3.İnkişafetdirici bacarıq və vərdişlər. Buraya daxildir:
-tədris prosesində müxtəlif məktəb təcrübələrindən istifadə etmək;
-tədris metodlarını psixologiya, pedaqogika, yaş fiziologiyası, və məktəb gigiyenasının müasir məlumatları əsasında tətbiq etmək;
-təlim prosesində şagirdlərin əqli fəaliyyətini idarə etmək;
-təlim prosesində problem situasiya yaratmaq.
4.İstiqamətləndirici bacarıq və vərdişlər. Buraya daxildir:
-elmi dünyagörüşü, əməyə düzgün münasibəti təşəkkül etdirmək;
-şagirdlərdə tədris fəaliyyətinə maraq aşılamaq;
-şagirdlərin humanist, estetik və ideya-siyasi tərbiyəsini həyata keçirmək.
Müəllimin bu cür pedaqoji bacarıq və vərdişləri onun ümumi bacarıqları ilə birlikdə pedaqoji fəaliyyəti müvəffəqiyyətlə həyata keçirilməsinə imkan verir. Bu cür bacarıq və vərdişlər pedaqoji fəaliyyət prosesində formalaşmaqla yanaşı, həmin fəaliyyətin səmərəli təşkilini təmin edir. Pedaqoji bacarıq və vərdişlər qabiliyyət səviyyəsinə yüksəldikdə fəaliyyətin müvəffəqiyyətli icrası üçün əsas amilə çevrilir.
Təlim və tərbiyə prosesində müəllimin yüksək göstəricilər əldə etməsi onun pedaqoji qabiliyyətlərinin inkişafından asılıdır. Pedaqoji qabiliyyətlər də müəllimin pedaqoji ustalığını şərtləndirən cəhətlərdəndir. Pedaqoji qabiliyyətləri şərti olaraq üç qrupda birləşdirmək olar.
1.Şəxsi qabiliyyətlər-adətən, şəxsiyyətin xarakterik əlamət və keyfiyyətləri ilə bağlı olan qabiliyyətlər nəzərdə tutulur. Buraya uşaqlara düzgün münasibət bəsləmək, dözümlülük və özünə sahib olmaq, psixi vəziyyəti idarə etmək qabiliyyətlərini aid etmək olar. Bu cür pedaqoji qabiliyyətlərə malik olan müəllim pedaqoji ünsiyyətdən həzz alır, uşaqlara qarşı diqqətli, xeyirxah münasibət bəsləyir. Uşaqlar özlərinə qarşı müəllimin həqiqi münasibətini hiss etdikdə eyni münasibətlə də cavab verirlər. Müəllim özünü ələ almağı, özünə sahib olmağı, öz hisslərini, temperamentini cilovlamağı bacarmalı, öz davranışına nəzarəti itirməməlidir. Lakin bu heç də o demək deyildir ki, müəllim öz hisslərini daima süni şəkildə boğmalıdır. O, şagirdlərlə birlikdə şadlana, sevinə, lazım gəldikdə tərbiyəvi məqsədlə qəzəb və narazılığını da nümayiş etdirə bilər. Müəllim həmişə nikbin, arzuolunan əhval-ruhiyyə ilə sinfə daxil olmalıdır. Məhz buna görə də müəllim özünün əhvalını idarə etməyi, tənzimləməyi bacarmalıdır.
