Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
tenorem servare, quem plerique Ordines sequuntur: nititur id exactißima votorum disciplina præstare, Paupertatem ex Suarez & de Lugo colit, præcipuè in Domibus Profeßis, rerum omnium abdicatione, paupertati Franciscanæ parem. De castitate nihil attinet dicere nihilo paupertate inferiore, cùm hanc virtutem humilitati sociam adjungat Sanctißimus Episcopus Genevensis, congenito utrique silentio, ut qui illas religiosiùs colunt, non sinant de se loqui. Sed supra has dotes Rodrigues optimus Scriptor as- ceticus vult obedientiam eminere quasi genuinum characterem Societatis, quo sublato pereat oportet. Quid ad hæc N. Nonne hujus Triadis virtutum ma- ximam apud pios omnes de Societate opinionem per totum quà latè patet orbem Christianum sparsam confirmat & auget? Hæc ille omissis quæ se- quuntur ex præconcepto perfecto odio, si mens non sæva & falsa fuisset, in Scriptorem & suis & Societati injurium, circa quod dictum à No- bis Tomo 2. Auctarij, ut non sit opus modò odiosum adeò negotium retractare, sed gra- tias scriptori referre, qui pro Societate testi- monium perhibuit, & ipsi, & Fundatori san- ctissimo gloriosum. tome historiali Ecclesiastica pag. ultim. de Alexan- dro VII. narrationem adornans ita scribit: En el segundo año de su Papado procurò la restitu- cion de los Padres de la Compañia de IESVS en los Estados de la Señoria de Venecia, y con brevedad y felicidad con sus instancias lo acavò de aquella poderosa Republica. Y la promete por su Breve, que ha de coger copiosos frutos espirituales en su Domi- nio con tan Religiosos Obreros. Porque aunque ha sido de las ultimas Religiones de la Iglesia, à que diò principio el nobilißimo IGNACIO de Loyola, illustre Español, aun las Naciones mas estrañas no le negaron el Encomio del Evangelio, sin hazer comparacion, por quitar lo odioso de Erunt novissi- mi primi, segun lo que trabajan en la viña Evan- gelica, merecen ygual aplauso y premio con las mas antiguas y observantes familias, que con tanto lu- stre, meritos, y gloria han servido tantas Centurias antes à la Iglesia. Sic ille latinè etiam locuturus ita: Anno 2. ejus Pontificatus curavit restitutio-<-P>@@ <-P>nem Patrum Societatis Jesu in loco ditionis Vene- tæ: quod breviter & feliciter suis obtinuit instan- tijs ab illa potenti Republica, ipsi suo in Brevi pol- licitus collecturam suo in Dominio copiosos fructus spirituales cum adeò Religiosis Operarijs. Quia licet ex postremis Religionibus in Ecclesia fuerit, cui exordium præstitit nobilißimus Ignatius de Loyola illustris Iber: Nationes tamen magis extra- neæ illi Evangelicum non inficiabuntur encomium (non facta comparatione, ut vitetur odium) Erunt novissimi primi. Quandoquidem juxta id, quod in vinea Evangelica laborant, æqualem applausum, præmiumque merentur cum antiquioribus & obser- vantioribus familijs, quæ tanto cum splendore, me- ritis, ac gloria, jam inde ante tot Centurias Eccle- siæ servierunt. Salgado Augustinianus in Chronologia Sacra, &
Sic ille, qui circa annum 1556. in quo Sanctis- simus est Patriarcha mortuus, multa habet & ipsi, & Societati, felicissimo ejus germini glo- riosa. Latinitati parco, quia similia aliis, licet Scriptoris affectus translationis elegantem ef- fectum mereatur. Neque adhibita illa, genui- no subtracto idiomate, quia suspicio aliquan- do circa minùs fidelem expressionem mentis Scriptoris subire solita, quod quidem apud me non sine lapsu plusquàm levi, ulla ratione con- staret, in quo & transferentis naufragatur au- ctoritas, cùm apud utriusque idiomatis peritos possit fidelitatis defectus apparere. Qua per- suasione inductus, aliquoties à textu vulgari abstinui, quod & fortè in decursu pariter fa- ciendum, illum qui solus potest, felicitatis au- spice fortunante. tores Societatis extant, multa & præclara pos- sunt illius encomia cumulari. Sed id labori al- terius relinquendum, cùm mihi & lubeat & liceat unum Illustrissimum & sanguine & di- gnitate DD. Melchiorem de Moscosso & San- doval filium Excellentissimi Comitis de Alta- mira Hispaniæ Magnatis, in medium proferre, quia præter egregia alia ornamenta Episcopus Segoviensis fuit, utinam diuturniorem illum nobilis patria meruisset. Ille ergo in Censura Commentariorum P. Joannis Antonij Velas- quez in Epistolam D. Pauli ad Philippenses ita loquitur: Commissos mihi à Regio Senatu Com-<-P> @@0@ @@1@ in Orbis lucem profert P. Ioannes Antonius Velas- quez, olim apud Salmanticenses Sacri Eloquij pu- blicus Professor, perlegi, & dum ipsos in primis cum ceteris, sive libris, sive rebus Societatis Jesu composui (hæc enim mihi ad ferendum judicium prima regula semper visa est) illud de ipsa statim occurrit, quod Deciorum stemmati tribuebat Magnus Caßiodorus (Lib. 3. Epist. 6.) Tot annis conti- nuis simul splendet claritate virtutum, & quam- vis rara sit gloria, non agnoscitur in tam longo stemmate variata, sæculi sui producit nobilis vena primarios: nescit inde aliquid nasci mediocre, tot probati, quot geniti: & quod difficile provenit, electa frequentia. Opus sanè
errorem etiam seu) germanam indolem poßit læta suscipere. Sic ille. Ubi & gratissimum accidit citati Scriptoris interserere laudes, quibus me- ritissimus ille, & qui Epithalamium nostrum, in quo sumus, Censura sua elegantissima supra meritum honoravit. Alia pro Tomo 2. Cen- sura ejusdem nobilissimi, & eruditissimi Præ- sulis occurret florida elegantia, cum Epis- copali gravitate conspicua. Cui & similis Præsulis alterius, Illustrissimi, inquam. D. Ioannis de la Serna Archiepiscopi Mexi- cani in Sermone S. Francisci Xaverij, dum sic ait:
cionator R. P. Fr. Antonius Tavares Lusitanus, in Sermone pro Canonizatione SS Ignatij, & Xaverii, Ulyssipone in Domo Professa S. Rochi hæc dixit Latinè reddita: Quis non jam conside- rat mysterium profundum? Siquidem eo tempore, quo Ecclesiæ Romanæ muri mille in partibus rumpe- bantur, & res Catholica spiritualem stragem pate- retur ferè in Orbe universo; eo anno quo Martinus Lutherus scandalizavit Ecclesiam, Angliæ & Sco- tiæregna destruxit, & parvi faciens Ceremonias Ecclesiasticas, ludibrio habuit ritus Apostolicos: quando Gallia, Germania, Hibernia, Hungaria, hæresibus conflagrabant, sicut & regna alia, Cùm centum & viginti duo Clerici apostatæ ab aliquibus fautoribus adjuti Potentatibus hæreticis, prædicare cœperunt, vel potius dementare universam Norve- giam, Transilvaniam, & Bohemiam: quando Otomanum Imperium fortiter oppugnabat Catholi- cum, expugnatis è D. Petri navi nonnullis ditioni- bus, quæ anteà fidem profitebantur Iesu Christi: cùm Christiani Rhodum amisimus, brachium Chri- stianitatis, regnum Cypri. Alteræ munimenta Mo- donij Neapolis, Romaniolæ, Naupacti, & Guletæ. Cumq̃ue totum ruinam minabatur, & timeri posset Dei gloriam in Vniverso mundo, sic rebus se haben- tibus, obscurandam. Cùm de more Deo sit quosdam<-P>@@ <-P>erigere quando alij cadunt: tunc temporis è medio cordis Hispaniæ duos fortißimos milites, Ignatiũ de Loyola, & Franciscum Xaverium protulit, qui cum alijs socijs instaurare præfata detrimenta statuerũt, quadam ad hoc ædificata Republica, Religionem dico adeò illustrem; tantopere virtutibus divitem, tot plenam viris, muris adeò communitam, domici- cilijs eatenus copiosam, ut lætabundus Prophetæ no- ster Baruch spiritu, & stupens cantare cœperit ver- bis pro Themate assumptis, Circumspice Ierusalem &c. Baruch 4. v. 36. Hæc ille; Fundationis glo- riosa prærogativa Divo Ignatio reservata. quentem excepisse, dum celebrem illum favo- rem exornat, dicentis æterni Patris Filio Cru- ce onusto audiente Divo Parenti contendenti Romam, & in vetusto templo pro felici suc- cessu circa Societatis fundationem orante: Ego vobis Romæ propitius ero. Perpendit enim Chri- sto bajulanti crucem non videri majus pon- dus fuisse conveniens imponi, dum cura Ignatij & Sociorum injungitur. Et post alias redditas rationes sic subtiliter quidem, sed ex vero solidoq́ue fundamento concludit: Sed jam capio, ô æterne Pater, jam interrogationis hujus cal- leo rationem, Ignatium proculdubio Filio tradidisti, cùm onustum vidisti cruce super humeros gravidan- te: non enim tantùm favor extitit, quem Sancto nostro voluisti impendere: sed etiam levamentum ingens Filio tuo, & gloriam contulisti. Nam cùm illis temporibus magna esset pars Christianitatis deperdita (ut initio dicebamus) & qui reliqui erant Christiani adeò dissoluti & iniqui viverent: suis peccatis crucem humeris Christi iterùm imposue- rant: & cùm peccatorum onus adeò grave sit, ut ip- sum Dei Filium incurvarit, subeat Ignatius, quiæ solus ille potest verus esse Cyreneus peccatorum mundi, solus Ignatius potest Dominum Iesu tanto peccatorum depressum pondere alleviare, & ita qui- dem evenit: ingressus enim Romam, Sacramenta Pœnitentiæ & Communionis in oblivionem traditæ ad frequentiam revocavit, adeò in melius moribus commutatis, ut paucos post dies idem Dominus illi apparuerit, non jam depressus cruce, sed valde glo- riosus. Sic ille; & subtiliter, & piè, & verissimè: si quid de Cruce, & novis illius tormentis di- citur, ad sensum cum Christi gloria componi- bilem adsciscamus. Multæ namque apparitio- nes Christi in historijs occurrunt, in quibus non solùm cum Cruce, sed etiam Crucifixus, & sanguinem effundens, conspectus est, ut ali- quo modo verissimum comprobetur quod ab Apostolo dictum Hebr. 6. v. 6. Rursum crucifi- Ignatium & Socios ipsi concredidit, tradidit, commendavit. Addamus hic aliquid in Paren- tis gloriam, cujus modò festivam memoriam cum novo & valde speciali ritu Missę celebra- mus. Et conversus Dominus respexit Petrum. Lucæ 23. v. 61. Respexit, inquam, Ignatium post Patris commendationem, & tunc etiam respexit Petrum, sola enim nominis diversitas illa in clausula continetur, quia quæ pro Pe- tro posita, erat Ignatio servitura. Negotium<-P> @@0@ @@1@ Petri sedem, illud est mysterium, cælo spe- ctante, peractum. Unde & Romæ id vidimus confestim actum, quod verbis est prælaudati Scriptoris illustratum. Ubi & arcessendus alius
ta, Leo, scilicet, qui Oratione citata sic affatur: Quia Paulus Christo satis non fuerat contempora- neus, ut illius præsentia & consortio frueretur, illi Apostolis succenturiando visus est in via Damas- cena. Vt ergo Ignatius Apostolus ritè initiaretur, præsentem se illi Christus exhibet, non procul Ro- ma, spondetq̃ue Apostolatus & mißionis diplomata à suis mox Vicarijs Petri Proto-Apostoli successori- bus cōfirmanda. Confirmavit ipse hac secunda vice, cùm jam semel sub conversionis initio exhibuisset se Ignatio: Ero vobis Romæ propitius. Sic ille. Quod ergo & Roma, & Petrus, & Apostolatûs in Christi missione successio memorantur, satis ostendunt negotium D. Petri agi, & Romæ specialem ejus curam, in qua post inaugura- tionem, pręsentia, & forma verborum Christi perfectam, ejus sunt mirabiles effectus, de quibus jam diximus, subsecuti, alijq́ue, de quibus n. 37. Ex eodem eloquentissimo de- clamatore. sermonem, pro veritate hujusmodi roboranda. Designavit Dominus & alios septuaginta duos, & misit illos, &c. & dicebat illis: Ite: Ecce ego mit- to