<-P>ratione sui officij, quia totum id à Superiorum
auctoritate descendit. Si autem quidquam sit,
quod à Superiore præstari nequeat, quia alicui
officio est annexum, vt potestas absoluendi Su-
periorem ipsum à casibus reseruatis, similiter est
de illo sentiendum, quia ad fauorem Religionis
purè spectat, quam præcipuè Pontifex in exce-
ptione prædictâ intendit, nec Superiores debent
peioris esse conditionis, quibus in ordine ad Cō-
fessionem amplior facultas in Iure concessa repe-
ritur, vt constat ex Cap. finali, de pœnitent. &
remiss.
308 Est ergo difficultas circa ea, quæ ad sæ-Circa gra-|tias pro sa-|cularibus,|vbi de|speciali|quadam|pro Con-|cionatori-|bus.
culares spectare possunt, & quando ad ipsos so-
lùm spectant, dictum iam. num. 291. quod ad
Indulgentias attinet, licet gratia illas concedendi
Indulgentia non sit, sed pura gratia. Et talis for-
tè est, quæ concessa est Fratribus Prædicatori-
bus, & Minoribus, & consequenter illis, qui in
priuilegiis communicant, vt scilicet prædicantes
in suis domibus possint 18. annos, & 322. dies
Indulgentiæ concedere: extra suas Ecclesias ve-
rò vltra dictos 18. annos, dies tantùm 222.
Tempore autem Quadragesimæ in suis domibus
prædicantes Feriâ 2. 4. & 6. 156. annos &
524. dies. De quâ concessione P. Quintanad.
in Appendice Iract. 4. Dub. 3. num. 8. censens il-
lam non suspendi, quia communis est Religiosis
& sæcularibus: cùm possint etiam Religiosi esse
auditores: quæ videtur ratio esse licet eam ipse
non adducat. Quod tamen valde dubium est,
cùm concessio ista ad hoc tendat, vt sæculares ad
audiendas prædictorum Patrum conciones alli-
ciantur: neque enim ipsi illâ indigent, cùm alias
habeant copiosissimas. Et quidem Concionato-
res ipsi illâ non fruuntur, vt non sit mirum Reli-
giosos eiusdem Ordinis nihil in eo opere labo-
rantes illam non obtinere. Sed de gratiâ tali,
atque aliis redintegranda tractatio, an scilicet per
Bullæ publicationem suspendantur, ad quod dif-
ficultas præcipua reuocatur; de gratiis enim com-
munibus Religiosis & sæcularibus, sicut de In-
dulgentiis philosophandum. Et non suspendiQuoad Re-|ligiosos non|suspendi|illas, etiā-|si commu-|nes cum|sæculari-|bus
quoad Religiosos ipsos, ita vt illis vti possint, con-
sequenter asserendum, respectu scilicet aliorum
Religiosorum. Quoad sæculares autem grauis
difficultas est, vtrùm scilicet sine Bullâ eo frui be-
neficio possint. Quòd verò illa necessaria in Re-
ligioso non sit, si eam sæcularis sumpserit, vide-
tur certum, quia duplex Bulla non est pro vni-
co beneficio necessaria: & cùm sæcularis ante
publicationem Bullæ beneficio gratiæ Religiosis
concessæ frui posset, dum Bullam sumit, impe-
dimentum penitus remouetur.
309 Potest autem dubitari, an si ReligiosusAn sit sa-|tis Religio-|sum Bul-|lam su-|mere, &|non sæcu-|larem.|Vbi vtrius-|que partis|fundamen-|ta propo-|nuntur.
