Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
personæ unam naturam humanam assumant, unus erunt homo. Quia etiam in Christo, licet duæ naturæ sint, unus tamen & non duo dici- tur, quia Persona una est: ita etiamsi una di- vina Persona duas humanitates assumat, unus<-P>@@
esse potest, ut patet in his propositionibus, homo est persona, & Deus non assumpsit hominem, licet aliquando hæc apud Patres in sensu improprio inveniatur, aut synecdochicè, continens scili- cet pro contento, ut minùs capacium sensui locutionem aptarent. Iam quod de nomine Dei dicitur, cùm ex parte prædicati non deter- minatur, verissimum est naturam in recto de- signare, quia est nomen absolutè subsistentis, unde propositiones dictæ sine anfractibus illis verificantur. inter recta subjecti & prædicati dicebatur, pro adstruenda hominis significatione, & similium concretorum, à Nobis est non levi excursione discussum in Problemate nu. 1093. & seqq. & quidem præfatus Scriptor non facit satis diffi- cultati, quæ oritur ex his propositionibus, Deus
quæ prædicatur in recto, juxta ipsum, qui prio- ris sensum meliorem hunc ait, Natura humana
autem, Natura divina subsistens in personalitate Verbi est Deus. Siquidem natura humana etiam subsistens in personalitate Verbi non est ho- mo, cùm homo dicat concretum in recto ex na- tura & personalitate: unde, ut nuper diceba- mus, nequit dici Deum assumpsisse hominem: quod tamen stare posset, si personalitas in ob- liquo tantùm significaretur, & solùm attende- retur naturæ rectum. Præterquam quòd juxta explicationem dictam, non explicat proposi- tio exponens, quod exponibilis exprimit, Deum scilicet esse hominem, Deum enim non exprimit, neque audiens illam absolutè con- ceptum formabit verè respondentem illi. In altera verò nulla est hominis mentio; quomo- do ergo exponit illam, Homo est Deus? Nisi fortè error typographicus est, & ubi Deus po- situs, Homo poni debuit. Sic autem etiam desi- deratur identitas pro illius veritate: nam divina natura etiam subsistens in personalitate Verbi non est homo, quia in obliquo sumitur perso- nalitas, unde dici nequit Natura generat. Quod quidem nec stare potest juxta propositionem aliam, de qua nu. 63. scilicet, Natura divina est
non posse, quia illi ut sic non convenit genera- re, spirare &c. addit tamen convenire sub illo Quatenus, quod præmiserat in propositione illa: Natura divina est una in natura, & trina in perso- nis, quatenus tres personalitates illi conjunguntur, quam asserit respondere isti, Deus est unus in na- tura, & trinus in personis. Natura ergo quatenus tres personalitates illi conjunguntur, potest ge- nerare & spirare. Quod quidem non est ad- mittendum, quandoquidem personalitates in obliquo designantur: quemadmodum anima non est homo, licet materiam connotet, quia id non præstat totalitatem in recto, unde nec dici potest generare, stante tantummodò obliqui- tate compartis, corpus enim suum etiam pręstat concursum in generatione, cùm sit actio cor- porea. asserentem hujus propositionis, Deus est homo,<-P> @@0@ @@1@ sum, quia apertè sequeretur hanc propositio- nem esse veram: Deus alium Deum generat, sicut verum est, Persona habens Deitatem generat aliam personam habentem Deitatem. Quod nullus Ca- tholicorũ admiserit. Sed quidem instantia levis momenti est, negatur enim illatio, quæ non probatur, neq; enim propositio altera vera prio- ris ostendit falsitatem, nec veritatem illationis, immò ostendit quis sit sensus legitimæ illatio- nis futurus, qui non est alius, quàm illius: Cùm enim dicitur Deus generat, pro persona Patris supponitur, qui alius quidem est à genito, sed non alius Deus, ubi jam variatur suppositio, & ita tantùm inferendum est: Ergo generat Deum, similem suppositionem habente illatione, sic enim Filius dicitur Deus de Deo, unde & admit- tenda illatio hæc: Ergo generat alium, qui sit Deus. Est autem modus ille explicandi satis communis, licet Nobis non fuerit visus conve- niens in Problemate n. 1096. propter rationem ibi propositam; qui