Kurs ve Ders Hedefleri) Prof. Dr. Feridun Yenisey (Örgütlü Suçlar ve Terör Suçlarının Muhakemesi) Yrd. Doç. Dr. Namık Kemal Topçu

7.3. Maddi Unsur

Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun'un 4'üncü maddesindeki terörün finansmanı suçunun maddi unsurunu, Terörizmin Finansmanın Önlenmesi Sözleşmesi'nde olduğu gibi 'fon sağlamak veya toplamak" şeklinde düzenlemiştir.

Terörün finansmanı suçu, hareketin şekli yönünden icrai bir suçtur. 'Sağlamak veya toplamak" eylemleri, failin belirli bir yönde hareket etmesini, aktif bir davranışını gerektirmektedir. Öğretide, terörün finansmanının 'ihmal suretiyle icra suçu" veyahut 'garantörsel ihmali suç" şeklinde işlenmesinin de mümkün olabileceği ileri sürülmüştür. Örneğin, terör suçlarının işlenmesinde kullanılacak bir fonun varlığını öğrenen kolluk görevlisinin, rüşvet aldığı için suçun işlenmesine seyirci kalması hâlinde olduğu gibi.

Hareketin önemi bakımından yapılan ayırım yönünden terörün finansmanı, bağlı hareketli bir suç tipidir. Kanunun 4'üncü maddesinde maddi unsuru oluşturan hareketler 'fon sağlamak veya toplamak" şeklinde tahdidi olarak belirtilmiştir. Terörün finansmanı, seçimlik hareketli bir suçtur. Kanunda belirtilen hareketlerden birinin icrası failin bu suç nedeniyle cezalandırılması açısından yeterlidir.

Suçların netice bakımından yapılan tasnifinde, terörün finansmanı sırf hareket suçudur. Bu açıdan tipte yer alan seçimlik hareketlerden birinin ika edilmesi ile tamamlanır. Suçun oluşması bakımından maddede belirtilen hareketlerden ayrı bir neticenin gerçekleşmesi aranmaz. Hatta kanun koyucu sağlanan veya toplanan fonun, bu kanun kapsamında kalan bir suçun işlenmesinde, başka bir deyişle terör eylemlerinde kullanılma şartı aramamıştır. Fon kullanılmamış olsa dahi suçun oluşacağı ve failin bu suç nedeniyle cezalandırılacağı anlaşılmaktadır. Fonun kullanılmış olma şartının aranmayacağına ilişkin hüküm Sözleşmenin 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasında aynen geçtiğinden Sözleşme hükümlerinin karşılanması amacıyla Kanuna bu ibare eklenmiştir. 

7.3.1. Fon Sağlama

Fon sağlama, failin kendi malvarlığından veya başkasının malvarlığından fon sayılabilecekekonomikbir değeri örgüteaktarma veya terörün finansmanında kullanılacak fonun temin edilmesine yönelik her türlü faaliyeti ifade etmektedir.

Burada toplanan veya temin edilen fonun miktarı da önemli değildir. Silah, cephane gibi şeylerinde ekonomik değeri bulunmaktadır. Dolayısıyla bu tür ekonomik değeri bulunan eşyanın terör eylemlerinde kullanılması niyetiyle örgüte silah sağlamanın finansman olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği sorusu akla gelebilir.

Örgüte silah, cephane gibi şeylerin sağlanmasının terörizmin finansmanı kapsamında değerlendirilmez. Zira 'örgüte silah sağlama suçu" Türk Ceza Kanunu'nun 315. maddesinde, ayrı bir suç olarak düzenlenmiştir.

