Avctarii indici tomus quartus
Yüklə 19,02 Mb.
|
|
DE Circa Litanias Patris æterni. vata nominis proprietate, licet unica sit continuata precatio, qualem habet Jacobus Merlus in Paradiso animæ Christianæ pag. 34. Ubi quidem circa continuationem non videtur posse dubitari, ijs suppositis, quæ à Nobis di- cta Sect. 29. Problem. 2. Cùm enim quælibet di- vina Persona adorari & invocari seorsim queat, in adoratione & invocatione continuata nul- lum speciale inconveniens occurrit. Id enim quod posset objici ex prohibitione Clementis VIII. circa Litanias jam est superiùs enoda- tum. Circa usum autem publicum videtur nonnulla versari difficultas ex eo desumpta, quòd Missa specialis de Patre æterno sit pro- hibita, quia cultus ille peculiaris in usu Eccle- siæ non fuit, unde & qui per hujusmodi preca- tionem deferri pietas inconsulta contendit, consequenter videtur non esse ad usum adscis- cendus. Nihilominus non est cur ita severè cum Patre misericordiarum agamus, ut id ipsi negemus, quod prohibitum specialiter non in- venitur. A disparatis enim non fit illatio, ex noto Brocardico, & odia favorabiliter interpre- tanda sunt, cùm inter odia prohibitiones cen- seantur. Cùm aliàs ea, quæ in Litanijs appo- nuntur, ex divinis sint deprompta Scripturis. Et sparsim pro divinis officijs decantata. Cur non ergo & solicita accuratione collecta, ut grata inde fidelibus, & cælo plausibilis harmo- nia pariter hauriatur. potest admisceri, si ea, quæ pro Patre ex Scrip- tura proferuntur, non sint de Patre prima per- sona accipienda, licet in speciem id ita videa- tur, ut in præfatis Jacobi Merli videtur acci- disse. Potest enim Deus dici pater non tan- tùm notionaliter, sed etiam essentialiter, & ita veniunt communiter intelligenda loca veteris Testamenti, Deuter. 32. v. 6. Numquid non ipse est pater tuus? Sapient. 14. v. 3. Tua autem, Pa- ter, providentia. Isaiæ 63. v. 16. Tu enim Pater noster, & Abraham nescivit nos. Et sic alibi. Eo- dem autem modo accipienda multa, quæ in citatis Litanijs occurrunt. Et in primis illud<-P> @@0@ @@1@ nulli, qui ad primā Deitatis personam referant, verosimiliùs alij ad totam Trinitatem esse re- ferendum arbitrantur. Pro quo præstat P. Maldonatum sic loquentem excepisse: Magis
Sic doctissimus ille, & accuratissimus Inter- pres, & Theologus egregius: pro quo & stat P. Cornelius, P. Tirinus, P. Menochius, Fran- ciscus Lucas, Sylveira, & plures alij. Ex quo fit ea, quæ in eadem Oratione continentur, ad totam Trinitatem similiter referenda, quod secus in Litanijs præfatis habetur. Sicut & il- lud; quod ibidem præcedit v. 6. & clauso ostio,
enim debet intelligi, cùm sensum eumdem præseferant, ut est ex contextu compertum. Quod tamen citatus Scriptor in eadem preca- tione concludit. Nec non & illud Matth. 5. v. 45. Vt sitis filij Patris vestri, qui solem suum oriri facit &c. & Cap. 7. v. 11. Quantò magis Pater vester, qui in cælis est, dabit bona (Lucę 11. v. 13. Spiritum bonum) petentibus se? Quod autem ha- betur Matth. 10. v. 30. Vestri autem capilli capi- tis omnes numerati sunt, incongruè adscribitur Patri ob præcedens illud: Nonne duo passeres asse væneunt: & unus ex illis non cadet super terram sine Patre vestro? Nam & ad totam Trinitatem manifestè spectat, neque ullum vel leve est fundamentum, ut ad Patrem sub notionali de- beat proprietate referri. Jacob. 1. v. 17. Omne datum optimum, & omne donum perfectum, de sur- sum est, descendens à Patre luminum. Sensu pro- latum eodem. 