Societatis iesv, segoviensis
Yüklə 14,73 Mb.
|
|
ti. 1. generalis habetur. Cùm enim de conuer- sione illorum agatur, ille eligendus, qui aptior absolutè sit, iuxta qualitates Cap. 3. explicatas. In quo, quæ ex domiciliari incolatu sumitur, pa- rum videtur conducere. Cùm enim prouisiones pro Ecclesiis Parœcialibus sint, in quibus Diœ- cesani nec nati nec nutriti, respectu earum, qui Benemeriti sunt, nihil minùs videntur habere, & ita cessat ratio, quam communiter Doctores adducunt, & de quâ num. 62. Vnde praxis Indi- corum Episcoporum inualuit Ministros ido- neos, vndecumque venerint, admittentium. Et Regiæ schedulæ idem supponunt, dum statuunt<-P> @@0@ @@1@ ferantur apud D. Solorij cit. Cap. 19. n. 25. Vnde etiam ex Hispanià passim videmus mitti Præ- bendarios & in Indiis non attentâ Diœcesi desi- gnari. qualitatem inquam Benemeriti ad maiorem dig- nitatem conferre, excessus videtur esse notabilis, & ita in quocumque alium præferente, id sine reatu grauis culpæ non stare. Diximus quidem Assertione 1. inæqualitatem ratione naturalitatis constitui, vt naturales debeant præferri, si alij sint, qui in qualitatibus ceteris non parum exce- dunt; hac enim solâ de caussâ notabiliter exce- duntur, quia scilicet naturales sunt: Ergo ex- cessus talis non est exigui momenti. Hoc autem in Benemeritis pariter procedere ibidem osten- sum: Pro quo & efficaciter depugnat Illustris- simus Ioannes Zapata in Disceptatione de Iustitia
in casûs præsentis specie loquens, & solum ar- ticulum necessitatis aut magnæ vtilitatis exci- piens.
res posthabeant, grauiter peccent, quicumque illi sint, ex doctrina Concilij Tridentini manife- stè deducitur: Seßione enim 24. Cap. 1. de Refor- matione sic habet: Omnes verò & singulos, qui ad promotionem præficiendorum quodcumque ius quacum- que ratione, à Sede Apostolicâ habent, aut alioquin operam suam præstant, nihil in iis pro præsenti tem- porum ratione innouando; hortatur & monet (Syno- dus) vt inprimis meminerint nihil se ad Dei gloriam & populorum salutem vtilius posse facere, quàm si bonos Pastores, & Ecclesiæ gubernandæ idoneos promo- ueri studeant: eosque alienis peccatis communicantes mortaliter peccare, nisi quos digniores, & Ecclesiæ ma- gis vtiles ipsi iudicauerint; non quidem precibus, vel humano affectu, aut ambientium suggestionibus, sed eorum exigentibus mericis præfici diligenter curaue- rint. Hæc Concilium; quæ quidem omnes, vt ex verborum eiusdem constat tenore, constrin- gunt & ex adductâ ab eôdem irrefragabili ra- tione: quia ij, qui minùs dignos eligunt, alienis peccatis communicant, ideoque mortaliter pec- cant. Rogo namq́ue, an Principes minùs dignos promouentes alienis peccatis communicent? Si enim non communicant; neque alij quidem, qui ad eorum promotionem quacumque ratione o- peram suam præstant. Et vlteriùs inquiro, an Principes priuilegium habeant aliquod, vt alie- nis peccatis communicantes, non tamen mora- liter peccent? Nihil certè tale in eorum persua- sione regnabit; cùm sic sit illud proculdubio iuxta veritatis lucem clarissimam asserendum po- tius, maiorem in illis esse obligationem quàm in aliis sortis inferioris; quia forma populorum esse debent, & suo exemplo in re momenti tanti aliis prælucere. solis Episcopis esse sermonem. Nam, vt hoc ve- rum sit, ratio tamen à Concilio adducta omnes comprehendit prouisiones, ne aliter prouidentes alienis peccatis communicent, & consequenter caussa sint notabilium in Ecclesiâ iacturarum. Rogo enim, an communicare peccatis Parochi, aut quæ ex eius minori idonetate se quuntur,<-P>@@