Ayrıca, başkasına ait malvarlığından zorla alınan menkul veya gayrimenkul değerlerin örgüte aktarılması da 'fon sağlama" fiili kapsamında değerlendirilmektedir. Fonun temin edilme şeklide önemli değildir. Bu anlamda fon, yasal yollardan olabileceği gibi, illegal yollardan herhangi bir şekilde temin edilmese suçun oluşması için yeterlidir. Örneğin, uyuşturucu kaçakçılığından elde edilen gelirin terör örgütüne aktarılması illegal yoldan, müteahhitlik işleri yaparak elde edilen gelirin örgüte aktarılması ise legal yoldan fon sağlanmasıdır.

'Sanıkların 2011 yılı ve öncesinde kırsalda faaliyet gösteren silahlı terör örgütü PKK mensuplarına değeri para ile temsil edilebilen giyim eşyası, gübre, mutfak tüpü, dürbün, erzak ve yaşam malzemesi vermek ve temin etmek biçimindeki eylemlerinin, suç tarihinde yürürlükte bulunan 3713 sayılı Kanunun 8/1, hüküm tarihinden sonra yürürlüğe giren 6415 sayılı Kanunun 4. maddelerinde düzenlenen terörizmin finasmanı suçunu oluşturacağı gözetilerek...", (9. C. D, 22.05.2013 tarih ve Esas No: 2013/3017-Karar No: 2013/8053)

'Sanığın 2008 yılı ve öncesinde kırsalda faaliyet gösteren silahlı terör örgütü mensuplarına değeri para ile temsil edilebilen erzak ve yaşam malzemesi temin etmek ve bunların kırsala taşınmasını sağlamak biçiminde sübuta eren eyleminin.", (9. C.D, 20.05.2013 tarih ve Esas No: 2012/2168-Karar No: 2013/7818)

'Sanığın 2008 yılı ve öncesinde kırsalda faaliyet gösteren silahlı terör örgütü mensuplarına değeri para ile temsil edilebilen erzak ve yaşam malzemesi temin etmek biçiminde sübuta eren eyleminin., (9. C.D, 20.05.2013 tarih ve Esas No: 2012/1392-Karar No: 2013/7961)

'Sanıkların 2008 yılı ve öncesinde kırsalda faaliyet gösteren silahlı terör örgütü PKK mensuplarına değeri para ile temsil edilebilen giyim eşyası, jeneratör, branda, erzak ve yaşam malzemesi temin etmek ve bunların kırsala taşınmasını sağlamak biçimindeki kanıtlanan eylemlerinin." (9. C.D, 20.05.2013 tarih ve Esas No: 2012/2751-Karar No: 2013/7962)

'Hükümden sonra 05.07.2012 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6352 sayılı Kanunun 85. maddesiyle TCK'nın 220/7. maddesinde

yapılan değişiklik karşısında sanıkların hukuki durumunun yeniden takdir ve tayininde zorunluluk bulunması, bozmayı gerektirmiştir. KARŞI OY: Sanıkların sübutu kabul edilen eylemleri, 'ticaret amacıyla hint keneviri yetiştirdikleri sırada yasadışı eylemlerine göz yummaları, kolaylık sağlamaları, gerektiğinde silahlı örgüt üyelerinin kırsaldaki güçlerinden yararlanmayı gözeterek özgür iradeleri ile ve hâl ve sıfatlarını bilerek PKK terör örgütüne yiyecek ve yaşam malzemesi temin etmek"ten ibarettir....Sübutu kabul edilen eylem terörizme finansman/fon sağlamak suçunu oluşturacağından, hüküm bu nedenle suç vasfından bozulmalıdır...", (9. C.D, 25.03.2013 tarih ve Esas No: 2012/700-Karar No: 2013/4535).