16. Ipse autem Dominus noster IESVS Christus, & Deus & Pater noster, qui dilexit nos, & dedit consolationem æternam, & spem bonam in gratia, exhortetur corda vestra &c. Circa quod sic pre- catio: Qui dilexisti nos, & dedisti consolationem æternam. Atqui hoc non ita proprium Patri affirmat Apostolus, ut non idem velit Filio tribuendum, ut ex eodem textus tenore con- stat. Ubi D. Joannes Chrysostomus observat contra quosdam errantes profectò in fide, qui ex eo quòd in forma Baptismi Filius post Pa- trem pronuntietur, eum minorem asserebant, hoc loco ab Apostolo priorem statui, & conso- lationis æternæ pariter largitorem. Non ergo prærogativa prædicta specialis ipsi. Sicut & aliæ, quæ ipsi adscribuntur ut creatori om- nium, cùm illa sint communia Trinitati. Ut omittam vocem illam in Baptismo & Transfi- guratione; In quo mihi bene complacui, quam Adrianus Pontifex in Concilio Francofor- diensi illi etiam attribuit, quia majori cum<-P>@@ <-P>fundamento in eo præfatus Auctor locutus, de quo suo loco. Propter quæ elegans illa formu- la minùs apparet exacta, cùm revera in hujus- modi litaneuticis invocationibus curandum sit, ut certa & explorata proponantur. Quod admonui aliàs de Divo Michaele loquens, cui cùm multa à pio & erudito Scriptore fuissent, sed minimè certa attributa, ex eisdem in fine Litanias construit. Licet autem quæ æterno Patri in memoratis aptātur, vera profectò sint, quia communia tribus divinis Personis, non tamen juxta mentem Scripturæ sacræ verba prædicta assumuntur, & uti singularia, quæ sunt Communia, proferuntur. Et ita de Filio, & Spiritu sancto possent etiam enuntiari. Ne- que obstat quòd per appropriationem aliqua Patri & Spiritui sancto in Symbolo Apostolo- rum & Nicæno proponuntur aptata, quia id auctoritate superiori est factum, & convenienti aliqua ratione: nobis autem non licet, quæ sine appropriatione divinis Personis tribuun- tur, à proprio illa sensu removere, & errandi occasiones ministrare. cere verborum sensum, ut juxta illum oratio dirigatur. Si enim quid nomen Patris impor- tet ignoretur, qui orat cœco procedet modo, quem alloquatur ignarus, unde & fructu ora- tionis poterit defraudari. Licet enim dici possit verbum Pater usurpari secundùm eum sensum; quem divinus Magister intendit, & Patris po- tentiam eamdem esse, quæ totius Trinitatis, & ita ab ipso sperari omnia posse quæ ab illa. Hoc quidem convenienter stare nequit, quia sub illa consideratione prioribus explicata verbis procedere, ignorare est, & ignorantia in præ- senti negotio minimè utilis; cùm tamen possit multùm notitia benè fundata prodesse. Si vide- licet Deus oretur ut unus & trinus: hujus enim divinissimi notitia mysterij utilissima est, & specialis ad promerendum & impetrandum il- lecebra. Eccli. 51. v. 14. ita Siracides: Invocavi Dominum Patrem Domini mei, ut non derelinquat me in die tribulationis, & in tempore superborum sine adjutorio. Circa quod ita scribit P. Corne- lius: Nota hic Siracidi, & Iudæis priscis cogni- tum fuisse Deum Patrem, & Deum Filium: adeoq̃ue mysterium S. Trinitatis. Vide jam quod sequitur: Laudabo nomen tuum aßiduè, & collaudabo illud in Confeßione, & exaudita est oratio mea. v. 15. Ubi ita citatus Scriptor: Est Hyperbaton, sive inver- sus ordo. Invocavi Dominum Patrem Domini mei &c. Et exaudita est ab eo oratio mea. Quo- circa laudabo Domine nomen tuum aßiduè. Sic doctissimus & pijssimus Commentator. Iuxta quæ satis dilucidè apparet quanti sit in oratio- ne momenti SS. Confessio