Malta kamra tad-deputati kumitati permanenti għall-kunsiderazzjoni ta' abbozzi ta' liġi rapport Uffiċjali

IL-PERIT CARMEL CACOPARDO: Bir-rispett kollu, inti għandek żewġ kunċetti …
ONOR. OWEN BONNICI: It is fair rent according to law. L-issue hija din: jekk fl-1979 il-leġiżlatur tani d-dritt li nikri with a fair rent according to that law u l-fair rent tista’ tiġi aġġustata ’l fuq, jien …
ONOR. CHRIS SAID: Imma fl-1979 krejt lil partit wieħed biss, għażilt il-partit u għedt ...
ONOR. OWEN BONNICI: Jiena krejtu fl-1979?
ONOR. CHRIS SAID: Naħseb li fl-1979 kont għadek ma twelidtx. Kien il-partit li tirrappreżenta int illum li għamel dan. Dak iż-żmien kellek gvern li qabad 30, 40 proprjetà u kriehom mhux 20 lil kull partit, jew għaxra lil kull partit bejn tliet partiti! Jekk dak iż-żmien kien hemm żewġ partiti, ma marx qassamhom billi ta 20 kull wieħed. Le, dawn kollha tahom lil partit wieħed! Issa, mill-1979, mill-1970, kien minn meta kien, dak il-partit gawdiehom għal snin twal; imma issa, la qed nagħmlu din il-liġi, is-serjetà titlob li nkunu ċari fuq dawn il-proprjetajiet, għax dawk huma donazzjonijiet u donazzjonijiet kull sena.

ONOR. OWEN BONNICI: Mhijiex donazzjoni.
IL-PERIT CARMEL CACOPARDO: Qegħdin nitkellmu fuq żewġ kunċetti kompletament separati; minn naħa l-waħda qed nitkellmu fuq fair rent, u min-naħa l-oħra qed nitkellmu fuq il-market rent. Il-fair rent at the end of the day se jaqblu fuqha min qed jikri u ta’ min hi l-proprjetà, u jekk kuntenti huma kuntent kulħadd; imma, fejn tidħol il-market rent qegħdin nitkellmu dwar dak li ġġib fis-suq dik il-proprjetà llum u d-differenza bejn dak li ġġib fis-suq dik il-proprjetà llum u dak li fil-fatt qed tħallas, qed ngħidu li hija donazzjoni. Jekk hija fair rent li inti taċċettaha u min qed jikrihielek m’għandux diffikultà, good luck, ibqa’ jħallasha; imma d-differenza trid tiddikjaraha bħala donazzjoni. Mhux qed ngħidu li tinbidel il-kera; dak huwa argument ieħor li jidħol taħt leġiżlazzjoni oħra. Imma hawnhekk qegħdin ngħidu li, jekk dik il-fair rent hija inqas mill-market rent tal-lum, dik hija donazzjoni.
ONOR. OWEN BONNICI: Mela x’fair rent hi jekk hija inqas mill-market rent?
IL-PERIT CARMEL CACOPARDO: Għax qed taqblu bejnietkom.
ONOR. OWEN BONNICI: Jekk il-liġi tipprovdi hekk? (Interruzzjonijiet) Il-liġi għadha hemm mill-1979. Xi ħadd ħassarha din il-liġi?
IL-PERIT CARMEL CACOPARDO: Qegħdin nitkellmu fuq żewġ affarijiet differenti, waħda mekkaniżmu ta’ kif tistabbilixxi l-kera, u l-oħra hija x’inhu aċċettabbli fis-suq illum.
ONOR. OWEN BONNICI: Perit, din hija liġi tal-1979, u mill-1979 sal-lum kien hemm iż-żewġ partiti fil-gvern, Laburisti u Nazzjonalisti, u ebda wieħed minnhom ma neħħieha din il-liġi.