7.3.2. Fon Toplama

Burada fail, kendi malvarlığından bir meblağı örgüte aktarmamakta ancak başkalarından temin edilen fonları örgüte aktarma konusunda aracılık yapmaktadır. Fon toplama başka bir deyişle terör eylemlerinin finansmanında kullanılacak fonun bu maksatla üçüncü kişilerden temin edilmesidir. Burada toplayan açısından, üçüncü kişilerin toplanan fonun terör eylemlerine aktarıldığını bilip bilmemeleri veyahut cebir, tehdit altında kalarak hareket etmeleri önemli değildir. Örneğin, bir vakfa veyahut derneğe yardım adı altında toplanan paranın, terör örgütüne aktarılmasında, bu durumdan habersiz bağış yapan üçüncü kişiler terörün finansmanı suçundan sorumlu olmamakla birlikte, bağış toplayan kimseler 'toplama" eylemini gerçekleştirerek bu suçu işlemiş olurlar.

'İhbar, arama ve el koymada ele geçen seri numarası bulunan 49 adet kapalı zarfların tasnifine dair tutanaklar, seri numaralı 82 adet kapalı olmayan zarf ve tanık Ş.K'nin beyanı ile tüm dosya kapsamı gözönüne alındığında, sanığın terör örgütüne finansal destek sağlamak amacıyla bilerek ve isteyerek fon toplama şeklinde sübuta eren eyleminin, terör örgütüne yardım suçunu oluşturmayıp, suç tarihinde yürürlükte bulunan 3713 sayılı Kanunun 8/1, hüküm tarihinden sonra yürürlüğe giren 6415 sayılı Kanunun 4. maddelerinde düzenlenen terörizmin finasmanı suçunu oluşturacağı gözetilerek.", (9. C.D, 20.05.2013 tarih ve Esas No: 2011/7052-Karar No:2013/7819).

7.4. Manevî Unsur

Terörizmin finansmanı suçunun manevî unsuru bilime ve istemeden ibaret olan kasttır. Terörizmin finansmanı suçunda kastın varlığından söz edebilmek için fail, terör suçlarının işlenmesinde kullanılacağını bilerek ve isteyerek belli bir fiille ilişkilendirilmeden dahi bir teröriste veya terör örgütüne fon sağlamalı veya toplamalıdır. Kanunda 'bilerek ve isteyerek" terimine yer verilerek suçun oluşması açısından doğrudan kast aranmıştır.

Diğer bir ifadeyle fon sağlayan ve toplayan kişinin bu fonu bir terörist veya terör örgütüne sağladığı veya topladığını bilmesi ve istemesi gerekmektedir.

Aksi takdirde bu suç oluşmaz. Ceza sorumluluğu için fonun isteyerek sağlanmış olması da şarttır. Kişilerden yardım adı altında cebir, tehdit ve baskı veya korkutma ile talep edilen para veya parayla ifade edilebilecek değerleri terör örgütü veya teröristlere verenlerin ceza hukuku açısından sorumlu tutulmayacakları muhakkaktır. Zîra Türk Ceza Kanunu'nun 28'inci maddesinde cebir, şiddet, korkutma ve tehdit altında işlenen suçlardan bu kişilere ceza verilmeyeceği ifade edilmiştir.

Başka bir deyişle böyle bir durum ceza sorumluluğunu kaldıran bir nedendir.

Terörizmin finansmanı suçunda aranan kasıt, kişinin suçun kanuni tanımındaki unsurların gerçekleşebileceğini öngörmesine rağmen fiili işlemesi durumunu ifade eden olası kastı içerebilir mi, sorusunu aklımıza getirebilir. Terörizmin finansmanı suçunun tanımında yer alan 'bilerek ve isteyerek" ifadelerinin doğrudan kastı ifade ettiği, olası kasıt ile terörizmin finansmanı suçunun işlenemeyeceği anlaşılmaktadır.

