Мцндярижат

Mehmet Rıhtım:

Bu hayattır diyorlar, başka bir şeye gerek yok.

Kenan Gursoy:

Evet, başka manada düşünülürse bu hayatla bütünleşmesi lazımdır an­la­mındadır, onun tersinde bakmak mecburiyetindeyim. Tasavvufi acıdan ba­kı­yorum, yani tasavvufun kendi iç problemleri açısından ki, Mehmet beyi ala­kadar eden de daha çok burası. Tasavvufun bir açıdan çok önemli bir ih­ti­yaç olduğu anlaşılıyor. Tasavvufi tarzda dini alqılamanın Türkiyede çok önem­li bir ihtiyaç olduğu anlaşılıyor. İnsanlar formel, şekilperest bir dini ya­şayışdan çok arkasında ruh olan, arkasında gönül olan, halkla bütünleşe bi­len, ama ilm tarafından da işlenen bir islamiyyeti öneriyor. Bu bizim ka­rak­terimizde, kendi düşüncemizde zaten var olan bir şeydir. Tasavvufa karşı bir çekiliş var, tasavvuf onları çekiyor, bir cazibe var tasavvufa doğru. Ve ne za­man böyle bahs etseniz insanlar dikkatle dinliyorlar, ama tasavvufu kav­ram­laşdıramadığımız için de doğru anlatım söz konusu olamıyor, ya da farklı farklı, çok farklı anlatımlar söz konusu oluyor. Tasavvufun içindeyim yi­ne. Tasavvufun kendini söze getirmesinde, bir müşterek problemleri ta­ri­hin içinden geçmekde olduğumuz, geçirmekde olduğumuz bu problemleri fark etmede bir ihtiyaç var ki, bize cavap suna bilsin. Bu felsefeleşmesi an­la­­mına gelmiyor, felsefe ile buluşması anlamına geliyor. Bu ikisi de aynı şey, ama burda buluşacaklar. Birbirilerini etkiliyicekler.Ve hatta aynı adam­da bir fel­sefe tarafı ola biliceyi gibi bir tasavvuf tarafı da. Benim özlediyim, ken­dim için bir şey bu, tasavvuf tarafı olduğu gibi bir felsefe tarafı da olu­cak. Ama bunların hakkını da verecek, her ikisinin de hakkını vericek. Tabi, prob­lem tasavvufda şurada. Tasavvufi tecrübeyi yaşıyanlar diyorlar ki, bi­zim bu tecrübe dolayısıyla akla ihtiyacımız yok. Bir az evvel siz de onu ifa­de etdiniz, çünki onlar öyle söylüyorlar, ama bu yalnış. Bizim akla ihti­ya­cı­mız yok. Biz aşk yolunun insanlarıyız. Eyvallah! Siz aşk yolunun insanları olabilirsiniz, gönül ehli olabilirsiniz, ama gönül ehli olmak bir tefekkürü or­ta­dan kaldırmak anlamına gelmiyor ki. Pekala gönül ehli olabilirsiniz, ama bir tefekkür arka planınız, bir tefekkür ufkunuz da olabilir. Tam tersine, ta­sav­vufi tecrübenin tevlidi temele alan bir tecrübe olması dolayısıyla, tevlidi, ya­ni birliği, bütünlüğü temel olan bir tecrübe olması dolayısıyla bu gönül ve te­fekkür işinin birleştirilmesinin gerektiğini düşünüyorum. Şimdi Gönül ha­nım bundan bir 5-6 ay evvel mayıs ayında Sadreddin Konyevi konferansına gel­di. Sadreddin Konyevi söylediklerini bir felsefe lisanı ile ifade eden bir in­san aynı zamanda, yani İbn Arabinin manevi evladı olması dolayısıyla, iki ba­kımdan manevi evladıdır, hem annesinin eşi, hem de yol evladı. Ama bu bir lisanla ifade ediyor, ortaya bir sistematik koyuyor ve sistematik koyduğu için onu mukayeselerle bütünleştirme imkanımız var, bir takım başka dü­şün­ce sistemleri ile mukayese edebiliyoruz. Burada söylemeğe çalıştığım şu­dur, nasıl tasavvuf için ahlaki yaşayış bir kendini ifade etmek yoluysa, ken­dini ortaya koyuş yolu ise, doğru ahlaklı olarak yaşamak tasavvuf için bir tecrübe imkanıysa, nasıl hat sanatı, ebru sanatı tasavvufun kendisini bir ifa­de ediş tarzıysa, nasıl bir ahi birlikleri için tasavvufi iklim bir esnaf teş­ki­la­tı oluşturarak kendini ifade ediş yolu haline gelmişse, diyorum ki, keşke, zih­ni tefekkür de, akli tefekkür de tasavvuf için buna mecbur olmasa da, ama birileri için en azından, tasavvufun içinde farzı-kifaye olarak, birileri için tasavvufun yaşama yolu, ifade ediş biçimi haline gelse.