ONOR. CHRIS SAID: Ebda wieħed minnhom m’għamel din il-liġi tal-finanzjament tal-partiti fuq id-donazzjonijiet lill-partiti. Issa qed nagħmluha l-liġi.
ONOR. OWEN BONNICI: Ippermettili, taħseb li m’hemm ebda raġuni għalfejn ebda gvern ma neħħiha dik il-liġi? Għaliex? Għax jekk se tneħħi dik il-liġi tal-1979, se tolqot ħażin mhux il-partiti politiċi li jekk jispiċċalhom każin Ħal Qormi għandhom ieħor, imma ħafna u ħafna soċjetajiet tal-football, tal-ħamiem, tal-banda u ħafna oħrajn.
IL-PERIT CARMEL CACOPARDO: Min qed jgħidlek biex tneħħi dik il-liġi? Ħadd mhu qed jgħidlek biex tneħħi dik il-liġi; qed ngħidulek li l-implimentazzjoni ta’ dik il-liġi se toħloq donazzjoni, u dik id-donazzjoni għandha tkun iddikjarata.
ONOR. OWEN BONNICI: Le, ma nistax naqbel għax il-liġi titkellem fuq fair rent.
ONOR. CHRIS SAID: Le, ma titkellimx …
ONOR. OWEN BONNICI: Kif ma titkellimx fuq …
ONOR. CHRIS SAID: Hawnhekk qegħdin nitkellmu fuq valur tas-suq.
ONOR. OWEN BONNICI: Il-liġi titkellem fuq fair rent. Il-kontroversja hija li dik li l-liġi tal-1979 tirrikonoxxi bħala fair rent, hawn min qed jaraha li mhux veru hija fair rent. Dik sewwejnieha għax żidna mad-definizzjoni ta’ fair rent li l-kerrej irid iħallas 5%, 10% jew 15% – m’iniex ċert – tat-turnover li jaqla’ mill-bar ta’ dak il-post, jiġifieri żidna l-fair rent b’mod li kemm jista’ jkun inqarrbu lejn ir-realtà tal-lum.
ONOR. CHRIS SAID: Il-kumment huwa ċar: hawnhekk il-gvern assolutament ma jridx idaħħal il-proprjetà li għandu f’idejh li qiegħda mikrija bil-valur verament baxx biex id-differenza tkun donazzjoni, mentri jekk partit ikollu l-istess proprjetà bl-istess prezz mingħand xi ħadd privat, id-differenza jrid idaħħalha bħala donazzjoni. Hekk qed ngħidu, jiġifieri qed noħolqu differenza bejn proprjetà pubblika u proprjetà privata.
THE CHAIRMAN: Hawn iktar rimarki?
ONOR. OWEN BONNICI: Skans kull ekwivoku, fejn għandna provider of property, bl-Ingliż, u persuna li tipprovdi l-proprjetà, bħala leġiżlaturi qegħdin nirreferu għal sitwazzjoni fejn jien ipprovdejt proprjetà lil partit politiku, pereżempju, ipprovdejt sala biex partit politiku jagħmel xi ħaġa fiha, u l-cost tiegħi bħala provider huwa ta’ €200. Għax kieku qed nikriha lil Tizju b’€200, allura dik tiġi meqjusa xorta wħada bħala donazzjoni ta’ €200. L-intenzjoni tal-leġiżlatur hija fuq din, imma l-Onor. Said qed jgħid li din tirreferi b’xi mod għall-kirjiet ta’ qabel l-1979.
ONOR. CHRIS SAID: Jiġifieri int qed tgħid li jekk tikriha għal darba tiġi donazzjoni, jekk tikriha għal sena jew għal għaxar snin ma tiġix donazzjoni, hux hekk?
ONOR. OWEN BONNICI: Le, assolutament, għax hemm il-liġi tal-kirja li tipprovdi x’inhi fair rent, u jien qed inħallas il-fair rent. Hawnhekk qed nitkellmu – skans kull ekwivoku, ħalli jekk għandkom tagħmlu xi emenda, tagħmluha – ...