Trinitatis, cùm il- lam exauditio præsentanea subsequatur. Pro quo & facit illud Jacobi 1. v. 5. & 6. Si quis autem vestrum indiget sapientia, postulet à Deo, qui dat omnibus affluenter, & non improperat. Po- stulat autem in fide nihil hæsitans. Ecce oratio- nem, ecce affluentiam respondentem petitio- ni. Sed unde illud? Ex fidei firmitate. Ubi cùm nihil hæsitandum circa credenda dicitur, primarium omnium mysterium designatur. Sic D. Athanasius in Symbolo: Ante omnia opus<-P> @@0@ @@1@ tem Catholica hæc est, ut unum Deum in Trinita- te &c. In oratione ergo ante omnia myste- rium hoc est omnium maximum præmitten- dum, ut fortunatus ipsi exitus conferatur. No- vi eum, qui in quotidianæ orationis exordio ter genua flectebat, primo Patri petens forti- tudinem ad assistendum dignè in ejus conspe- ctu: deinde Filio, verba condigna postulans, utpotè à Verbo: tandem Spiritui sancto, affe- ctuum fervorem exorans, eo quòd Amor per- sonalis sit. Addita quarta genuflexione ad uni- tatem divinarum Personarum contestandam. Quo autem fructu, ipse novit, qui in spiritu & veritate voluit adorari, quod mirificè in hujus mysterij recognitione præstatur. Sed venit hora, & nunc est, quando veri adoratores adorabunt Pa- trem in Spiritu & veritate. Joan. 4. v. 23. Ubi SS. Trinitatis mysterium profundo sensu desi- gnatum: habemus enim Patrem, & Verita- tem, Filium scilicet, qui de se protulit: Ego sum via, veritas, & vita. Joan. 14. v. 6. & suo no- mine expressum Spiritum, qui pro veritate te- stimonium perhibet 1. Joan. 5. v. 6. & Spiritus fiduciali animositate accedere ad Deũ potest, quàm Salomea parens meliùs: Adorans, & pe- convenienter assumenda Litaneutica precatio apud citatum Merlum ante præfatam de Pa- tre, & alia ex Thesauro precum P. Thomæ Saillij pag. 14. 15. & 39. Circa Missam SSS. Trinitatis. quibus modò addere juvat Cap. Quidam de celebratione Missarum, & circa ip- sum nonnulla. Sic ex Concilio Triburiense il- lud: Quidam locorum habent in consuetudine, ut
pio erat Verbum, & Missas peculiares, hoc est de Sancta Trinitate, & de Sancto Michaele: & ideò sancitum est in eodem Concilio, ut ulteriùs hoc non fiat: nisi suo tempore, & nisi aliquis velit propter reverentiam Sanctæ Trinitatis, non pro alia devo- tione audire. Sed si voluerint ut sibi Missæ canten- tur, de eodem die Missas audiant pro salute vivo- rum, & etiam defunctorum. Sic ibi. Et præfatum quidem Concilium celebratum in Germania anno 895. quo tempore devotio erga SS. Tri- nitatem, & ipsius cultum celebratione Missæ fervebat, neque prohibita illa, sed ad diem pro- prium, hoc enim verba illa apertè significant. Nisi suo tempore. Concedi autem circa votivas peculiare privilegium non video ab Interpre- tibus observatum. Et Glossa quidem excep- tionis non meminit, sed ita concludit: Missæ de die audiendæ sunt, ubi aliquis ex devotione velit audire. Quod & Summarium Capitis sic habet: Propter Missam specialem Missa de Feria dimit- tenda non est. Illustrissimus autem Barbosa in Collectaneis ad citatum Caput, exceptionis quidem meminit, sed ampliorem intulit, quàm<-P>@@
Summaria collectione: Laicis permitti non de- bet ut ex consuetudine audiant Missam votivam, V. g, de Trinitate, vel de S. Michaele, nisi suo tem- pore, vel aliquando, sed audiant Missam curren- tem in illo die. Sic ille. Qui exceptionem illam Sed aliquando ad præmemoratas Missas exten- dit, cùm tamen ad solam Missam SS. Tri- nitatis referenda, ut ex contextu est manife- stum.
