Kutsal kitaplarda öLÜMÖtesi

KUTSAL KİTAPLARDA ÖLÜMÖTESİ 3

ÖNSÖZ 3

GİRİŞ 3

A. ARAŞTIRMANIN KONUSU VE ÖNEMİ 3

B. ARAŞTIRMADA İZLENEN YÖNTEM 5

C. KUR’AN’IN YAHUDİ VE HIRİSTİYAN KUTSAL METİNLERİNE BAKIŞI 6

D. KİTAB-I MUKADDES TENKİTÇİLİĞİ 12

1. Eski Ahit Metin Tenkidi 16

2. Eski Ahit Yüksek (Hıgher) Tenkidi 16

A. Kaynak Tenkidi 17

B. Form Tenkidi 17

C. Redaksiyon Tenkidi 17

3. Yeni Ahid Metin Tenkidi 17

4. Yeni Ahit Yüksek (Hıgher) Tenkidi 18

A. Kaynak Tenkidi 18

B. Form Tenkidi 18

C. Redaksiyon Tenkidi 19

I. KUR’AN’DA AHİRETE İMAN 19

A. Kur’an Öncesi Araplarda (Cahiliye) Hayat Ve Ölüm Anlayışı 19

B. Kur’an Öncesi Araplarda Din Ve Hayat İlişkisi 21

C. Kur’an’da Ahiret Anlayışı 25

1. Kur’an’da Ahiret İle İlgili Kavramlar 25

2. Kur’an’da Doktrin Olarak Ahiret 29

Ahiret Ve Allah İnancı 29

Ahiret İnacı ve İnsan 32

Ahiret Ve Dünya Hayatı 34

3. Kur’an’da Ahiret İnancının Fonksiyonelliği 38

Ahiret İnacı Ve Toplum 38

Ahiret Ve Risaletin İçeriği 43

2- KİTAB-I MUKADDES’TE AHİRETE İMAN 45

A. Kitab-ı Mukaddeste Ahiret İle İlgili Kavramlar 45

B. Eski Ahitte Ve Apokaliptik Edebiyatta Ahiret Anlayışı 46

1. Eski Ahit’te Ahiret Anlayışı 46

A. Eski Ahit’te Doktrin Olarak Ahiret 47

Allah Anlayışı Ve Ahiret İnancı 47

Ahiret Ve Allah’ın Hükümranlığı 50

Ahiret Ve Yeniden Dirilme 52

B. Eski Ahit’te Ahiret İnancının Fonksiyonelliği 59

Beni İsrail Peygamberleri Ve Ahiret 59

Amos 59

İşaya 62

Tsefanya 63

Yeremya 63

2. Apokaliptik Edebiyat’ta Ahiret Anlayışı 65

Apokaliptik Yazıların Özellikleri 66

Apokaliptikler Ve Mesih Anlayışı 70

Apokaliptikler Ve İnsanoğlu Kavramı 72

C. Yeni Ahit’te Ve Çağdaş Hıristiyan Teolojisinde Ahiret Anlayışı 76

a. Yeni Ahit’te Doktrin Olarak Ahiret 76

Ahiret Ve Allah’ın Hükümranlığı 76

Ahiret Ve Kurtuluş 81

Ahiret Ve Yeniden Dirilme 81

B. Yeni Ahit’te Ahiret İnancının Fonksiyonelliği 84

Ahiret Ve Toplumun Ahlaki Eğitimi 84

D. Çağdaş Teologlar Arasında Allah’ın Hükümranlığı Tartışmaları 90

Sonuç 96

Kaynaklar 98

KUTSAL KİTAPLARDA ÖLÜMÖTESİ

Doç. Dr. Mehmet Paçacı: 1959 yılında Bolu’da doğdu. 1977 yılında Ankara İmam-Hatip Lisesi’ni bitirdikten sonra girdiği Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden 1982 yı­lında mezun oldu. Akademik çalışmalarına aynı yerde 1983 yılında Tefsir-Hadis Bölümü’nde araştırma görevlisi ve doktora öğ­rencisi olarak başladı. 1985 yılında tez ko­nusu üzerinde araştırmalar yapmak ve Arap dilini geliştirmek amacıyla Suudi Arabistan Kral Suud Üniversitesi, Arap Dili Enstitüsü’nde bulundu. 1987-1988 yıllannda İngiliz Kültür Heyeti (The British Council) araştır­ma bursunu kazanarak İngiltere’de Manchester Üniversitesi, Biblical Theology Bölümü’nde dersler aldı ve tezi üzerinde araştır­malarda bulundu. 1989 yılında Kur’an’da ve Kitabı-ı Mukaddesle Ahiret inancı adlı çalışmasıyla doktor ünvanını aldı. 1993-1995 öğretim yılları arasında Malezya (Kuala Lumpur) Uluslararası İslam Üniversitesi’nde mİsafir öğretim üyesi olarak bulundu. 1994 yılında doçent unvanını kazandı. 