ONOR. CHRIS SAID: Għamilnieha.
ONOR. OWEN BONNICI: Biex kulħadd jifhem x’qed nagħmlu u, jekk ikun hemm bżonn għada pitgħada jikkonsultaw ma’ dawn il-proċeduri li qed nagħmlu issa …
ONOR. CHRIS SAID: Se jkun hemm bżonn żgur għax din se tispiċċa kawża kostituzzjonali.
ONOR. OWEN BONNICI: Prosit!
ONOR. CHRIS SAID: Ma nistax nfihem kif tista’ tiġi hawn titkellem fuq donazzjonijiet ta’ partiti u taqta’ barra ċerti donazzjonijiet: għax hekk jaqbillek!
ONOR. OWEN BONNICI: Ippermettili, Onor. Said, m’aħniex qed naqtgħu barra ċerti donazzjonijiet.
ONOR. CHRIS SAID: Hekk qed tagħmel!
ONOR. OWEN BONNICI: Hawnhekk qed nitkellmu fuq ċirkostanza fejn persuna tat proprjetà, pereżempju, sala, garaxx …
ONOR. CHRIS SAID: Jew dar, jew każin. Mhux xorta?
ONOR. OWEN BONNICI: Le. L-intenzjoni tagħna hija din li qed ngħid issa, mhux tgħidli le. Il-leġiżlatur, f’dan il-każ in-naħa tal-Gvern ...
ONOR. CHRIS SAID: Dażgur li tafu, għax tridu tħallu barra dak li qed jagħtikom vantaġġ u qed tagħmlu l-kutrumbajsi legali, biex tħallu barra dawk il-proprjetajiet kollha li għandkom bis-soldi u li intom qed iddaħħlu l-eluf.

ONOR. OWEN BONNICI: Ara, Onor. Said, jekk trid tagħmel l-emenda bil-qalb kollha; però, ġentilment agħtini ċans nispjega x’qed nagħmlu hawn, imbagħad emenda li tixtieq.
ONOR. CHRIS SAID: Ressaqtha l-emenda.
ONOR. OWEN BONNICI: Aħna qegħdin nipprovdu għal persuna li tipprovdi proprjetà lil partit bħalma hija sala, bħalma hu xi post fejn tista’ ssir attività – bħar-Rialto – fejn dik il-persuna għal dik l-okkażjoni tkun tilfet €200 għax kieku kienet tikriha lil ħaddieħor, allura dik il-€200 hija donazzjoni lill-partit. Dak huwa what we intend with this provision.
IL-PERIT CARMEL CACOPARDO: Il-kliem jgħid differenti minn hekk: “... kull benefiċċju riċevut fir-rigward ta’ attivitajiet jew il-funzjonijiet ta’ partit politiku”. Kull benefiċċju!
ONOR. CHRIS SAID: Fl-aħħar nett, proprju fl-aħħar emenda qed infottu l-liġi kollha għax qed inħallu barra ammonti sostanzjali ta’ donazzjonijiet.
ONOR. CLAUDIO GRECH: Ministru, ħa nagħtik eżempju. Bl-interpretazzjoni tiegħek, jekk ikollok individwu – ejja ma nsemmux il-gvern – li jagħti binja sħiħa, office block, għall-użu ta’ partit at a rate which is below market rates – inti tista’ tarah bħala fair rent, però fis-suq ikun below market rates, għax id-differenza bejn dak li kieku kellu jħallas il-partit politiku kieku jikri fis-suq u l-prezz li għalih dak li jkun tahielu tiġi li hija donazzjoni – dan il-każ mhuwiex kopert b’din il-provision. Hekk qed tgħid, għax inti qed tgħid li l-użu għal dawn l-attivitajiet biss huma koperti.
ONOR. OWEN BONNICI: Ħa naraw Dr Grech xi jgħid, ħalli ma toqgħodx fuqi, imma toqgħod fuq l-Avukat Ġenerali.