tamen illam, quæ & gra- vium Scriptorum est, non convincere depre- henderit, utatur allata. nomen Personæ esse nomen dignitatis, quod est in divinis certius, ut eleganter exponit D. Thomas 1. p. q. 29. arti. 3. ad 2. sic concludens: Sed dignitas divinæ naturæ excedit emnem digni- tatem, & secundùm hoc maximè competit Deo no- men Personæ. Sic Doctor sanctus. Iuxta quæ stare non incommodè potest ut divina Persona dicatur habens utramque naturam. Cùm aliàs sit, quæ humanam naturam assumpserit: ratio- ne enim assumptionis dici potest convenienter haberi, cùm proptereà in ea subsistat, & ab ipsa sustentetur. Iuxta quæ stare etiam poterit in casu quæstionis, ut unus dici homo possit dua- bus naturis assumptis, utpotè uno & eodem assumente, & ita habente utramque naturam, ut unus est habens Christus divinam & huma- nam, unde, ut diximus, desumendum est fun- damentum in casibus similibus similium etiam locutionum. Circa sanctificationem Humanitatis ratione unionis Hypostaticæ. adstruximus Problem. 7. quibus P. Bo- næ-Spei in omnibus illis, de quibus institui dis- putatio solet, consentit, in eo autem dissentit, quod est dictum de peculiari existentia sanctis- simæ Trinitatis, pro quo n. 30. & seqq. quia præcisè Deitati convenit Christi humanitatem per se immediatè sanctificare, supposita unio- ne personalitatis Verbi cum illa, quia est natu- ra una ex duabus ejusdem suppositi, quarum una nata est aliam dignificare, sicut duæ partes compositi posita inter se unione se mutuò per- ficiunt: Pater autem & Spiritus sanctus non sunt natura ejusdem suppositi cum humanitate Christi, quia in recto non dicunt naturam, sed<-P>@@
non videtur convincere; hoc enim est quod contendimus, etiamsi Pater & Spiritus sanctus non dicant in recto naturā posse sanctificatio- nis effectum impartiri, quod adductæ osten- dunt efficaciter rationes: unde cùm arguimus posse illos sanctificare, & respondetur negan- do, quia non sunt natura ejusdem suppositi, vitium committitur petitionis principij, & alterum illud, cùm respondetur idem per idem. tenens humanitatem sanctificari per sanctita- tem increatam, ait tamen §. Ad 3. personali- tatem prout distinctam virtualiter à Deitate sanctificare non sanctitate virtualiter distincta à Deitate, sed ipsa sanctitate Divinitatis: quia sanctitas Divinitatis communicatur per iden- titatem realem: hoc est, communicatur illi tantumdem atque sibi. Unde personalitas Ver- bi unita humanitati est ratio communicandi eidem sanctitatem Divinitatis propriam, non secus ac si eadem sanctitas esset virtualiter in- trinsecè indistincta ab eadem personalitate. Quod confirmat ex doctrina expressa Conci- liorum & Patrum, juxta quos humanitas deifi- catur: deificatio autem provenit similiter à Divinitate mediante persona Verbi, quæ uni- tur immediatè humanitati. Sed quidem aliter philosophandum, & sanctificatio Christi non solùm ratione identificatæ Divinitatis, sedra- tione etiam personalitatis Verbi, juxta dicta in Problemate consequenter adstruenda. Nec vi- detur quid sibi velit modus ille loquendi, quòd sanctitas Divinitatis communicatur persona- litati tantumdem atque sibi; siquidem sancti- tas Divinitatis non communicatur sibi, si au- tem sola identitas asseritur, & ratione illius æqualis statuitur, præfatis verbis nihil dicitur ampliùs quàm quòd personalitas sanctificat, quia est idem realiter cum sanctitate: nec dici potest communicari tantumdem, quo aliqua designatur distinctio; cùm sit ipsa sanctitas formaliter sumpta. Quod autem de humani- tatis deificatione dicitur, stat quidem ritè & rectè, juxta dicta de unione immediata divinæ naturæ, & etiam ratione personalitatis, quæ sicut divina est secundùm proprium concep- tum, ita & deifica dici potest, per intrin- secum respectum ad Deitatem, vel quia sunt à se, in quo multi rationem constitutivam Deitatis sitam esse satis verosimiliter arbitran- tur, de quo dictum suo loco, neque in præ- senti opus pluribus, cum Auctore agentibus, qui paucis fuit in proposita quæstione con- tentus.