TERÖR SUÇLARI VE ÖRGÜTLÜ SUÇLARIN MUHAKEMESİ

8.1. Örgüt suçları ve terör suçlarının görünümü Örgüt suçları ve terör suçlarında yargılama makamı

8.3. İddia makamı ve araştırma görevi

8.4. Savunma makamı

Ders Planı (Ders No:14)- Örgütlü Suçlar ve Terör Suçlarının Soruşturması ve Kovuşturması

Konu: Muhakeme Makamları, Muhakemenin Yürüyüşü ve Önalan Araştırmaları, Soruşturmanın Başlatılması ve Soruşturmada Yapılan İşlemler (Notların 8, 9 ve 10 Numaralı Bahisleri)

Süre: 45 Dakika

Derste Kullanılacak Araçlar:

• Slayt (Power Point)

• Kurs materyali notlar

• Yargıtay kararları

• AHİM kararları

Kullanılacak Yöntemler:

• Konular anlatılarak takdimi usulü.

• Soru ve cevap.

• Yargıtay kararı ve AİHM kararlarından alınan problemlerin çözülmesi.

Amaçlar:

• Bu oturumun amacı terör ve örgütlü suç mahkemelerine ihtiyaç bulunup bulunmadığını tartışmak ve Türkiye'de yaşanan tarihçeyi ortaya koymaktır.

• Terör ve örgütlü suçları araştıran savcıların yer ve kişi itibarıyla farklı yetkilere sahip bulunmalarının gerekli olup olmadığını tartışmaktır.

• Örgütlü suç araştırmasında adli kolluğun C. Savcısı ile olan ilişkisini incelemektir.

• Örgüt Suçlarında müdafinin savunma görevini ortaya koymaktır.

Üzerinde Durulacak Noktalar (30 dakika):

• Terör ve örgüt suçlarını yargılayan mahkemelerin 1973'ten 2014 yılına kadar geçirdikleri süreç anlatılır.

• TMK 10 mahkemelerinin 2014'te 6526 sayılı kanunla yürürlükten kaldırılması sırasında dosyaların nasıl devredildiği açıklanır.

• Yürürlükten kaldırılan terör ve örgütlü suç araştırma soruşturma ve kovuşturmasında kullanılan yetkiler vurgulanır. Buradaki amaç, kaldırılan yetkilerin artık mevcut bulunmadığının açıklanmasıdır.

• Adli kolluk teşkilatlanması, görevlisi, sorumlusu ve en üst dereceli kolluk amiri kavramları açıklanır.

• Savuma makamının zorunlu müdafilik olduğu, dosyayı inceleme yetkisinin genişletildiği ve CMK 151/2 kapsamında müdafinin görevden yasaklanması kurumları açıklanır.

• CMK 160/1 anlamında ceza soruşturması başlamadan önce kolluk tarafından yapılan istihbarat ve önleme amaçlı çalışmalar "ön alan araştırmaları" başlığı altında tanıtılır ve bu konuda yasal düzenleme boşluğu olduğu vurgulanır.

• Asıl ceza muhakemesinin soruşturma evresinin başlamasında basit şüphe (suç işlendiği izlenimi veren hâl bulunması), ilerlemesini sağlayan yeterli şüphe (CMK 170), tutuklama kararı verilmesi için bulunması gereken somut delillere dayanan kuvvetli suç şüphesi (CMK 100) ve hüküm verilmesini sağlayan kanaat (CMK 217) kavramları açıklanır.

• Tali ceza davalarında (arama, iletişimin denetlenmesi ve tutuklama kararları) mevcut bulunması gereken şüphenin kuvvet dereceleri anlatılır.

• Soruşturma evresinde standart olarak yapılan soruşturma işlemleri tanıtılır (Olay yeri inceleme, yer gösterme vb)

Kontrol soruları (15 dakika):

• Terör suçları ve örgütlü suçlar için ihtisas mahkemesine ihtiyaç var mıdır?

• C. Savcısı adli kolluk ilişkisi nasıl olmalıdır?

• Müdafinin ifade alma sırasındaki rolü nedir?

• İletişimin istihbarat amaçlı denetlenmesi ile suç önleme denetlenmesi arasında fark var mıdır?

• Ceza soruşturması ne zaman ve hangi koşullar gerçekleştiğinde başlar?

