Societatis iesv, segoviensis
Yüklə 14,73 Mb.
|
|
nis primæ, quòd scilicet mutuum sit beneficium, ex quo nullus grauari debet. Quòd si contingat in foro exteriori compelli. Sic gratuitò mutuan- tem admittere solutionem, id in foro animæ ni- hil proderit, vnde mutuatarius ad plenam recom- pensationem manebit in Dei oculis obligatus. Sed communia hæc aliis extra Indias sunt. Ad alia iam specialia veniamus.
præsertim Ecclesiasticorum. aut speciale aliquid in illis admiscetur, dictum à nobis, quod est visum oppor- tunum: vnde circa alios breuioribus est clausulis decurrendum; licet in nonnullis diutius insisten- dum.
De contractu circa Cocam. seqq. Hic quæro an Religiosi habere possint prædia, in quibus arbores istæ coluntur, & emolumentis earum frui; cùm enim genus istud foliorum ea habeat inconuenientia, de qui-<-P> @@0@ @@1@ nium spirituali bono, ac præsertim Indorum con- uersioni, & in fide promotioni debent attendere; videtur dedecere. Quod quidem ego sic arbitror, dedecere quidem ob rationes dictas, sed nihilo- minus non peccare grauiter, si ex donatione ali- cuius habuerint, neque eam commodè possint alienare: dummodò prædia in pago non insalu- bri sint, in quo scilicet Indi cultores de vita pe- riclitentur, quorum aliqui inueniuntur. Ratio est, quia ea, quæ minùs decent, ob rationes ali- quas specialis conuenientiæ solent licita reddi. Sic D. Paulus indecens sibi iudicauit habere, qui alimenta ministraret circa euangelij prædicatio- nem occupato, vnde ait 1. Cor. 9. v. 12. Sed non alios Apostolos non ita fecisse ibidem præmise- rat, dicens v. 5. Numquid non habemus potestatem
nùs decens videbatur, Apostoli alij faciebant, quia ad id cogebat necessitas, & indecentia illa magnitudine virtutum, & excellentia miraculo- rum supplebatur, vt nullum Euangelio obsta- culum videretur. Existima autem indecentiam fore non tolerandam, si Coca in propriis Reli- giosorum domibus minutiùs esset venalis; nam & abusus illius, non sine graui nota in Religio- sos cœpit propagari. De aliquibus Religiosorum contractibus, qui negotiationem videntur præseferre. quo P. Molina Disput. 342. §. Tertiò ob- seruandum. Vbi ait Religiosos in Indiâ, & Brasi- lia, nonnullos regionum illarum fructus emere viliori pretio, vendendos maiori in Europa, vt inde quæ illis necessaria sunt empta transmittan- tur. Quod ipse Pater probat, quia ad illud ne- cessitas cogit; dummodò intra necessitatis limites se contineant, & non cedat in lucrum, quod est necessitati tantummodò indultum. Et hanc eius doctrinam alij posteà sunt amplexi; pro quâ & auctoritas sic facientium esse potest affatim suf- ficiens; cùm viri docti, & probi sint, qui meliùs, quàm alij, circumstantias rerum noscere potue- runt. Pro quibus est caput. Multa sunt, ne Cle- tino: nec tamen iustum negotium est interdicendum propter neceßitates diuersas, quia legimus sanctos A- postolos negotiatos fuisse. &c. Pro quo etiam: extra de dicimis Cap. dilecti. rum fructus quos Religiosus conduxit: quod quidem prohibitum in Cap. Multa sunt citato, verbis illis: conductores sæcularium rerum, aut Pro-
siùs in Cap. Peruenit. 21. Quæst. 3. ex Concilio 1. Carthaginensi, in quo Nicolaus Papa Episcopis Castillanis sic dixisse legitur. Verba citati Capi- tis sunt: Decreuit igitur sancta Synodus, neminem
betur in Cap. Placuit. Vbi tamen de Monachis non est sermo. Constat autem ex Cap. Sed nec:
tionem spectent, strictiùs Religiosis inhiberi, ver- bis illis: Districtiùs autem eum decernimus punien- in Concilio Turonensi. Cùm etiam in priori Ca- pite expressa Monachorum habeatur mentio; nil refert in alio Capite illam non extare, vt est manifestum; & hoc debent Parochi Regulares attendere quia & prohibitio comperta est, & Doctores in ea agnoscenda, & asserenda conue- niunt.