DR PETER GRECH: Hawnhekk qed nitkellmu li jidħol biex jiġi komputat bħala donazzjoni the cost price to the provider of property or services, jiġifieri hemm xi ħadd li pprovda proprjetà jew servizz otherwise than on commercial terms or below market value, jiġifieri xi ħadd ġie ramalek palk.
ONOR. CLAUDIO GRECH: Qed tkun preċiż fl-interpretazzjoni kif qed nifhimha jien.
DR PETER GRECH: Li tieħu bħala donazzjoni mhux kemm normalment tinkera dik is-sala, imma l-cost price għalih.
ONOR. CLAUDIO GRECH: Jekk qed issemmi l-market value…
DR PETER GRECH: Il-cost price għalih, jiġifieri hu x’qamitlu. Jista’ jkun zero dak il-cost jekk ħa mmorru …
ONOR. CLAUDIO GRECH: Spjegali x-xenarju li semmejtlek jien.
DR PETER GRECH: Il-marginal cost jista’ jkun zero.
ONOR. CLAUDIO GRECH: Għandek l-opportunity cost ukoll. Jiġifieri, jista’ jkollok binja li għamilt investiment fiha u li qed tistenna li jkollok return minnha; però, minflok ikollok return, deherlek li kellek tgħaddiha lil partit politiku at below market value. Tiġi donazzjoni.
DR PETER GRECH: Allura l-cost għalih ta’ dik il-binja tiġi donazzjoni.
ONOR. CLAUDIO GRECH: Naqblu. Għalija kien biżżejjed li għedtli li dik tiġi donazzjoni.
DR PETER GRECH: Il-kwestjoni hija jekk, meta għandek kirja skont il-liġijiet tal-kera, tistax tiġi meqjusa bħala donazzjoni. Hemmhekk naħseb li qed immorru … Ejja ngħidu li l-lessor huwa provider of property – li ma naħsibx għax provider of property huwa persuna li jagħmel proprjetà disponibbli għal xi ħaddieħor – trid tmur għall-cost li jiġi għalih. Jekk għandek post li nbena fl-1930, trid tmur fuq il-cost ta’ dik il-proprjetà, mhux il-valur tagħha fis-suq illum, il-cost ta’ dik il-proprjetà meta nbniet. Fil-fatt, ir-rent laws fuq hekk huma bbażati. Naħseb li se nidħlu daqsxejn f’mare magnum. Ma nafx jekk hemmx bżonn wieħed jiċċara li din tapplika biss għal …
ONOR. CHRIS SAID: X’qed tipprova tagħmel, Dr Grech, qed tipprova tiġġustifika l-kirjiet b’valuri ċuċeski, verament baxxi lil partit politiku?
ONOR. OWEN BONNICI: Onor. Said, Dr Grech mhu qed jiġġustifika xejn.

ONOR. CHRIS SAID: Jimporta nagħmel mistoqsija?
ONOR. OWEN BONNICI: Le, Dr Grech mhu qed jiġġustifika xejn.
ONOR. CHRIS SAID: Fl-opinjoni tiegħi, qed nagħmlu kutrumbajsi legali biex akkost ta’ kollox dak li seraq il-Partit Laburista matul is-snin jibqa’ hemm. M’hemmx dubju li hekk qed tipprovaw tagħmlu b’dan l-eżerċizzju.
ONOR. OWEN BONNICI: Onor. Said, il-Partit Laburista ma seraq xejn.
ONOR. CHRIS SAID: Għax li jkollok 30 proprjetà, 40 proprjetà mikrijin bi ftit mijiet ta’ euros, x’ħin tgħaqqadhom kollha flimkien …
ONOR. OWEN BONNICI: X’jiġifieri tiġi inti tgħidli li seraq?! Misskom neħħejtuhom mil-liġi!
ONOR. CHRIS SAID: Għax aħna m’aħniex vendikattivi, nipprovaw nieħdu proprjetà ta’ ħaddieħor ...