Ders Planı (Ders No:15)- Örgütlü Suçlar ve Terör Suçlarının Soruşturması ve Kovuşturması

Konu: Yakalama, İfade Alma, Tutuklama, Adli Kontrol (Notların 11, 12 ve 13 Numaralı Bahisleri)

Süre: 45 Dakika

Derste Kullanılacak Araçlar:

• Slayt (Power Point)

• Kurs materyali notlar

• Yargıtay kararları

• AHİM kararları

Kullanılacak Yöntemler:

• Konular anlatılarak takdimi usulü.

• Soru ve cevap.

• Yargıtay kararı ve AİHM kararlarından alınan problemlerin çözülmesi.

Amaçlar:

• Yakalama ve tutuklama, kişi özgürlüğünü kısıtlayan koruma tedbirleridir. Bu oturumun amacı, terör ve örgüt suçlarında bu yetkilerin kullanılmasındaki özelliklerin ortaya konması ve Anayasa ve kanunlarda öngörülen kurallara uygunluğun sağlanmasıdır.

• Tutuklama kararı verilmesi isteminde ve kararın kendisinde gerekçe gösterilmesinin yararları üzerinde durulacak ve yerleşik adli kültürün değiştirilmesi yönünde öneriler yapılacaktır.

Üzerinde Durulacak Noktalar (30 dakika):

• CMK 90 kapsamındaki yakalama türleri anlatılır. Bu kapsamda yakalamada zor kullanma, kanuni hakların bildirilmesi ve savcıya hemen haber verilmesi açıklanır.

• Bu kurallara uymamanın Sözleşme kapsamında AHİM kararlarının hangileri olduğu vurgulanır.

• Gözaltını alma kararı (91/1,2) ve gözaltına karşı başvuru yolu (CMK 91/4) anlatılır.

• Müdafinin gözaltına alınan kişiye hukukî yardımı belirtilir.

• Tutuklama şartları, tutuklama nedenleri, katalog suçlardaki durum ve tutulama yasakları açıklanır.

• C. Savcısının tutuklama kararı isteminde hangi noktalara yer vermesi gerektiği ve tutuklama kararının içeriği vurgulanır.

• Tutuklama ile ilgili AHİM kararları anlatılır.

• Adli kontrol konusunda özlü bilgi anlatılır.

Kontrol Soruları (15 dakika):

• Kolluk tarafından yakalanan bir kişinin gözaltı kararı verilebilmesi için yasada hangi koşullar aranmaktadır?

• Türk hukukunda gıyabi tutuklama var mıdır?

• Terör ve örgütlü suçlarda yakalama ve tutuklamada genel usulden sapma gösteren ayrık bir düzenleme var mıdır, daha önce ne gibi özellikler vardı?

• Yakalanan şüpheli ile müdafinin CMK 154 görüşmesini anlatınız.

• Katalog suçlarda tutuklama kararı verilirken ve tutukluluk durumunun uzatılmasında ne gibi özellikler vardır?

• Katılımcılara örnek bir olay verilerek tutuklama istemi ve tutuklama kararı yazmaları istenir.

Ders Planı (Ders No:16)- Örgütlü Suçlar ve Terör Suçlarının Soruşturması ve Kovuşturması

Konu: Arama ve El Koyma (Notların 14, 15 ve 16 Numaralı Bahisleri) Süre: 45 Dakika

Derste Kullanılacak Araçlar:

• Slayt (Power Point)

• Kurs materyali notlar

• Yargıtay kararları

• AHİM kararları

Kullanılacak Yöntemler:

• Konular anlatılarak takdimi usulü.

• Soru ve cevap.

• Yargıtay kararı ve AİHM kararlarından alınan problemlerin çözülmesi.

Amaçlar:

• Gizli ve saklı eşyaların ortaya çıkartılması içi yapılan arama, özel hayatın gizli alanına kanun ile yapılan hukuka uygun bir müdahaledir.