aliena pr$unclearædia conducuntur, vt vendantur fructus. Pro quo videri possunt P. Molina Disputat. 342. vers. Idem dicerem. Cardinalis Lugo Disputat. 26. numer. 29. P. Lessius Libr. 2. Cap. 15. num. 6. P. Gaspar Hurtadus Disp. 2. de Contractibus, difficultate 17. vers. Addimus. Bonacina de Restitutione Disp. 2.
ter addunt ex huiusmodi contractu debere alca- ualam, vel quocumque alio nomine vocetur id, quod ex venditione debetur. Si ergo prædia non conducantur, vt vendantur fructus, & quæstus ex illis fiat, sed ex aliis finibus, non currit prohibitio. Ex .g. si conducantur, vt propria animalia ibi pascantur, quia non est locus commodus Reli- giosis vbi id facere possint. Quod ampliandum, etiamsi pascantur vt benè enutrita vendi meliùs possint. Vbi & ampliatio alia fieri secundùm a- lios potest, videlicet etiamsi animalia emantur, & ibi diutiùs alantur, & curentur, vt sic per indu- striam meliora reddita vendi cum lucro possint. Non enim immutata venduntur, quod commu- niter Doctores requirunt ad propriâm negotia- tiorem; de quo dictum n. 33. & melioratio videtur esse fructus industriæ, quamquàm hoc vltimum difficultate non careat. Videatur Cardinalis Lu- go num. 29. & 34. & decretum 84. Congregatio- nis septimæ nostræ Societatis. propriorum prædiorũ notabiliter conferant, vel ob pascua, vel ob aquas irrigationi necessarias, vel propter vitanda damna ex vicinis prædiis occur- rentia, quæ sunt semper frequentissima: ob rixas rusticanorum, & vicinorũ æmulationes, insidias, suffurationes, simultates. Sic Abraham & Loth, licet cognati, & iusti. Non poterant habitare com-
similibus casibus, licet ex conductis prædiis ven- dantur fructus, non contrauenitur iuris canonici dispositionibus, iuxta quas solùm negotiatio ob directum finem quæstus faciendi prohibetur, quẽ generaliter Textus damnat, vt videri potest tota Distin. 88. & toto Titulo. Ne Clerici, vel Mona- chi: non autem eum, qui intra rationis contine- tur limites, & nihil inordinatum: aut scandalo oc- casionem præbens, constat præseferre. Videatur Cardin. Lugo in Responsis moral. Lib. 3. Dubio. 20. num. 3. Et quod dictum est de Religiosis, etiam de Clericis est intelligendum, circa quos tamen aliquid specialius adiiciendum.
@@0@ @@1@ dus Dom. Solorzanus Tomo 2. Lib. 1. cap. 16. num. 60. & 61. & in Politica Pag. 170. In particulari loquendo conducere alienos agros Clerici prohibentur, vt vidimus: ex quo non- nulli videntur colligere non esse sibi prohibitam fructuum decimalium conductionem, vnde vide- mus aliquos contractatione istâ, non solùm diui- tes, sed etiam opulentos euasisse, sed non esse il- lam licitam videtur omnino compertum. Tum ex Concilio Limensi 3. Actione 3. id specialiter pro- hibente Cap. 21. Tum etiam iuxta id quod Docto- res communiter circa prohibitionem negotiatio- nis affirmant. Emunt siquidem fructus vt immu- tatos vendant: neque id titulo aliquo pietatis, aut necessitatis honestant: & supra conductio- nem agrorum aliquid est in eo ampliùs, vnde illa magis prohibita debeat judicari. Siquidem quan- do conducuntur agri non ibi emptio aliqua in- teruenit, quia neque agri ipsi neq; fructus emun- tur: in conductione autem decimarum emuntur fructus, qui posteà immutati venduntur. Si autem mutatio accidat, erit forsitan conductio toleran- da, vt si Clericus habeat molendinum, & fructus decimales emat, siue quoscumque alios, vt in fa- rinam reductos cum lucro vendat; quod fieri posse probabile apparet. Et erunt etiam qui af- firment licere illud, etiamsi Clericus proprium non habeat molendinum, ob mutationem in eo factam. Quod tamen non videtur admittendum, quia mutatio illa non est effectus industriæ ipsius Clerici, neque ex aliquo prouenit, quod eius sit, eamdemque indecentiam habere vide- tur, acsi penitus immutati tales fructus vende- rentur. Pro quo videri possunt P. Molina Di-