Bullam sumpserit, id sit satis ad omnem difficul-
tatem in hoc puncto propullandam. Et id qui-
dem ratio nuper adducta videtur persuadere, quia
scilicet ad vnum beneficium vna Bulla sufficit. Et
prætereà Religiosus non poterat durante Bullæ
publicatione, vti gratiâ sibi concessâ: ergo sum-
ptâ Bullâ iam poterit: implicat autem quòd ab-
solutè possit, & quòd sæcularis Bullâ indigeat;
quia concesso aliquo conceditur id, sine quo illud
stare nequit. Item; suspensione huius gratiæ com-
modum contributionis intenditur: ergo cùm
illud habeatur sumptâ Bullâ, nihil refert quòd à<-P>
@@0@
@@1@De Regijs prouentibus ex Cruciata. Vbi de Religiosis. 239
<-P>Regulari, vel à sæculari sumatur. Videtur sanè
hoc non improbabile, sed incertum; quia praxis
contrarium videtur ostendere, & Bullæ ipsius te-
nor indicare, in quâ accipienti conceditur tantùm
vt absolui possit, commutari eius vota, & reliquis
vti gratiis, sicut & Indulgentiis: ergo ab eo Bulla
sumenda est, & non sufficit à Religioso sumi.
Præterquàm quòd taxa eleëmosynæ eum respi-
cit, qui beneficio Bullæ quoad prædicta est gaui-
surus. Cùmque pro sæculari diuersa sit, ac pro
Religioso, si eam Religiosus sumeret, multum
contributio per Bullæ concessionem intenta mi-
nueretur, vt est manifestum. Sed quidquid de
hoc sit, difficultas præcipua restat, an scilicet sæ-
cularis absolutè loquendo indigeat Bullâ ad
fruendum gratiis, quæ Religiosis in ordine ad sæ-
culares conceduntur. In quo quidem affirmati-Qui affir-|mantem|teneant,|quoad ne-|cessitatẽ in|sæculari.
uam sententiam tenent Trullench §. 9. Dub. 3.
num. 8. & apud eum Nauarrus, Sotus, Acosta,
Ludouicus Lopez, Fr. Emmanuel, qui contra-
rium priùs docuerat, sed re meliùs perpensâ re-
tractauit in Additionibus ad §. 12. Dub. 6. P. Escobar
Lib. 1. Examine, 17. cap. 4. v. 1. & alij.
310 Fundamenta sunt. Primò, tenor ipse su-Et quibus|probent.
spensionis iuxta formam Pontificiæ concessionis,
in quibus solum excipiuntur gratiæ concessæ Re-
gularibus quoad eorum Fratres tantùm: particula
enim Tantùm aliquid debet operari: quod tamen
ita non erit, si quoad sæculares etiam exceptæ
proferantur. Secundò; quia si ita non esset, Bulla
nullius ferè esset momenti, & intentio Pontificis
in eâ concedendâ frustraretur; aut certè maxi-
ma ex parte, quando id, propter quod præcipuè
sumi posset, sine illâ liceret. Tertiò, quia sic habet
praxis: quando enim gratiæ aliquæ Religiosis
concessæ publicantur, in ordine ad absolutiones,
commutationes, & similia, à Commissario ap-
poni solet debere Bullam Cruciatæ habere eis-
dem fruituros. Vnde addit Trullench senten-
tiam oppositam non ausurum se in praxim de-
ducere.
311 Sed nihilominùs illam tenent Ledesma,Contrariā|qui ample-|ctantur.
Joannes de la Cruz, Graffis, P. Henriquez, &
P. Thomas Sancius, quos adducit & sequitur
Diana Parte 1. Tractat. 11. Resolut. 100. addens in
praxi hodie ita obseruari. Idem repetit in Addi-
tionibus, Resolut. 23. vbi adducit Villalobos alios
ex Doctoribus Salmanticensibus congerentem.
Sed labor ille in P. Henriquez præcessit, qui
Lib. 7. Cap. 28. num. 7. in Gloßâ, l. Z. complures
adducit Cardinalis Lugo Disput. 20. de Pœnitentiâ,
num. 146. apud quem P. Salas in Expositione Bullæ
manuscripta. Leander Tomo 1. de Sacramentis, Tra-
ctat. 5. Disput. 12. Quæst. 57. Bassæus V. Priuilegium
3. num. 5. Vers. Sed petes, P. Mendus Disputat. 29.