• Bu oturumda özel hayatın gizliliği, özel hayatın gizli alanını korumak üzere ne gibi yasal düzenlemeler getirildiği açıklanacaktır.

Üzerinde Durulacak Noktalar (30 dakika):

• Önleme araması ve adli arama arasındaki farlar belirtilecek, adli aramanın türleri vurgulanacak, şüpheli dışında diğer kişilerle ilgili arama anlatılacak ve arama kararında bulunması gereken unsurlara yer verilecektir.

• Yasada 2014 değişikliği ile delilin aranılacak yerde bulunduğunu gösteren somut delillere dayalı kuvvetli şüphe kriteri öngörüldüğü için bu kavramın içeriği açıklanacaktır.

• Arama kararında bulunması gerekli hususlar açıklanacaktır.

• El koyma, muhafaza altına alma ayrımı üzerinde durulacak, el koyma kararı postada el koyma ve taşınmazlara, hak ve alacaklara el koyma kavramları açıklanacaktır.

Kontrol Soruları (15 dakika):

• Şüphelide yapılan arama ile şüpheli dışındaki kişiler arasında yapılan arama arasında ne fark vardır?

• Arama kararı istem yazasında ve arama kararında bulunması gerekli noktalar nelerdir?

• Arama kararı verilebilmesi için şüphelinin suç işleme yoğunluğu ile aranılan şeyin aranılacak yerde bulunduğunu gösteren şüphenin yoğunluğu arasında fark var mıdır, bunların kuvvet dereceleri nelerdir?

• Arama kararı kapsamında olmayan başka bir suçun delili ele geçirilirse, ne gibi işlemler yapılır.

• El koyma sonrasında hâkimden karar almak gerekir mi?

Ders Planı (Ders No: 17)- Örgütlü Suçlar ve Terör Suçlarının Soruşturması ve Kovuşturması

Konu: Arama ve El Koyma (Notların 17 ve 18 Numaralı Bahisleri)

Süre: 45 Dakika

Derste Kullanılacak Araçlar:

• Slayt (Power Point)

• Kurs materyali notlar

• Yargıtay kararları

• AHİM kararları

Kullanılacak Yöntemler:

• Konular anlatılarak takdimi usulü.

• Soru ve cevap.

• Yargıtay kararı ve AİHM kararlarından alınan problemlerin çözülmesi.

Amaçlar:

• Teknolojinin gelişmesi neticesinde sanal ortamda işlenen suçlar ile gerçek hayatta işlenen suçların elektronik veri tabanlarında izleri kalmaktadır. Oturumun amacı bu tür verilerin ceza muhakemesi hukukunda gerçeği yansıtan ve hukuka uygun delil olarak hangi hâllerde kullanılabileceğini ortaya koymaktır.

• İletişimin denetlenmesi, prensip olarak terör suçlarında ve örgütlü suçlarda uygulanabilen istisnai ve gizli soruşturma yöntemlerinden biridir. Bu tedbirin istisnai olduğu ve dar kapsamda uygulanması gerektiği vurgulanacaktır.

Üzerinde Durulacak Noktalar (30 dakika):

• Bilgisayarda suçtan sonra kalan ve gözle görülemeyen elektrik devrelerinden oluşan dijital verilerin anlamlandırılması üzerinde durulacaktır.

• Türkiye'nin taraf olduğu Siber Suç Sözleşmesi'nin öngördüğü düzenlemeler açıklanacaktır.

• Şüphelinin kullandığı bilgisayarda delil araştırması yapmak üzere alınması gereken kararın 2014 değişikliği ile içermesi gereken hususlar açıklanacaktır.

• Bilgisayar verisinin delil olabilmesinin 11 koşulu, bilgisayarın şüpheli tarafından kullanılmasında ispat edilmesi gerekmektedir.