ob multa, quæ adducunt similia, & minimè licere testantur. In specie autem casus præsentis loqui- tur P. Molina vers. Idem dicendum, de Clerico in- quam, qui alieni beneficij fructus conducit. Et idem erit si quando decimæ conductoribus tra- duntur, Clericus conductorem supponat, qui suo nomine conducat, cùm tamen reipsa Clericus ipse totum sit negotium per se principaliter peractu- rus. Verba enim legis amplectitur, sed contra le- gis voluntatem faciens, vnde manifestũ est in legẽ peccare, vt est regula iuris notissima. nistrationem aliquam committere rerum dicta- rum, vt habetur in Cap. Peruenit 21. quæst. 3. non ideò possunt conductionibus istis annuere, cùm prohibitio à suprema potestate descendit, nisi for- tè indecentiâ cessante dispensent, vt videntur posse facere, quandoquidem id non inuenitur in spe- ciali prohibitum; iuxta multorum doctrinam. Pro quo videndus P. Thomas Sancius Lib. 1. de
adducit. Sed an ex Prouinciali Concilio id pro- hibenti oriatur specialis impossibilitas; dicendum
sic facientes: taciturnitas enim eius, qui prohibere potest, cùm facilè prohibere possit, est tacita di- spensatio, vt innumeri docent Auctores apud Ioannem Sancium in selectis disp. 44. n. 3. Pro quo & videndus P. Palaus Tom. 1. tractat. 3. disp. 6. Pun- cto 12. num. 3. vbi & alios adducit. Videntur au- tem eâ ad dispensationem dictam ratione moueri: quia sic res Ecclesiæ meliùs transiguntur, dum conductores securiores habentur, qui & Prælatos verentur offendere, & quæ congregant, in vsus tandem pios creduntur expensari; quod non ita in sæcularibus euenit, vt experientiâ est manifestum. aliquos etiam bigamos dispensatione, vt possunt obtenta, fieri Clericos, sed communi ferè omnium judicio Mercatores remanere, licèt eorum nomi- ne non videantur mercimonia procedere, sed a- liorum, quibuscum societatem ineunt, vel admi- nistratores sunt: & vtrumque hoc, scilicet socie- tatem inire posse, vel per alios negotiari, Docto- res plures affirmant, qui videri possunt apud Dia- nam Parte 1. tract. 8. resol. 71. & 72. & aliis locis citatis n. 33. & Bonacinam disp. 3. de contract. q. 1. Puncto 5. n. 19. Addunt tamen ita sentientes, li- mitationes aliquas, quas isti non videntur obser- uare. Quòd scilicet pecunia ita tradatur socio, si contractus societatis initur, vt tota cura illi relin- quatur, & solius pecuniæ, ac lucrorum communi- catio sit. Ita Card. Lugo n. 36. cum P. Molina disp. 342. vers. Vtrum autem, & P. Lessio lib. 2. cap. 15 n. 6. Syluius 2. 2. q. 77. art. 4. Renatus à Valle apud Dianam Parte 9. tract. 7. resol. 69. quod & ipse am- plectitur addens cum Card. Lugo, peccatum ve- niale futurum, si aliquantulùm curæ, & superin- tendentiæ in eo interueniat, quod & prius tradi- derat P. Rebellus Parte 2. lib. 9. quæst. 