Sanctæ Trinitatis, non pro alia devotione. Non ergo propter devotionem S. Michaelis, & ita ad eum non se protendit exceptio, sicut neq; ad alios. Licet autem jam diversum statum nego- tium istud habere videatur, novis circa divinum officium regulis constitutis; & pro Missis vo- tivis hebdomadaria serie præstituta: cùm ta- men Missa de SS. Trinitate jam liceat; Juris Ca- nonici debet dispositio non abrogata censeri, cùm de illo mentio nulla, neque etiam in du- bio debet existimari ipsi derogatum, ex legi- bus & Doctoribus adductis à Dom. Mario Antonino Lib. 1. Select. Resolut. 15. nu. 2. Pro quo & stat celebre Axioma, de quo Dom. Barbosa Tractatu de illis, Axiom. 199. n. 13. quòd
conceditur, audire seilicet per singulas dies Mis- sam de Sancta Trinitate: quòd si audire licet, præeunte celebrationis instantia, etiam & ce- lebrare licebit. Unde non est necessarium ad eam interpretationem recurrere, quam propo- nit P. Azor Tomo 1. Lib. 10. Cap. 32. Quæs. 7. ubi ita scribit: Si quæras an in diebus profestus fas sit Sacerdoti sacrum facere pro sui animi voto & sententia, eo prætermisso, quod tempori convenit? Quidam opinantur non esse licitum id facere, eo quòd in Cap. Quidam de celebrat. Missar. repre- henduntur ij, qui singulis diebus peculiaria Sacra Sanctæ Trinitatis, & S. Michaelis audiebant, & Sacra tempori congruentia negligebant. Ceterùm, ut Glossa, & Abbas, ac ceteri communi consensu do- cent, in eo Capite solùm reprehenduntur ij, qui id faciebant superstitiosa quadam religione moti: & statuitur ibi, & in Cap. Et hoc de Consecrat. dist. 1. ne sacra tempori convenientia absque justa & debi- ta caussa prætermittantur: quæ verba Panormita- nus & Glossa sic exponunt: In Ecclesijs, in quibus plures sunt Sacerdotes, uno faciente Sacrum, quod diei est accommodatum ceteris licitum est arbitratu suo sacrum facere, quod ipsis libuerit: in Ecclesijs verò ubi unus tantùm est Sacerdos, id sacrum fa- cere debet, quod tempori convenit: non igitur re- linquendum est sacrum tempori conveniens sine ju- sta caussa. Sic doctus Pater, & licet dici queat Auctores ab eo citatos ante reformationem Officij post Concilium Tridentinum factam scripsisse, Pater ipse post ipsam egregium opus edidit, cujus discendi modo conformem se prę- stat Dom. Barbosa suprà n. 5. nonnullis alijs allegatis. Non esse autem necessarium ad præ- dictam interpretationem recurrere de supersti- tiosa religione, ex eo constat, quia circa Mis- sam de SS. Trinitate nihil tale potuit indul- geri, ut est planum: unde & non videtur adeò certa interpretatio dicta; sin minùs locus ex-<-P> @@0@ @@1@ Trinitatem præcipua quadam ratione supersti- tio devitanda. rationem circa illa censeo futuram esse lauda- bilem, ut non per singulos dies id fiat, quod sine aliqua audientium offensione interrupta num- quàm consuetudo illa non poterit consistere, neque ita Trinitati ipsi videtur placitura, ac humilis cum Ecclesiæ manifestiore dispositio- ne conformitas. Quamvis enim in citato Capite concessio præfata extet, illa quidem exempla- ris moderationis ornamenta non removet, sed supponit potiùs: neque ita quisque circa ex- teriora se gerat oportet, ut solus ipse videri in mundo possit, qui erga mysterium tantum ve- ram & condignam foveat fervidi pectoris de- votionem. Devotissima quidem Ecclesia est, cujus spiritu totum ejus corpus sanctificatur & regitur, & moderationem erga hoc suis in re- gulis tenendam demonstravit. Ubi & adden- dum cùm Missa votiva brevis sit, non ita aliæ convenientes tempori, aliquid timeri huma- num posse, ut commodum potiùs quàm devo- tio in quotidiana celebratione misceatur; & quidem quod in hac parte de Sacrificio quoti- diano deesse videri posset, sacrificio alio Deo etiam gratissimo supplendum, juxta id, quod cælesti magisterio didicit P. Franciscus Daix Gallus, de quo ita scribit P. Nadasi in Anno dierum memorabilium die 10. Februarij: Vbi-
dabiliter & utiliter imitandus. inquam, de quo sic Scriptor idem die 29. Sep- tembris? Sanctißimæ Trinitati multifariam co-
consuetudine illa quotidianæ celebrationis val- de fuisse remotum; ideò enim ex Pontificia ve- nia Præfationem mysterij communi temporis adjiciebat: non enim necessaria venia pro vo- Yüklə 19,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|