ONOR. OWEN BONNICI: La sraqna, għalfejn ma arrestajtuniex? Għamiltu 25 sena! … Fejn sraqna?
ONOR. CHRIS SAID: Il-punt kollu huwa li, kieku konna bħalkom, f’dawk il-25 sena konna nagħtu l-istess proprjetajiet lill-Partit Nazzjonalista u m’għamilnihiex, u kburin li m’għamilnihiex.
ONOR. OWEN BONNICI: Mela, għamiltu kawża u rtirajtuha.
ONOR. CHRIS SAID: Il-proprjetà pubblika mhijiex qiegħda hemm biex tagħtiha b’rigal lill-partiti politiċi. Għandkom raġun toqomsu għax din iddejjaqkom.
ONOR. ANTHONY AGIUS DECELIS: Sur President, nitlob lill-Onor. Said li l-kelma “sraqna” jrid jirtiraha, għax il-Partit Laburista ma seraq xejn.
ONOR. OWEN BONNICI: Għid li l-liġi hija inġusta, imma mhux li sraqna!
ONOR. ANTHONY AGIUS DECELIS: Wara tliet sigħat nisimgħu kollox negattiv, toħroġ li aħna sraqna! Tajjeb ukoll, tliet sigħat nisimgħu kollox negattiv u ħażin!
ONOR. CHRIS SAID: Dawn il-proprjetajiet għaddew mill-Gvern Laburista lill-Partit Laburista, u ma kenux waħda jew tnejn, għax hemm għexieren ta’ proprjetajiet li għadhom hemm, għadhom qed jitgawdew u, għall-fini ta’ din il-liġi, jridu jitqiesu bħala donazzjonijiet.
ONOR. OWEN BONNICI: Onor. Said, ladarba akkużajt lil-Labour Party li seraq il-proprjetà – din hija akkuża serjissima li tisraq il-proprjetà – spjegali għalfejn, meta l-Partit Nazzjonalista għamel kawża, irtiraha? Spjegali!
ONOR. CHRIS SAID Minkejja li l-Partit Nazzjonalista għamel 25 sena fil-gvern, kif qal l-Onor. Agius Decelis, ma tajna l-ebda proprjetà lill-Partit Nazzjonalista. Dan lilna ma jħammrilna wiċċna għal xejn.
ONOR. OWEN BONNICI: Ma tajtux, Onor. Said? Ebda waħda ma tajtu?
ONOR. CHRIS SAID: Assolutament ma tajniex. Meta konna fil-gvern ħriġna żewġ tenders b’ċens, f’waħda minnhom ikkompeta l-Partit Laburista stess; u, fit-tender li kienet offerta bil-magħluq, l-offerta tal-Partit Nazzjonalista kienet iktar minn tal-Partit Laburista, kuntrarjament għall-proprjetà l-oħra kollha tal-Partit Laburista li l-gvern iddeċieda li jrid jagħtiha lill-Partit Laburista u tahielhom bil-Lm5 fis-sena u bl-Lm10 fis-sena.
ONOR. OWEN BONNICI: Onor. Said, jiġifieri veru li hemm proprjetà tal-gvern li qiegħda għand il-Partit Nazzjonalista. Int qed tgħid li d-differenza hija li ngħatat b’tender. Però, hija proprjetà tal-gvern. Inti ilek sagħtejn tgħid fuq proprjetà tal-gvern li tkun għand il-partiti ...