18. num. 8. Prætereà dicunt, si per administros id faciant, non debere ita negotiationi intendere, vt quasi causæ principales sint, quod benè à Renato, & Syluio explicatum amplectitur Diana suprà in fine. Quẽ influxum ita explicare possumus, vt administri in emptionibus, & venditionibus, cambiis, permuta- tionibus, &c. quoad substātiam & modum omni- no à Clericorũ voluntate dependeant, scribendo, & rescribendo frequenter, quod facere etiam laici solent, dum administros adhibẽt negotiationibus, quas per se ipsos nequeunt exercere. Sic enim ha- bet Regula Iuris in Sexto 72. Qui facit per alium, est perinde, acsi faciat per se ipsum. Addunt item, ad ne- gotiationem talem debere iustam aliquam subesse causam: sic P. Lessius dudum citatus in fine. vers. vlt. Tales autem limitationes non seruari ab aliqui- bus, ex eo ostenditur; quia Mercatores vt anteà reputantur, & de justa causa non constat, neque vlla specialis apparet. Sibi ergo consulant, ratio- nem dati, & accepti Deo ob sacerdotalem dignita- tem, quam gerunt, exactissimè reddituri. sit si in negotiatione persistant, vt plura acqui- rant in operibus pietatis expendenda. Ad quod dicendum: si negotiatio non penitus per alios exerceatur, sed ipsi habeant principalem influ- xum, ita vt Mercatores reputentur, minimè ob finem dictum negotiationem honestari, quia per illam easdem distractiones incurrunt, quas ob fi- nes alios, si negotiarentur incurrerent, & illæ<-P> @@0@ @@1@ nibus remouere. Vide 21. Caussam per totam quæstionem tertiam. Deinde sola necessitatis ratio in excusationem admittitur, vt vidimus ex Cap. Multa sunt, ne clerici, vel Monachi. Scanda- lum prætereà perseuerat, paucis enim caussæ illæ pietatis innotescunt; & qui eas norunt, non rectè de huiusmodi solicitudinibus sentiunt, vt expe- rientiâ constat. Si autem negotiatio per alios modo decenti fiat, satis iusta caussa videtur præ- dicta, quia ob pietatem in multis videtur dispen- sari, vt propter orphanorum, & viduarum defen- sionem; aut earum personarum quæ maximè Ecclesia-
betur in Cap. Peruenit 21. quæst. 3. vbi de negotia- tione est sermo. aliquo contra Clericos negotiationi vacantes ex- communicatio ipso facto incurrenda proferatur, illos non liget, qui eâ seclusâ grauiter in eo genere non deliquerint, iuxta datas explicationes, quia videlicet non per se, sed per alios, & per alios ita, vt cura eisdem relinquatur, & conductione bo- nis respectibus honestatâ, & talis est excommuni- catio Concilij Limensis Tertij. Actione 3. cap. 4. In quo sic post alia: Cui tanto malo, quod & indies
V. approbatum; quod cùm de quacumque perso- na Ecclesiastica loquatur, solum sacris Ordinibus ornatos comprehendit, iuxta communem Do- ctorum sententiam, pro quâ videri omnes citati possunt. De Beneficiatis autem, in sacris non con- stitutis, magis dubia caussa est, & sunt qui negent obligari, communior autem, & praxi recepta sen- tentia affirmat, pro quâ videri Auctores possunt, quos adducit Bonacina disp. 3. de contract. quæst. 1. Puncto 5. n. 19. Diana tract. 8. citat. Resol. 73. Card. Lugo disp. 26. num. 36. & alij. Sed cùm probabilis prior sententia sit, illâ poterit, qui voluerit, se tueri.
illius pœnis, nisi quatenus eorum aliquæ de jure communi sunt, non ligari, stante illorum exem- ptione, receptissima sententia est, pro quâ videri potest P. Suarez lib. 4. de legibus c. 20. P. Palaus tom. 1. tract. 3. disp. 2. Puncto 1. n. 11. P. Amicus disp. 5. de Iustitiâ. n. 341. & seqq. & maximè in specie loquens Nauarrus Concilio 2. de sepulturis, & plures alij, quos adducit & sequitur Diana Part. 1. tractat. 10.
cilium esse à Pontifice confirmatum, etiamsi vera confirmatio sit, quia confirmatio non ampliat di- spositionem, sed roborat, quatenus maioris facit auctoritatis ex Cap. Proposuit, de concessione Præben-
qui parte 2. quæst. 12. art. 5. n. 107. ait Religiosos ligari legibus synodalibus, seu diœcesanis.
negotiantes, sic enim habet post grauitatem cri- minis ponderatam. Idcirco Sancta Synodus sub eis-
Yüklə 14,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|