mittatur; ergo & communicare peccatis Episco- pi & aliis ouium, similiter stare poterit: quia non magis influit vnum promouẽs, quàm alium. Nec maior subditorum copia reddi pro ratione diffe- rentiæ potest: id enim probat maius futurum peccatum, non tamen aliud futurum tantùm ve- niale: sicut scandalizans vnum, non ideò mor- taliter non peccat, quia scandalizans plures pec- cat mortaliter, quod & in aliis est obuium gene- ribus peccatorum. Neque ex eo quòd Conci- lium peccatorum communicationem affirmet, inferri verosimiliter potest tantùm agere de in- dignorum promotione, ex quâ sequi illa pos- sunt; quod secus accidit in promotione digni, benè quidem administraturi, sed non ita vtiliter vt alius, in quo aptitudo maior prospectatur: Qui dicendi modus improbabilis visus P. Dica- stillo Lib. 2. Tract. 2. Disp. 8. num. 92. moderno placuit Auctori: contra eum enim est commu- nis intelligentia Doctorum circa citatum Conci- lij locum. Tum etiam verba ipsa eiusdem, Quos digniores, & Ecclesiæ magis vtiles, vbi comparatio cum dignis & vtilibus fit. Prætereà, Doctissimi illi Concilij Patres iuxta receptissimum loquen- di modum apud Doctores Theologos & Iuri- stas, sunt affati; apud quos, cùm de materiâ præ- senti sermo est, comparatio digniorum cum mi- nùs dignis in sensu proprio procedit, vt minùs digni neutiquam penitus indigni censeantur. Quod autem de communicatione peccatorum additum ideò fuit, quia frequenter ita accidit, & iuxta frequẽter accidentia est regulariter iudi- candum. Hæc ergo explicatio penitus refellenda. geri ex eo quòd tradunt Abulensis, Sotus, Sa- lon, & alij, quos adducit & sequitur P. Thomas Sancius suprà Dub. 2. num. 28. & benè ostendit Cardinalis Lugo Tomo 2. de Iustitia Disput. 35. n. 18. præceptum scilicet eligendi digniorem esse de iure diuino & naturali: id enim exposcit vt bona communia distribuantur melioribus, sicut & præmia meritorum: & vt dispensans illa, fide- litatem seruet præficiendo Ecclesiæ & Reipubli- cæ ministrum digniorem. Pro quo obseruo mo- dum loquendi Concilij: neque enim præceptum sub mortali imponit, & iubendi aut præcipiendi verbo vtitur, sed hortatur & monet: & tamen peccatum mortale futurum esse ait in eius, quod hortatur & monet, transgressione: manifestè ostendens diuinum esse præceptum, & illud se tantùm declarare. Cùm ergo tale sit, omnes li- gat; neque Principes, ad quos Ecclesiarum pro- uisiones spectant, aliquo se possunt priuilegio defensare. se licitum, quia numquam licet alienis commu- nicare peccatis, aut præceptum diuinum vel na- turale transgredi, in quibus nulla admittitur dis- pensatio. Quidquid nonnulli censeant, Princi- pum libertati aliquantulùm indulgentes. Contra quos sic P. Lessius suprà num. 64. Qui præsentant, vel eligunt, vel Beneficia liberè conferunt, grauiter peccant, si digniores prætermittant, siue sit Papa, siue Episcopus, siue Princeps sæcularis; non enim sunt do- mini Beneficiorum, sed æconomi; vnde tamquam æco- nomi tenentur rem domini sui, quantùm commodè<-P> @@0@ @@1@ Decisio apud Dianam Parte 11. pag. 593. & 598. vbi & secus factum annullatur. Tenet et- iam de Rege loquens Dom. Zapata suprà Cap. 14. num. 19. contra quemdam qui ex eo argue- bat quòd Tridentinum non agat de Regio pa- tronatu; quod tamen esse falsum adducta conuin- cunt. Qui item Cap. 6. ita scribit: Verißima est, & inter Doctores S. Theologiæ supremos, è quibus nul- lus vel nutu ipso ausus est alienum insinuare, quòd Be- neficium seu Episcopatum digno conferre, dignio re posthabito, est mortale peccatum. Sic ille, addens id intelligendum quando excessus est notabilis eui- denter (quod & P. Dicastillus similiter asserit