an unio hypostatica secundùm se sumpta sit forma sanctificans, & præmissis argumentis pro parte affirmativa, nègativè resolvit, id pro- bans ex genuino conceptu modi, est enim pu- ra determinatio respectu subjecti aut termini. Unde illi minimè convenit effectus ipsius ex- tremi, quod afficit, unde & actio, qua albe- do producitur neque est alba, neque album formaliter constituit; cùm id soli conveniat albedini, & sic de alijs. Præterquàm quod<-P> @@0@ @@1@ terminum, ratione cujus habere nequit pro- priam rationem sanctitatis, & ita neque vim sanctificandi, cùm potiùs ea de caussa sit san- ctificabilis. Deinde respondet argumentis, ex quo & sua probatio resultat. Et quidem diffi- cultas præsens ad materiam de Trinitate non spectat, nisi velimus omnes, quæ ad materiam de Incarnatione spectant, ad ipsam advocare, quatenus mysterium illud ad unam spectat personam SS. Trinitatis: unde in Appendice nihil circa illam. Et præfatus quidem Scriptor satis probabiliter locutus, licet argumenta, quæ contra se adducit, ostendant oppositum esse probabile, & ita non sine patrono, quando & quæ talia non funt, illos nancisci sint solita, ubi præsertim pruritus adest alicujus plausibi- lis veritatis. Et revera habet sententia illa nec paucos, nec ignobiles, ut videri potest apud P. Aldrete Tomo 1. de Incarnatione Disputat. 35. Sect. 1. n. 2. & 3. qui eam præ alijs defenden- dam suscepit longa illa Disputatione, ubi & n. 4. contendit pro ea esse P. Suarium, sicut & P. Bonæ-Spei eamdem amplexus Disput. 9. n. 22. nec immeritò, & præter verba, quæ ex locis alijs adduci possunt, illa profectò videntur clarissima, quæ habentur Disput. 53. Sect. 3. col. 7. Versu, Rursus quod poßit, ubi de adoratione humanitatis agit secundùm se consideratæ, & sic ait post alia: Deinde est alia differentia, quòd Divinitas ut summè excellens, potest nonsolùm ab- strahi à relationibus, sed etiam ab ordine ad illas, & apprehendi ut natura per se subsistens, & per se summè sancta & excellens: at verò humanitas Christi, si concipiatur ut sanctificata per gratiam unionis, licet poßit in abstracto concipi ut præcisa à Verbo, non tamen potest abstrahi ab ordine seu ha- bitudine ad Verbum, quia ipsa unio intrinsecè in- cludit hanc habitudinem. Sic Doctor Eximius. Et quidem cùm ratione unionis censeat huma- nitatem posse peculiari ratione adorari, & su- pra communem Sanctis debitam: manifestum videtur in humanitate sic concepta absolu- tam, & supereminentem sanctitatem agno- visse. momenti sunt, ut non facilè dilui possint. Et Cardinalis quidem Lugo Disputat. 16. de In- carnatione Sect. 2. ubi quæstionem agitans, ne- gativam partem amplectitur, rationem illam de formali effectu non præstabili ab eo, quod est via seu causlalitas respectu ejus, à quo est ille præstandus, infirmam reputat, quia licet unio non participet conceptum atomum for- mæ unitæ, participat autem aliquando con- ceptus genericos: nam unio formæ est forma, & unio formæ supernaturalis est forma super- naturalis: ergo licet unio sanctitatis increatæ non sit sanctitas increata, poterit tamen esse sanctitas creata, qui est alius conceptus diver- sus. Pro quo & consonat quod ait P. Suarez