Cap. 9. & alij, multipliciter arguentes, & nos cum
illis addentes aliqua, & aliena aliqualiter illu-
strantes. Primò, quia priuilegia Religionum proRationes|pro illa.
bono communi concessa, non sunt reputanda vt
suspensa, dum de illis expressa mentio non fit:
sunt enim adinstar legum, quæ in iure communi
continentur. Secundò, quia fauorabiliter inter-
pretanda. Tertiò, quia stat cum prædictâ exce-
ptione tenor verborum Bullæ, scilicet: quoad
eorum Fratres tantùm. Nam facultas absoluendi,
commutandi, &c. ad Fratres tantùm spectat:
neque enim alij præter ipsos possunt illis vti acti-<-P>@@
<-P>uè. Et prætereà particula illa potest ad priora
verba referri, scilicet Exceptis tamen conceßis Or-
dinum Mendicantium superioribus: vt sit sensus tan-
tùm excipi illas, quæ præfatis conceduntur.
Quartò, quia si sæcularis vt fruatur gratiâ Religio-
sis concessâ, Bullâ indiget; ergo gratia reualida-
tur respectu illius quando eam accipit: atqui id
stare nequit, quia gratia illa non erat sæculari
propria: ergo respectu illius non reualidatur:
neque etiam respectu Religiosi, quia gratia reua-
lidatur in eo, qui Bullam accipit: atqui Religio-
sus eam non accipit: ergo neque in eo reuali-
datur.
312 Arguitur item Quintò; quia nullo exPostrema|collectio|valde vr-|gens ex te-|nore suspen-|sionis, &|alijs.
nominatis à Pontifice talis suspensio continetur,
vt patet discurrenti per singula, scilicet Ecclesias,
Monasteria, Hospitalia, loca pia, Vniuersitates,
Confraternitates, personas particulares. Vbi
enim hîc Religiosi Ordines? Si dicas cum Ludo-
uico Lopez nomine Monasteriorum designatos,
id minimè est consonum: nam ea, quæ Religio-
sis Ordinibus conceduntur, non dicuntur Mona-
steriis concedi, vt ex Bullis priuilegiorum appa-
ret. Monasteriis autem solent aliquæ Indulgen-
tiæ concedi pro ea visitantibus in Ecclesiis aut
Capellis: solent enim Ecclesiæ vt distinctæ àEcclesiæ à|Monaste-|rijs vt di-|stinctæ po-|nantur.
Monasteriis poni, licèt in Monasteriis sint, quia
de Ecclesiis non Religiosis accipi solet Ecclesiæ
nomen, vt patet ex Pontificiis Bullis, in quibus
Ecclesiæ, quæ Regularium non sunt, sæculares
vocantur, & ita Monasteriorum Ecclesiis, vt
contradistinctæ proponuntur: & similis lo-
quendi modus ei, quem Cruciata complectitur,
habetur in Bullâ Pij Quarti prohibentis pro Iu-
bilæorum expeditione quidquam dare vel acci-
pere, vt videri potest apud Cherubinum Tomo 1.
Bullâ 382. cuius partem refert P. Quintanad. in
Appendice, Tractat. 2. Dub. 5. Pro quibuscumque par-
ticularibus personis, seu Ecclesijs, Monasterijs, Confra-
ternitatibus, &c. Vbi nequit dici Iubilæa Fratri-
bus concedi, cùm tantùm concedantur eorum
Ecclesias visitantibus, licèt ipsi etiam lucrari ea
possint: sed certè non quatenus Religiosi sunt,
sed vt fidelium nomine comprehensi. Quod au-
tem ait Trullench, si Monasteriorum nomine
non comprehenduntur, comprehendi nomine
particularium personarum, inuerosimile prorsus
est: quia cùm concedantur omnibus gratiæ istæ,
& nulli in speciali, nequeunt dici particularibus
personis concedi. Sextò, quia sic concessit Pius
Quintus, aut potiùs declarauit, vt testatur P.