ONOR. CHRIS SAID: Mela l-liġi ma tkunx tapplika għall-Partit Nazzjonalista?! Ma tarax li tkun tapplika? Jiġifieri, bl-istess mod …
ONOR. OWEN BONNICI: Le! Int għadek kemm għedt li hemm proprjetà tal-gvern għand il-Partit Nazzjonalista. Int li qed tgħid li għand il-Partit Nazzjonalista marret wara tender, mentri għand il-Labour Party marret għax 40 sena ilu kienet tingħata taħt il-liġi tal-kirja l-antika, imma xorta qiegħda hemm. Jiġifieri, jekk il-Partit Laburista seraq, mela anke l-Partit Nazzjonalista seraq! Skont il-liġi ta’ dak iż-żmien saret. (Interruzzjonijiet)
ONOR. ANTHONY AGIUS DECELIS: Xorta marret. (Interruzzjonijiet)
ONOR. CHRIS SAID: Onor. Agius Decelis, ladarba xorta marret, ejja naqblu li l-proprjetà pubblika kollha li għandhom il-partiti politiċi, li ttieħdu b’liema titlu ttieħdu, nagħtuha lura lill-Istat.
ONOR. ANTHONY AGIUS DECELIS: Taf kemm-il darba sar dan l-argument?! X’għandu x’jaqsam? Inti l-ewwel qed tattakka li marret hekk ...
ONOR. CHRIS SAID: Ejja nagħtuhom lura, Ministru!
ONOR. OWEN BONNICI: Mhux diġà eżawrejnieh dan l-argument?!
ONOR. CHRIS SAID: Ejja nagħtuhom lura! M’għandix problema, imma ma jaqblilkomx.
ONOR. OWEN BONNICI: X’ma jaqblilniex?!
ONOR. CHRIS SAID: Għax għandkom dawk il-proprjetajiet kollha li qegħdin …
ONOR. OWEN BONNICI: X’jiġifieri?! Tista’ tfehemni din? Jekk hemm xi ħadd li ħa proprjetà b’titolu ta’ kera fiż-żmien fejn il-liġi kienet tippermettiha – inzerta l-Labour Party – bħal-Labour Party hemm każini tal-baned, tal-ħamiem, tal-boċċi, tal-billiards u ma nafx kemm iktar, però nzerta l-Labour Party – għax inzerta l-Labour Party …
ONOR. CHRIS SAID: Inzerta l-Labour Party li ħa iżjed minn 30 proprjetà meta kien fil-gvern. Ara l-Labour Party meta kien fil-gvern …
ONOR. OWEN BONNICI: Imma intom ma kontux fil-gvern?
ONOR. CHRIS SAID: Mela aħna nieħdu l-proprjetà pubblika b’dak il-mod?!
ONOR. OWEN BONNICI: Jekk il-Labour Party seraq, f’25 sena li għamiltu fil-gvern għalfejn ma naddaftux jew sewwejtux dik is-serqa? Għax ma seraqx, għax tafu li ma seraqx!
ONOR. CHRIS SAID: Meta l-Partit Laburista kien fil-gvern, iffanga u tħanżer bil-proprjetà pubblika.
ONOR. OWEN BONNICI: U x’iffanga!
ONOR. CHRIS SAID: 30 proprjetà pubblika li l-Gvern Laburista għaddiehom lill-Partit Laburista. Dawn huma fatti, ħadd ma jista’ jinnegahom.
THE CHAIRMAN: Ma jistax ikun nibqgħu sejrin ngħidu l-istess ħaġa!
ONOR. CHRIS SAID: Għandek l-emenda, nieħdu vot fuqha, u nkunu nafu jekk ...
ONOR. OWEN BONNICI: Dr Grech kien qed jagħti spjega …
THE CHAIRMAN: L-emenda għaddejtha?
ONOR. CHRIS SAID: L-emenda qrajtha u għaddejtha.
ONOR. OWEN BONNICI: Le, l-emenda ma qrahiex.
ONOR. CHRIS SAID: Qrajtha diġà.
THE CHAIRMAN: Tridx naqrawha ftit l-emenda?
ONOR. CHRIS SAID: Qrajtha, imma nerġa’ naqraha, mhux problema.