sic ille: Quocirca licet unio perfectius sanctificet, quia concurrit suo modo ad excellentiorem sancti- ficationem, & quia perfectius est inchoare (ut sic dicam) illam sanctificationem, quàm consummare inferiorem; tamen in modo non ita est forma san-<-P>@@ <-P>ctificans in suo ordine, sicut gratia in suo. Sic ibi, cum aperta prælatione gratiæ unionis compa- ratione gratiæ habitualis, quam negat P. Es- parza. Sed concedit Cardinalis Lugo etiamsi sanctificare neget, ut non debeat proptereà in- ferioritas affirmari, ut est visum citato Scrip- tori, cujus rationi potest ex præmissis fieri sa- tis: licet enim modus ex se tantùm dicatur in suo conceptu importare rationem determi- nationis respectu ejus, quod ex se indifferens est: illa tamen determinatio rationes potest in- cludere speciales, propter quas valeat suos etiam effectus habere, qui ab eo differant, quam for- ma, aut quasi forma, ad quam terminantur, impertit. Et sunt quidem veri actus, & exer- citium veræ potentiæ, unde motus definitur ab Aristotele actus entis in potentia, prout in potentia, qua ratione perficere possunt, & si in gradu sanctitatis sint, etiam sanctificare. Vi- detur autem P. Esparza nimis extenuare velle conditionem unionis, & fortè recentior ille est, quem P. Aldrete ex professo impugnat tota Disput. 34. probans singularem excellen- tiam unionis hypostaticæ, & meritò, ut ejus evincunt rationes. Iam illa, quæ adducitur ex eo quòd unio hypostatica ut se tenet ex parte humanitatis non possit sanctitatem habere, sa- tis videtur debilis, siquidem ut veram rationem sanctitatis habeat sufficit illam habere ex inti- mo nexu cum fonte totius sanctitatis, unde in illa nihil relinquitur vacuum, quod repleri debeat accessione sanctitatis, quia ex ea parte nulla est specialis capacitas pro ulteriori perfe- ctione in eo genere, cùm realiter habeat quid- quid habere potest in genere unionis. Quam- quàm & dici possit ex parte humanitatis etiam haberi aliquid sanctitatis, quatenus concurrit ut elevata à Deo, ut est auctor sanctitatis, ex quo respectus aliquis in eo genere in ipsa relu- cet. Prætereà unio ut respicit humanitatem ad ipsam tantùm uti ad subjectum terminatur, secundùm potentiam obedientialem passivam, eam respicientem & recipientem, ut venit illa à Deo sanctificatore supremo. Atqui respe- ctus iste non obstat sanctitati: alioqui gratia habitualis non sanctificaret, quia eo modo etiam subjectum respicit, à quo in genere caus- sæ materialis dependet. Argui etiam potest ex Sacramentis, quæ sunt caussa physica gratiæ, ut tenet Auctor Lib. 10. Quæst. 24. arti. 7. licet peregrino modo id explicet. Et absolutè qui- dem ita tenent Auctores innumeri; ex ijs au- tem qui secus sentiunt, nulli in mentem venit ex eo capite gratiam non futuram formam sanctificantem, quòd aliquid respiciat, unde nequeat vim sanctificandi sibi vendicare. Ergo in ratione dicta nihil est, quod unionis hypo- staticæ possit obsistere sanctitati. nihil profectò amplius deprehendemus, & ra- tio quidem Cardinalis de Lugo id tantùm evin- cit, quod ex P. Suario vidimus, in modo scili- cet sanctificandi, eo scilicet quòd modus, & non entitas sit, imperfectionem aliquam inve- niri, propter quam à formis alijs sanctifican- tibus superetur, non obstante aliquali ea imper- fectione excellentiæ absolutæ, sicut de gratia<-P> @@0@ @@1@ nis beatificæ Tomo 1. nu. 532. & 533. Ubi & de unione hypostatica cum PP. Amico & Præ- posito. Rationem aliam P. Vasquij affert Car- dinalis Lugo, cui minùs innititur, facili adhi- bita solutione: ex eo enim arguit quòd si unio esset forma sanctificans, non posset dari unio Verbi cum natura irrationali, quia est incapax sanctitatis, & ubi repugnat effectus formalis, repugnat etiam forma, cujus est proprius. Ubi ex ipso exemplo firmatur positio, contra quam militat argumentum: nam in casu unionis prę- dictæ, uniretur persona, & tamen non resul- taret formalis effectus personalitatis ratione unionis. Et est etiam instantia in unione, quæ de facto extitit cum corpore Christi in Triduo, & cum unione sanguinis, juxta receptissimam sententiam negantem animari, cùm tamen as- sumptus à Verbo fuerit, ut est dogma in Theo- logia irrefragabile. Item anima rationalis uni- tur omnibus continuis partibus, nec tamen om- nibus tribuit eumdem effectum formalem, sed juxta earum dispositionem, & gratia habitua- lis in Christo non constituit filium adoptivum. Divina etiam attributa humanitati unita non tribuunt peculiares suas intrinsecas denomina- tiones, ita ut humanitas sit omnipotens, im- mensa &c. Et satis hæc pro alterius, ut dixi loci quæstione. ad eam spectat, unionem hypostaticam, quam citatus Auctor, eo quòd modus sit, adeò debi- lem & exilem reputabat, tantæ esse excellen- tiæ, ut Christus Dominus ex illius intuitiva cognitione per scientiam infusam SS. Trinita- tem clarè cognoverit, ita ut necessariò ex illius comprehensione clara illius cognitio deduca- tur. Negat id P. Bonæ-Spei contra nonnullos Societatis Scriptores, scilicet P. Aldrete, Car- dinalem Lugo, & P. Arrubal, Disput. 10. n. 54. & seqq. & ratio est, quia unio juxta proprium conceptum est nexus intimus Verbi & huma- nitatis: Ergo si videtur clarè & quidditativè, ut talis necessariò videtur, ergo & Verbum & humanitas, sine quibus nexus talis nequit in- telligi. Nec satisfacit præfatus Auctor dicens sufficere ut omnia intrinseca absoluta cognos- cantur, inter quæ unum est illam ab alijs spe- cificè distinguens cognosci. Contra id enim apertè instatur: nam si absoluta tantùm clarè cognoscantur, non cognoscitur unio secun- dùm rationem specificam, quę per absoluta nō constituitur. Dicere autem cognosci quidem ut specificè distinctam, & non cognosci fun- damentum distinctionis in cognitione quiddi- tativa, compugnantiam involvit, quia talis co- gnoscendi modus confusus est, ut videtur com- pertum, exemplo sumpto à communi cognos- cendi modo, juxta quem cognoscimus aliquem hominem in ea distantia, aut loci minùs op- portuna disposita, ut hominem quidem esse dignoscamus, sed quisnam aut qualis nobis minimè innotescat: quæ cognitio confusa est. Sicut si ex solo Dei testimonio cognitio con- tingat, quam ad fidem multi spectare dicunt, neque est rei in se, & quidditativa, qualem sup- ponit quæstio, & apertè profitetur. Neque est<-P>@@
qua non sequitur cognitio Trinitatis, quia creatura non est aliquid Deo intrinsecum, neque ille ad ipsius creationem ut Trinus con- currit, juxta receptissimam sententiam Theo- logorum; & etiamsi dicatur procedere ut ta- lis, id non relucet in effectu. Nec de hoc plura ut gradum faciamus ad ea quæ occur- runt.
Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|