Mühazirə müəllimi: Dos. H. H. Həsənov

KitabYurdu.az 
107

---

Maliyyənin zəruriliyi dövlətin və müəssisələrin ümumi daxili məhsulun və milli 
gəlirin bölüşdürülməsinə olan tələbatı ilə əlaqədardır. Bölgü kateqoriyası olan 
maliyyəsiz ümumi məhsulun bölgüsünü təşkil etmək mümkün deyildir. Bölgünü təşkil 
etmək üçün isə dövlət və müəssisələrin pul fondlarının yığımını təmin etmək lazımdır. 
Dövlətə maliyyə munasibətlərindən istifadə etməklə xarici ölkələrlə geniş iqtisadi 
əlaqələr yaratmaq lazımdır. Müəssisələr isə maliyyə münasibətlərindən istifadə etməklə 
əmək məhsullarının mübadiləsini həyata keçirirlər. 
Beləliklə, maliyyə münasibətləri praktiki olaraq cəmiyyətin iqtisadi həyatının 
bütün tərəflərini əhatə edir. Maliyyə münasibətləri cəmiyyətin istehsal münasibətlərinin 
təzahürünün başlıca formalarından biridir. Eyni zamanda, maliyyə istehsal 
münasibətlərindəki və təsərrüfat əlaqələri sistemindəki dəyişikliklərə fəal təsir göstərir. 
Istehsalın səmərəliliyinin yüksəldilməsi xeyli dərəcədə maliyyə münasibələrinin 
təkmilləşdirilməsindən asılıdır.
BAZAR IQTISADIYYATI ŞƏRAITINDƏ
MALIYYƏNIN ROLU 
Bazar iqtisadiyyatı şəraitində maliyyənin rolu artır.
 
Bazar iqtisadiyyatı əsasən, 
maliyyə və banklar üzərində qurulur. Buna görə də maliyyə münasibətləri də 
təkmilləşdirilməlidir. Bazar iqtisadiyyatı şəraitində maliyyə münasibətlərinin əsas 
istiqamətləri aşağıdakılardır: 
1. Maliyyə münasibətlərinin təşkilində ərazi idarəçilik orqanlarının müəssisə və 
təşkilatlarının hüquqları genişlənir, maliyyə ehtiyatlarının yaradılması və istifadəsi üzrə 
strateji və səmərəli istiqamətlərin seçilməsində onların tam müstəqilliyi təmin edilir; 
2. Maliyyə, qiymətli kağızlar, kredit, sərmayə və pul bazarlarının təşkili və 
azadlığı, onların infrastrukturunun yaradılması; 
3. Maliyyə münasibətləri sahəsində mülkiyyətin müxtəlif formalarının tətbiqinin 
təmin edilməsi;