randum. Plurimos pro Assertione Auctores cō- gerit, pro quâ & videndus Parte 1. Cap. 12. num. 21. & seqq. scribit: Si hæc opinio esset vera, magnum pondus haberent Pontifices & Reges. Sed mihi probabilis vi- detur etiam contraria sententia, quam ex Neotericis sustinet Reginaldus Tomo 2. Lib. 30. Tract. 3. Cap. 14. num. 197. vbi sic asserit: Qui ius habent conferendi Beneficia per prouisionem liberam, vt Papa, ac non- numquàm etiam Princeps ex priuilegio, vel consensu tacito Ecclesiæ, non tenentur eligere digniores, nisi in promptu sint, sed sufficit eligere dignos; alioquin e- nim semper tenerentur digniorem quærere, quod à Pa- pâ, vel Regibus exigere durum est. Sic ille: quod P. Bauny suprà ait non videri à vero alienum, quam- uis oppositum vt in praxi tutius amplectatur. respondere, qui Tractatu eodem Resolut. 67. pro- bans in electionibus Officialium, quæ à Senatu fiunt in ciuitatibus, debere eligi digniores, & opponens durum id videri, sic respondet: Du- rus est hic sermo; durus quidem, sed verus, & commu- nis inter Doctores. Deinde vt à sententiâ tantope- rè fundatâ recedatur, debile satis fundamentum est, quòd videatur durum id à Papâ & Regibus exigere: multa enim dura dignitati sunt eorum annexa, à quibus salus subditorum pendet, & ea debent necessariò deuorare. Et quia circa dura eorum versatur obligatio, ideò durißimum iudi-
quam quòd minimè durum hoc videri debet, cùm facilè possint Principes ministris suis curam istam indicere, vt satis idoneos quærant, & sibi proponant post diligentem informationem Ec- clesiis præficiendos. trariam absolutè non sustinet, vt Diana eidem imponit: cùm clarè docet teneri Principes elige- re digniores, si in promptu sint, vt communiter accidit; funt enim in promptu, vel quia præ- sentes, aut non longè positi: quòd si remotissimi, vt in Indiis, eorum notitia cum informationibus de eorum idoneitate captatur. Illis autem oc- currentibus, non est obligatio in conscientiâ quærendi alios, quia ex tali conquisitione pro- uisio Ecclesiarum nimiùm differretur; cui dam- no debet per prouisionem celerem obuiari, quia Ecclesiis est periculosa vacatio. Cap. Qui poßit, de
nostris ostendimus, vt sine anxietate conscientiæ in negotio possint considerationis tantæ proce- dere.
tronum Laicum non teneri sub mortali dignio- rem præsentare, non contemnendos Auctores habet. Sic enim tenet cum aliis Diana suprà &
plures congerit. Et Parte 4. Tract. 4. Resolut. 170. defendit præsentationem digni omisso digniore, factam à Senatu Panormitano pro Parochiâ qua- dam, vti licitam in conscientiæ foro. Pedraza in
ctus Episcopus Popaianensis, & morte curis scrupulosis exemptus. Tomo 1. pag. 672. num. 5. P. Henriquez in Manusscriptis apud P. Tho- mam Sancium Dub. 5. citato, id affirmans quando Patroni habent ius præsentandi, quia construxe- runt & dotârunt Ecclesias de propriis bonis, & non ex solâ Pontificiâ concessione: quod est cernere in Ecclesis Indiarum, cui omnino con- sonat P. Vasquez Opusculo de Beneficiis Cap. 2. Dub. 4. P. Dicastillus suprà num. 101. & generaliùs Eligius Bassæus verb. Beneficium 6. numer. 3. vbi Dianæ, & P. Reginaldi doctrinam am- plectitur, de quâ nuper. P. Layman Lib. 4. Tract. 2. Cap. 15. num. 7. P. Palaus Tomo 2. Tract. 13. Disp. 2. Puncto 7. num. 6. P. Bauny suprà, dum non à vero alienam affirmat esse Dianæ doctrinam, quidquid de tutiori praxi, vt diximus, arbitretur. Et nouissimè Ioannes Poncius in cursu Theologico
ctionem licere, digniore posthabito, dummo- dò damna ex electione tali minimè timeantur, vt alios omittam. Nostra ergo sententia solidè roborata præcedit, vt Principes debeant contra- riam praxim habere suspectam: sed probabilem aliam exhibemus, vt si quandoque in eo genere aliquid libeat, sciant posse illud non violatis a- pertè iustitiæ præscriptis exercere. Vt autem vi- tetur etiam veniale peccatum, quod neque ali- qui ex citatis Auctoribus videntur agnoscere, li- cet nō ita perspicuè loquantur; finis aliquis potest honestus attendi, vt non sit sola pro ratione vo- luntas, sed ratio potiùs pro voluntate. Iuxta quod etiam loquitur Dom. Zapata suprà Cap. 7.