Henriquez suprà. Septimò, quia sic habet praxis,
scientibus, & tacentibus Commissariis, vt ait Car-
dinalis Lugo. His positis
313 Dico Primò. Sententia hæc vltima om-Vltima sen-|tentia præ-|fertur.
nino tenenda est, quia validis nititur fundamen-
tis, & est pariter benignior: hîc enim quæ beni-
gnior meritò præferenda est, quia fauor iste vtili-
tati coniunctus, dum eo vti securè possumus sine
periculo illo, quod in Indulgentiis inueniri, dum
fauorabiliores opiniones præponuntur, diximus
num. 299. vbi & huius, quam modò rationemIllius vti-|litas pro|praxi.
tradimus, fundamentum indicauimus: absolutio
enim & commutatio, aut dispensatio coram Deo
valent, vt nequeat defectus potestatis absoluenti-
bus & absolutis, dispensatis & dispensantibus im-
putari. Cumq́ue circa hoc Commissarij non<-P>
@@0@
@@1@240 Thesauri Indici Titulus V. Appendix Cap. XXVIII.
<-P>reclament, neque Pontificem pro declaratione
adeant, ex eo videtur reddi manifestum nihil il-
los in huius sententiæ praxi deprehendere, quod
contrarium Pontificiæ dispositioni sit, nec spe-
rare se posse quidquam, quod ampliùs vrgeat ob-
tinendum: eò quòd Pontifices maximè curent,
vt priuilegia sua, & Religiosis præsertim concessa,
quæ in commune bonum tendunt, exactissimè
conseruentur. Pro quo inter alia est Cap. QuantòPontifices|sua priui-|legia con-|seruari de-|siderant.
ampliùs, de Priuilegiis, ibi: Mandamus quatenus
huiusmodi sententias in fraudem priuilegiorum nostro-
rum de cetero non feratis; quia si super hoc ad Nos clamor
denuò ascenderit, non poterimus conniuentibus oculis
pertransire, quia promulgatores talium sententiarum
seueritate debitâ castigemus. Sic ibi: vbi ad Archie-
piscopos & Episcopos sermo dirigitur ab Ho-
norio Tertio in fauorem Cluniacensium.
314 Neque obiecta vrgent. Ad primumContraria|fundamen-|dissoluun-|tur.
enim dicimus de sensu verborum in exceptione
constare iuxta datam explicationem. Ad secun-
dum, eo non obstante, Bullam in magnâ æsti-
matione habendam, cùm multa alia, maiori pre-
tio dato, comparanda concedantur. Et praxis
ipsa ostendit nihil talem exceptionem obstare,
cùm vix sit, qui Bullam non sumat, etiamsi aliàs
de Religiosorum priuilegiis notitia subsit; vel cer-
tè si non sit, ex eâ parte nullum expeditioni Bullæ
obstaculum adhibetur. Ad tertium negatur pra-
xim generaliter acceptam sic habere, cùm de
contrariâ fidem faciat Cardinalis Lugo. In Iu-
bilæis quidem obseruari id solet, vt sine licentiâ
Commissarij minimè publicentur, quia iudex est
talium gratiarum specialiter deputatus: licèt Iu-
bilæi Anni Sancti, & similium alia sit ratio. Id
autem, de quo agimus, diuersum est, de quo ad
eum non spectat iudicari, cùm à Pontifice circa
illud ligatæ manus sint exceptione præfatâ. VndéTimor in|illius praxi|nullus.
timor Trullenchij deducendi in praxim senten-
tiam nostram, non est cur debeat in aliorum cor-
dibus residere, cùm de praxi tali constet, & eam
non solus Cardinalis Lugo, sed Diana etiam
contestetur.
315 Dico secundò. De Indis loquendo,Indos Bullâ|non egere|pro gratijs|de quibus|agitur.
sine dubio asserẽdum est eos ad vsum gratiarum,
de quibus loquimur, Cruciatâ non egere. Id con-
stat ex amplissima concessione Pontificum, &
præsertim Gregorij XIII. per Bullam authenti-
cam die 1. Ianuarij Ann. 1573. ad instantiam Phi-
lippi Secundi immortalis memoriæ Regis, quâ
conceditur vt Indi, sicut & nati ex Indis &
Mauris, absolui possint ab omnibus casibus Sedi
Apostolicæ reseruatis, & etiam ab hæresi, ab Ar-
chiepiscopis, & Episcopis Indiarum, non obstante
reseruatione hæresis per Bullam non concessæ.