vos. Lucæ 10. v. 1. & seqq. Ecce inaugura- tionem Apostolicam; ecce missionem: Ite Ecce ego mitto vos. Et quidem Tertullianus ita le- git: Designavit septuaginta Apostolos. Non qui- dem alijs pares, unde excellentiam habet pe- culiarem numerus duodenus. Sed revera Apo- stoli illi, quia missi à Christo. Vnde & Evan- gelistis Sanctis Lucæ & Marco Evangelium hujusmodi in eorum festivis memorijs assigna- tur, & Apostolorum recitatur officium, atque in Præfatione Missæ penitus pariantur: non equidem quòd ex præfato sint numero, sed quia missione similes, & ministerio prædica- tionis æquales. Quod & in D. Bernaba vide- re juvat, qui Apostolus sine limitatione ulla audit, & Apostolorum officio in Horis sa- cris, & Missæ sacrificio decoratus: & tamen minore quàm Evangelistæ ritu: & Apostolos etiam illos debeamus quoad officij excellen- tiam æstimare. Ex quibus licet jam Aposto- licam sublimitatem juxta explicationem da- tam in D. Ignatio recognoscere, in cujus Festo prædictum Evangelium decantari Pontificia est auctoritate concessum, à Beatissimo inquā Clemente X. Id quod Sanctorum nulli præter Evangelistas præstitum invenimus. Sic ergo illius nomen redditum gloriosum, quod ipse tantopere studuit occultare: quod est præsen- tis discursus argumentum, nullis insuper addi- tis finiendi, cùm possent equidem addi pluri- ma, pro quibus legi poterunt duo non parva volumina vitæ venerabilis & admirabilis Virginis Marinæ de Escobar: in illis enim prę- clarissima Divi Ignatij & Societatis ejus post Iesum extant encomia divinitus hausta, & cælestibus Panegyristis perorata. Iam ergo do alia.
bere verum potest, dũ sic ibi: Tuta est quidẽ nonnulla imago rei futuræ etiam in Salomo- ne. Vbi Tuta pro Facta positum, & sunt satis tuta D. Augustini verba ex lib. 17. de Civit. Dei cap. 8. Quis enim dubitare potest tutum esse ita sentire: & potuisse ita dici contra eos, qui Salomonem imaginem gessisse Christi, ejus considerantis enormia crimina, non esse tutum asserere, possunt affirmare. Et licet Scriptura sacra aliquando verba subministret, quæ accommodari Christo queant: id quidem rationem imaginis non importat, sed simile aliquid, quod accommodatitium sensum non excedat. Quemadmodum in Vigilia Nativi- tatis Domini Verba illa usurpat Ecclesia ex cap. 16. v. 7. Exodi: Et mano videbitis gloriam Domini. Et mysterio Virginei partus accom- modat; cùm tamen de Manna fuerint à Moy- se prolata: circa quod pulchra D. Bernardi sententia videnda Sermone 3. in Vigilia præfata, de qua & Nos in Amphitheatro n. 32. Isagogici
nenda est reverens & cauta mensura, ut quæ divina sunt ad profana & ludicra minimè transferantur. Pro quo extat in Concilio Tri- dentino fulminans admonitio Seßione 2. in De- creto de Editione, & usu sacrorum Librorum, te- meritatem illam reprimere volente, qua adprofa- na quæque convertuntur & torquentur verba, & sententiæ sacræ Scripturæ, ad scurrilia scilicet, fa- bulosa, vana, adulationes, detractiones, supersti- tiones impias, & diabolicas incantationes, divina- tiones, sortes, libellos etiam famosos, &c. Ubi licet censura nulla feratur, gravissimum ta- men præceptum imponitur. Non tamen ipsi adversari credendi sunt, qui temperatè & bono fine Scripturæ verba juxta verborum non absurdam significationem assumunt: quod quidem in sacris Scriptoribus obvium, præser- tim in D. Bernardo, qui vix sine Scripturæ verbis alloquitur: & ut plurima ex illo missa faciamus, succurrit ex Epist. 327. quæ est ad Innocentium secundum, in qua sic scribit:
usurpat ex Psalmo 2. v. 2. qui juxta litteram de Christo Domino est exponentibus ita Apo- stolis Actor. 4. v. 26. quia tamen nomen Chri- Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|