156

85. Ez-Zâhir 157

86. EI-Bâtin 157

87. El-Kuddûs 158

88. Es-Selâm 159

89. El-Mu'min 160

90. El-Muheymin 161

91. El-Cebbâr 161

92. El-Mutekebbir 162

93. El-Musavvir 162

94. El-Mubîn 163

95. Nûru's-Semâvâti Va'l-Ard 163

2. BATIL TANRILAR 167

Şirkin mahiyeti 167

ŞİRK ÂMİLLERİ 168

a) Akletmemek 170

b) Bilgisizlik. 170

c) Şüphecilik. 171

d) Antropomorfizm. 171

e) Hevâ ve heves 171

f) Kibir. 172

2. Dış Etkenler 172

A 1- Gelenek 172

a 2- Görenek 173

b) Baskı 173

c) Refah 173

d) Şeytanın Aldatması 174

e) Cebr (Fatalite) 174

3. Resul ve Mü'minlerle İlgili Bahaneler 175

a) Resulün insan olması, 175

B) Resulün Maddî Yönden Zayrf Durumda Olması, 175

c) Makamperestlik 175

D) Dünyevî Gaye Vehmi 176

e) İmtihana Zihniyet 176

f) Mü'minlerin Sadeliği 176

4. Putlarda Düşünülen Özellikler 176

a) Şefaatçilik 176

b) Zararlarından Korkmak 177

c) Aşırı Tazim 177

d) Sevgi 178

KUR'ÂN'IN KRONOLOJİK YÖNDEN ŞİRKE KARŞI DAVRANIŞI 178

1. Başlangıç 178

2. Kesin ve Yoğun Hücum 181

3. Medenî Devir 183

4. Ehl-i Kitab'takî Şirk Unsurları 183

ŞİRK TANRILARINI REDD SEBEPLERİ 184

1. Hakikî Varlıkları Yoktur 184

2. Tam Acz İçindedirler 185

3. Canlıların Özelliklerinden Bile Mahrumdurlar 186

4. İnsan Eliyle Yapılmış Cansız Şeylerdir 187

5. Yaratıcıya Ait Fiillerden Âcizdirler 188

a) Yaratamazlar. 188

b) Diriltemezler 189

c) Rızıklandıramazlar 189

d) Duaya İcabet Edemezler 189

e) Hüküm Yetkileri Yoktur 191

f) Hidayet Edemezler 191

g) Gaybi Bilemezler 191

6. Büyük Felâket Sırasında Kaybolurlar 192

7. Kendilerine Tapanları Savunamazlar 192

8. Şefaat Edemezler 193

9. Delile Dayanmazlar 193

10. Putlar, Kendilerine Tapanları Reddederler 194

11. Aralarında Çekişmektedirler 195

TANRILARI REDD USÛLÜNE ÖRNEKLER 196

1. Örnek 196

2. Örnek 198

3. Örnek 198

4. Örnek 199

5. Örnek 199

6. Örnek 199

BATIL TANRI FİGÜRLERİ 200

A- Hayat Sahibi Varlıklar 201

1. İnsanlarca Görülmeyen Varlıklar 201

a) Melekler 202

b) Cinler ve Şeytanlar 203

2. İnsanlar 204

a) Sâhibe(Tanrıça) 204

b) Çocuk 205

c) Hz. Meryem ve Teslis 207

d) Hz. İsa (0.8.) 209

e) 'Uzeyr 212

f) Hükümdar-Tanrı 213

3. Hayvanlar 214

a) Buzağı (Veya Boğa) 215

b) Nesr 215

B- Cansızlar 215

1. Tabiat Varlıkları 216

a) Güneş 216

b) Ay 217

c) Yıldız 217

d) Ba'l 218

e) El-Lât 218

f) El-'Uzzâ 219

g) Menât 219

2. İnsan Eliyle Yapılan Putlar 220

C- Mücerred Kavramlar 221

a) Hevâ 221

b) Ed-Dehr 222

c) Şâri' 223

d) Seneviyye 224

SONUÇ 225

BİBLİYOGRAFYA 227