Quâ facultate gaudent etiam Religiosi Mendi-
cantes, & alij eorum gaudentes priuilegiis, in foro
pœnitentiæ, vt aduertit Alfonsus à Veracruce in
suo Compendio. V. Episcopus, & Fr. Ioannes Baptista
in animaduersionibus pro Confessarijs Indorum, Pag.
443. Vers. Circa hanc, per specialia ad id priuilegia
generaliter concessa, vt tales Religiosi possint in
foro dicto quidquid maioribus Prælatis conces-
sum inuenitur. De quo priuilegio, & de aliis pro
Indis concessis inferiùs, Deo dante, Titulo inquam
12. disseremus.
@@
DIFFICVLTAS V.
De facultatibus non reuocatis pro Religio-
sis, & præsertim de illa quæ genera-
liter conceditur circa electionem Con-
fessarij.
316 QVid facultas sit dictum num. 281. &Circa fa-|cultates|sicut circa|gratias phi-|losophan-|dum.
vix circa illas quidquam occurrit, in
quo hærere possimus, suppositâ doctrinâ, quam
circa Indulgentias & gratias præmisimus: simili-
ter enim ac de gratiis philosophandum, quia ea-
dem prorsus fundamenta sunt, si quæ occurrant,
iuxta datam explicationem. Amplissimè enim
interpretandæ sunt, cùm in earum vsu periculum
inualidationis non subsit respectu eius circa
quod versatur, & possit tali facultate vtenti vt cul-
pabilis imputari. Stante autem licito vsu, non
obstante Bullâ, oriri circa illum aliquæ difficul-
tates possunt, sicut circa alia, quæ nullum ad Bul-
lam respectum important, neque nostri instituti
est omnia huiusmodi persequi, ne moliminis ni-
mium operosi negotium sine spe terminandi
complectamus. Et talis equidem esse poterat
quæstio illa circa vsum altaris portatilis, qui pri-
uilegio Pij Quarti concessus Canonicis Regula-Priuilegiũ|speciale|circa vsum|altaris por-|tatilis in|cubiculis|Religioso-|rum.
ribus S. Saluatoris Lateranensis die 18. Maij Anni
1565. vt quauis infirmitate detenti, quibus ratio-
ne illius, aut judicio Medici, vel Superioris præ-
scripto, è cubiculis suis exire prohibentur, du-
rante tantùm infirmitate, Missam in proprio cu-
biculo super altari portatili, in loco tamen de-
centi & honesto, per aliquem Sacerdotem, per
eos iuxta libitum suum eligendum, celebrare fa-
ciant, & in cubiculis iacentis Missam audire, &
Eucharistiam sumere possint ordinariorum loco-
rum, seu quorumuis aliorum licentiâ desuper
minimè requisitâ; & vt ipsi, ac Presbyter per eos
eligendus Missam huiusmodi respectiuè audiendi
ac celebrandi, plenam & liberam licentiam & fa-
cultatem habeant. Prædictum autem priuilegium
in vsu haberi satis apertè significant qui illius
mentionem faciunt, scilicet Pasqualigus Decisione
174. & 176. Lezana Tomo 3. v. Altare, num. 16.
P. Quintanad. Tomo 1. Tractat. 7. Singulari 34.
num. 7. P. Pellizarius Tractat. 8. Cap. 2. num. 96.
Diana Parte 9. Tractat. 1. Resolut. 34. P. Dicastil-
lus Tractat. 5. Disput. 4. num. 104. Thomas Hur-
tadus Tractat. 12. num. 2228. Cardinalis Lugo in
Tractatiuncula de viuæ vocis Oraculis circa pri-
uilegia Societatis, V. Missa post §. 6. & illud Com-
pendio Societatis addendum voluit R. P. Gene-
ralis Mutius Vitellescus, vt testatur idem Cardi-
nalis.