• Örgütlü suçlarla mücadelede başka türlü delil elde edilemediği hâllerde istisnai ve gizli soruşturma yöntemleri uygulanabilir. Bu tedbirlerden birincisi olan iletişimin denetlenmesinin koşulları açıklanır.

• İletişimin denetlenmesinde asıl ceza davası açısından basit şüphenin yeterli olduğu, fakat şüphelinin suç işlediğine ilişkin somut delile dayanan kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı üzerinde durulur.

• İletişin dinlenmesi kayda alınması, tespiti, sinyal bilgilerin değerlendirilmesi, mobil telefonun bulunduğu yer kavramları açıklanır.

• Katalog suçlarda kayda alma dinleme ve sinyal bilgilerin değerlendirilmesinin kapsamı açıklanır.

• İletişimin denetlenmesi kararının içeriği açıklanır.

• Karşılıklı konuşmaların gizlice kaydedilmesi sorunu ile iletişimin denetlenmesi arasındaki farklar belirtilecektir.

Kontrol soruları (15 dakika):

• Bilişim verisinin ceza muhakemesinde delil olabilmesinin koşulları nelerdir, açıklayınız.

• İletişimin tespiti ve mobil telefonun bulunduğu yerin tespiti hangi suçlarda uygulanabilir?

• Dinleme kayda alma ve sinyal bilgilerin değerlendirilmesi hangi suçlarda yapılabilir?

• İletişimi denetlenemeyen kişiler var mıdır?

• Tesadüfen elde edilen delil hangi koşularla kullanılabilir?

Ders Planı (Ders No:18)- Örgütlü Suçlar ve Terör Suçlarının Soruşturması ve Kovuşturması

Konu: Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi ve Teknik Araçlarla İzleme (Notların 19 ve 20 Numaralı Bahisleri)

Süre: 45 Dakika

Derste Kullanılacak Araçlar:

• Slayt (Power Point)

• Kurs materyali notlar

• Yargıtay kararları

• AHİM kararları

Kullanılacak Yöntemler:

• Konular anlatılarak takdimi usulü.

• Soru ve cevap.

• Yargıtay kararı ve AİHM kararlarından alınan problemlerin çözülmesi.

Amaçlar:

• Gizli soruşturmacı görevlendirme ve teknik araçlarla izleme, prensip olarak terör suçlarında ve örgütlü suçlarda uygulanabilen istisnai ve gizli soruşturma yöntemlerinden biridir.

• Bu tedbirin istisnai olduğu ve dar kapsamda uygulanması gerektiği vurgulanacaktır.

Üzerinde Durulacak Noktalar (30 dakika):

• Bykov - Rusya kararı anlatılacak ve gizli soruşturmacı ve muhbir arasındaki farklar açıklanacak, gizli soruşturmacının suç işlememesi gerektiği üzerinde durulacaktır.

• Gizli soruşturmacı ile suça azmettirici ajan provökatör arasındaki fark açıklanacak ve Burak Hun - Türkiye kararı anlatılacaktır.

• Gizli soruşturmacı görevlendirme koşulları ve kararın içermesi gereken hukuki noktalar açıklanacaktır.

• Gizli soruşturmacı görevlendirilmesi kararında bulunması gereken asıl ceza davası şüphesi ile tali ceza davası şüphesinin kuvvet derecesi ve değişik kimlik verilmesinin esasları açıklanacaktır.

• Teknik araçlarla izlemeyi düzenleyen CMK 140 da 2014 yılında yapılan değişiklikler açıklanacaktır.

• Teknik araçlarla izleme kararı verilmesinin koşulları açıklanacaktır.

• Teknik izleme kapsamında yapılabilen araştırma işlemlerinin teknik yönleri ve konutta yapılamayacağı açıklanacaktır.

• MOBESE kameraları ile yapılan güvenlik kontrollerinin kayıt edilip saklanmaması gerektiği açıklanacaktır.