Sur President, aħna qegħdin nipproponu din l-emenda għad-definizzjoni ta’ “donazzjoni” li hemm fi klawsola 2:
“AO” Fil-paragrafu (e) tal-artikolu 2, fid-definizzjoni ta’ “donazzjoni”, wara l-kliem “skont kondizzjonijiet kummerċjali jew taħt il-valur tas-suq”, għandu jiżdied il-kliem “anke jekk din il-proprjetà tkun waħda pubblika u tkun mogħtija bi kwalunkwe titolu, iżda l-prezz imħallas ma jkunx skont il-valur tas-suq”.
“AO” In paragraph (e) of article 2, in the definition of “donation”, after the words “on commercial terms or below the market value”, there shall be added the words “and this applies also to public property which is held by the party with any title, where the amount paid is not according to the market value”.
THE CHAIRMAN: Hawn iktar rimarki? (Onor. Membri: No) Il-mistoqsija hija l-emenda għad-definizzjoni ta’ “donazzjoni” li hemm fi klawsola 2, kif imressqa u moqrija mill-Onor. Chris Said. Dawk favur? (Onor. Membri: Aye) Dawk kontra? (Onor. Membri: No) Negatived.
ONOR. CHRIS SAID: Division.
THE CHAIRMAN: Hawn qbil li din il-votazzjoni tittieħed immedjatament? (Onor. Membri: Iva)

VOTAZZJONI NRU: 4
Favur: 2 Kontra: 3
L-Onor. L-Onor.
Grech Claudio Agius Decelis Anthony

Said Chris Bonnici Owen

Parnis Silvio
L-Emenda “AO” m’għaddietx.
ONOR. OWEN BONNICI: Nistgħu nkomplu niddiskutu t-tifsira ta’ “donazzjoni”. Naħseb hawnhekk huwa l-post fejn għandna ndaħħlu l-proposta tal-Onor. Claudio Grech li attirat il-qbil unanimu tal-Kumitat. Jiġifieri, meta niġu għad-donazzjonijiet mill-kumpaniji, irridu nagħmlu diċitura li tagħmilha ċara li the ultimate beneficiary tal-kumpanija trid tkun il-persuna li fir-records tiġi mniżżla bħala dik li tat id-donazzjoni.
DR PETER GRECH: Naħseb li rridu mmorru għall-prohibited donations.
ONOR. OWEN BONNICI: Noqgħod fuq il-parir tiegħek; però, l-idea tiegħi kienet li taħt id-definizzjoni ta’ “donazzjoni”, wara l-kliem “kemm jekk tkun korporata jew le” nagħmlu d-diċitura li qed ngħidu. Dan huwa s-suġġeriment tiegħi. Jekk hemm bżonn niftħu klawsola oħra, noqgħod għall-parir tiegħek.
DR PETER GRECH: Jien qed nara li iżjed tmur fejn qed ngħidu liema donazzjonijiet ma jistgħux jiġu riċevuti. Aħna qed ngħidu li ma tistax tirċievi donazzjonijiet … Diġà hemm obbligu ta’ due diligence, imma qed ngħidu li ma tistax tirċievi donazzjoni mingħand kumpanija fejn il-beneficial ownership mhuwiex ċar jew ma jirriżultax.
ONOR. OWEN BONNICI: Il-problema tiegħi kienet liema huma dawn l-istanzi; però, ħadt parir u aċċertawni li veru hemm istanzi fejn, permezz ta’ prestanome, trusts … Jekk ikun hemm kumpanija li hija listed fuq l-iStock Exchange u tat donazzjoni, naħseb li rridu nagħmlu eċċezzjoni għaliha. Inħalli f’idejn Dr Grech biex jara fejn l-aħjar issir l-emenda; però, l-idea hija li jekk ikun hemm kumpanija li hija a trust u ma nafux eżattament min huwa the ultimate beneficiary, wieħed ma jistax jirċievi donazzjonijiet mingħandha, jew inkella, jekk jirċievi, irid ikun jaf min huwa the ultimate beneficiary.
DR PETER GRECH: Naħseb trid tkun:
“from a trust, foundation or body corporate where the ultimate beneficial ownership does not result from the documents of incorporation”.