317 Circa quam concessionem admiraturRarus il-|lius vsus|apud illos.
Diana Pontificum liberalitatem, & modestiam
pariter Regularium, qui parcè & rarissimè illâ v-
tuntur. Quod quidem & ego sic faciendum mo-
nuerim, licèt circa priuilegij valorem non videa-
tur posse dubitari, cùm de illo constet, & post
Concilij Tridentini publicationem fuerit, vt
benè citatus Cardinalis obseruauit: nam dubita-
ri nequit quin in cubiculis infirmorum multa
occurrant indecentiæ plenâ, quæ neque oculis
aliorum possunt sine offensione præsentari.<-P>
@@0@
@@1@De Regiis prouentibus ex Cruciata. Vbi de Religiosis. 241
<-P>Quòd si dicas ex eo fieri numquàm debere Mis-
sam in prædictis cubiculis celebrari, quia num-
quàm licet in loco indecenti id fieri, vt Pontifi-
ces præcauent quoties licentiam pro celebratio-
ne concedunt, vnde & in Bullâ nostrâ præter li-
centiam Commissarij approbatio Ordinarij præ-
scribitur per visitationem, & designationem,
iuxta id, quod à Consilio est Tridentino decre-
tum Sessione 22. in Decreto de obseruandis in celebra-
tione &c. & in priuilegio adducto id etiam sta-
tuitur, vt ex eius tenore constat. Ad id dico,Car non|frequens|liceat, cum|frequens|non ita.
etiamsi ordinariè in prædictis cubiculis illa, quæ
dicuntur, occurrant, & proptereà non debeat
Missa in illis frequenter celebrari; pro rariore
celebratione aliam esse rationem: tum quia pro
illa possunt decenter ornari & mundari cubicula,
quod pro frequenti non potest moraliter ita
præstari: tum quia licet minùs aliquid decens
adsit, status Religiosus, & locus sacer, quicum-
que ille sit, cùm in illo immunitas Ecclesiastica
vigeat, & pars sit Religiosæ habitationis, quæ
sanctitatem quamdam continet, vnde & Reli-
giosæ domus sanctæ & sacræ compellantur: &
prætereà Religiosæ professionis meritum, suo
iure postulant, vt eo, quod minùs apparet de-
cens, non obstante, dispensatio aliqua circa cele-
brationem præbeatur. Sic enim pro celebratio-
ne in domibus sæcularium priuilegium in Bullâ
conceditur; cùm tamen certum sit multa, quæ
indecentia sunt, in eisdem reperiri: propter con-
uenientiam enim aliquam in eo potest dispensa-
ri, attentâ bonitate Christi immensâ, quæ in hoc
Sacramento elucet, vnde horrori non est ipsi cu-
bicula immundissima ingredi, cùm pro Viatico
defertur; & in stomachos fœtidissimos pene-
trare.
318 Licet autem facultas infirmo tribua-Cum sub-|ordinatione|ad Præla-|tos futu-|rus.
tur, vt possit celebrantem pro suo libitu eligere,
& sic electum facere vt celebret, nullius ad hoc
licentiâ requisitâ, cùm illis plena & libera ad hoc
licentia & facultas præbeatur: non est tamen
proptereà Religiosa subordinatio submouenda,
quia id minimè verosimile est in Religionibus,
vbi illa exactè custoditur. Vnde P. Quintanad.
addit tunc Superiorem localem altare approba-
turum, siue ex propriâ auctoritate, siue ex rati-
habitione aut commissione præsumptâ Prouin-
cialis. Quod videtur etiam probare Diana verbis
citati Auctoris adductis. Verùm quod illi dicunt,
non videtur pro debitâ subordinatione sufficere,
quia tantùm in altaris approbatione constituitur;
cùm tamen etiam locus considerari debeat &
tempus & persona, & in electione celebraturi
obseruanda etiam est: cùm non deceat Superio-
Dostları ilə paylaş: |