1998 yılın­da Vatikan’da Pontificia Universitas Gregoriana ve Pontificio Instittuto Di Studi Arabe E D’Islamistica’da dersler verdi ve araştırma­larda bulundu. 2000 yılında Almanya-Bamberg Üniversitesi’nde doktora düzeyinde dersler verdi. Yurt içinde ve dışında çeşitli sempozyumlara katıldı, bildiriler sundu. Yi­ne yurt içinde ve dışında çeşitli dergilerde makaleleri yayımlandı. Halen Ankara Üni­versitesi İlahiyat Fakültesi’nde öğretim üye­si oyarak görev yapmaktadır.

ÖNSÖZ

İnsanın hayatı bu dünyadaki ile sona mı ermektedir? İnsan doğuyor, belli bir süre yaşıyor ve ölüyor. Öldükten sonra başka bir hayat var mıdır?

İnsanın ölümü ve ölüm sonrası gibi konular, onu hayatında iken dü­şündüren önemli konulardan olagelmiştir. Hatta bu konu, onun hayat an­layışını da etkilemiştir.

Vahiy, ahireti getirdiği tevhîd anlayışı içinde ele almıştır. Tarihi boyun­ca vahiy, hayatını olduğu gibi, insanın ölümünü ve ölüm sonrasının Kadir-i Mutlak Allah mefhumu doğrultusunda görmüştür.

Kur’an ahiret inancını tevhid anlayışının başlıca temellerinden biri ola­rak ortaya koymaktadır. Bu bakımdan Ahiret mefhumunun incelenmesi, tevhidin mahiyetini anlama yolunda İsabetli bir çaba olacaktır.

Yine Kur’an, tevhidin kendinden önceki örneklerine atıflarda bulun­maktadır ve bize vahiy tarihinin önemli noktalarını aktarmaktadır. Bugün elimizde bulunan daha önceki vahiy dökümanlarını tevhidi anlayış doğrultusunda bir değerlendirmeye tutmak, onlarda tevhidin temel unsurla­rından olan ahiret mufhumunun, olması gerektiği hali ile daha sonra ka­zandığı şekilleri ortaya koyacaktır. Yine çalışma bu Kitaplarda hala bulunması muhtemel vahyî bilgiye ait unsurların ortaya konulmasına imkan ve­recektir.

Çalışma sırasında kullanılan kaynaklar kullanıldıkları ilk yerlerde tam künyeleri ile verilmiştir. Daha sonraki kullanımlarda ise kaynaklar kısa ad­ları ile belirtilmiştir. Ansiklopedi ve sözlük künyeleri de aynı şekilde kullanıldıkları ilk yerlerde verilmiştir. Daha sonraki kullanılışlarında ise atıflar kaynak isimleri kİsaltılarak belirtilmiştir. Ancak bu Kitapların tam künyele­ri Kaynaklar’da ayrıca verilmiştir.

Bu çatışmanın hazırlanması sırasında yol göstericilikleri ve destekleri ile çalışmamın doğru yolda gelişip sonuçlanmasında çok büyük paya sahip Muhterem danışmanım, Hocam Doç. Dr. Salih Akdemir’e öncelikle şükranlarımı sunarım. Yine bu çalışmanın gerçekleşmesinde hiçbir zaman, desteğini esirgemeyen değerli ilim adamı, güzel insan, Hocam Prof. Dr. İs­mail Cerrahoğlu’na ve bana kütüphanesinden yararlanma fırsatı veren Muhterem Prof. Dr. Günay Tümer’e, Suudî Arabistan’da bulunduğum sü­re içinde kaynak temini konusunda samimi yardımlarını esirgemeyen Dr. Tayyib es-Suveysîye ve bana orada çalışma fırsatı tanıyan Kıral Suud Üniversîtesi’ne, yine İngiltere de bulunduğum sürede, nazik desteklerde bu­lunan Prof. Barnabas Lindars’a ve bana Manchester Üniversitesi, Teoloji Bölümü’nde araştırma yapma fırsatı veren İngiliz Kültür Heyeti’ne teşekkürlerimi sunarım.

Mehmet Paçacı Ankara- 1989