ONOR. OWEN BONNICI: Klawsola 35 qed tgħid? Jiġifieri, fid-documents of incorporation ...
DR PETER GRECH: The ultimate beneficial ownership, għax din tista’ tkun kumpanija li għandha kumpanija oħra, li għandha kumpanija oħra.
ONOR. CLAUDIO GRECH: Jiġifieri, inti trid tkun taf the ultimate beneficial ownership għax, jekk tħalliha the beneficial owner, dan jista’ jkun xi ħadd intermedjarju. Inti tkun taf min hu l-beneficial owner, però it’s not the ultimate. Ma nafx jekk fil-liġijiet marbutin mal-MFSA hemmx dawn id-definizzjonijiet diġà ta’ what is an ultimate beneficial owner.
DR PETER GRECH: Huwa kunċett ta’ due diligence fil-liġijiet dwar money laundering u oħrajn li trid tmur għal min attwalment qed jikkontrolla, għax jista’ jkollok a whole chain.
ONOR. CLAUDIO GRECH: Għalhekk qed ngħidlek; dawn id-definizzjonijiet bilfors joħorġu minn xi mkien fil-liġijiet tagħna.
DR PETER GRECH: Forsi nistgħu ngħidu “from a foundation, trust or other body corporate the ultimate beneficial owner of which is not identifiable” – hu kif inhu, m’hemmx għalfejn ikun identifikabbli mid-dokumenti, imma …
ONOR. OWEN BONNICI: Jeżistu minnhom dawn?
DR PETER GRECH: Iva. Irridu ngħidu “where the physical person who is the ultimate beneficial owner thereof is not …”
ONOR. CLAUDIO GRECH: Ultimate beneficial owner għand physical person se tasal.
ONOR. OWEN BONNICI: Ma jistax ikollok owner li ma jkunx a physical person?

ONOR. CLAUDIO GRECH: Jista’ jkun, però the ultimate owner ...
ONOR. OWEN BONNICI: Jekk għandi foundation, pereżempju, ikun hemm xi ħadd …
DR PETER GRECH: Pereżempju, foundation tal-partit stess, jiġifieri m’hemm ħadd physical person li huwa ultimate …
IL-PERIT CARMEL CACOPARDO: Jista’ jkun gvern ta’ xi pajjiż.
ONOR. OWEN BONNICI: Le, le. Jien qed ngħid, pereżempju, ikun hemm xi ħadd li ma jkollux tfal, u jiddeċiedi li jħalli kollox lil din it-trust, u t-trust tagħti donazzjoni ta’ €20,000 lill-Alternattiva Demokratika: f’dak il-każ ma nistax naċċettaha?
ONOR. CLAUDIO GRECH: Safejn naf jien, fit-trust deed irid ikun hemm id-designation ta’ min huma l-benefiċjarji ta’ dak it-trust.
DR PETER GRECH: Irridu neliminaw il-kwestjoni tal-physical person għax it could be an organisation, but if it is identifiable …
ONOR. OWEN BONNICI: L-importanti li tkun identifiable.
DR PETER GRECH: Pereżempju, fondazzjoni ta’ każin, taf min hu. Il-problema meta ma tafx min hu.
ONOR. CLAUDIO GRECH: Jekk tħalliha fuq livell ta’ organizzazzjoni, jista’ jkollok kumpanija li hija f’livell ta’ organizzazzjoni. Però għalija, “the ultimate beneficial owner” is good għax f’ultimate xorta trid tasal ... L-importanti li aħna qed niftiehmu – anke għall-finijiet ta’ records hawnhekk – li partit politiku ma jistax jieħu donazzjoni minn kumpanija, fund, trust, nominee company, tkun xi tkun, li l-persuna li hija the ultimate beneficiary, jiġifieri l-persuna li qiegħda fl-aħħar nett tal-food chain ta’ dik il-kumpanija ma tkunx identifikabbli.