| Ubeyy’in Mushafı ve “Nüsha-i Kebire”si
Ubeyy’e ait bir mushaftan bahsedilmiştir. Bu mushafın özelliklerinden biri, şu anki Kur’an’ın nassından farklı kıraati olmasıdır.636 Mesela denmiştir ki “فَصِيَامُ ثَلاثَةِ أَيَّامٍ فِي الْحَجِّ”637 cümlesi Ubeyy’in kıraatında
“فصیام ثلثة ایام- متتابعات- فی الحج” şeklindedir.638 “فَمَا اسْتَمْتَعْتُم بِهِ مِنْهُنَّ”
cümlesi de Ubeyy b. Ka’b’ın kıraatında “فما استمتعتم به منهن -الی اجل مسمی”
biçimindedir.639 “كُلَّمَا أَضَاء لَهُم مَّشَوْاْ فِيهِ”640 ayetini Ubeyy b. Ka’b “مروا فیه”
ve “سعوا فیه” şekillerinde okumuştur.641
Fakat bu tür okumalar, -eğer bunlar sabitse- görünüşte eklemelerdir ve Kur’an kelimeleri arasında içiçe geçmiş biçimde zikredilen tefsir manalarıyla nakildir. Buna göre onun mushafı tefsir konularını da kapsamaktadır ve eğer elimizde bulunabilseydi ondan muhtasar bir tefsir olarak istifade edilebilirdi. Ama ne yazık ki Ubeyy’in mushafından elimizde hiçbir şey yoktur. Yine Suyuti, Ebu Cafer Razi’nin -Suyuti’nin sahih kabul ettiği bir senedle- Ubeyy’den rivayet ettiği, İbn Cerir ve İbn Ebi Hatim’in [kendi tefsirlerinde] çokça, Hakim’in Müstedrek’de ve Ahmed’in Müsned’de ise bazı meseleleri naklettiği ona ait “nüsha-i kebire”den haber vermiştir.642 Nüsha-i Kebire de eğer elimizde olsaydı bir tefsir kitabı olarak ondan istifade edilirdi. Ama ne yazık ki başkalarının kendi kitaplarında naklettikleri dışında ondan da elde bir şey yoktur. Bu nakillere itimat da rivayetlerin tarikindeki sıhhatin payı kadardır.
Dostları ilə paylaş: |