tale aliquoties dignis dare, dummodò frequen- ter ratio maioris dignitatis habeatur. Et quòd Beneficia simplicia non sunt minoris momenti, quia electi habent suffragium in ordine ad gu- bernationem, vt Canonici, & Præbendarij: vbi de Indiis specialiùs loquitur, videndus etiam
Thomas Hurtadus dicens dignitates inferioris classis, vt Canonicatus &c. posse minùs dignis conferri. Vide suprà num. 65. & de obligatione sub mortali circa alia loquitur, & specialiùs de Curatis. Sed Dom. Zapatæ sententiam tenet P. Dicastillus suprà numer. 97. Licet Pharcionius
plicium inter ipsa faciat exceptionem. Quia verò circa Beneficia Curata specialis est modus prouisionis in Indiis, in quibus Regij pa- tronatûs functiones Proreges & Præsides exe- quuntur, de illis inferiùs disserendum: prædicta enim resolutio de Rege Catholico procedit, qui ad Episcopatus per se præsentat, & aliquando etiam solitus ad nonnulla Curata Beneficia simi- liter præsentare. @@0@ @@1@ ctus esse debeat circa res Indicas, & ea quæ in ipsis geruntur, graui con- scientiæ obligatione. clara. Quia vnusquisque tenetur ea- rum rerum notitiam habere, quæ ad rectè administrandum officium, quo fungitur, necessaria est, vt communis sensus Doctorum firmat, pro quo videri potest P. Thomas Sancius Tomo 1. Consiliorum lib. 2. cap. 1. dub. 36. num. 6. & Illustrissimus Zapata Parte 1. Disceptationis de Iusti- tia distributiua cap. 9. quod pro Indiis ait specialiter vrgere num. 18. Atqui Rex Catholicus omnium præstantissimo inter humanos officio fungitur: ergo debet scire, quæ ad illius rectam admini- strationem requiruntur. Atqui in administratio- ne regnorum locum habent, & quidem satis no- bilem, Indiæ: ergo quæ ad eas spectant scire debet sub graui conscientiæ obligatione. Omnia sunt adeò perspicua, vt suâ se luce manifestent. Et ita in specie casus nostri tenet Fr. Ioannes de Silua in Animaduersionibus pro Rege ipso fol. 54. pag. 1. loquimur, quæ se ad studium litterarum extendit, qualem in Theodahado Amalascuncha Regina regni consors prædicauit Cassiodori verbis lib. 10. 3. sic locuta: Acceßit historiæ desiderabilis eru-
ille.
regendi spectat, vt sciat Princeps populos sibi commissos imperio regere, bono communi con- sulens, quod ex eius maximè prouidentiâ deri- uatur. Pro quo Psal. 2. v. 10. sic vates Rex: Et
Vbi Ioannes Campensis ita vertit: Idcircò Reges quæso sapite, & disciplinam recipite, ô judices terræ! Vult ergo illos esse sapientes: atque vt tales sint, eruditionem, & disciplinam libenter excipere: & ea certè sapientia, quæ ad rectam administra- tionem muneris sibi commissi conducit. Vnde sequitur: Seruite Domino in timore, &c. Seruiunt enim Reges Domino in timore, dum non suam, sed communem causam agunt, intelligentes de omnibus sibi concreditis reddendam esse ratio- nem, & quis ad hæc non timeat? Quis non ju- diciale illud Interrogatorium seuerissimi omnium Iudicis extimescat? Quando ad examen ii, qui aliorum fuerunt judices, vocabuntur. Ideò Sa- piens, post alia inculcanda Regibus, sic Sapient. 6. v. 10. eosdem adhortatur: Ad vos ergo Reges
midandum. nibus sunt, & Catholico erga omnia sua regna ac multiplices congruunt principatus. Sunt au- tem pro Indiis necessariò refricanda, quia illa- rum distantia in causâ esse potest vt res earum aut ignorentur penitus, aut minùs attentè disponan- tur. Quâ consideratione homines quidam, in quorum persona loquitur Eliphaz, existimarunt Deum res humanas non curare, vtpote ab illis longissimo discretum interuallo. Iob 22. v. 14. & 15. vbi sic ille: Et dicit: Quid enim nouit Deus? &
Circa quæ P. Gaspar Sancius terque quaterque venerandus interpres ita scribit: Immò puto hunc Yüklə 14,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|