• Teknik araçlara izlemeden elde edilen delillerin soruşturmaya bağlı olduğu açıklanacaktır.

Kontrol Soruları (15 dakika):

• Gizli soruşturmacı ile suça azmettirici ajan provökatör arasındaki fark nedir?

• Teknik araçlarla izleme kararı verilmesinin koşulları nelerdir?

Ders Planı (Ders No:19)- Örgütlü Suçlar ve Terör Suçlarının Soruşturması ve Kovuşturması

Konu: Soruşturma Evresinin Sona ermesi, Kovuşturma Evresi ve Terör Suçlarında Hüküm Kurma Esasları (Notların 21 ve 22 Numaralı Bahisleri) Süre: 45 Dakika

Derste Kullanılacak Araçlar:

• Slayt (Power Point)

• Kurs materyali notlar

• Yargıtay kararları

• AHİM kararları

Kullanılacak Yöntemler:

• Konular anlatılarak takdimi usulü.

• Soru ve cevap.

• Yargıtay kararı ve AİHM kararlarından alınan problemlerin çözülmesi.

Amaçlar:

• Duruşmada adil yargılanma hakkının hayata geçirilmesi gerekir. Bu oturumdaki amaç, duruşmanın temel ilkelerini hatırlatmak ve örgüt suçları ile terör suçlarında ortaya çıkan zorluklar vurgulanacaktır.

• Örgüt suçlarında tanıklık yapan kişilerin hayati tehlike dâhil, çok sayıda tehdit ile karşılaştıkları bilinir. Örgüt suçlarının duruşmasında tanıkların korunması ve sanığın tanığa doğrudan soru sorma hakkının dengelenmesi konularının öneminin vurgulanması amaçlanmıştır.

Üzerinde Durulacak Noktalar (30 dakika):

• Soruşturma evresinin hangi kararlar verilerek sona erdirileceği açıklanacak ve kovuşturmaya yer olmadığı kararının özellikleri açıklanacaktır.

• İddianame düzenlenmesi için bulunması gereken yeterli şüphe kavramı açıklanacaktır.

• İddianame bulunması gereken noktalar açıklanacak ve bunların temel haklar açısından önemi belirtilecektir.

• Terör suçu iddianamesinin hazırlanmasında uygulamadan edinilen tecrübeler katılımcılara yansıtılacaktır.

• Örgüt suçları ile terör suçlarının duruşması açısından uygulanan usul kuralları bakımından genel usule nazaran fark kalmadığı vurgulanacaktır.

• Duruşmaların kayıt altına alınması temyiz aşaması bakımından önem taşır.

• Duruşmada tercüman bulundurma konusunda yaşanan gelişmeler ve CMK 202 de yapılan değişiklikler katılımcılara açıklanır.

• Terör suçlarında ve bazı örgütlü suçların duruşmalarında sanıkların disiplini bozan davranışları olabilir. Bu gibi hâllerde sanığın dışarı çıkarılması gerekebilir.

• Duruşmada delillerin ortaya konması ile ilgili temel bilgiler verilecek ve özellikle hukuka aykırı delillerin ikame edilip edilmemesi konusunda CMK 206-2-a uyarınca verilen karar üzerinde durulacaktır.

• Duruşmada uygulama zorlukları da vardır. Katılımcılarla bu hususların tartışılması için temel bazı noktaların açıklanması gerekir.

• İlk derece mahkemesinin verdiği hükmün gerekçesi önemlidir. Katılımcılarla gerekçede hangi hususların yer alması gerektiği tartışılacaktır.

• AHİM tarafından verilen ve duruşmaya ilişkin olan önemli bazı kararlar katılımcılara takdim edilecektir.

• Genel olarak tanıkların korunması ve özellikle de gizli tanıklık konusu terör suçlarının muhakemesi açısından büyük önem taşır. Duruşma ile ilgili açıklamalar gizli tanık ile sonlandırılacaktır.